Amanda Burden: How public spaces make cities work

547,984 views ・ 2014-04-07

TED


გთხოვთ, ორჯერ დააწკაპუნოთ ქვემოთ მოცემულ ინგლისურ სუბტიტრებზე ვიდეოს დასაკრავად.

Translator: vakhtang nemsadze Reviewer: Sandro Subeliani
როდესაც ადამიანები ფიქრობენ ქალაქზე
00:13
When people think about cities,
0
13008
1690
00:14
they tend to think of certain things.
1
14698
2302
ისინი ფიქრობენ კონკრეტულ საგნებზე .
შენობებზე, ქუჩებზე და ცათამბრჯენებზე ,
00:17
They think of buildings and streets
2
17000
2060
00:19
and skyscrapers, noisy cabs.
3
19060
2896
ხმაურიან ტაქსებზე.
00:21
But when I think about cities,
4
21956
1934
როდესაც მე ვფიქრობ ქალაქზე .
00:23
I think about people.
5
23890
1801
მე ვფიქრობ ხალხზე.
00:25
Cities are fundamentally about people,
6
25691
3470
ქალაქები არის ხალხისთვის,
00:29
and where people go
7
29161
1844
ხოლო სადაც ხალხი დადის ,
00:31
and where people meet
8
31005
1515
00:32
are at the core of what makes a city work.
9
32520
3330
ერთმანეთს ხვდება
არის ბირთვი რაც ქალაქს ამუშავებს.
00:35
So even more important than buildings in a city
10
35850
3180
მაშასადამე შენობებზე უფრო მნიშვნელოვანი არის
00:39
are the public spaces in between them.
11
39030
3008
საზოგადოებრივი სივრცეები შენობებს შორის.
00:42
And today, some of the most transformative
12
42038
2658
სწორედ დღეს ყველაზე ტრანსფორმაციული
00:44
changes in cities
13
44696
1677
ცვლილებები ხდება
00:46
are happening in these public spaces.
14
46373
3186
ქალაქის საზოგადოებრივ სივრცეებში.
00:49
So I believe that lively, enjoyable public spaces
15
49559
4193
მე მჯერა რომ ცოცხალი ,
სასიამოვნო, საზოგადოებრივი სივრცეები
00:53
are the key to planning a great city.
16
53752
3120
არის გასაღები დიდებული ქალაქების დაგეგმარებისთვის.
00:56
They are what makes it come alive.
17
56872
3420
ეს არის ის რაც ქალაქს აცოცხლებს.
მაგრამ რა არის ის რასაც ქალაქი მოჰყავს მოძრაობაში?
01:00
But what makes a public space work?
18
60292
3680
01:03
What attracts people to successful public spaces,
19
63972
3551
რა იზიდავს ხალხს
წარმატებულ საზოგადოებრივ სივრცეებში,
01:07
and what is it about unsuccessful places
20
67523
2422
და როგორია წარუმატებელი სივრცეები
01:09
that keeps people away?
21
69945
2680
რასაც ხალხი თავს არიდებს?
01:12
I thought, if I could answer those questions,
22
72625
3359
ვიფიქრე თუ შევძლებდი ამ შეკითხვებზე პასუხების პოვნას
01:15
I could make a huge contribution to my city.
23
75984
3780
ამით დიდ დახმარებას გავუწევდი ჩემს ქალაქს.
01:19
But one of the more wonky things about me
24
79764
2154
მე მაქვს ერთი უცნაურობა , შევისწავლი ცხოველთა ქცევას.
01:21
is that I am an animal behaviorist,
25
81918
3551
შევისწავლი ცხოველთა ქცევას.
01:25
and I use those skills not to study animal behavior
26
85469
3577
მე ვიყენებ ამ გამოცდილებას არა ცხოველთა შესასახებ
01:29
but to study how people in cities
27
89046
2934
არამედ ადამიანები როგორ იყენებენ
01:31
use city public spaces.
28
91980
2248
საზოგადოებრივ სივრცეებს.
01:34
One of the first spaces that I studied
29
94228
3321
ერთ-ერთი პირველი სიცვრცე ,რომელიც შევისწავლე
01:37
was this little vest pocket park called Paley Park
30
97549
3405
იყო ეს პატარა პარკი . "პალეი პარკი"
01:40
in midtown Manhattan.
31
100954
2308
"მიდთაუნ" მანჰეტანზე.
01:43
This little space became a small phenomenon,
32
103262
4125
ეს პატარა პარკი გახდა მცირე ფენომენი.
ვინაიდან, მას ქონდა ძლიერი გავლენა ნიუ იორკელებზე
01:47
and because it had such a profound impact
33
107387
2868
01:50
on New Yorkers,
34
110255
1216
01:51
it made an enormous impression on me.
35
111471
4084
მან უზარმაზარი შთაბეჭდილება მოახდინა ჩემზე.
მე ვსწავლობდი ამ პარკს
01:55
I studied this park very early on in my career
36
115555
2497
ჩემი კარიერის ადრეულ პერიოდში
01:58
because it happened to have been built
37
118052
1586
რადგან ის ჩემი მამინაცვლის აშენებულია.
01:59
by my stepfather,
38
119638
1778
02:01
so I knew that places like Paley Park
39
121416
2632
მე ვიცოდი რომ "პალეი პარკის" მსგავსი ადგილები
02:04
didn't happen by accident.
40
124048
2400
შემთხვევით არ ჩნდება.
02:06
I saw firsthand that they required
41
126448
2552
მე ვხედავდი პირველწყაროთი თუ როგორი
წარმოუდგენელი თავდადება და დეტალების მიმართ
02:09
incredible dedication
42
129000
1456
02:10
and enormous attention to detail.
43
130456
3058
ყურადღება იყო საჭირო.
02:13
But what was it about this space
44
133514
1734
მაგრამ რა იყო ის განსაკუთრებული ამ პარკში
02:15
that made it special and drew people to it?
45
135248
3802
რაც ხალხს ასე იზიდავდა ?
მე დავჯდებოდი პარკში და
02:19
Well, I would sit in the park and watch very carefully,
46
139050
2901
02:21
and first among other things
47
141951
1892
ყურადღებით ვაკვირდებოდი.
ყველაზე მნიშვნელოვანი რამ იყო
02:23
were the comfortable, movable chairs.
48
143843
3063
კომფორტული მოძრავი სავაძლები.
02:26
People would come in, find their own seat,
49
146906
2510
ხალხი მოდიოდა , პოულობდა სავარძელს თავისთვის,
02:29
move it a bit, actually, and then stay a while,
50
149416
3394
გადაინაცვლებდნენ და ჩერდებოდნენ საკმაო ხანს.
02:32
and then interestingly,
51
152810
1848
შემდეგ საინტერესოა ,
02:34
people themselves attracted other people,
52
154658
2975
ხალხმა თავად მიიზიდა დანარჩენები.
02:37
and ironically, I felt more peaceful
53
157633
2777
გასაკვირად , თავი ვიგრძენი უფრო
02:40
if there were other people around.
54
160410
1981
დაცულად ხალხის გარემოცვაში.
02:42
And it was green.
55
162391
1890
ის იყო გამწვანებული.
02:44
This little park provided what New Yorkers crave:
56
164281
3761
ამ პატარა პარკმა ნიუ იორკელებს
მისცა ის რაც მათ სწყურიათ
02:48
comfort and greenery.
57
168042
2538
კომფორტი და სიმწვანე .
02:50
But my question was,
58
170580
1688
თუმცა ჩემი კითხვა იყო
02:52
why weren't there more places with greenery
59
172268
3062
რატომ არ არის მეტი მწვანე ადგილები,
02:55
and places to sit in the middle of the city
60
175330
2509
სივრცეები სადაც დაჯდები ქალაქის ცენტრში
02:57
where you didn't feel alone,
61
177839
2480
და თავს მარტოდ არ იგრძნობ,
ან საზღვრის დამრღვევად.
03:00
or like a trespasser?
62
180319
2457
სამწუხაროთ ქალაქი არიყო ასე დაგეგმარებული.
03:02
Unfortunately, that's not how cities
63
182776
2232
03:05
were being designed.
64
185008
2018
აქ ხედავთ ნაცნობ ხედს.
03:07
So here you see a familiar sight.
65
187026
3694
03:10
This is how plazas have been designed for generations.
66
190720
4281
ასე გეგმარდებოდა მოედნები მრავალი თაობა .
ისინი გამოიყურებიან ელენაგტურად ,
03:15
They have that stylish, Spartan look
67
195001
3130
სპარტანული შეხედულებით ,
03:18
that we often associate with modern architecture,
68
198131
3820
რასაც ვუკავშრებთ თანამედროვე არქიტექტურას ,
03:21
but it's not surprising that people
69
201951
2311
თუმცა არ არის სიურპრიზი
ხალხი თავს არიდებს მსგავს სივრცეებს.
03:24
avoid spaces like this.
70
204262
1862
03:26
They not only look desolate,
71
206124
2110
ისინი არა მხოლოდ უკაცრიელი ჩანს ,
03:28
they feel downright dangerous.
72
208234
2712
არამედ საშიშიც.
03:30
I mean, where would you sit here?
73
210946
3277
სად დაჯდებოდი აქ?
რას გააკეთებდი?
03:34
What would you do here?
74
214223
2546
მაგრამ არქიტექტორებს ის უყვართ.
03:36
But architects love them.
75
216769
3476
03:40
They are plinths for their creations.
76
220245
3273
ის ხომ მათი შემოქმედების ნაყოფია.
მათ შეგვიძლია ქანდაკებაც ვუწოდოთ ,
03:43
They might tolerate a sculpture or two,
77
223518
1933
03:45
but that's about it.
78
225451
1753
მაგრამ სულ ეს არის.
03:47
And for developers, they are ideal.
79
227204
3204
მშენებლებისთვისაც იდეალურია ,
03:50
There's nothing to water, nothing to maintain,
80
230408
2587
იქ არაფერია რომ მორწყო ან შეაკეთო
03:52
and no undesirable people to worry about.
81
232995
3960
არც არასასურველი ხალხი რომ იჯავრო.
არ ფიქრობთ რომ ეს არის გამოუსადეგარი?
03:56
But don't you think this is a waste?
82
236955
3244
მე როგორც ქალაქმგეგმარებელს
04:00
For me, becoming a city planner
83
240199
2321
04:02
meant being able to truly change the city
84
242520
2672
მსურს შევძლო და შევცვალო ქალაქი,ისეთად
04:05
that I lived in and loved.
85
245192
2490
სადაც ვისურვებდი ცხოვრებას და შევიყვარებდი.
04:07
I wanted to be able to create places
86
247682
2488
მსურდა შემძლებოდა რომ შემექმნა
სივრცეები სადაც იგრძნობდით იგივეს
04:10
that would give you the feeling that you got
87
250170
1965
რასაც "პალეი პარკში"
04:12
in Paley Park,
88
252135
1538
04:13
and not allow developers to build bleak plazas like this.
89
253673
4788
არ მიმეცა უფლება დეველოპერებისთვის
აშენებინად მსგავსი უფერული მოედნები.
04:18
But over the many years,
90
258461
1415
წლების გამოცდილების შემდეგ მე ვისწავლე,
04:19
I have learned how hard it is
91
259876
2596
როგორი რთულია შექმნა წარმატებული , მნიშვნელოვანი
04:22
to create successful, meaningful,
92
262472
2588
და სასიამოვნო საზოგადოებრივი სივრცეები.
04:25
enjoyable public spaces.
93
265060
2028
როგორც ჩემი მამინაცვლისგან ვისწავლე ,
04:27
As I learned from my stepfather,
94
267088
1577
04:28
they certainly do not happen by accident,
95
268665
2288
ეს შემთხვევით არ ხდება,
04:30
especially in a city like New York,
96
270953
2828
განსაკუთრებით ნიუ იორკის მსგავს ქალაქში.
04:33
where public space has to be fought for to begin with,
97
273781
3279
სადაც საზოგადოებრივი სივრცისთვის უნდა იბრძოლო,
ხოლო შემდეგ რომ გახდეს წარმატებული
04:37
and then for them to be successful,
98
277060
2108
ვინმემ ძალიან ბევრი უნდა იფიქროს
04:39
somebody has to think very hard
99
279168
2022
04:41
about every detail.
100
281190
2024
თითოეულ დეტალზე.
დღეს ღია სივრცეები არის შესაძლებლობა.
04:43
Now, open spaces in cities are opportunities.
101
283214
3946
დიახ . შესაძლებლობაა კომერციული ინვესტორებისთვის,
04:47
Yes, they are opportunities for commercial investment,
102
287160
3804
მაგრამ ასევე სასიკეთო შესაძლებლობაა ქალაქისთვის.
04:50
but they are also opportunities for the common good
103
290964
3569
04:54
of the city,
104
294533
1766
04:56
and those two goals are often not aligned with one another,
105
296299
3515
ხშირად ეს ორი რამ ვერ თანაარსებობს
04:59
and therein lies the conflict.
106
299814
2609
და კომფლიქტში მოდის ერთმანეთთან.
05:02
The first opportunity I had to fight
107
302423
2652
ბრძოლის პირველი შესაძლებლობა ღია
05:05
for a great public open space was in the early 1980s,
108
305075
3162
საზოგადოებრივი სივრცისთვის მქონდა 1980 -იან წლებში.
05:08
when I was leading a team of planners
109
308237
2338
როდესაც ვხელმძღვანელობდი მგეგმარებელთა ჯგუფს
05:10
at a gigantic landfill called Battery Park City
110
310575
3312
უზარმაზარ ნაგავსაყრელზე "ბატერი პარკ სიტი"
05:13
in lower Manhattan on the Hudson River.
111
313887
2613
" ქვემო მანჰეტენზე" მდინარე "ჰუდსონი"-ზე .
05:16
And this sandy wasteland had lain barren
112
316500
2814
ეს ქვიშიანი უნაყოფო ტერიტორია
05:19
for 10 years,
113
319314
1450
იყო უფუნქციოდ 10 წელი.
05:20
and we were told, unless we found a developer
114
320764
2644
ჩვენ გვითხრეს თუ არ ვიპოვიდით დეველოპერს
05:23
in six months, it would go bankrupt.
115
323408
2128
6 თვეში გაკოტრდებოდა.
05:25
So we came up with a radical,
116
325536
2001
ჩვენ მოგვივიდა რადიკალური თითქმის
05:27
almost insane idea.
117
327537
2390
წარმოუდგენელი აზრი.
05:29
Instead of building a park
118
329927
1848
პარკის აშენების ნაცვლად , როგორც წინაპირობა
05:31
as a complement to future development,
119
331775
2508
მომავალი მშენებლობის,
05:34
why don't we reverse that equation
120
334283
2085
რატომ არ შემოვაბრუნებთ განტოლებას
05:36
and build a small but very high-quality
121
336368
3053
და ავაშენებთ პატარა მაგრამ ძალიან მაღალი ხარისხის
05:39
public open space first,
122
339421
1985
ღია საზოგადოებრიც სიცრცეს
05:41
and see if that made a difference.
123
341406
3006
და დავაკვირდებით ეს რას შეცვლის.
ჩვენ მხოლოდ გავწვდით ორი კვარტალის აშენებას
05:44
So we only could afford to build a two-block section
124
344412
3698
რაც უნდა გადაქცეულიყო
05:48
of what would become a mile-long esplanade,
125
348110
3460
ერთი მილის (1,6 კმ.) სიგრძის ესპლანადად,
05:51
so whatever we built had to be perfect.
126
351570
2967
ასე რომ რასაც ავაშენებდით უდნა ყოფილიყო იდეალური.
05:54
So just to make sure, I insisted
127
354537
2996
დასარწმუნებლად მე დავიჟინე გაგვეკეთებინა მაკეტი
05:57
that we build a mock-up
128
357533
2217
05:59
in wood, at scale, of the railing and the sea wall.
129
359750
3934
ხის მასალით ზუსტ მაშტაბში, მოაჯირი და საზღვაო კედელი .
06:03
And when I sat down on that test bench
130
363684
3024
როდესაც დავჯექი სატესტო სავარძელზე
06:06
with sand still swirling all around me,
131
366708
3198
ქვიშა კვლავ ბრუნავდა ჩემს გარშემო,
06:09
the railing hit exactly at eye level,
132
369906
3093
მოაჯირი ხედვის არეს ბლოკავდა
06:12
blocking my view and ruining my experience
133
372999
2991
და ანგრევდა მთელს ჩემს ემოციებს
06:15
at the water's edge.
134
375990
2130
წყლის პირას განცდილს.
ხედავ დეტალებს რომელიც ცვლის ყველაფერს.
06:18
So you see, details really do make a difference.
135
378120
3307
06:21
But design is not just how something looks,
136
381427
3931
დიზაინი არ არის მხოლოდ რაღაც როგორ გამოიყურება,
06:25
it's how your body feels on that seat in that space,
137
385358
5892
ეს არის შენი სხეული რას გრძნობს
ამ სავარძელზე, ამ სივრცეში,
მე მჯერა რომ წარმატებული დიზაინი
06:31
and I believe that successful design always depends
138
391250
3140
ყოველთვის დამოკიდებუილა ინდივიდუალურ აღქმაზე.
06:34
on that very individual experience.
139
394390
3425
06:37
In this photo, everything looks very finished,
140
397815
4371
ამ სურათში ყველაფერი ჩანს დასრულებული ,
06:42
but that granite edge, those lights,
141
402186
2718
მაგრამ ეს გრანიტის კუთხე , ეს განათებები,
06:44
the back on that bench,
142
404904
1888
სავარძლის საზურგე,
06:46
the trees in planting,
143
406792
1694
ჩარგული ხეები,
06:48
and the many different kinds of places to sit
144
408486
2603
სხვა და სხვა დასაჯდომი ადგილები
06:51
were all little battles that turned this project
145
411089
3182
იყო გამოწვევები რამაც აქცია ეს პროექტი
06:54
into a place that people wanted to be.
146
414271
4044
ადგილად სადაც ხალხს სურდა ყოფნა.
ეს დადასტურდა დღეს , ოცი წლის შემდეგ
06:58
Now, this proved very valuable 20 years later
147
418315
3835
როდესაც მაიკლ ბლომბერგმა მთხოვა ვყოფილიყავი
07:02
when Michael Bloomberg asked me to be
148
422150
2008
07:04
his planning commissioner
149
424158
1582
მისი რწმუნებული , ქალაქმგეგმარებელი
07:05
and put me in charge of shaping
150
425740
1847
და დამავალა მთელი ქალაქის ფორმირება.
07:07
the entire city of New York.
151
427587
2071
მან მე იმ დღეს მითხრა ,რომ
07:09
And he said to me on that very day,
152
429658
2099
07:11
he said that New York was projected
153
431757
2096
იგეგმება ნიუ იორკის პოპულაცია
07:13
to grow from eight to nine million people.
154
433853
3057
გაიზარდოს 8 დან 9 მილიონამდე.
07:16
And he asked me,
155
436910
1530
მან მკითხა თუ სად ვაპირებდი მოვათავსო
07:18
"So where are you going to put
156
438440
1843
07:20
one million additional New Yorkers?"
157
440283
2716
დამატებით ერთი მილიონი ნიუ იორკელი.
07:22
Well, I didn't have any idea.
158
442999
2645
მე წარმოდგენა არ მქონდა.
07:25
Now, you know that New York does
159
445644
3039
იცით რომ ნიუ იორკი ემიგრანტებისთვის
07:28
place a high value on attracting immigrants,
160
448683
2698
მიმზიდველი ადგილია.
07:31
so we were excited about the prospect of growth,
161
451381
2920
ჩვენ გვიხაროდა მოსალოდნელი ზრდა ,
07:34
but honestly, where were we going to grow
162
454301
2879
მაგრამ გულხადილად რომ გითხრათ,
07:37
in a city that was already built out to its edges
163
457180
3394
საით უნდა გავფართოვებულიყავით?
უკვე გაშენებულია კიდემდე და გარშემო
07:40
and surrounded by water?
164
460574
2800
წყალით ვართ გარშემორტყმული .
07:43
How were we going to find housing
165
463374
1602
როგორ დავაკმაყოფილოთ საცხოვრებლით
07:44
for that many new New Yorkers?
166
464976
2298
ამდენი ნიუ იორკელი ?
07:47
And if we couldn't spread out,
167
467274
1813
და თუ ვერ გავფართოვდებით
07:49
which was probably a good thing,
168
469087
1814
რაც სავარაუდოდ აჯობებდა,
07:50
where could new housing go?
169
470901
2819
სად უნდა აშენდეს ახალი საცხოვრებლები?
07:53
And what about cars?
170
473720
1633
ან ავტომობილების საკითხი?
07:55
Our city couldn't possibly handle any more cars.
171
475353
4112
ქალაქი ვეღარ დაიტევდა დამატებით ავტომობილებს.
მაშინ როგორ მოვიქცეთ?
07:59
So what were we going to do?
172
479465
2834
თუ ვერ გავფართოვდებით ,
08:02
If we couldn't spread out, we had to go up.
173
482299
3977
სიმაღლეში უნდა წავიდეთ
ისეთ ადგილებში სადაც ავტომობილის
08:06
And if we had to go up,
174
486276
1034
08:07
we had to go up in places
175
487310
1782
ყოლა არ დაგვჭირდება.
08:09
where you wouldn't need to own a car.
176
489092
2009
ეს ნიშნავს გამოვიყენოთ არსებული რესურსები,
08:11
So that meant using one of our greatest assets:
177
491101
2863
08:13
our transit system.
178
493964
2452
ჩვენი სატრანზიტო სისტემა.
08:16
But we had never before thought
179
496416
1573
აქამდე არასოდეს გვიფიქრია
08:17
of how we could make the most of it.
180
497989
2236
თუ როგორ შეგვეძლო ამის გაკეთება,
08:20
So here was the answer to our puzzle.
181
500225
3213
ხოლო ეს იყო თავსატეხის პასუხი.
ჩვენ ვიფიქრეთ რომ თუ ახალ მშენებლობას
08:23
If we were to channel and redirect
182
503438
3631
გავაყოლებდით ტრანზიტის გარშემო ,
08:27
all new development around transit,
183
507069
2294
ჩვენ შევძლებდით გავმკლავებოდით
08:29
we could actually handle that population increase,
184
509363
3627
პოპულაციის ზრდას.
08:32
we thought.
185
512990
1274
ამისთვის დაგვჭირდა გადაკეთება
08:34
And so here was the plan,
186
514264
2558
08:36
what we really needed to do:
187
516822
1648
ზონირების სისტემის და სარეგულაციო
08:38
We needed to redo our zoning --
188
518470
2848
08:41
and zoning is the city planner's regulatory tool --
189
521318
3351
ქალაქ-გეგმარებითი მექანიზმების .
08:44
and basically reshape the entire city,
190
524669
3311
პრინციპში მთლიანი ქალაქის სახეცვლილება.
08:47
targeting where new development could go
191
527980
2145
მიმართულება მივეცით ახალ მშენებლობებს
08:50
and prohibiting any development at all
192
530125
2191
და ავკრძალეთ ყველანაირი მშენებლობა
08:52
in our car-oriented,
193
532316
1714
ავტომობილ-მოთხოვნადი
08:54
suburban-style neighborhoods.
194
534030
2162
გარეუბნების სტილის ადგილებში.
08:56
Well, this was an unbelievably ambitious idea,
195
536192
3732
ეს იყო დაუჯერებელად ამბიციური იდეა,
08:59
ambitious because communities
196
539924
2576
რადგან საზოგადოებას
მხარი უნდა დაეჭირა ამ გეგმისთვის.
09:02
had to approve those plans.
197
542500
3615
როგორ უნდა მიმეღწია ამისთვის?
09:06
So how was I going to get this done?
198
546115
3019
მოსმენით . ხოდა მეც დავიწყე მოსმენა,
09:09
By listening. So I began listening,
199
549134
2908
09:12
in fact, thousands of hours of listening
200
552042
3354
ფაქტობრივად მოსმენილი ათასობით საათი
მხოლოდ ნდობის დასამყარებლად.
09:15
just to establish trust.
201
555396
1818
09:17
You know, communities can tell
202
557214
2089
საზოგადოებას შეუძლია გითხრას
09:19
whether or not you understand their neighborhoods.
203
559303
2152
გემსის თუ არა მათი სამეზობლოსი.
09:21
It's not something you can just fake.
204
561455
3096
ეს ვერ იქნებოდა სიყალბე.
09:24
And so I began walking.
205
564551
2706
და მე დავიწყე საირული.
09:27
I can't tell you how many blocks I walked,
206
567257
2320
ვერ გეტყვით რამდენი კვარტალი მოვიარე,
09:29
in sweltering summers, in freezing winters,
207
569577
3409
მხუთავ ზაფხულში , გამყინავ ზამთარში
09:32
year after year,
208
572986
1830
წლიდან წლამდე,
09:34
just so I could get to understand
209
574816
2088
იმისათვის რომ გამეგო "დე ენ ემი "
09:36
the DNA of each neighborhood
210
576904
2027
09:38
and know what each street felt like.
211
578931
2575
თითოეული უბნის
და მეგრძნო თითოეული ქუჩა.
09:41
I became an incredibly geeky zoning expert,
212
581506
3495
მე გავხდი წარმოუდგენლად შეშლილი
ზონირების ექსპერტი,
09:45
finding ways that zoning could address
213
585001
2069
ვეძებდი გზებს გადამემისამართებინა
09:47
communities' concerns.
214
587070
2062
ზონირება საზოგადოების მოთხოვნილებისთვის .
09:49
So little by little, neighborhood by neighborhood,
215
589132
2572
ნელ ნელა , სამეზობლოდან სამეზობლოში ,
09:51
block by block,
216
591704
1435
კვარტლიდან კვარტალში ,
09:53
we began to set height limits
217
593139
1873
ჩვენ დავაწესეთ სიმაღლის ლიმიტები
09:55
so that all new development
218
595012
1732
ასე რომ ყველა ახალი მშენებლობა
09:56
would be predictable and near transit.
219
596744
3617
იქნებოდა პროგნოზირებადი და ტრანზიტთან ახლოს.
თორმეტი წლის განმავლობაში
10:00
Over the course of 12 years,
220
600361
1781
ჩვენ შევძელით ხელახალი ზონირება
10:02
we were able to rezone
221
602142
2469
124 უბნის ,
10:04
124 neighborhoods,
222
604611
2569
ქალაქის 40 %-ის
10:07
40 percent of the city,
223
607180
2779
10:09
12,500 blocks, so that now,
224
609959
4539
12,500 კვარტლის და დღეს ,
90 პროცენტი ახალი შენობების ნიუ იორკში
10:14
90 percent of all new development of New York
225
614498
3237
10:17
is within a 10-minute walk of a subway.
226
617735
2648
მდებარეობს ათი წუთის სავალზე მეტროდან .
10:20
In other words, nobody in those new buildings
227
620383
2650
სხვა სიტყვებით , ამ შენობებში
არავის დაჭირდება ავტომობილი.
10:23
needs to own a car.
228
623033
1876
10:24
Well, those rezonings were exhausting
229
624909
4093
ზონირების პროცესი იყო დამქანცველი ,
დამამშვიდებელიც და მნიშვნელოვანი,
10:29
and enervating and important,
230
629002
3038
მაგრამ ხელახალი ზონირება არასოდეს
10:32
but rezoning was never my mission.
231
632040
2550
ყოფილა ჩემი მისია.
10:34
You can't see zoning and you can't feel zoning.
232
634590
3491
ვერასოდეს დაინახავთ ან იგრძნობთ ზონირებას .
ჩემი სურვილი იყო შემექმნა დიდებული
10:38
My mission was always to create
233
638081
2088
10:40
great public spaces.
234
640169
1924
საზოგადებრივი სივრცეები.
10:42
So in the areas where we zoned for significant development,
235
642093
3892
იქ სადაც ჩვენ შევცვალეთ ზონირება მნიშვნელოვნად ,
10:45
I was determined to create places
236
645985
2191
მე ვიყავი მტკიცე შემექმნა სივრცეები
10:48
that would make a difference in people's lives.
237
648176
2694
რომელიც შეცვლიდა ადამაინების ცხოვრებას.
10:50
Here you see what was
238
650870
2086
აქ ხედავთ რა იყო ორი მილი (3,2 კმ) მიტოვებული
10:52
two miles of abandoned, degraded waterfront
239
652956
2424
დეგრადირებული სანაპირო "გრინპოინტში"
10:55
in the neighborhoods of Greenpoint
240
655380
1767
და "ვილიამსბურგი" ბრუკლინში.
10:57
and Williamsburg in Brooklyn,
241
657147
1782
10:58
impossible to get to and impossible to use.
242
658929
3560
მიუღწევადი და გამოუყენებელი .
აქ განხორციელდა მასიური ზონირება ,
11:02
Now the zoning here was massive,
243
662489
2494
11:04
so I felt an obligation to create
244
664983
3022
მე ვიგრძენი ვალდებულება გამეკეთებინა
მიმზიდველი პარკი ამ სანაპიროზე,
11:08
magnificent parks on these waterfronts,
245
668005
3025
მე დავხარჯე წარმოუდგენელი დრო
11:11
and I spent an incredible amount of time
246
671030
2740
11:13
on every square inch of these plans.
247
673770
3105
თითოეულ კვადატულ ინჩზე (1ინჩი=2,54სმ)
11:16
I wanted to make sure that there were
248
676875
2065
მინდოდა დავრწმუნებულიყავი, რომ
11:18
tree-lined paths from the upland to the water,
249
678940
2539
იყო სამ ზოლიანი ბილიკი მაღლობიდან წყლამდე,
11:21
that there were trees and plantings everywhere,
250
681479
2411
რომ აქ იყო ხეები და ნარგავები ყველგან ,
11:23
and, of course, lots and lots of places to sit.
251
683890
4188
რაღა თქმა უნდა უამრავი დასაჯდომი ადგილი.
სიმართლე რომ ვქთვა წარმოდგენა არ მქონდა
11:28
Honestly, I had no idea how it would turn out.
252
688078
3370
როგორი გამოვიდოდა , უბდალოდ უნდა მერწმუნა.
11:31
I had to have faith.
253
691448
1625
მე ჩავდე ყველაფერი ამ პროექტში რაც მქონდა ნასწავლი.
11:33
But I put everything that I had studied and learned
254
693073
2963
შემდეგ ის გაიხსნა ,
11:36
into those plans.
255
696036
1734
11:37
And then it opened,
256
697770
1660
11:39
and I have to tell you, it was incredible.
257
699430
3287
და ეს უნდა ვთქვა , ის გამოვიდა შეუდარებელი .
11:42
People came from all over the city
258
702717
2085
ხალხი მოდის მთელი ქალაქიდან ამ პარკში .
11:44
to be in these parks.
259
704802
1657
11:46
I know they changed the lives of the people who live there,
260
706459
3420
ვიცი რომ ისინი ცვლიან იმათ ცხოვრების წესს
11:49
but they also changed New Yorkers' whole image
261
709879
2495
ვინც იქ ცხოვრობს, მარგამ
11:52
of their city.
262
712374
1776
მათ ასევე შეცვალეს ნიუ იორკის
11:54
I often come down and watch people
263
714150
1579
მთელი ქალაქის სახე.
11:55
get on this little ferry
264
715729
1516
მე ხშირად მოვდივარ აქ რომ ვუყურო ხალხს
11:57
that now runs between the boroughs,
265
717245
1978
როგორ სხდებიან პატარა ბორანში
11:59
and I can't tell you why,
266
719223
1487
რომელიც ახლა დაცურავს პატარა ქალაქებს შორის,
12:00
but I'm completely moved
267
720710
1572
ვერ გეტყვით რატომ, თუმცა
12:02
by the fact that people are using it
268
722282
2147
მაოცებს ის ფაქტი თუ როგორ იყენებენ ადამიანები მას,
12:04
as if it had always been there.
269
724429
2182
თითქოს ის ყოველთვის აქ იყო.
12:06
And here is a new park in lower Manhattan.
270
726611
3273
ეს კი არის ახალი პარკი ქვემო მანჰეტენზე.
ახლანდელი სანაპირო ქვემო მანჰეტენზე
12:09
Now, the water's edge in lower Manhattan
271
729884
2757
იყო სრულიად ქაოსში 11 სექტემბრის შემდეგ .
12:12
was a complete mess before 9/11.
272
732641
2933
12:15
Wall Street was essentially landlocked
273
735574
1915
"ვოლ სტრიტი" იყო არსებითად დახშული
12:17
because you couldn't get anywhere near this edge.
274
737489
2586
რადგან ამ ნაპირს ვერ მიუახლოვდებოდი.
12:20
And after 9/11, the city had very little control.
275
740075
3834
11 სქეტემბრის შემდეგ ქალაქზე
ხორციელდებოდა ძალიან მწირე კონტროლი.
12:23
But I thought if we went
276
743909
1545
მე ვიფიქრე, რომ თუ ჩვენ წავიდოდით
12:25
to the Lower Manhattan Development Corporation
277
745454
2145
ქვემო მანჰეტენის განვითარების კორპორაციით
12:27
and got money to reclaim this two miles
278
747599
2961
და ვიშოვიდით ფინანსებს აღსადგენად
12:30
of degraded waterfront
279
750560
1796
დეგრადირებული სანაპიროსი
12:32
that it would have an enormous effect
280
752356
1851
ამას ექნებოდა უზარმაზარი ეფექტი
12:34
on the rebuilding of lower Manhattan.
281
754207
2461
ქვემო მანჰეტენის აღმშენებლობაში.
12:36
And it did.
282
756668
1180
და ეს ასეც მოხდა.
12:37
Lower Manhattan finally has a public waterfront
283
757848
3391
საბოლოოდ ქვემო მანჰეტენს აქვს
საზოგადოებრივი სანაპირო ზოლი სამივე მხარეს.
12:41
on all three sides.
284
761239
2114
მე ძალიან მიყვარს ეს პარკი.
12:43
I really love this park.
285
763353
2384
12:45
You know, railings have to be higher now,
286
765737
2225
ამჯერად მოაჯირი მაღალი უნდა ყოფილიყო,
12:47
so we put bar seating at the edge,
287
767962
2544
ამის გამო ჩვენ დავდგით ბარის სკამები ნაპირთან,
12:50
and you can get so close to the water
288
770506
2112
შეგიძლიათ დასხდეთ წყალთან ძალიან ახლოს
12:52
you're practically on it.
289
772618
1728
პრაქტიკულად მასზე ხართ.
12:54
And see how the railing widens
290
774346
1869
ხედავთ როგორ ფართოვდება მოაჯირი
12:56
and flattens out so you can lay down
291
776215
1416
12:57
your lunch or your laptop.
292
777631
1882
და ბრტყელდება , შეგიძლიათ დადოთ
12:59
And I love when people come there
293
779513
1980
თქვენი სადილი ან კომპიუტერი.
13:01
and look up and they say,
294
781493
1860
მიხარია როდესაც ადამაინები მოდიან
13:03
"Wow, there's Brooklyn, and it's so close."
295
783353
4027
ზემოდ იხედებიან და ამბობენ ,
"ვაუ , ეს ბრუკლინია , და ესე ახლოსაა."
13:07
So what's the trick?
296
787380
2352
რაში მდგომარეობს მოხერხება?
13:09
How do you turn a park
297
789732
1809
როგორ შეიძლება აქციო პარკი
13:11
into a place that people want to be?
298
791541
3166
ისეთ ადგილად სადაც ხალხს სურს მოსვლა?
ეს თქვენზეა დამოკიდებული,
13:14
Well, it's up to you,
299
794707
2843
არა როგორც ქალაქმგეგმარებელზე ,
13:17
not as a city planner but as a human being.
300
797550
3365
არამედ როგორც უბრალო მოქალაქეზე.
13:20
You don't tap into your design expertise.
301
800915
3400
შენ არ მონაწილეობ როგორც დიზიანის ექსპერტი
არამედ როგორც ადამიანი.
13:24
You tap into your humanity.
302
804315
3515
13:27
I mean, would you want to go there?
303
807830
3326
ვგულისხმობ, წახვიდოდი იქ?
დარჩებოდი ?
13:31
Would you want to stay there?
304
811156
1983
შეგიძლია მასში შეიხედო და იქედან გამოიხედო ?
13:33
Can you see into it and out of it?
305
813139
2138
13:35
Are there other people there?
306
815277
2252
არიან იქ სხვა ადამიანებიც?
13:37
Does it seem green and friendly?
307
817529
2647
გეჩვენება გამწვანებულად და მეგობრულად?
შეგიძლია მიაგნო შენს საკუთარ ადგილს?
13:40
Can you find your very own seat?
308
820176
3238
13:43
Well now, all over New York City,
309
823414
3029
დღეს მთელი ქალაქის გარშემო
13:46
there are places where you can
310
826443
1504
არის ადგილები სადაც შეგიძლია იპოვო
13:47
find your very own seat.
311
827947
1854
მართლაც შენთვის სასურველი ადგილი
13:49
Where there used to be parking spaces,
312
829801
2522
სადაც ადრე ავტოსადგომი იყო
13:52
there are now pop-up cafes.
313
832323
2293
ახლა არის კაფეები .
13:54
Where Broadway traffic used to run,
314
834616
1978
სადაც ადრე საცობი იყო ბროდვეიზე ,
13:56
there are now tables and chairs.
315
836594
1964
ახლა მაგიდები და სკამებია.
13:58
Where 12 years ago, sidewalk cafes were not allowed,
316
838558
3554
იქ სადაც 12 წლის წინ ტროტუარზე
კაფეები არ იყო დაშვებული
14:02
they are now everywhere.
317
842112
1973
დღეს ის ყველგან არის.
14:04
But claiming these spaces for public use
318
844085
2995
ამ სივრცეების მოთხოვნა საზოგადოებრივი
დანიშნულებისთვის არ იყო მარტივი ,
14:07
was not simple,
319
847080
1139
14:08
and it's even harder to keep them that way.
320
848219
2662
უფრო რთული კი მისი შენარჩუნებაა ამ მიზნით.
14:10
So now I'm going to tell you a story
321
850881
1689
ახლა მინდა მოგიყვეთ ისტორია ,
14:12
about a very unusual park called the High Line.
322
852570
4280
არაჩვეულებრივი პარკის სახელად "ჰაი ლაინი"
"ჰაი ლაინი" იყო აწეული რკინიგზის ხაზი.
14:16
The High Line was an elevated railway.
323
856850
2054
14:18
(Applause)
324
858904
6631
14:25
The High Line was an elevated railway
325
865535
2276
რომელიც სამ უბანში მოძრაობდა
14:27
that ran through three neighborhoods
326
867811
1812
14:29
on Manhattan's West Side,
327
869623
1870
მანჰეტენის დასავლეთით,
14:31
and when the train stopped running,
328
871493
1745
და როდესაც მატარებელმა შეწყვიტა ფუნქციონირება,
14:33
it became a self-seeded landscape,
329
873238
2156
ის გადაიქცა ველურ ლანდშაპტად,
14:35
a kind of a garden in the sky.
330
875394
2607
ცაში დაკიდებული ბაღის მსგავსად.
როდესაც მე ის პირველად ვნახე ,
14:38
And when I saw it the first time,
331
878001
2149
ავედი ზემოთ ამ ძველ პლათფორმაზე ,
14:40
honestly, when I went up on that old viaduct,
332
880150
2646
14:42
I fell in love the way you fall in love with a person,
333
882796
2816
მე ის შემიყვარდა, ისევე როგორც
პიროვნება უყვარდებათ,
14:45
honestly.
334
885612
1227
14:46
And when I was appointed,
335
886839
2121
გულახდილად ვამბობ.
14:48
saving the first two sections of the High Line
336
888960
2076
როდესაც განვიზრახე ,
გადამერჩინა დანგრევისგან "ჰაი ლაინის"
14:51
from demolition became my first priority
337
891036
3372
პირველი ორი სექცია ეს გახდა ჩემი პრიორიტეტი
და ჩემი ყველაზე მნიშვნელოვანი პროექტი.
14:54
and my most important project.
338
894408
2672
მე ვიცოდი რომ თუ იქნებოდა
14:57
I knew if there was a day that I didn't
339
897080
3268
ისეთი დღე როცა არ ვიფიქრებდი
15:00
worry about the High Line, it would come down.
340
900348
3603
"ჰაილაინ პარკზე" ის დაინგრეოდა.
15:03
And the High Line,
341
903951
1989
მიუხედავად იმისა, რომ დღეს
15:05
even though it is widely known now
342
905940
2460
ფართოდ არის ცნობილი ეს პარკი
15:08
and phenomenally popular,
343
908400
1819
და ფენომენალურად პოპულარულია,
15:10
it is the most contested public space in the city.
344
910219
3904
ყველაზე სადაო საზოგადოებრივი
სივრცეა ქალაქში.
15:14
You might see a beautiful park,
345
914123
2875
თქვენ ალბათ ხედავთ ლამაზ პარკს,
15:16
but not everyone does.
346
916998
2447
მაგრამ ყველა ვერ ხედავს.
15:19
You know, it's true, commercial interests
347
919445
2637
სიმართლეა რომ კომერციული ინტერესი
15:22
will always battle against public space.
348
922082
3217
ყოველთვის წინააღმდეგობაშია საზოგადოებრივ სივრცეებთან
ალბათ იტყვით "შესანიშნავია როცა ოთხი
15:25
You might say,
349
925299
1824
15:27
"How wonderful it is that more than
350
927123
1570
15:28
four million people come from all over the world
351
928693
2431
მილიონი ადამიანი სტუმრობს
ჰაილაინ პარკს მთელი მსოფლიოდან."
15:31
to visit the High Line."
352
931124
1647
15:32
Well, a developer sees just one thing: customers.
353
932771
4616
ხოლო დეველოპერები ხედავენ
მხოლოდ მომხმარებლებს.
15:37
Hey, why not take out those plantings
354
937387
2725
ჰეი რატომ არ მოაშორებ ნარგავებს და
15:40
and have shops all along the High Line?
355
940112
2008
ნაცვლად იყოს მაღაზიები მთელს სიგრძეზე?
15:42
Wouldn't that be terrific
356
942120
1497
ეს არ აჯობებდა , ეს ხომ უამრავ
15:43
and won't it mean a lot more money for the city?
357
943617
2535
შემოსავალს ნიშნავს ქალაქისთვის?
15:46
Well no, it would not be terrific.
358
946152
2492
- არა ეს არ აჯობებდა ,
15:48
It would be a mall, and not a park.
359
948644
3299
ეს იქნებოდა სავაჭრო მოლი
და არა პარკი .
15:51
(Applause)
360
951943
7379
15:59
And you know what, it might mean
361
959322
1508
იცით რა? შეიძლება ვთქვათ მეტი
16:00
more money for the city,
362
960830
2210
ფული ქალაქისთვის , მაგრამ ქალაქმა
16:03
but a city has to take the long view,
363
963040
4049
შორს უნდა გაიხედოს.
16:07
the view for the common good.
364
967089
2936
საზოგადო კეთილდღეობისთვის.
16:10
Most recently, the last section of the High Line,
365
970025
3715
სულ ახლა ხანს, ბოლო ნაწილი ჰაილაინის,
16:13
the third section of the High Line,
366
973740
1616
მესამე ფინალური ნაწილი პარკის,
16:15
the final section of the High Line,
367
975356
1570
16:16
has been pitted against development interests,
368
976926
2802
გადაკვეთა დეველოპერების ინტერესებმა,
16:19
where some of the city's leading developers
369
979728
2300
სადაც ქალაქის ლიდერი მშენებლები
16:22
are building more than 17 million square feet
370
982028
2682
აშენებდნენ 17 მილიონ კვ ფიტი (1.57 მილიონი კვ.მ)
16:24
at the Hudson Yards.
371
984710
2300
მდინარე ჰუძონთან.
16:27
And they came to me and proposed
372
987010
1961
ისინი მთავაზობდნენ "დროებით დაეშალათ"
16:28
that they "temporarily disassemble"
373
988971
2559
მესამე , ბოლო ნაწილი.
16:31
that third and final section.
374
991530
2730
16:34
Perhaps the High Line didn't fit in
375
994260
2463
ალბათ ჰაილაინი ვერ ჯდებოდა
16:36
with their image of a gleaming city of skyscrapers
376
996723
2887
მათ წარმოდგენაში მოკაშკაშე ცათამბრჯენების ბორცვზე.
16:39
on a hill.
377
999610
1463
16:41
Perhaps it was just in their way.
378
1001073
2724
ან უბრალოდ გზაზე გადაეღობათ.
16:43
But in any case, it took nine months
379
1003797
2488
საერთო ჯამში ამან წაიღო 9 თვიანი
16:46
of nonstop daily negotiation
380
1006285
2474
შეუჩერებელი ყოველდღიური მოლაპარაკებები
16:48
to finally get the signed agreement
381
1008759
2013
საბოლოოდ შევთანხმდით ,რომ არ დაინგრეოდა,
16:50
to prohibit its demolition,
382
1010772
2024
16:52
and that was only two years ago.
383
1012796
3809
ეს ხდებოდა სულ რაღაც ორი წლის წინ.
16:56
So you see, no matter how popular
384
1016605
2458
ხომ ხედავთ არ აქვს მნიშვნელობა
რამდენად პოპულარულია საზოგადოებრივი
16:59
and successful a public space may be,
385
1019063
2836
17:01
it can never be taken for granted.
386
1021899
2416
სივრცე , ყოვეთვის არსებობს საფრთხე.
17:04
Public spaces always -- this is it saved --
387
1024315
2581
17:06
public spaces always need vigilant champions,
388
1026896
3712
(ეს არის ის რაც გადარჩა)
საზოგადოებრივ სივრცეებს ყოველთვის
17:10
not only to claim them at the outset for public use,
389
1030608
3700
ჭირდება ფხიზელი ჩემპიონები,
არა მხოლოდ დასაწყისში უნდა მოვთხოვოთ
საზოგადოებრივი გამოყენება,
17:14
but to design them for the people that use them,
390
1034308
3531
არამედ დავგეგმოთ ხალხის საჭიროებისამებრ.
17:17
then to maintain them to ensure
391
1037839
2031
შემდეგ უნდა მოვუაროთ და დავრწმუნდეთ ,
17:19
that they are for everyone,
392
1039870
1970
რომ ყველასთვის ხელმისაწვდომია.
17:21
that they are not violated, invaded,
393
1041840
2413
რომ არ არის დაზიანებული ან მიტოვებული .
17:24
abandoned or ignored.
394
1044253
2637
თუკი რამე ვისწავლე როგორც ქალაქმგეგმარებელმა
17:26
If there is any one lesson
395
1046890
1644
17:28
that I have learned in my life as a city planner,
396
1048534
3152
ეს არის ,რომ საზოგადოებრივ სივრცეებს აქვს ძალა.
17:31
it is that public spaces have power.
397
1051686
3760
17:35
It's not just the number of people using them,
398
1055446
3069
არა მხოლოდ რამდენი ადამიანი იყენებს მათ,
17:38
it's the even greater number of people
399
1058515
1954
არამედ ესარის ბევრად მეტი ადმაიანი
17:40
who feel better about their city
400
1060469
2119
ვინც თავს გრძნობს უკეთ ,თავისი ქალაქით.
17:42
just knowing that they are there.
401
1062588
3232
მხოლოდ იმის ცოდნით, რომ ისინი იქ არინ.
17:45
Public space can change how you live in a city,
402
1065820
3472
საზოგადოებრივ სივრცეს შეუძლია შეიცვალოს
იმის მიხედვით თუ როგორ ცხოვრობ
17:49
how you feel about a city,
403
1069292
2170
და გრძნობ ქალაქს,
17:51
whether you choose one city over another,
404
1071462
3288
რომელი ქალაქიც უნდა აირჩიო
17:54
and public space is one of the most important reasons
405
1074750
2771
საზოგადოებრივი სივრცე არის ერთ-ერთი
ყველაზე მნიშვნელოვანი მიზეზი
17:57
why you stay in a city.
406
1077521
3121
რატომაც რჩები ქალაქში.
18:00
I believe that a successful city
407
1080642
2465
მე მჯერა, რომ წარმატებული ქალაქი
ისითივეა როგორც ზღაპრული წვეულება.
18:03
is like a fabulous party.
408
1083107
2621
18:05
People stay because they are having a great time.
409
1085728
3905
ხალხი ჩერდება რადგან
დიდებულ დროს ატარებენ.
18:09
Thank you.
410
1089633
1943
გმადლობთ.
18:11
(Applause)
411
1091576
5953
18:17
Thank you. (Applause)
412
1097529
4630
გმადლობთ (აპლოდისმენტები)
ამ საიტის შესახებ

ეს საიტი გაგაცნობთ YouTube-ის ვიდეოებს, რომლებიც სასარგებლოა ინგლისური ენის შესასწავლად. თქვენ ნახავთ ინგლისური ენის გაკვეთილებს, რომლებსაც ასწავლიან საუკეთესო მასწავლებლები მთელი მსოფლიოდან. ორჯერ დააწკაპუნეთ ინგლისურ სუბტიტრებზე, რომლებიც ნაჩვენებია თითოეულ ვიდეო გვერდზე, რომ იქიდან დაკვრა ვიდეო. სუბტიტრების გადახვევა სინქრონიზებულია ვიდეოს დაკვრასთან. თუ თქვენ გაქვთ რაიმე კომენტარი ან მოთხოვნა, გთხოვთ დაგვიკავშირდეთ ამ საკონტაქტო ფორმის გამოყენებით.

https://forms.gle/WvT1wiN1qDtmnspy7