The beauty of being a misfit | Lidia Yuknavitch

Translator: Smita Kantak Reviewer: Arvind Patil

So I know TED is about a lot of things that are big,

टेड हे मोठ्या गोष्टींसाठी आहे, हे मला ठाऊक आहे.

but I want to talk to you about something very small.

पण मी तुम्हाला एका अगदी छोट्या गोष्टीबद्दल सांगणार आहे.

So small, it's a single word.

इतकी छोटी, की तिच्यासाठी एकच शब्द पुरतो.

The word is "misfit."

तो शब्द आहे, वेगळी.

It's one of my favorite words, because it's so literal.

अगदी योग्य शब्द आहे.

I mean, it's a person who sort of missed fitting in.

म्हणजे, एखादी व्यक्ती, जी सर्वांसारखी होऊच शकत नाही.

Or a person who fits in badly.

किंवा, सर्वांच्यात वेगळी ठरते.

Or this: "a person who is poorly adapted

किंवा, अशी व्यक्ती, जी नव्या वातावरणाशी

to new situations and environments."

योग्य रीतीने जुळवून घेऊ शकत नाही.

I'm a card-carrying misfit.

माझ्यावर वेगळेपणाचा जणु शिक्काच आहे.

And I'm here for the other misfits in the room,

मी या सभागृहातल्या इतर वेगळ्यांसाठी इथे आले आहे.

because I'm never the only one.

कारण मी एकटीच वेगळी, असं कधीच होत नाही.

I'm going to tell you a misfit story.

मी वेगळेपणाची गोष्ट सांगणार आहे.

Somewhere in my early 30s,

मी तिशीत पाऊल टाकलं तेव्हा,

the dream of becoming a writer came right to my doorstep.

लेखिका होण्याचं स्वप्न माझ्या दारी चालत आलं.

Actually, it came to my mailbox

खरं तर, ते माझ्या टपालातून आलं.

in the form of a letter that said I'd won a giant literary prize

एका पत्राच्या रूपात. माझ्या एका लघुकथेला मोठं बक्षीस मिळाल्याचं

for a short story I had written.

त्यात लिहिलं होतं.

The short story was about my life as a competitive swimmer

ती लघुकथा माझ्याच आयुष्याबद्दल होती. माझ्या स्पर्धांतून पोहण्याबद्दल.

and about my crappy home life,

वाईट घरगुती आयुष्याबद्दल. आणि थोडीशी,

and a little bit about how grief and loss can make you insane.

दुःखामुळे आणि आपलं माणूस गमावल्यामुळे कशी वेड लागायची वेळ येऊ शकते, त्याबद्दल.

The prize was a trip to New York City to meet big-time editors and agents

मोठमोठे प्रकाशक, एजंट्स आणि लेखक यांना भेटण्यासाठी न्यूयॉर्कची सफर,

and other authors.

असं ते बक्षीस होतं.

So kind of it was the wannabe writer's dream, right?

म्हणजे होतकरू लेखिकेचं स्वप्नच, हो ना?

You know what I did the day the letter came to my house?

ते पत्र मिळाल्याच्या दिवशी मी काय केलं, ठाऊक आहे तुम्हाला?

Because I'm me,

मी अशी आहे ना,

I put the letter on my kitchen table,

ते पत्र मी स्वयंपाकघरातल्या टेबलावर ठेवलं

I poured myself a giant glass of vodka

स्वतःसाठी एक मोठा ग्लासभरून वोडका ओतली,

with ice and lime,

सोबत बर्फ आणि लिंबू,

and I sat there in my underwear for an entire day,

आणि दिवसभर नुसत्या अंतर्वस्त्रांत तिथेच बसले.

just staring at the letter.

त्या पत्राकडे बघत.

I was thinking about all the ways I'd already screwed my life up.

आजवर आयुष्यात मी किती प्रकारचे घोळ घातले आहेत, त्याचा विचार करीत.

Who the hell was I to go to New York City

न्यूयॉर्कमध्ये जाऊन, लेखिका असल्याची बतावणी करायला

and pretend to be a writer?

मी होते तरी कोण?

Who was I?

कोण होते मी?

I'll tell you.

तुम्हांला सांगते,

I was a misfit.

मी होते "वेगळी."

Like legions of other children,

कित्येक मुलांसारखी,

I came from an abusive household

कौटुंबिक अत्याचारापासून

that I narrowly escaped with my life.

कसाबसा जीव वाचवून निसटलेली.

I already had two epically failed marriages underneath my belt.

अगदी वाईट प्रकारे विस्कटलेली दोन लग्नें गाठीला होती.

I'd flunked out of college not once but twice

एकदाच नव्हे, तर दोनदा मला कॉलेजातून डच्चू मिळाला होता.

and maybe even a third time that I'm not going to tell you about.

मला वाटतं, तिसऱ्यांदा देखील, पण ते मी तुम्हाला सांगणार नाही.

(Laughter)

(हशा)

And I'd done an episode of rehab for drug use.

मी एकदा ड्रग्स सोडण्याचा प्रयत्नही केला होता.

And I'd had two lovely staycations in jail.

आणि दोनदा तुरुंगातही पाहुणचार झोडला होता.

So I'm on the right stage.

म्हणजे मी इथे आले ते बरोबरच आहे.

(Laughter)

(हशा)

But the real reason, I think, I was a misfit,

पण माझ्या वेगळेपणाचं खरं कारण हे,

is that my daughter died the day she was born,

की माझी मुलगी जन्मल्या दिवशीच मरण पावली होती,

and I hadn't figured out how to live with that story yet.

आणि हे दुःख घेऊन कसं जगायचं ते मला कळत नव्हतं.

After my daughter died I also spent a long time homeless,

तिच्या मृत्यूनंतर मी बराच काळ घरहीन अवस्थेत काढला.

living under an overpass

मी एका पुलाखाली राहत होते.

in a kind of profound state of zombie grief and loss

तीव्र दुःखामुळे आणि तिला गमावल्यामुळे भ्रमिष्ट झालेल्या अवस्थेत.

that some of us encounter along the way.

आयुष्यात काहींना या अवस्थेचा अनुभव येतो.

Maybe all of us, if you live long enough.

कदाचित पुष्कळ जगलात, तर तुम्हांलाही तो अनुभव येईल.

You know, homeless people are some of our most heroic misfits,

घरहीन लोक हे "वेगळ्या" लोकांमधले शूर लोक असतात.

because they start out as us.

कारण त्यांचं आयुष्य आपल्यासारखंच सुरु होतं.

So you see, I'd missed fitting in to just about every category out there:

मी कुठल्याच साच्यात बसत नव्हते.

daughter, wife, mother, scholar.

मुलगी, बायको, आई, विदुषी.

And the dream of being a writer

आणि माझं लेखिका होण्याचं स्वप्न म्हणजे

was really kind of like a small, sad stone in my throat.

जणु माझ्या घशाशी दाटलेला हुंदका होता.

It was pretty much in spite of myself that I got on that plane

इतकं असूनही मी विमानात बसले

and flew to New York City,

आणि न्यूयॉर्कला गेले.

where the writers are.

लेखकांच्या गावी.

Fellow misfits, I can almost see your heads glowing.

माझासारख्या "वेगळ्यांनो", तुमचे चेहरे उजळलेले दिसताहेत.

I can pick you out of a room.

मी कुठेही तुम्हाला ओळखेन.

At first, you would've loved it.

तसं सुरुवातीला ते आवडण्यासारखंच होतं.

You got to choose the three famous writers you wanted to meet,

कोणत्या तीन प्रसिद्ध लेखकांना भेटायचं, ते आपण ठरवायचं.

and these guys went and found them for you.

मग ते लोक जाऊन त्या लेखकांना शोधून आणीत.

You got set up at the Gramercy Park Hotel,

ग्रामरसी पार्क हॉटेल मध्ये राहायचं.

where you got to drink Scotch late in the night

रात्री उशिरा स्कॉच प्यायची.

with cool, smart, swank people.

तीही एकदम सही, स्मार्ट भपकेबाज लोकांबरोबर.

And you got to pretend you were cool and smart and swank, too.

आणि आपणही सही, स्मार्ट आणि भपकेबाज आहोत असं दाखवायचं.

And you got to meet a bunch of editors and authors and agents

तिथे पुष्कळ लेखक, संपादक आणि एजन्ट्स भेटत.

at very, very fancy lunches and dinners.

खूप म्हणजे खूपच भारी लंच आणि डिनर्स असत.

Ask me how fancy.

किती भारी ते विचारा.

Audience: How fancy?

प्रेक्षक : किती भारी?

Lidia Yuknavitch: I'm making a confession: I stole three linen napkins --

मी कबुली देते: मी तीन नॅपकिन्स चोरले.

(Laughter)

(हशा)

from three different restaurants.

तीन रेस्टोरंटस मधून.

And I shoved a menu down my pants.

आणि एक मेन्यू कार्ड पॅंटमधे लपवून आणलं.

(Laughter)

(हशा)

I just wanted some keepsakes so that when I got home,

मला आठवण म्हणून घरी न्यायला काहीतरी हवं होतं.

I could believe it had really happened to me.

हे खरंच घडलं यावर

You know?

विश्वास बसण्यासाठी.

The three writers I wanted to meet

मला कॅरोल मेसो, लिन टिलमन

were Carole Maso, Lynne Tillman and Peggy Phelan.

आणि पेगी फेलन या तीन लेखिकांना भेटायचं होतं

These were not famous, best-selling authors,

या सर्वाधिक खपाच्या, प्रसिद्ध लेखिका नव्हत्या.

but to me, they were women-writer titans.

पण माझ्या नजरेत त्या महान लेखिका होत्या.

Carole Maso wrote the book that later became my art bible.

कॅरोल मेसो ने लिहिलेलं पुस्तक माझ्या कलेसाठी बायबल ठरलं.

Lynne Tillman gave me permission to believe

लिन टिलमनने मला विश्वास दिला,

that there was a chance my stories could be part of the world.

की माझ्या गोष्टींना या जगात जागा मिळू शकेल.

And Peggy Phelan reminded me

पेगी फेलन ने आठवण करून दिली,

that maybe my brains could be more important than my boobs.

की माझ्या रूपापेक्षा माझा मेंदू जास्त महत्वाचा आहे.

They weren't mainstream women writers,

त्या लेखनाच्या मुख्य प्रवाहातल्या लेखिका नव्हत्या.

but they were cutting a path through the mainstream

पण आपल्या लिखाणाने त्या मुख्य प्रवाहात

with their body stories,

मार्ग काटत होत्या.

I like to think, kind of the way water cut the Grand Canyon.

नदीने मार्ग काटून ग्रँड कॅनियन निर्माण झाली, तशा.

It nearly killed me with joy

पन्नाशीपुढल्या त्या तीन लेखिकांच्या

to hang out with these three over-50-year-old women writers.

भेटीमुळे, अत्यानंदाने माझा प्राण जाईल असं वाटू लागलं.

And the reason it nearly killed me with joy

कारण,

is that I'd never known a joy like that.

यापूर्वी कधीच मला इतका आनंद वाटला नव्हता.

I'd never been in a room like that.

अशा ठिकाणी मी कधीच गेले नव्हते.

My mother never went to college.

माझी आई कधीच कॉलेजात गेली नव्हती.

And my creative career to that point

त्या वेळेपर्यंत माझी प्रतिभा म्हणजे

was a sort of small, sad, stillborn thing.

जणु मृतावस्थेत जन्मलेलं अर्भक होतं.

So kind of in those first nights in New York I wanted to die there.

तर न्यूयॉर्कमधल्या सुरुवातीच्या काही रात्रींत, मला मरावंसं वाटे.

I was just like, "Kill me now. I'm good. This is beautiful."

"हे किती सुंदर आहे. जगण्याचं सार्थक झालं. आता मी मरायला तयार आहे."

Some of you in the room will understand what happened next.

त्यानंतर जे घडलं, ते आपल्यापैकी काही समजू शकतील.

First, they took me to the offices of Farrar, Straus and Giroux.

त्यांनी मला फरार, स्ट्राउस आणि जरू यांच्या ऑफिसांत नेलं.

Farrar, Straus and Giroux was like my mega-dream press.

फरार, स्ट्राउस आणि जरू म्हणजे माझ्या कल्पनेतले भव्यदिव्य प्रकाशक.

I mean, T.S. Eliot and Flannery O'Connor were published there.

टी. एस. एलियट आणि फ्लॅनरी ओ'कॉनर यांचे प्रकाशक.

The main editor guy sat me down and talked to me for a long time,

त्यांच्या मुख्य संपादकांनी मला बसवून घेतलं आणि ते माझ्याशी बराच वेळ बोलले.

trying to convince me I had a book in me

माझ्या पोहण्याबद्दल मी एक पुस्तक लिहावं,

about my life as a swimmer.

म्हणजे आठवणींचा संग्रह,

You know, like a memoir.

असा आग्रह करीत होते.

The whole time he was talking to me,

ते जितका वेळ माझ्याशी बोलत होते,

I sat there smiling and nodding like a numb idiot,

तितका सगळं वेळ मी मूर्खासारखी हसत आणि मान डोलावत बसले होते.

with my arms crossed over my chest,

हाताची घडी घालून.

while nothing, nothing, nothing came out of my throat.

माझ्या तोंडून एकही शब्द निघाला नाही.

So in the end, he patted me on the shoulder

शेवटी त्यांनी माझ्या खांद्यावर थोपटलं.

like a swim coach might.

पोहण्याच्या शिक्षकांसारखंच.

And he wished me luck

त्यांनी मला शुभेच्छा दिल्या.

and he gave me some free books

आणि काही पुस्तकं विनामूल्य दिली.

and he showed me out the door.

ते मला दारापर्यंत सोडायला आले.

Next, they took me to the offices of W.W. Norton,

त्यानंतर त्या लोकांनी मला डब्ल्यू डब्ल्यू नॉर्टनच्या ऑफिसात नेलं.

where I was pretty sure I'd be escorted from the building

मला खात्री वाटत होती, की ते मला लगेच बाहेर नेऊन सोडतील.

just for wearing Doc Martens.

डॉक मार्टेन चे बूट घातले, म्हणून.

But that didn't happen.

पण तसं काही घडलं नाही.

Being at the Norton offices

नॉर्टनच्या ऑफिसात असं वाटलं, की

felt like reaching up into the night sky and touching the moon

मी रात्रीच्या अंधारात हात उंचावून आभाळातल्या चंद्राला स्पर्श करते आहे, आणि

while the stars stitched your name across the cosmos.

चांदण्या ब्रह्मांडावर माझं नाव कोरताहेत.

I mean, that's how big a deal it was to me.

ही गोष्ट मला अशी प्रचंड मोठी वाटत होती.

You get it?

कळलं ना?

Their lead editor, Carol Houck Smith,

त्यांच्या मुख्य संपादिका कॅरोल हूक स्मिथ,

leaned over right in my face with these beady, bright, fierce eyes

जरा वाकल्या, आणि आपले तेजस्वी डोळे माझ्यावर रोखून म्हणाल्या,

and said, "Well, send me something then, immediately!"

चल तर मग, ताबडतोब मला काहीतरी लिखाण पाठवून दे.

See, now most people, especially TED people,

इतकं झाल्यावर कोणीही, विशेषतः टेड मधले लोक,

would have run to the mailbox, right?

लगेच पोष्टात धावले असते ना?

It took me over a decade to even imagine

पण पाकिटात काहीतरी घालून त्याला स्टँम्प लावण्याची कल्पना करायलाच

putting something in an envelope and licking a stamp.

मला एका दशकाहून जास्त वेळ लागला.

On the last night,

शेवटच्या रात्री,

I gave a big reading at the National Poetry Club.

मी नॅशनल पोएट्री क्लब मध्ये मी एक मोठं साहित्यवाचन केलं.

And at the end of the reading,

ते संपताच

Katharine Kidde of Kidde, Hoyt & Picard Literary Agency,

किडी, हॉयट आणि पिकार्ड या साहित्य संस्थेच्या कॅथरीन किडी सरळ माझ्याजवळ आल्या

walked straight up to me and shook my hand

आणि त्यांनी माझ्याशी हस्तांदोलन केलं.

and offered me representation, like, on the spot.

लगेच तिथल्या तिथे त्यांनी माझं प्रतिनिधित्व करण्याची तयारी दाखविली.

I stood there and I kind of went deaf.

माझा माझ्या कानांवर विश्वासच बसेना.

Has this ever happened to you?

तुम्हांला असा अनुभव आला आहे का?

And I almost started crying

मला वाटलं, आता मला रडू कोसळणार.

because all the people in the room were dressed so beautifully,

कारण, इतके सुरेख कपडे घातलेल्या लोकांच्या त्या खोलीत हे घडत होतं.

and all that came out of my mouth was:

मी फक्त इतकंच बोलू शकले:

"I don't know. I have to think about it."

"मी आत्ता काही सांगू शकत नाही. मला विचार करावा लागेल. "

And she said, "OK, then," and walked away.

त्या म्हणाल्या, "ठीक आहे." आणि निघून गेल्या.

All those open hands out to me, that small, sad stone in my throat ...

इतके हात मला मदत करायला पुढे आले होते. माझ्या घशातला तो हुंदका..

You see, I'm trying to tell you something about people like me.

मी तुम्हांला माझ्यासारख्या लोकांबद्दल काही सांगायचा प्रयत्न करते आहे.

Misfit people -- we don't always know how to hope or say yes

आम्हां वेगळ्यांना कधी कळतच नाही, कशाची आशा बाळगावी, कशाला होकार द्यावा.

or choose the big thing,

किंवा एखादी महत्त्वाची गोष्टही

even when it's right in front of us.

घेता येत नाही. अगदी डोळ्यासमोर असली तरी.

It's a shame we carry.

आम्ही शरमेचं ओझं वाहात असतो.

It's the shame of wanting something good.

आपल्याला चांगलं काही हवंसं वाटतं याची शरम.

It's the shame of feeling something good.

काही चांगली भावना जाणवते आहे, याची शरम.

It's the shame of not really believing we deserve to be in the room

आपल्याला आदरणीय वाटणाऱ्या लोकांच्यात मिसळायचा आपल्याला हक्क आहे,

with the people we admire.

या अविश्वसनीय गोष्टीबद्दलची शरम.

If I could, I'd go back and I'd coach myself.

शक्य झालं असतं तर मी भूतकाळात जाऊन स्वतःला सुधारलं असतं.

I'd be exactly like those over-50-year-old women who helped me.

मग मी, मला मदत करणाऱ्या त्या पन्नाशीपुढल्या स्त्रियांसारखीच झाले असते.

I'd teach myself how to want things,

मी स्वतःला ध्येय ठेवायला शिकवलं असतं.

how to stand up, how to ask for them.

त्यासाठी उभं राहून, ते मिळवायला शिकवलं असतं.

I'd say, "You! Yeah, you! You belong in the room, too."

मी म्हणाले असते, "तू! हो तूच. तूही या खोलीतलीच एक आहेस."

The radiance falls on all of us,

ते दैवी तेज आपल्या सर्वाना लाभलं आहे.

and we are nothing without each other.

आणि एकमेकांशिवाय आपण कुणीच नाही आहोत.

Instead, I flew back to Oregon,

मी ओरेगॉनला परत आले.

and as I watched the evergreens and rain come back into view,

विमानातून झाडी आणि पाऊस पहात

I just drank many tiny bottles of airplane "feel sorry for yourself."

मी "स्वतःची कीव करणे" या पेयाच्या अनेक छोट्या बाटल्या ढोसल्या.

I thought about how, if I was a writer, I was some kind of misfit writer.

मी जर लेखिका असलेच, तर एक "वेगळी" लेखिका असेन, असं मला वाटत होतं.

What I'm saying is,

म्हणजे असं की,

I flew back to Oregon without a book deal,

मी ओरेगॉनला परत गेले लिखाणाच्या कराराशिवाय,

without an agent,

एजन्ट न नेमता.

and with only a headful and heart-ful of memories

मनात आणि डोक्यात आठवणी भरून घेऊन.

of having sat so near

इतक्या छान लेखिकांच्या

the beautiful writers.

इतकं जवळ जाता आल्याच्या आठवणी.

Memory was the only prize I allowed myself.

आठवणी हे एकच बक्षीस मी स्वतःला घेऊ दिलं.

And yet, at home in the dark,

तरीही, घरी परतल्यावर अंधारात

back in my underwear,

पुन्हा अंतर्वस्त्रांत बसल्यावर

I could still hear their voices.

मला त्यांचे आवाज ऐकू येऊ लागले.

They said, "Don't listen to anyone who tries to get you to shut up

त्या म्हणाल्या, "कुणाचं ऐकून तोंड बंद करू नकोस.

or change your story."

तुझी कहाणी सुद्धा बदलू नकोस.

They said, "Give voice to the story only you know how to tell."

तुझी कहाणी, जी फक्त तुलाच ठाऊक आहे, तिला व्यक्त होऊ दे.

They said, "Sometimes telling the story

काहीवेळा कहाणी सांगितल्यामुळे

is the thing that saves your life."

आपला प्राण वाचू शकतो."

Now I am, as you can see, the woman over 50.

आता पहा, मी पन्नाशीपुढची स्त्री आहे.

And I'm a writer.

आणि मी एक लेखिका आहे.

And I'm a mother.

आई आहे.

And I became a teacher.

शिक्षिका आहे.

Guess who my favorite students are.

माझे आवडते विद्यार्थी कोण असतील, ओळखा.

Although it didn't happen the day

ते पत्र आल्यादिवशी नसेल,

that dream letter came through my mailbox,

पण नंतर

I did write a memoir,

मी माझ्या आठवणी लिहिल्या.

called "The Chronology of Water."

"क्रोनॉलॉजी ऑफ वॉटर"

In it are the stories of how many times I've had to reinvent a self

किती वेळा मला चुकीच्या निर्णयांच्या अवशेषांतून पुन्हा स्वतःला घडवावं लागलं,

from the ruins of my choices,

त्याबद्दलच्या गोष्टी त्यात आहेत.

the stories of how my seeming failures were really just weird-ass portals

अपयश भासलं तरी त्यातून विचित्र प्रकारे सुंदर भविष्याची वाट सापडली,

to something beautiful.

अशा गोष्टीही.

All I had to do was give voice to the story.

मी फक्त त्या गोष्टी व्यक्त केल्या.

There's a myth in most cultures about following your dreams.

अनेक समाजांत, आपल्या स्वप्नाचा पाठपुरावा करा, असा समज असतो.

It's called the hero's journey.

हा यशस्वी लोकांचा समज.

But I prefer a different myth,

पण माझा जास्त विश्वास आहे,

that's slightly to the side of that

तो त्याशेजारीच किंवा

or underneath it.

त्याच्या मुळाशी असलेल्या

It's called the misfit's myth.

"वेगळ्यांच्या" समजावर.

And it goes like this:

तो समज असा:

even at the moment of your failure,

अपयशाच्या क्षणी देखील

right then, you are beautiful.

तुम्ही सुंदरच असता.

You don't know it yet,

त्या वेळी ठाऊक नसलं,

but you have the ability to reinvent yourself

तरी स्वतःला पुन्हा एकदा घडवणं शक्य असतं.

endlessly.

सतत.

That's your beauty.

हेच तुमचं सौंदर्य.

You can be a drunk,

तुम्ही दारुडे असाल,

you can be a survivor of abuse,

अत्याचारातून वाचलेले असाल,

you can be an ex-con,

एकेकाळचे ठग असाल,

you can be a homeless person,

घरहीन असाल,

you can lose all your money or your job or your husband

तुम्ही सगळे पैसे गमावले असतील, किंवा नोकरी, किंवा नवरा,

or your wife, or the worst thing of all,

किंवा बायको, किंवा,

a child.

सर्वात वाईट म्हणजे,

You can even lose your marbles.

तुमचं मूल.

You can be standing dead center in the middle of your failure

तुम्ही तुमच्या अपयशाच्या अगदी मध्यभागी उभे असाल,

and still, I'm only here to tell you,

आणि तरीही, मी तुम्हांला इतकंच सांगेन,

you are so beautiful.

की तुम्ही खूप सुंदर आहात.

Your story deserves to be heard,

तुमच्या कहाणीला व्यक्त होण्याचा हक्क आहे.

because you, you rare and phenomenal misfit,

कारण तुम्ही आहात, एक दुर्मिळ आणि जबरदस्त "वेगळा".

you new species,

एक नवीन प्रजाति.

are the only one in the room

तुमची कहाणी

who can tell the story

तुम्ही जशी सांगू शकता,

the way only you would.

तशी ती इतर कुणीही सांगू शकणार नाही.

And I'd be listening.

आणि मी ती ऐकेन.

Thank you.

धन्यवाद.

(Applause)

(टाळ्या)