Clay Shirky: How cellphones, Twitter, Facebook can make history

Translator: YSLU MA translators 2010-2012 Reviewer: Meri Dallakyan

I want to talk about the transformed media landscape,

Ես ուզում եմ խոսել ձևափոխված մեդիա միջավայրի

and what it means for anybody who has a message that they want to get out

և դրա նշանակության մասին ցանկացած մարդու համար, ով ասելիք

to anywhere in the world.

ունի՝ուղղված ողջ աշխարհին:

And I want to illustrate that by telling a couple of stories

ԵՎ կցանկանայի ասելիքս պատկերավոր դարձնելու համար մի քանի պատմություն պատմել

about that transformation.

այդ փոփոխության մասին:

I'll start here. Last November there was a presidential election.

Սկսենք այստեղից: Անցյալ նոյեմբերին նախագահական ընտրություններ էին:

You probably read something about it in the papers.

Դե, գոնե թերթերում կարդացած կլինեք այդ մասին:

And there was some concern that in some parts of the country

Եվ մտավախություն կար, որ երկրի որոշ հատվածներում ընտրողների վրա

there might be voter suppression.

ճնշում կարող էր գործադրվել:

And so a plan came up to video the vote.

Առաջարկվեց տեսագրել ընտրությունը:

And the idea was that individual citizens

Եվ գաղափարն այն էր, որ հեռախոսներով զինված առանձին քաղաքացիներ,

with phones capable of taking photos or making video

ովքեր կարող էին լուսանկարել ու տեսագրել,

would document their polling places,

պետք է շրջեին ընտրատարածքներում,

on the lookout for any kind of voter suppression techniques,

որպեսզի ընտրողների վրա գործադրված ցանկացած ճնշման

and would upload this to a central place.

տեսարան նկարեին ու ներբեռնեին կենտրոնական կայք:

And that this would operate as a kind of citizen observation --

Եվ դա գործելու էր որպես ընտրողների վերահսկողություն,

that citizens would not be there just to cast individual votes,

այսինքն՝ քաղաքացիները այնտեղ չէին լինելու միայն ընտրելու համար,

but also to help ensure the sanctity of the vote overall.

այլ նաև օգնելու էին, որ երաշխավորվեր ընդհանուր ընտրությունների արդար լինելը:

So this is a pattern that assumes we're all in this together.

Եվ սա ենթադրում է, որ մենք բոլորս ենք նեգրավված այս ամենի մեջ:

What matters here

Այստեղ իրականում կարևոր է

isn't technical capital,

ոչ թե տեխնիկական կապիտալը,

it's social capital.

այլ սոցիալական կապիտալը:

These tools don't get socially interesting

Այս միջոցները չեն դառնում սոցիալապես հետաքրքիր,

until they get technologically boring.

մինչև որ անհետաքրքիր չդառնան տեխնոլոգիապես:

It isn't when the shiny new tools show up

Երբ ստեղծվում են միջոցները,

that their uses start permeating society.

դրանց կիրառումը լայն տարածում չի գտնում հասարակության մեջ:

It's when everybody is able to take them for granted.

Դա փոխարենը տեղի է ունենում այն ժամանակ, երբ բոլորը այն հալած յուղի տեղ են ընդունում:

Because now that media is increasingly social,

Քանի որ այժմ մեդիան գնալով դառնում է առավել սոցիալական,

innovation can happen anywhere

նորամուծությունը կարող է տեղի ունենալ ամեն տեղ,

that people can take for granted the idea that we're all in this together.

որտեղ մարդիկ հալած յուղի տեղ են ընդունում այն, որ մենք այս ամենի մեջ միասին ենք:

And so we're starting to see a media landscape

Այսպիսով, մենք սկսում ենք տեսնել մի մեդիա միջավայր,

in which innovation is happening everywhere,

որտեղ նորամուծությունը տեղի է ունենում ամենուրեք՝

and moving from one spot to another.

տեղափոխվելով մի կետից մյուսը:

That is a huge transformation.

Սա հսկայական ձևափոխություն է:

Not to put too fine a point on it, the moment we're living through --

Շատ ճոխ չասեմ, բայց այն ժամանակաշրջանը, որում ապրում ենք մենք՝

the moment our historical generation is living through --

մեր պատմական սերունդը, գրանցել է

is the largest increase in expressive capability

արտահայտվելու կարողության ամենամեծ զարգացումը ողջ մարդկության պատմության ընթացքում:

in human history.

ողջ մարդկության պատմության ընթացքում:

Now that's a big claim. I'm going to try to back it up.

Սա ամպագոռգոռ հայտարարություն է: Բայց հիմա փորձեմ ասածս ապացուցել:

There are only four periods in the last 500 years

Անցյալ 500տարիների ընթացքում ընդամենը 4 շրջան է եղել,

where media has changed enough to qualify for the label "revolution."

որոնց ընթացքում մեդիան փոխվել է այնքան, որ այդ փոփոխությունը կարելի է պիտակավորել որպես <<հեղափոխություն>>:

The first one is the famous one, the printing press:

Առաջինն ամենահանրահայտն է՝ տպագրամեքենան.

movable type, oil-based inks, that whole complex of innovations

շարժական տառատեսակ, յուղային հիմքով թանաքներ. նորարարութունների այդ ամբողջ համակարգը,

that made printing possible

որը հնարավոր դարձրեց տպագրությունը և

and turned Europe upside-down, starting in the middle of the 1400s.

1400ականների կեսից սկսած գլխիվայր շրջեց ողջ Եվրոպան:

Then, a couple of hundred years ago,

Հետո, մի քանի հարյուր տարի առաջ,

there was innovation in two-way communication,

նորարարություն եղավ երկկողմ

conversational media: first the telegraph, then the telephone.

հաղորդակցության ոլորտում. նախ՝ հեռագիր, հետո էլ հեռախոս:

Slow, text-based conversations,

Սկզբում դանդաղ, տեքստային,

then real-time voice based conversations.

այնուհետև՝ իրական ձայնային հաղորդակցություն:

Then, about 150 years ago,

Հետո, մոտ 150 տարի առաջ,

there was a revolution in recorded media other than print:

հեղափոխություն եղավ ձայնագրման և տպագրման մեդիայի ոլորտում.

first photos, then recorded sound,

նախ լուսանկարներ, հետո ձայնագրված հնչյուններ,

then movies, all encoded onto physical objects.

հետո ֆիլմեր՝ բոլորը կոդավորված ֆիզիկական առարկաների վրա:

And finally, about 100 years ago, the harnessing of electromagnetic spectrum

Եվ վերջապես, 100 տարի առաջ, էլէկտրամագնիսական սպեկտրի ի հայտ գալը

to send sound and images through the air -- radio and television.

հնարավոր դարձրեց, որ ձայնն ու պատկերը ուղարկվեն օդի միջով՝ ռադիո և հեռուստատեսություն:

This is the media landscape as we knew it in the 20th century.

Սա մեդիա միջավայրն է այնպիսին, ինչպիսին մենք այն ճանաչում էինք 20րդ դարում:

This is what those of us of a certain age

Մեր տարիքի մարդիկ մեծացել են սրա հետ,

grew up with, and are used to.

և սովոր են հենց սրան:

But there is a curious asymmetry here.

Բայց այստեղ մի հետաքրքիր ասիմետրիա կա:

The media that is good at creating conversations

Այն մեդիան, որին հաջողվում է ստեղծել հաղորդակցություն,

is no good at creating groups.

չի կարողանում ստեղծել խմբեր:

And the media that's good at creating groups

Եվ մեդիան, որին հաջողվում է ստեղծել խմբեր, ընդհակառակը,

is no good at creating conversations.

չի կարողանում ստեղծել հաղորդակցություն:

If you want to have a conversation

Եթե ուզում ես այս աշխարհում հաղորդակցվել,

in this world, you have it with one other person.

պետք է դա անես մեկ այլ մարդու հետ:

If you want to address a group, you get the same message

Եթե ուզում ես դիմել մի խմբի, վերցնում ես նույն ուղերձը,

and you give it to everybody in the group,

տալիս ես խմբի բոլոր անդամներին

whether you're doing that with a broadcasting tower or a printing press.

կա՛մ հեռուստատեսության, կա՛մ էլ տպագիր մամուլի միջոցով:

That was the media landscape

Սա այն մեդիա միջավայրն է,

as we had it in the twentieth century.

որը մենք ունեինք 20րդ դարում:

And this is what changed.

Եվ ահա, թե ինչ է փոխվել:

This thing that looks like a peacock hit a windscreen

Ահա այս պատկերը, որը նման է դիմապակուն ծեփված սիրամարգի,

is Bill Cheswick's map of the Internet.

Բիլ Չեսվիկի համացանցի քարտեզն է:

He traces the edges of the individual networks

Նա նախ անհատական ցանցերի եզրերն է գտնում,

and then color codes them.

հետո գույներով կոդավորում է դրանք:

The Internet is the first medium in history

Համացանցը պատմության մեջ միակ միջոցն է,

that has native support for groups

որը ի սկզբանե խրախուսում է և՛ հաղորդակցությունը,

and conversation at the same time.

և՛ խմբերի ստեղծումը միաժամանակ:

Whereas the phone gave us the one-to-one pattern,

Մինչ հեռախոսը մեկը-մեկին սկզբունքով էր աշխատում,

and television, radio, magazines, books,

իսկ հեռուստացույցը, ռադիոն, ամսագրերը, գրքերը՝

gave us the one-to-many pattern,

մեկը-շատին սկզբունքով,

the Internet gives us the many-to-many pattern.

համացանցը աշխատում է շատը-շատին սկզբունքով:

For the first time,

Առաջին անգամ

media is natively good at supporting these kinds of conversations.

մեդիան ի սկզբանե կարողանում է խրախուսել այս բնույթի հաղորդակցությունը:

That's one of the big changes.

Սա մեծագույն փոփոխություններից մեկն է:

The second big change

Երկրորդ մեծ փոփոխությունն այն է,

is that, as all media gets digitized,

որ մեդիայի բոլոր տեսակների թվայնացվելու

the Internet also becomes the mode of carriage

հետ մեկտեղ համացանցը դառնում է նաև

for all other media,

այլ մեդիաների կրողը,

meaning that phone calls migrate to the Internet,

այսինքն՝ հեռախոսազանգերը տեղափոխվում են համացանց,

magazines migrate to the Internet, movies migrate to the Internet.

համացանց են տեղափոխվում նաև ամսագրերը, ֆիլմերը:

And that means that every medium

Եվ դա նշանակում է, որ մեդիայի մի տեսակը

is right next door to every other medium.

գտնվում է մյուս մեդիայի հենց կողքին:

Put another way,

Այլ կերպ ասած՝

media is increasingly less just a source of information,

մեդիան գնալով ավելի քիչ է հանդես գալիս որպես ընդամենը տեղեկատվության աղբյուր,

and it is increasingly more a site of coordination,

և ավելի շատ դառնում է համակարգման կենտրոն,

because groups that see or hear or watch or listen to something

որովհետև խմբերը, որոնք ինչ-որ բան են տեսնում, լսում, դիտում, կամ ունդկնդրում,

can now gather around and talk to each other as well.

հիմա կարող են նաև հավաքվել մի տեղում և զրուցել:

And the third big change

Եվ երրորդ մեծ փոփոխությունն այն է,

is that members of the former audience, as Dan Gilmore calls them,

որ նախկին լսարանի անդամները, ինչպես նրանց կոչում է Դեն Գիլմորը,

can now also be producers and not consumers.

հիմա կարող են հանդես գալ նաև որպես արտադրողներ, ոչ թե միայն սպառողներ:

Every time a new consumer

Ամեն անգամ, երբ մեդիա միջավայրին

joins this media landscape

ավելանում է նոր սպառող,

a new producer joins as well,

նա իր մեջ կրում է նաև նոր արտադրողին,

because the same equipment --

որովհետև նույն սարքերը՝

phones, computers --

հեռախոսները, համակարգիչները,

let you consume and produce.

թույլ են տալիս և՛ սպառել, և՛ արտադրել:

It's as if, when you bought a book, they threw in the printing press for free;

Այսպես, օրինակ, եթե գիրք ես գնում, ձրի ստանում ես տպագրամեքենա,

it's like you had a phone that could turn into a radio

կամ հեռախոս ունես, որը ճիշտ կոճակները սեղմելու դեպքում

if you pressed the right buttons.

վերածվում է ռադիոյի:

That is a huge change

Սա հսկայական փոփոխություն է

in the media landscape we're used to.

այն մեդիա միջավայրում, որին մենք սովոր էինք:

And it's not just Internet or no Internet.

Եվ հարցը միայն համացանցի լինելն ու չլինելը չէ:

We've had the Internet in its public form

Արդեն 20 տարի է, ինչ համացանցը գոյություն ունի

for almost 20 years now,

հանրությանը մատչելի ձևով,

and it's still changing

բայց այն շարունակում է փոխվել

as the media becomes more social.

մեդիայի՝ ավելի սոցիալական դառնալուն համընթաց:

It's still changing patterns

Այն շարունակում է փոխվել

even among groups who know how to deal with the Internet well.

անգամ այն խմբերի շրջանակներում, ովքեր լավ գիտեն համացանցի հետ խաղի բոլոր կանոնները:

Second story.

Ահա և երկրորդ պատմությունը:

Last May, China in the Sichuan province

Անցյալ մայիսին Չինաստանի Սիչուան նահանգում

had a terrible earthquake, 7.9 magnitude,

ահավոր երկրաշարժ գրանցվեց 7.9 մագնիտուդ ուժգնությամբ,

massive destruction in a wide area, as the Richter Scale has it.

մեծ տարածքի զանգվածային ավերածություն, ինչպես ասում է Ռիխտերի սանդղակը:

And the earthquake was reported as it was happening.

Երկրաշարժը դեռ չավարտված՝ դրա մասին արդեն իսկ հաղորդեցին:

People were texting from their phones. They were taking photos of buildings.

Մարդիկ հաղորդագրություններ էին ուղարկում իրենց հեռախոսներից: Նրանք նկարում էին շենքերը:

They were taking videos of buildings shaking.

Նրանք տեսագրում էին ցնցվող շենքերը:

They were uploading it to QQ, China's largest Internet service.

Հետո այդ ամենը ներբեռնում էին QQ՝ Չինաստանի ամենամեծ համացանցային ծառայությունը:

They were Twittering it.

Նրանք այդ ամենը դնում էին Թվիթերում:

And so as the quake was happening

Եվ լուրերը տարածվում էին

the news was reported.

երկրաշարժին զուգընթաց: :

And because of the social connections,

Եվ սոցիալական կապերի,

Chinese students coming elsewhere, and going to school,

այլ տեղերից եկող չինացի ուսանողների

or businesses in the rest of the world opening offices in China --

և Չինաստանում գրասենյակներ բացող բիզնեսների պատճառով

there were people listening all over the world, hearing this news.

կային մարդիկ, ովքեր աշխարհի տարբեր ծայրերում լսում էին այս նորությունը:

The BBC got their first wind of the Chinese quake from Twitter.

BBC-իի առաջին աղբյուրը Չինաստանի երկրաշարժի մասին Թվիթերն էր:

Twitter announced the existence of the quake

Թվիթերը երկրաշարժի գոյության մասին հայտարարեց

several minutes before the US Geological Survey

մի քանի րոպե ավելի շուտ, քան ԱՄՆ երկրաբանական հետազոտության

had anything up online for anybody to read.

կենտրոնն առցանց որևէ տեղեկատվություն կհաղորդեր :

The last time China had a quake of that magnitude

Անցյալ անգամ, երբ Չինաստանում երկրաշարժ գրանցվեց,

it took them three months to admit that it had happened.

3 ամիս պահանջվեց, մինչև նրանք ընդունեցին, որ այն, իրոք, տեղի է ունեցել:

(Laughter)

(Ծիծաղ)

Now they might have liked to have done that here,

Միգուցե այստեղ էլ ցանկանային այդպես անել,

rather than seeing these pictures go up online.

և ոչ թե նկարները առցանց դնել:

But they weren't given that choice,

Բայց նրանք չունեին այդ ընտրության հնարավորությունը, :

because their own citizens beat them to the punch.

որովհետև նրանց իսկ քաղաքացիները արդեն կատարել էին առաջին որոշիչ քայլը:

Even the government learned of the earthquake from their own citizens,

Անգամ կառավարությունը երկրաշարժի մասին իմացավ իրենց քաղաքացիներից,

rather than from the Xinhua News Agency.

ոչ թե Չինհուա լրատվական գործակալությունից:

And this stuff rippled like wildfire.

Եվ այս ամենը տարածվեց կայծակնային արագությամբ:

For a while there

Որոշ ժամանակ Թվիթերում՝

the top 10 most clicked links on Twitter,

համընդհանուր կարճ հաղորդագրությունների ծառայությունում,

the global short messaging service --

ամենաշատ փնտրվող 10 հղումներից 9ը

nine of the top 10 links were about the quake.

երկրաշարժի մասին էին:

People collating information,

Տեղեկատվությունը ճշտող մարդիկ,

pointing people to news sources,

լրատվական աղբյուրներին հղումներ անող մարդիկ,

pointing people to the US geological survey.

ԱՄՆ երկրաբանական հետազոտությունը մատնանշող մարդիկ:

The 10th one was kittens on a treadmill, but that's the Internet for you.

10րդ ամենափնտրվածն էլ հետևյալն էր՝ կատուները շարժվող վազքուղու վրա, բայց դե, այնուամենայնիվ, սա համացանց է, ինչ արած:

(Laughter)

(Ծիծաղ)

But nine of the 10 in those first hours.

Բայց 10-ից 9ը առաջին ժամերի ընթացքում:

And within half a day donation sites were up,

Եվ կես օրվա մեջ ստեղծվեցին նվիրատության կայքեր,

and donations were pouring in from all around the world.

և ամբողջ աշխարհից մարդիկ նվիրատվություն էին անում:

This was an incredible, coordinated global response.

Սա անհավատալիորեն համակարգված համընդհանուր արձագանք էր:

And the Chinese then, in one of their periods of media openness,

Եվ այդ ժամանակ չինացիները մեդիայի՝դեռ հասանելի լինելու շրջաններից մեկում

decided that they were going to let it go,

որոշեցին, որ թույլ կտան, որ լուրը տարածվի,

that they were going to let this citizen reporting fly.

որ ազատ էին թողնելու այս տեղեկատվության հոսքը:

And then this happened.

Հետո տեղի ունեցավ հետևյալը:

People began to figure out, in the Sichuan Provence,

Սիչուան նահանգի մարդիկ բացահայտեցին,

that the reason so many school buildings had collapsed --

որ դպրոցական շինությունների ավերվելու պատճառը

because tragically the earthquake happened during a school day --

(դժբախտաբար, երկրաշարժը տեղի էր ունեցել աշխատանքային ժամերին)

the reason so many school buildings collapsed

այն էր, որ կաշառակեր պաշտոնյաները

is that corrupt officials had taken bribes

կաշառք էին վերցրել ու թույլտրել,

to allow those building to be built to less than code.

որ շենքերը կառուցվեին ավելի ցածր չափանիշներով:

And so they started, the citizen journalists started

Եվ այսպիսով, նրանք սկսեցին, քաղաքացի լրագրողները սկսեցին

reporting that as well. And there was an incredible picture.

խոսել նաև դրա մասին: Եվ մի անհավատալի նկար կար:

You may have seen in on the front page of the New York Times.

Հավանական է՝ տեսել եք այդ նկարը Նյու Յորք Թայմզի առաջին էջերին:

A local official literally prostrated himself in the street,

Մի տեղական պաշտոնյա փողոցում

in front of these protesters,

ծունկի էր եկել բողոքողների դիմաց,

in order to get them to go away.

որ նրանց ստիպեր հեռանալ:

Essentially to say, "We will do anything to placate you,

Պարզապես ասելու. <<Մենք ամեն ինչ կանենք ձեզ մխիթարելու համար,

just please stop protesting in public."

միայն թե դադարեցրեք զանգվածային բողոքը>>:

But these are people who have been radicalized,

Բայց սրանք մարդիկ են, ովքեր հասել են ծայրահեղության,

because, thanks to the one child policy,

որովհետև մեկ երեխայի քաղաքականության շնորհիվ

they have lost everyone in their next generation.

նրանք կորցրել են իրենց ողջ հաջորդ սերունդը:

Someone who has seen the death of a single child

Մարդը, որն ականատես է եղել իր միակ երեխայի մահվանը,

now has nothing to lose.

կորցնելու այլևս ոչինչ չունի:

And so the protest kept going.

Եվ բողոքը շարունակվում էր:

And finally the Chinese cracked down.

Վերջապես չինացիները տեղի տվեցին:

That was enough of citizen media.

Նրանք արդեն կուշտ էին քաղաքացիական մեդիայից:

And so they began to arrest the protesters.

Ու սկսվեց ցուցարարների զանգվածային ձերբկալությունը:

They began to shut down the media that the protests were happening on.

Նրանք սկսեցին փակել այն մեդիաները, որտեղ տեղի էին ունենում բողոքներ:

China is probably the most successful

Հավանաբար Չինաստանն աշխարհում

manager of Internet censorship in the world,

ամենահաջողակն է համացանցը կառավարելու գործում

using something that is widely described as the Great Firewall of China.

և օգտագործում է մի համակարգ, որը կոչում են Չինաստանի մեծ պաշտպանություն:

And the Great Firewall of China

Վերջինս իրենից ներկայացնում է

is a set of observation points

մի շարք դիտարկումներ,

that assume that media is produced by professionals,

որոնք ենթադրում են, որ մեդիան ստեղծվում է մասնագետների կողմից,

it mostly comes in from the outside world,

այն գալիս է դրսի աշխարհից,

it comes in relatively sparse chunks,

փոքր պատառիկներով

and it comes in relatively slowly.

և անհամեմատ դանդաղ:

And because of those four characteristics

Եվ այս 4 բնութագրիչների շնորհիվ

they are able to filter it as it comes into the country.

նրանք կարողանում են ֆիլտրել երկիր մտնող տեղեկատվությունը:

But like the Maginot Line,

Բայց ինչպես Մագինոյի կառուցած պաշտպանությունը,

the great firewall of China was facing in the wrong direction

այնպես էլ Չինաստանի մեծ պաշտպանությունը իր առջև դրված խնդրին

for this challenge,

սխալ մոտեցում էր ցույց տալիս,

because not one of those four things was true in this environment.

որովհետև այս միջավայրում վերոհիշյալ 4-ից ոչ մեկը չէր գործում:

The media was produced locally. It was produced by amateurs.

Մեդիան ստեղծվում էր հենց տեղում, ոչ մասնագետների կողմից,

It was produced quickly. And it was produced at such an incredible abundance

մեծ արագությամբ և այնպիսի ծավալով,

that there was no way to filter it as it appeared.

որ այն ֆիլտրելն անհնար էր:

And so now the Chinese government, who for a dozen years,

Եվ ահա, չինական կառավարությունը, որն արդեն մի տասնամյակ է,

has quite successfully filtered the web,

ինչ բավականին հաջող կերպով կարողացել է ֆիլտրել ցանցը,

is now in the position of having to decide

հիմա կանգնել է ընտրության առաջև.

whether to allow or shut down entire services,

թու՞յլ տալ, թե՞ փակել ամբողջական ծառայությունները,

because the transformation to amateur media

որովհետև փոփոխությունը դեպի սիրողական մեդիա

is so enormous that they can't deal with it any other way.

հասել է այնպիսի չափերի, որ դրա հետ այլ կերպ վարվել չես կարող:

And in fact that is happening this week.

Իրականում դա տեղի է ունենում հենց այս շաբաթ:

On the 20th anniversary of Tiananmen

Թյանանմենի 20րդ տարելիցին նրանք հենց նոր,

they just, two days ago, announced

երկու օր առաջ հայտարարեցին,

that they were simply shutting down access to Twitter,

որ արգելափակում են Թվիթերը,

because there was no way to filter it other than that.

որովհետև այլևս չեն կարողանում ֆիլտրել այն:

They had to turn the spigot entirely off.

Նրանք ստիպված էին ընդհանրապես փակել տեղեկատվության այս աղբյուրը:

Now these changes don't just affect people who want to censor messages.

Բայց այս փոփոխությունները չեն ազդում միայն նրանց վրա, ովքեր գրաքննության են ենթարկում հաղորդագրությունները:

They also affect people who want to send messages,

Դրանք նաև ազդում են նրանց վրա, ովքեր ուզում են ուղարկել այդ հաղորդագրությունները,

because this is really a transformation of the ecosystem as a whole,

որովհետև սա իրականում, ոչ թե մասնավոր ռազմավարության,

not just a particular strategy.

այլ ընդհանուր էկոհամակարգի փոփոխություն է:

The classic media problem, from the 20th century

20րդ դարից սկսած մեդիայի դասական խնդիրն է,

is, how does an organization have a message

թե ինչպես կարող է կազմակերպությունը,

that they want to get out

որը ասելիք ունի մարդկանց որևէ խմբի,

to a group of people distributed at the edges of a network.

տարածել իր ասելիքը ամբողջ ցանցով մեկ:

And here is the twentieth century answer.

Եվ ահա 20րդ դարի պատասխանը.

Bundle up the message. Send the same message to everybody.

կազմիր հաղորդագրությունը, ուղարկիր այն բոլորին:

National message. Targeted individuals.

Ազգային հաղորդագրություն: Նպատակային անհատներ:

Relatively sparse number of producers.

Արտադրողերի համեմատաբար փոքր թիվ:

Very expensive to do,

Այս ամենը շատ թանկ է,

so there is not a lot of competition.

այդ իսկ պատճառով էլ չկա մրցակցություն:

This is how you reach people.

Սա է մարդկանց հասնելու միակ ճանապարհը:

All of that is over.

Բայց հիմա այս ամենն անցյալում է:

We are increasingly in a landscape where media is global,

Մենք գտնվում ենք մի միջավայրում,, որտեղ մեդիան դառնում է ավելի

social, ubiquitous and cheap.

գլոբալ, սոցիալական և էժան:

Now most organizations that are trying to send messages

Այժմ կազմակերպությունների մեծ մասը, որոնք փորձում են հաղորդագրություն ուղարկել

to the outside world, to the distributed collection of the audience,

դրսի աշխարհին, կոնկրետ լսարանի,

are now used to this change.

արդեն սովոր են սրան:

The audience can talk back.

Լսարանն էլ կարողանում է արձագանքել:

And that's a little freaky. But you can get used to it after a while, as people do.

Դա մի քիչ տարօրինակ է, բայց որոշ ժամանակ անց հարմարվում ես դրան, ինչպես և մնացած բոլորը:

But that's not the really crazy change that we're living in the middle of.

Բայց դա փոփոխություններից ամենախելագարը չէ:

The really crazy change is here:

Իրականում խելագարություն է այն,

it's the fact that they are no longer disconnected from each other,

որ դրանք այլևս իրարից անջատված չեն,

the fact that former consumers are now producers,

այն, որ նախկին սպառողները հիմա արտադրողներ են,

the fact that the audience can talk directly to one another;

այն փաստը, որ լսարանները կարող են կապ հաստատել մեկը մյուսի հետ,

because there is a lot more amateurs than professionals,

որովհետև ավելի շատ ոչ մասնագետներ կան, քան մասնագետներ,

and because the size of the network,

և որովհետև ցանցի չափերը,

the complexity of the network is actually the square

բարդությունը իրականում մասնակիցների

of the number of participants,

քանակի քառակուսին է,

meaning that the network, when it grows large,

որը նշանակում է, որ երբ ցանցը աճում է,

grows very, very large.

այն շատ-շատ է աճում:

As recently at last decade,

Բոլորովին վերջերս՝ անցած տասնամյակ,

most of the media that was available for public consumption

հանրային սպառման համար հասանելի մեդիայի մեծ մասը

was produced by professionals.

արտադրվում էր մասնագետների կողմից:

Those days are over, never to return.

Սակայն այդ օրերն անվերադարձ հեռացան :

It is the green lines now, that are the source of the free content,

Հիմա ազատ տեղեկատվության աղբյուրը կանաչ գծերն են,

which brings me to my last story.

ու սա ինձ տանում է դեպի իմ վերջին պատմությունը:

We saw some of the most imaginative use

Մենք տեսանք, թե ինչպես սոցիալական մեդիան

of social media during the Obama campaign.

ամենահնարամիտ ձևով օգտագործվեց Օբամայի քարոզարշավի ժամանակ:

And I don't mean most imaginative use in politics --

Եվ ես նկատի չունեմ, որ դա ամենահնարամիտ ձևն էր քաղաքականության մեջ,

I mean most imaginative use ever.

որովհետև դա ընդհանրապես երբևէ եղած ամենահնարամիտ ձևն էր:

And one of the things Obama did, was they famously,

Իսկ ի՞նչ արեցին Օբամայի ընտրարշավի ժամանակ.

the Obama campaign did, was they famously put up

այսպես, բացեցին MyBarackObama.com,

MyBarackObama.com, myBO.com

myBO.com կայքերը,

And millions of citizens rushed in to participate,

և միլիոնավոր քաղաքացիներ սկսեցին մասնակցել

and to try and figure out how to help.

ու ամեն ինչ անել ինչ-որ բանով օգնելու համար:

An incredible conversation sprung up there.

Ու սկիզբ առավ մի անհավատալի հաղորդակցություն:

And then, this time last year,

Եվ հետո՝ անցյալ տարի այս օրերին,

Obama announced that he was going to change his vote on FISA,

Օբաման հայտարարեց, որ պատրաստվում է փոխել իր քվեն ԱՀՎԱ-ի՝

The Foreign Intelligence Surveillance Act.

Արտաքին Հետախուզության Վերահսկողության Ակտի հարցով:

He had said, in January, that he would not sign a bill

Հունվարին նա ասաց, որ երբեք չի ստորագրի մի օրինագծի տակ,

that granted telecom immunity for possibly warrantless spying

որը հեռահաղորդակցական անձեռնմխելիություն է տալիս այն բանի համար,

on American persons.

որ ամերիկացիներին առանց որևէ երաշխիքի սկսեն լրտեսել:

By the summer, in the middle of the general campaign,

Արդեն ամռանը, ընդհանուր քարոզարշավի կեսին,

He said, "I've thought about the issue more. I've changed my mind.

նա ասաց. <<Այս խնդրի մասին ավելի շատ եմ մտածել. միտքս փոխել եմ:

I'm going to vote for this bill."

Ես քվեարկելու եմ այդ օրինագծի օգտին>>:

And many of his own supporters

Եվ անգամ նրա աջակիցներից շատերը

on his own site went very publicly berserk.

նրա իսկ կայքում սկսեցին բարձրաձայնել իրենց դժգոհության մասին:

It was Senator Obama when they created it. They changed the name later.

Երբ կայքը ստեղծվեց, վերջինիս անունը Սենատոր Օբամա էր: Հետո անունը փոխեցին.

"Please get FISA right."

<<Խնդրում ենք, ԱՀՎԱ-ն ուղղեք>>:

Within days of this group being created

Խումբը ստեղծելուն պես մի քանի օրվա ընթացքում

it was the fastest growing group on myBO.com;

այն դարձավ myBO.com-ի ամենաարագ աճող խումբը,

within weeks of its being created it was the largest group.

մի քանի շաբաթվա ընթացքում էլ դարձավ ամենամեծը:

Obama had to issue a press release.

Օբաման ստիպված էր մամլո հաղորդագրություն տարածել:

He had to issue a reply.

Նա ստիպված էր արձագանքել:

And he said essentially, "I have considered the issue.

Եվ ահա, թե նա ինչ ասաց. <<Ես երկար եմ մտածել սրա մասին:

I understand where you are coming from.

Ես հասկանում եմ ձեր շարժառիթները:

But having considered it all, I'm still going to vote the way I'm going to vote.

Բայց հաշվի առնելով հանդերձ ամեն բան՝ ես պատրաստվում եմ քվեարկել այնպես, ինչպես քվեարկելու եմ:

But I wanted to reach out to you and say, I understand that you disagree with me,

Բայց ուզում էի ասել ձեզ, որ հասկանում եմ, որ դուք համաձայն չեք ինձ հետ,

and I'm going to take my lumps on this one."

և ես պատասխանատվությունը ինձ վրա եմ վերցնում>>:

This didn't please anybody. But then a funny thing happened in the conversation.

Դա ոչ ոքի դուր չեկավ: Բայց հետո այդ ամենի մեջ մի զվարճալի բան տեղի ունեցավ:

People in that group realized

Այդ խմբի մարդիկ հասկացան,

that Obama had never shut them down.

որ Օբաման փորձ չէր արել փակել խումբը,

Nobody in the Obama campaign had ever tried to hide the group

ոչ էլ քարոզարշավի ժամանակ որևէ մեկը փորձել էր թաքցնել խումբը,

or make it harder to join,

կամ էլ անհնարին դարձրել դրան միանալը,

to deny its existence, to delete it,

կամ ուրացել դրա գոյությունը, ջնջել այն,

to take to off the site.

վերացրել կայքից:

They had understood that their role

Նրանք հասկացել էին, որ իրենց խնդիրը

with myBO.com was to convene their supporters

myBO.com-ի հետ կապված իրենց աջակիցներին համոզելն էր,

but not to control their supporters.

ոչ թե նրանց վերահսկելը:

And that is the kind of discipline

Եվ սա հենց այն է,

that it takes to make really mature use

ինչը թույլ է տալիս մեդիան

of this media.

օգտագործել հասուն ձևով:

Media, the media landscape that we knew,

Մեդիան, մեդիա միջավայրը, այնպիսին,

as familiar as it was, as easy conceptually as it was

ինչպիսին մենք այն գիտենք,

to deal with the idea that professionals broadcast

մասնագետների համար այնքան ծանոթ, պարզ, մատչելի՝

messages to amateurs,

ոչ մասնագետներին ուղերձ ուղարկելու համար.

is increasingly slipping away.

այս պատկերը հեռանում է:

In a world where media is global, social, ubiquitous and cheap,

Մի աշխարհում, որտեղ մեդիան գլոբալ է, սոցիալական, ամենագո և էժան,

in a world of media where the former audience

մեդիա աշխարհում, որտեղ նախկին լսարանը վերածվում է

are now increasingly full participants,

բուն մասնակիցների,

in that world, media is less and less often

այդ աշխարհում մեդիայի խնդիրը

about crafting a single message

սպառողներին փոքր հաղորդագրություններ

to be consumed by individuals.

ուղարկելը չէ:

It is more and more often

Այն ավելի ու ավելի է վերածվում

a way of creating an environment for convening

միջոցի, որով ստեղծվում է խմբերին համոզելու

and supporting groups.

և սատարելու մի միջավայր:

And the choice we face,

ԵՎ այն ընտրությունը, որի առաջ մենք կանգնում ենք,

I mean anybody who has a message they want to have heard

նկատի ունեմ ցանկացած մեկը, ով ասելիք ունի,

anywhere in the world,

ով ուզում է ամենուրեք լսելի դարռնալ,

isn't whether or not that is the media environment we want to operate in.

այն չէ, թե արդյոք սա հենց այն մեդիամիջավայրն է, որում ուզում ենք գործել:

That's the media environment we've got.

Սա այն միջավայրն է, որն ունենք:

The question we all face now is,

Հարցը, որի առաջ կանգնում ենք բոլորս, հետևյալն է.

"How can we make best use of this media?

<<Ինչպե՞ս կարող ենք լավագույնս օգտագործել այդ մեդիան:

Even though it means changing the way we've always done it."

Անգամ եթե դա նշանակում է, որ պետք է փոխենք այն ձևը, որով միշտ օգտագործել ենք այն>>:

Thank you very much.

Շնորհակալություն:

(Applause)

(Ծափահարություններ)