Rose Goslinga: Crop insurance, an idea worth seeding

Translator: Myo Aung Reviewer: sann tint

In Kenya, 1984 is known

ကင်ညာနိုင်ငံမှာ ၁၉၈၄ ခုနှစ်ဟာ

as the year of the cup,

ဂိုရိုဂိုရိုနှစ်

or the goro goro.

တစ်နည်း တစ်ပြည်နှစ်အဖြစ် ထင်ရှားပါတယ်။

The goro goro is a cup used to measure

ဂိုရိုဂိုရို ဆိုတာကတော့ ဈေးထဲ ပြောင်းဖူးစေ့ကိုရောင်းရာမှာ

two kilograms of maize flower on the market,

တိုင်းဖို့ အသုံးပြုတဲ့ တိုင်းစရာ ပြည်တစ်မျိုးပါပဲ၊

and the maize flower is used to make ugali,

ပြောင်းဖူးကိုကျတော့ အူဂါလီလို့ ခေါ်တဲ့ ပြောင်းဖူးပြုတ်ကို

a polenta-like cake that is eaten together with vegetables.

ဟင်းသီးဟင်းရွက်နဲ့ စားရတဲ့ စားစရာကို ပြုလုပ်ကြပါတယ်။

Both the maize and the vegetables are grown

ခုနက ပြောခဲ့တဲ့ ပြောင်းဖူးရော ဟင်းသီးဟင်းရွက်တွေပါ

on most Kenyan farms,

ကင်ညာနိုင်ငံထဲက မွေးမြူရေးခြံတွေထဲမှာ စိုက်လို့ရပါတယ်၊

which means that most families can feed themselves

အဲဒါကြောင့်မို့လို့ မိသားစု အများစုတို့ဟာ သူတို့ကိုယ်ပိုင် ခြံထဲမှနေပြီး

from their own farm.

မိမိတို့အတွက် စားစရာကို ထုတ်လုပ်နိုင်ကြပါတယ်။

One goro goro can feed three meals

ပျမ်းမျှ မိသားစုကို ယူကြည့်မယ်ဆိုရင်

for an average family,

ဂိုရိုဂိုရို တစ်ခုဖြင့် မိသားစုဟာ သုံးနပ်စားနိုင်ပါတယ်၊

and in 1984, the whole harvest

ဒါပေမဲ့ ၁၉၈၄ ခုနှစ်တုန်းကဆိုရင် ထွက်လာခဲ့တဲ့ သီးနှံအားလုံးဟာ

could fit in one goro goro.

ဂိုရိုဂိုရို တစ်ခုစာမျှသာ ရှိခဲ့ပါတယ်။

It was and still is one of the worst droughts

အဲဒါဟာ ယခုထက်ထိကို ကျွန်မတို့ သိထားရသမျှထဲက

in living memory.

မိုးအခေါင်ဆုံး နှစ်ပါပဲ။

Now today, I insure farmers against droughts

ဒီနေ့မယ် ကျွန်မဟာ လယ်သမားတွေကို မိုးခေါင်မှုဘေးမှ၊

like those in the year of the cup,

ဂိုရိုဂိုရိုနှစ်တုန်းက မိုးခေါင်မှုမျိုးမှ၊ ကာကွယ်ပေးနေပါတယ်၊

or to be more specific, I insure the rains.

တနည်း၊ ပိုပြီး တိကျအောင် ပြောရရင်၊ သီးနှံတွေကို အာမခံပေးနေပါတယ်။

I come from a family of missionaries

ကျွန်မဟာ အင်ဒိုနီရှားနိုင်ငံမှာ ဆေးရုံတွေကို ဆောက်လုပ်ခဲ့တဲ့

who built hospitals in Indonesia,

မစ်ရှင်အဖွဲ့မိသားစုမှ ဆင်းသက်လာသူပါ၊

and my father built a psychiatric hospital

ကျွန်မ ဖခင်ဟာ စိတ္တဇရောဂါကု ဆေးရုံကို

in Tanzania.

တန်ဇာနီယားမှာ ဆောက်ခဲ့ပါတယ်။

This is me, age five, in front of that hospital.

ဒါကတော့ ကျွန်မ ငါးနှစ်အရွယ်တုန်းက ဆေးရုံရှေ့မှာ ရပ်နေတာပါ။

I don't think they thought I'd grow up

ကျွန်မဟာ ကြီးလာရင် အာမခံတွေကို ရောင်းမှာကို

to sell insurance. (Laughter)

အဲဒီုတုန်းက သူတို့ ဘယ်လိုမှာမှ စိတ်ကူးနိုင်ခဲ့မှာ မဟုတ်ပါဘူး။ (ရယ်မောသံများ)

So let me tell you how that happened.

အခု ခင်ဗျားတို့အားလုံးကို ဖြစ်ပျက်လာခဲ့ပုံကို ပြောပြချင်ပါတယ်။

In 2008, I was working

၂၀၀၈ ခုနှစ်မှာ ကျွန်မဟာ

for the Ministry of Agriculture of Rwanda,

ရဝမ်ဒါ လယ်ယာစိုက်ပျိုးရေး ဝန်ကြီးဌာနမှာ အလုပ်လုပ်နေခဲ့ပါတယ်၊

and my boss had just been promoted

ကျွန်မ အကြီးအကဲဟာ ဝန်ကြီးအဖြစ်

to become the minister.

တင်မြှောက်ခံခဲ့ရတဲ့ အချိန် ဖြစ်ခဲ့ပါတယ်။

She launched an ambitious plan

သူဟာ သူ့နိုင်ငံထဲမှာ အစိမ်းရောင် တော်လှန်ရေး

to start a green revolution in her country,

စီမံကိန်းကို စတင်ဖို့ စီမံလာခဲ့ပါတယ်၊

and before we knew it, we were importing

အဲဒီမတိုင်မီတုန်းက အထိဆိုရင်၊ ကျွန်မတို့ဟာ

tons of fertilizer and seed

ဓာတ်မြေဩဇာတွေကို တန်ပေါင်းများစွာ နဲ့ မျိုးစေ့တွေကို နိုင်ငံခြားမှ တင်သွင်းနေခဲ့ကြပြီး

and telling farmers how to apply that fertilizer

လယ်သမားတွေကို အဲဒီ ဓာတ်မြေဩဇာတွေကို သုံးပုံနဲ့

and plant.

စိုက်ပျိုးရပုံကို ရှင်းလင်းပြောပြခဲ့ကြပါတယ်။

A couple of weeks later,

အဲဒီနောက် မကြာမီမှာပဲ နိုင်ငံတကာငွေကြေးအဖွဲ့မှ

the International Monetary Fund visited us,

ကိုယ်စားလှယ်တွေကို ကျွန်မတို့ဆီကို လာလည်ခဲ့ကြရာ၊

and asked my minister,

ကျွန်မ ဝန်ကြီးကို မေးလိုက်ကြတာက၊

"Minister, it's great that you want to help farmers

"ဝန်ကြီးခင်ဗျာ၊ လယ်သမားတွေကို ကူညီပေးချင်တာ၊ အစာရေစာ လုံခြုံမှု ရှိလာစေချင်တာ သိပ်ကောင်းပါတယ်၊

reach food security, but what if it doesn't rain?"

ဒါပေမဲ့ မိုးမရွာဘဲနေခဲ့ရင် ဘယ်လိုလုပ်မလဲ?"

My minister answered proudly

ကျွန်မ ဝန်ကြီးက ၀င့်ကြွားစွာနဲ့

and somewhat defiantly,

အခိုင်အမာ ဖြေလိုက်ပုံက၊

"I am going to pray for rain."

"မိုးရွာဖို့အတွက် ကျွန်မ ဆုတောင်းပေးမှာပါ။"

That ended the discussion.

အဲဒီဆွေးနွေးပွဲဟာ အဲဒီမှာတင် ပြီးသွားခဲ့ပါတယ်။

On the way back to the ministry in the car,

အဲဒီက အပြန်လမ်းမှာ ဝန်ကြီးက ကျွန်မဘက်ကို လှည့်လိုက်ကာ

she turned around to me and said,

"Rose၊ ရှင်ဟာ အမြဲတမ်း ဘဏ္ဍာရေးကို စိတ်ဝင်စားခဲ့သူပဲ၊

"Rose, you've always been interested in finance.

အာမခံ တစ်မျိုးမျိုးကို ရှာကြံကြည့်ပါလား။’’ ဆိုပြီး

Go find us some insurance."

ပြောဆိုလာပါတယ်။

It's been six years since,

အဲဒီနောက်မှာ ယခုဆိုရင် ခြောက်နှစ်ကြာသွားပါပြီ၊

and last year I was fortunate enough

နောက်ဆုံးမှာတော့ ကျွန်မဟာ အတော်ကလေး ကံကောင်းနိုင်ခဲ့လို့

to be part of a team that insured

ကင်ညာ နဲ့ ရဝမ်ဒါ နိုင်ငံထဲက လယ်သမား ၁၈၅၀၀၀ ကျော်တို့ကို

over 185,000 farmers in Kenya and Rwanda

မိုးခေါင်မှုဘေးမှ အာမခံတွေကို စီမံပေးနိုင်ခဲ့တဲ့

against drought.

အဖွဲ့ထဲမှာ ပါဝင်နေသူ တစ်ဦးဖြစ်ပါတယ်။

They owned an average of half an acre

သူတို့ဟာ ပျမ်းမျှအားဖြင့် ဧကဝက်ရှိတဲ့ လယ်ကို ပိုင်ဆိုင်ခဲ့ကြကာ

and paid on average two Euros in premium.

ပျမ်းမျှအားဖြင့် ပရီမီယံအဖြစ် နှစ်ယူရိုခန့် ပေးခဲ့ကြရပါတယ်။

It's microinsurance.

အဲဒါဟာ မိုက်ခရိုခေါ် အသေးစားအာမခံမျိုးပါ။

Now, traditional insurance doesn't work

လုပ်ရိုးလုပ်စဉ် အာမခံဆိုရင် ခုနကပြောခဲ့တဲ့

with two to three Euros of premium,

ပရီမီယံကြေး နှစ်ယူရိုဖြင့် အလုပ်မလုပ်ကြပါဘူး၊

because traditional insurance relies on farm visits.

အဲဒီလို လုပ်ရိုးလုပ်စဉ် အာမခံဟာ လယ်မြေတွေကို သွားကြည့်ရလို့ပါ။

A farmer here in Germany would be visited

ဥပမာ ဂျာမနီနိုင်ငံထဲက လယ်သမားဆီကို

for the start of the season, halfway through,

ရာသီ အစပိုင်းမှာ၊ အလယ်မှာ၊ ပြီးတော့ အဆုံးပိုင်းမှာ၊

and at the end, and again if there was a loss,

အဲဒါ့အပြင် ဆုံးရှုံးမှု ရှိခဲ့ရင်၊ နစ်နာမှာကို ခန့်မှန်းဖို့အတွက်

to estimate the damages.

သွားပြီး လိုက်လံကြည့်ရပါတယ်။

For a small-scale farmer in the middle of Africa,

အာဖရိက အလယ်ပိုင်းရှိ အသေးစား လယ်သမားရဲ့ ကိစ္စထဲမှာကျတော့၊

the maths of doing those visits

ခုနကလို သွားပြီး စစ်ဆေးကြည့်ရှုရတာမျိုးဟာ

simply don't add up.

ဘယ်လိုမှ အကျိုးမရှိနိုင်ပါ။

So instead, we rely on technology and data.

အဲဒီလို သွားကြည့်မယ့်အစား၊ ကျွန်မတို့ နည်းပညာ နဲ့ အချက်အလက်တွေကို အားကိုးပါတယ်။

This satellite measures

ဒီဂြိုဟ်တုဟာ တိမ်တွေ ရှိခဲ့သလား မရှိခဲ့ဘူးလားဆိုတာကို

whether there were clouds or not,

တိုင်းကြည့်ပါတယ်၊

because think about it:

အဲဒီလို တိုင်းကြည့်ရတာက၊

If there are clouds, then you might have some rain,

တိမ်တွေ ရှိနေခဲ့တယ်ဆိုရင်၊ မိုးအနည်းငယ် ရွာနိုင်လို့ပါ၊

but if there are no clouds,

တိမ်တွေ လုံးဝမရှိခဲ့ဘူး ဆိုရင်တော့၊

then it's actually impossible for it to rain.

လက်တွေ့မှာ မိုးရွာနိုင်စရာ လုံးဝအကြောင်း မရှိနိုင်ပါ။

These images show the onset of the rains

ဟောဒီပုံတွေကျတော့ မိုးရာသီ အလားအလာကို ပြနေပါတယ်၊

this season in Kenya.

ကင်ညာနိုင်ငံရဲ့ လက်ရှိရာသီအတွက်ပါ။

You see that around March 6,

မတ်လ ၆ ရက် တစ်ဝိုက်အခြေအနေကို မြင်ကြတယ် မဟုတ်လား၊

the clouds move in and then disappear,

တိမ်တွေ အထဲကိုဝင်လာကြတဲ့ နောက်မှာ ပျောက်သွားကြတယ်၊

and then around the March 11,

အဲဒီနောက်ပိုင်း မတ်လ ၁၁ ရက် တစ်ဝိုက်မှာ

the clouds really move in.

တိမ်တွေ ပေါ်လာကြတာကို တကယ်ပါပဲ။

That, and those clouds,

ဟိုဘက်မှာ၊ ပြီးတော့ ဟိုမှာမြင်ရတဲ့ တိမ်တွေဟာ

were the onset of the rains this year.

ဒီနှစ် မိုးရာသီရဲ့ အလားအလာကို ပြသနေကြပါတယ်။

This satellite covers the whole of Africa

ဒီဂြိုဟ်တုဟာ အာဖရိက တစ်တိုက်လုံးကို လွှမ်းခြုံထားပါတယ်၊

and goes back as far as 1984,

ပြီးတော့ ၁၉၈၄ ခုနှစ်ကတည်းက ရှိလာခဲ့တာပါ၊

and that's important, because if you know

အဲဒီအချက်ဟာ အရေးပါပါတယ်၊ လွန်ခဲ့တဲ့ နှစ်ပေါင်း ၃၀ အတွင်းမှာ

how many times a place has had a drought

ဒေသ တစ်ခုမှာ မိုးခေါင်မှုကို ဘယ်နှစ်ကြိမ်

in the last 30 years,

ကြုံတွေ့ခဲ့ရသလဲ ဆိုတာကို သိထားတဲ့နောက်မှာ၊

you can make a pretty good estimate

အနာဂတ်မှာပါ မိုးခေါင်မှုရဲ့ အလားအလာ ဘယ်လောက်ရှိုနိင်ကြောင်းကို

what the chances are of drought in the future,

အတော်ကလေး တိကျစွာ ခန့်မှန်းလို့ ရနိုင်မှာမို့လို့၊

and that means that you can put a price tag

မိုးခေါင်မှုဆိုတဲ့ အန္တရာယ်ကို ကျွန်မတို့ဟာ

on the risk of drought.

ဈေးနှုန်းတံဆိပ်ကို တပ်ပေးလို့ ရနိုင်လာမှာပါ။

The data alone isn't enough.

ဒါပေမဲ့ အဲဒီလို အချက်အလက်တွေကိုယ်၌ဟာ မလုံလောက်ပါဘူး။

We devise agronomic algorithms

ကျွန်မတို့ဟာ လယ်ယာစိုက်ပျိုးရေး အယ်လဂိုရီသမ် ဆိုတာကို ပြုစုထားပါတယ်

which tell us how much rainfall a crop needs and when.

သီးနှံတစ်ခုခုအတွက် မိုးဘယ်လောက်လိုတယ်၊ ဘယ်အချိန်မှာ လိုတယ် ဆိုတာသိနိုင်ပါတယ်။

For example, for maize at planting,

ဥပမာ၊ ပြောင်းကို စိုက်တဲ့ အချိန်မှာ

you need to have two days of rain

လယ်သမားတွေ စိုက်ပျိုးနေစဉ်၊

for farmers to plant,

မိုးနှစ်ရက် ရွာပေးရန် လိုပါတယ်၊

and then it needs to rain once every two weeks

အဲဒီနောက်မှာတော့ နှစ်ပတ်တိုင်းမှာ တစ်ကြိမ်ရွာပေးမှသာ

for the crop to properly germinate.

မျိုးစေ့ဟာ စနစ်တကျ အညှောင့်ထွက်လာမှာပါ။

After that, you need rain every three weeks

အဲဒီနောက်မှာ ကျွန်မတို့ဟာ သုံးပတ်တစ်ကြိမ် မိုးရွာပေးဖို့လိုပါတယ်၊

for the crop to form its leaves,

အဲဒီလိုရွာပေးမှသာ သီးပင်ဟာ အရွက်တွေ ထွက်လာပါမယ်၊

whereas at flowering, you need it to rain more frequently,

တစ်ဖန်၊ ပန်းတွေပွင့်လာဖို့အတွက် မိုးမကြာခဏ ရွာပေးဖို့ လိုပါမယ်၊

about once every 10 days for the crop to form its cob.

ဆယ်ရက်တိုင်းမှာ တစ်ကြိမ် ရွာပေးရင် ပြောင်းရိုးတွေ ပေါ်ထွန်းလာမှာပါ။

At the end of the season,

ရာသီအကုန်ပိုင်းတွင်

you actually don't want it to rain,

တကယ်တော့ မိုးမရွာဘဲ နေရင် ကျွန်မတို့အတွက် ကောင်းမှာပါ၊

because rains then can damage the crop.

မိုးရွာမယ်ဆိုရင် ပြောင်းဖူးတွေကို ထိခိုက်ပျက်စီးစေနိုင်လို့ပါ။

Devising such a cover is difficult,

အဲဒီလို အချက်အလက်တွေကို ပြုစု အကြံပေးရတာဟာ ခက်ခဲတာမှန်ပေမဲ့၊

but it turned out the real challenge

ဒါပေမဲ့၊ လက်တွေ့ လုပ်ကိုင်ရာမှာ အခက်ဆုံး စိန်ခေါ်မှုက

was selling insurance.

အာမခံကို ရောင်းရတဲ့ အလုပ်ပဲ ဖြစ်ခဲ့ပါတယ်။

We set ourselves a modest target

ကျွန်မတို့ဟာ ပထမဦးဆုံး ရာသီအပြီးမှာ

of 500 farmers insured after our first season.

စုစုပေါင်း လယ်သမား ၅၀၀ တို့ကို အာမခံပေးကြမယ်လို့ ကျွန်မတို့ လျာခဲ့ကြပါတယ်။

After a couple of months' intense marketing,

နှစ်ကြာ ကြိုးစားခဲ့တဲ့ နောက်မှာ

we had signed up the grand total

ကျွန်မတို့ဟာ အားလုံးပေါင်း

of 185 farmers.

လယ်သမား ၁၈၅ ဦးကိုသာ အာမခံရောင်းနိုင်ခဲ့ကြပါတယ်။

I was disappointed and confounded.

ကျွန်မဟာ စိတ်ပျက်သွားကာ ဘာလုပ်ရမှန်း မသိခဲ့ပါ။

Everybody kept telling me that farmers

လယ်သမားတွေအတွက် အာမခံဟာ သိပ်အရေးကြီးတယ်ဆိုပြီး

wanted insurance,

လူတိုင်း ကျွန်မကို ပြောလာခဲ့ကြပါတယ်၊

but our prime customers simply weren't buying.

ဒါပေမဲ့ ကျွန်မတို့ရဲ့ အဓိကရ လယ်သမားတွေဟာ မဝယ်ကြပါ။

They were waiting to see what would happen,

ရှေ့ဆက်ပြီး ဘယ်လိုများ ဖြစ်လာမလဲ ဆိုတာကို သူတို့ စောင့်ကြည့်လိုခဲ့ကြပါတယ်၊

didn't trust insurance companies,

သူတို့ဟာ အာမခံကုမ္ပဏီတွေကို မယုံကြည့်ခဲ့ကြပါ၊

or thought, "I've managed for so many years.

ပြီးတော့၊ "ငါနှစ်ပေါင်း များစွာကြာအောင် လုပ်ကိုင်လာခဲ့တဲ့ဟာပဲ၊

Why would I buy insurance now?"

အခုကျမှ ဘာဖြစ်လို့ အာမခံကို ဝယ်ရမှာလဲ?" တွေးခဲ့ကြပါတယ်။

Now many of you know microcredit,

ခင်ဗျားတို့ထဲက တော်တော်များများတို့က အသေးစားငွေချေးမှုဆိုတာကို သိကြပါတယ်၊

the method of providing small loans to poor people

Muhammad Yunu မှ ရှေ့ဆောင်လျက် ဆင်းရဲတဲ့ ပြည်သူများအတွက်

pioneered by Muhammad Yunus,

အသေးစား ချေးငွေတွေကို ထုတ်ပေးလာခဲ့တယ်၊

who won the Nobel Peace Prize

သူဟာ Grameen Bank ကို ထူထောင်ပြီး အဲဒီလိုလုပ်ကိုင်ခဲ့တာကြောင့်

for his work with the Grameen Bank.

နိုဘယ်ဆုကိုတောင် ရရှိခဲ့ပါတယ်။

Turns out, selling microcredit

ဒါပေမဲ့ အသေးစားချေးငွေကို ထုတ်ပေးခြင်းဟာ

isn't the same as selling insurance.

အာမခံကို ရောင်းရတာနဲ့ မတူခြားနားတာကို တွေ့လာရပါတယ်။

For credit, a farmer needs to earn the trust of a bank,

ချေးငွေတစ်ခုအတွက် လယ်သမားဟာ ဘဏ်တစ်ခုမှ သူ့ကို ယုံကြည်ဖို့ လိုအပ်ပါတယ်၊

and if it succeeds, the bank will advance him money.

အဲဒီကိစ္စအောင်မြင်မယ်ဆိုရင်၊ ဘဏ်ဟာ သူ့ကို ငွေထုတ်ချေးပါမယ်။

That's an attractive proposition.

အဲဒါဟာ စွဲမက်စရာကောင်းတဲ့ ကမ်းလှမ်းချက်ပါ။

For insurance, the farmer needs to trust

အာမခံကိစ္စထဲမှာကျတော့၊ လယ်သမားကမှ

the insurance company, and needs

အာမခံကုမ္ပဏီကို ယုံကြည်ဖို့ လိုအပ်ပါတယ်၊

to advance the insurance company money.

ယုံကြည်မှသာ အာမခံကုမ္ပဏီကို ငွေပေးမှာပါ။

It's a very different value proposition.

ကမ်းလှမ်းချက် တန်ဖိုးသဘောအရ သိပ်ကိုခြားနားတဲ့ အခြေအနေမျိုးပါ။

And so the uptick of insurance has been slow,

အဲဒါကြောင့်မို့လို့ အာမခံကို မှာယူမှုနှုန်းဟာ နှေးခဲ့ပါတယ်၊

with so far only 4.4 percent of Africans

၂၀၁၂ ခုနှစ်ထဲမှာ အာမခံကို ဝယ်ယူခဲ့ကြသူ

taking up insurance in 2012,

အာဖရိက တစ်တိုက်လုံးမှာ ၄.၄ ရာခိုင်နှုန်းပဲ ရှိခဲ့ပါတယ်၊

and half of that number is in one country,

ပြီးတော့ အဲဒါရဲ့ တစ်ဝက်ဟာ တောင်အာဖရိက

South Africa.

တစ်နိုင်ငံထဲမှ ဖြစ်ခဲ့ပါတယ်။

We tried for some years

ကျွန်မတို့ဟာ အာမခံတွေကို လယ်သမားများအား တိုက်ရိုက် ရောင်းဖို့

selling insurance directly to farmers,

နှစ်အနည်းငယ်ကြာ ကြိုးစားခဲ့ကြရာ

with very high marketing cost

အကုန်အကျ သိပ်မြင့်မားခဲ့ပေမဲ့

and very limited success.

အောင်မြင်မှုဟာ တော်ရုံမျှသာ ရှိခဲ့ပါတယ်။

Then we realized that there were many organizations

အဲဒီနောက်မှာ လယ်သမားတွေနဲ့ အလုပ်လုပ်နေကြတဲ့

working with farmers:

အဖွဲ့အစည်းတွေ မနည်းကြီး၊ မျိုးစေ့ကုမ္ပဏီတွေ အသေးစား ချေးငွေ ကုမ္ပဏီတွေ၊

seed companies, microfinance institutions,

မိုဘိုင်းဖုန်း ကုမ္ပဏီတွေ

mobile phone companies,

အစိုးရအေဂျင်စီတွေ

government agencies.

ရှိနေတာကို စဉ်းစားမိပါတယ်။

They were all providing loans to farmers,

၎င်းတို့အားလုံးဟာ လယ်သမားတွေကို ချေးငွေများ ထုတ်ပေးနေခဲ့ကြပါတယ်၊

and often, just before they'd finalize the loan,

မကြာခဏဆိုသလို၊ ချေးငွေကို နောက်ဆုံး ထုတ်မပေးခင်မှာ

the farmer would say,

လယ်သမားတွေက

"But what if it doesn't rain?

"မိုးမရွာဘဲ နေခဲ့ရင် ဘယ်လိုဖြစ်မလဲ?

How do you expect me to repay my loan?"

ကျွန်တော်တို့ဟာ ချေးငွေကို ဘယ်လိုလုပ် ပေးနိုင်ပါ့မလဲ?" မေးကြပါတယ်။

Many of these organizations

အဲဒီလို အဖွဲ့အစည်း တော်တော်များတို့က

were taking on the risk themselves,

အဲဒီလို အန္တရာယ်ကို မိမိဘာသာမိမိ ယူခဲ့ကြပါတယ်၊

simply hoping that that year,

အဲဒီနှစ်ဟာ အဆိုးဆုံးနှစ်ဖြစ်မှာ မဟုတ်ဘူး

the worst wouldn't happen.

ဆိုတဲ့ မျှော်လင့်ချက်နဲ့ပါ။

Most of the organizations, however,

အဲဒီ အဖွဲ့အစည်း အများစုတို့ဟာ

were limiting their growth in agriculture.

လယ်ယာစိုက်ပျိုးရေးဆိုငရာ သူတို့ရဲ့ လုပ်ငန်းတွေကို အကန့်အသတ်ဖြင့် လုပ်ခဲ့ကြပါတယ်။

They couldn't take on this kind of risk.

၎င်းတို့ဟာ အဲဒီလို အန္တရာယ်မျိုးကို မယူလိုခဲ့ကြပါ။

These organizations became our customers,

အဲဒီအဖွဲ့အစည်းတွေဟာ ကျွန်မတို့ရဲ့ ဖောက်သည်တွေ ဖြစ်လာကြပါတယ်၊

and when combining credit and insurance,

ငွေထုတ်ပေးခြင်း နဲ့ အာမခံကို ပေါင်းလိုက်တဲ့တအခါမှာ

interesting things can happen.

စိတ်ဝင်စားစရာ အရာတွေ ဖြစ်ပေါ်လာနိုင်ပါတယ်။

Let me tell you one more story.

ကျွန်မဟာ နောက်ဖြစ်ရပ် တစ်ခုကို ပြောပြပါရစေ။

At the start of February 2012 in western Kenya,

၂၀၁၂ ခုနှစ် ဖေဖေါ်ဝါရီလရဲ့ အစပိုင်းမှာ၊ ကင်ညာနိုင်ငံရဲ့ အနောက်ပိုင်းတွင်၊

the rains started, and they started early,

မိုးစရွာလာခဲ့ရာ၊ စောပြီး ရွာလာခဲ့ပါတယ်၊

and when rains start early, farmers are encouraged,

မိုးဟာ စောပြီးရွာလာရင်၊ လယ်သမားတွေဟာ အားတက်လာကြပါတယ်၊

because it usually means that the season is going to be good.

ပုံမှန်အားဖြင့် ရာသီကောင်းမယ် ဆိုတာရဲ့ နမိတ်လက္ခဏာမို့လို့ပါ။

So they took out loans and planted.

အဲဒါနဲ့ သူတို့ဟာ ချေးငွေတွေကို ထုတ်ယူကြပြီး စိုက်ပျိုးခဲ့ကြပါတယ်။

For the next three weeks,

အဲဒီ နောက်သုံးပတ်ကြာ

there wasn't a single drop of rain,

မိုးတစ်စက်မှာမှ မရွာခဲ့ပါဘူး၊

and the crops that had germinated so well

အညှောင့်တွေ ကောင်းကောင်း ထွက်လာနေခဲ့တဲ့

shriveled and died.

ခြောက်သွားလျက် သေသွားကြပါတယ်။

We'd insured the loans of a microfinance institution

ကျွန်မတို့ဟာ ထုတ်ပေးခဲ့တဲ့ ချေးငွေတွေကို

that had provided those loans

အသေးစား ​ချေးငွေဌာန တစ်ခုမှာ အာမခံထားခဲ့ပါတယ်၊

to about 6,000 farmers in that area,

အဲဒီဒေသထဲက လယ်သမား ၆၀၀၀ တို့အတွက် ဖြစ်ခဲ့ပါတယ်၊

and we called them up and said,

ဒါနဲ့ ကျွန်မတို့က သူတို့ကို ခေါ်ယူကာ

"Look, we know about the drought.

"မိုးခေါင်ခဲ့တာကို ကျွန်မတို့ သိပါတယ်။

We've got you.

ဒါကြောင့် ကျွန်မတို့ ခင်ဗျားတို့ကို ခေါ်ယူခဲ့တာပါ။

We'll give you 200,000 Euros at the end of the season."

ခင်ဗျားတို့ကို ရာသီကုန်သွားချိန်မှာ ယူရိုငွေ ၂၀၀ ၀၀၀ ပြန်ထုတ်ပေးကြပါမယ်။"

They said, "Wow, that's great,

သူတို့က၊ "ဟုတ်လား၊ သိပ်ကောင်းလိုက်တာ၊

but that'll be late.

ဒါပေမဲ့ အဲဒီလိုဆိုရင် နောက်ကျသွားမယ်။

Could you give us the money now?

ခင်ဗျားတို့ အဲဒီငွေကို အခုများ ပေးနိုင်မလား? မေးကြပါတယ်။

Then these farmers can still replant

အဲဒီလိုဆိုရင် အဲဒီလယ်သမားတွေဟာ ထပ်ပြီး ပြန်စိုက်နိုင်မှာမို့လို့

and can get a harvest this season."

ဒီရာသီထဲမှာကို နောက်တစ်သီး ရိတ်သိမ်းနိုင်ကြပါမယ်။"

So we convinced our insurance partners,

အဲဒါနဲ့ ကျွန်မတို့ဟာ ကျွန်မတို့ရဲ့ အာမခံ လုပ်ကိုင်ဖေါ်တွေကို နားချနိုင်ခဲ့ကြလို့၊

and later that April, these farmers replanted.

နောက်ပိုင်း ဧပြီလထဲမှာ၊ အဲဒီလယ်သမားတွေဟာ ပြန်ပြီး စိုက်နိုင်ခဲ့ကြပါတယ်။

We took the idea of replanting to a seed company

ကျွန်မတို့ဟာ အဲဒီလို ပြန်လည်စိုက်ပျိုးရေး စိတ်ကူးကို မျိုးစေ့ကုမ္ပဏီ တစ်ခုဆီကို ပြောပြပြီး

and convinced them to price the cost of insurance

မျိုးစေ့အိတ်တိုင်းရဲ့ တန်ဖိုးထဲကို အာမခံ ကုန်ကျစရိတ်ကို

into every bag of seed,

ထည့်ပြီးတွက်ယူရန် နားချနိုင်ခဲ့ပါတယ်၊

and in every bag, we packed a card

ပြီးတော့ အဲဒီအိတ်တိုင်းထဲကို၊ ကျွန်မတို့ဟာ ကဒ်တစ်ခုစီထည့်ပေးလိုက်ရာ

that had a number on it,

အဲဒီမှာ နံပါတ်တစ်ခုစီ ပါခဲ့ပါတယ်၊

and when the farmers would open the card,

လယ်သမားတွေက ၎င်းတို့ကို ဖွင့်လိုက်တဲ့အခါမှာ၊

they'd text in that number,

အဲဒီ နံပါတ်ကို ကျွန်မတို့ဆီ စာတိုဖြင့် ပြန်ပို့ရပါတယ်၊

and that number would actually help us

အဲဒီနံပါတ်ဟာ လက်တွေ့မှာကျတော့ အဲဒီလယ်သမား တည်နေရာကို

to locate the farmer

ရှာဖွေဖေါ်ထုတ်နိုင်အောင် ကူပေးပါမယ်၊

and allocate them to a satellite pixel.

သူတို့ကို ဂြိုဟ်တုမြေပုံပေါ်မှာ မှတ်ပေးနိုင်မှာပါ။

A satellite would then measure the rainfall

အဲဒီဂြိုဟ်တုဟာ လာမယ့် သုံးပတ်ကာလအတွက်

for the next three weeks,

မိုးရေကို တိုင်းထွာယူပါမယ်၊

and if it didn't rain,

တကယ်လို့ မိုးမရွာခဲ့ဘူးဆိုရင်၊

we'd replace their seed.

ကျွန်မတို့ဟာ သူတို့ကို မျိုးစေ့တွေကို အစားထိုး ထုတ်ပေးကြပါမယ်။

One of the first —

ပထမဦးဆုံး တစ်ယောက်ဟာ —

(Applause) — Hold on, I'm not there!

(လက်ခုပ်တီးသံများ) — ခဏလေး၊ ကျွန်မ မပြီးသေးပါဘူး!

One of the first beneficiaries of this replanting guarantee

အဲဒီလို ပထမဦးဆုံး အစားထိုးထုတ်ပေးတဲ့ အာမခံကို ရရှိလိုက်သူမှာ

was Bosco Mwinyi.

Bosco Mwinyi ပဲ ဖြစ်ခဲ့ပါတယ်။

We visited his farm later that August,

ကျွန်မတို့ဟာ သူ့စိုက်ခင်းကို ဩဂုတ်လ နောက်ပိုင်းမှာ သွားကြည့်ခဲ့က​ြတော့၊

and I wish I could show you the smile on his face

သူက သူ့ရဲ့ သီးနှံရလဒ်တွေကို ကျွန်မတို့အား ပြသတုန်းမှာ

when he showed us his harvest,

ပြုံးနေတဲ့ သူရဲ့ မျက်နှာကို ခင်ဗျားတို့ကို ပြပေးချင်ပါတယ်၊

because it warmed my heart

အဲဒါက ကျွန်မရဲ့ နှလုံးသားကို နွေးထွေးသွားစေခဲ့ပါတယ်၊

and it made me realize why selling insurance

ကျွန်မက ရောင်းဖို့ ကြိုးစားနေတဲ့ သီးနှံများအတွက် အာမခံဟာ

can be a good thing.

ကောင်းမွန်တဲ့ အရာတစ်ခု ဖြစ်နိုင်တာကို ယုံကြည်လာစေလို့ပါ။

But you know, he insisted

သူက သူရဲ့ စိုက်ခင်းထဲက သီးနှံတွေအားလုံးကို ရိုက်ကူးရန် မရမက တောင်းဆိုခဲ့လို့

that we get his whole harvest in the picture,

အားလုံးကို ရိုက်ယူနိုင်အောင်

so we had to zoom out a lot.

ကျွန်မတို့ဟာ မှန်ဘီလူးကို ချုံ့ပြီး ရိုက်ခဲ့ရပါတယ်။

Insurance secured his harvest that season,

အဲဒီရာသီတုန်းက အာမခံဟာ သူ့ရဲ့သီးနှံတွေကို အာမခံပေးနိုင်ခဲ့ပါတယ်၊

and I believe that today,

ဒီနေ့တွင် အာဖရိက လယ်သမားတွေကို

we have all the tools to enable African farmers

သူတို့ကံကြမ္မာရဲ့ ပိုင်ရှင်တွေ ဖြစ်လာနိုင်အောင် ထိန်းချုပ်ခွင့် ပေးနိုင်တဲ့

to take control of their own destiny.

ကိရိယာတွေအားလုံး ကျွန်မတို့ဆီမှာ ရှိနေပြီလို့ ယုံကြည်ပါတယ်။

No more years of the cup.

သီးနှံ တစ်ပြည်တည်း ထွက်တဲ့ နှစ်တွေ နောက်ထပ် မရှိနိုင်ပါ။

Instead, I am looking forward to, at least somehow,

အဲဒီအစား၊ ယုတ်စွအားဖြင့်၊ အာမခံများရဲ့ နှစ်ကို၊

the year of the insurance,

ဒါမှမဟုတ် အသီးအနှံ အများဆုံးထွက်တဲ့နှစ်ကို

or the year of the great harvest.

ကျွန်မတို့ မြင်တွေ့ကြရဖို့ ရှိနေပါတယ်။

Thank you.

ကျေးဇူးတင်ပါတယ်။

(Applause)

(လက်ခုပ်တီးသံများ)