Nathalie Cabrol: How Mars might hold the secret to the origin of life

Μετάφραση: Anastasia Gkika Επιμέλεια: Mary Keramida

Well, you know, sometimes

Μερικές φορές, ξέρετε,

the most important things come in the smallest packages.

τα πιο σημαντικά πράγματα μπαίνουν στις πιο μικρές συσκευασίες.

I am going to try to convince you, in the 15 minutes I have,

Θα προσπαθήσω να σας πείσω, στα επόμενα 15 λεπτά που έχω,

that microbes have a lot to say about questions such as,

ότι τα μικρόβια έχουν να μας δώσουν πολλές απαντήσεις σε ερωτήσεις όπως,

"Are we alone?"

«Είμαστε μόνοι μας;»

and they can tell us more about not only life in our solar system

και μπορούν να μας πουν πολλά όχι μόνο για τη ζωή στο δικό μας ηλιακό σύστημα

but also maybe beyond,

αλλά και πέρα από αυτό,

and this is why I am tracking them down in the most impossible places on Earth,

γι' αυτό και ψάχνω να τα εντοπίζω στα πιο απίθανα μέρη της Γης,

in extreme environments where conditions

σε ακραία περιβάλλοντα όπου οι συνθήκες

are really pushing them to the brink of survival.

τα σπρώχνουν πραγματικά στο χείλος της επιβίωσης.

Actually, sometimes me too, when I'm trying to follow them too close.

Το ίδιο ισχύει και για μένα όταν τα παρακολουθώ από πολύ κοντά.

But here's the thing:

Όμως η κατάσταση έχει ως εξής:

We are the only advanced civilization in the solar system,

Είμαστε ο μόνος εξελιγμένος πολιτισμός του ηλιακού μας συστήματος,

but that doesn't mean that there is no microbial life nearby.

χωρίς αυτό όμως να σημαίνει ότι δεν υπάρχει μικροβιακή ζωή δίπλα μας.

In fact, the planets and moons you see here

Στην πραγματικότητα, οι πλανήτες και τα φεγγάρια που βλέπετε εδώ

could host life -- all of them -- and we know that,

θα μπορούσαν να φιλοξενήσουν ζωή -όλα τους- και ξέρουμε ότι,

and it's a strong possibility.

οι πιθανότητες για κάτι τέτοιο είναι σημαντικές.

And if we were going to find life on those moons and planets,

Αν καταφέρναμε να βρούμε ζωή σε αυτά τα φεγγάρια και πλανήτες

then we would answer questions such as,

τότε θα μπορούσαμε να απαντήσουμε σε ερωτήσεις όπως,

are we alone in the solar system?

είμαστε μόνοι μας στο ηλιακό σύστημα;

Where are we coming from?

Απο πού προερχόμαστε;

Do we have family in the neighborhood?

Έχουμε οικογένεια στη γειτονιά μας;

Is there life beyond our solar system?

Υπάρχει ζωή πέραν του ηλιακού μας συστήματος;

And we can ask all those questions because there has been a revolution

Μπορούμε να κάνουμε αυτές τις ερωτήσεις λόγω της επανάστασης στην αντίληψή μας

in our understanding of what a habitable planet is,

για το τι είναι κατοικήσιμος πλανήτης,

and today, a habitable planet is a planet

και κατοικήσιμος πλανήτης είναι αυτός που διαθέτει μια ζώνη

that has a zone where water can stay stable,

όπου το νερό μπορεί να μείνει σταθερό,

but to me this is a horizontal definition of habitability,

όμως για μένα αυτός είναι ένας οριζόντιος ορισμός της κατοικισιμότητας,

because it involves a distance to a star,

διότι περιλαμβάνει την απόσταση από κάποιο αστέρι,

but there is another dimension to habitability,

όμως υπάρχει κι άλλη μια διάσταση της κατοικισιμότητας,

and this is a vertical dimension.

εκείνη της κάθετης διάστασης.

Think of it as

Σκεφτείτε το ως

conditions in the subsurface of a planet where you are very far away from a sun,

συνθήκες σε κατώτερο στρώμα της επιφάνειας ενός πλανήτη μακριά από τον ήλιο,

όπου όμως έχεις νερό, ενέργεια, θρεπτικές ουσίες,

but you still have water, energy, nutrients,

which for some of them means food,

πράγματα που για κάποια απ' αυτά σημαίνουν φαγητό

and a protection.

και προστασία.

And when you look at the Earth,

Όταν κοιτάζεις στη Γη,

very far away from any sunlight, deep in the ocean,

πολύ μακριά από το φως του ήλιου, βαθιά στους ωκεανούς,

you have life thriving

υπάρχει ζωή που ευδοκιμεί

and it uses only chemistry for life processes.

κι η οποία χρησιμοποιεί μόνο τη χημεία για να επιβιώσει.

So when you think of it at that point, all walls collapse.

Οπότε, όταν το σκεφτείς έτσι, όλοι οι τοίχοι καταρρέουν.

You have no limitations, basically.

Δεν έχεις κανέναν περιορισμό, βασικά.

And if you have been looking at the headlines lately,

Αν τυχόν ρίχνετε ματιές στα πρωτοσέλιδα τελευταία,

then you will see that we have discovered a subsurface ocean

τότε έχετε δει ότι έχουμε ανακαλύψει υποεπιφανειακούς ωκεανούς

on Europa, on Ganymede, on Enceladus, on Titan,

στην Ευρώπη, τον Γανυμήδη, τον Εγκέλαδο, τον Τιτάνα,

and now we are finding a geyser and hot springs on Enceladus,

και τώρα ανακαλύπτουμε θερμοπίδακες και θερμοπηγές στον Εγκέλαδο.

Our solar system is turning into a giant spa.

Το ηλιακό μας σύστημα μετατρέπεται σε ένα γιγαντιαίο σπα.

For anybody who has gone to a spa knows how much microbes like that, right?

Όσοι έχετε πάει σε σπα γνωρίζετε πόσο αυτό αρέσει στα μικρόβια, σωστά;

(Laughter)

(Γέλια)

So at that point, think also about Mars.

Σκεφτείτε σε αυτό το σημείο τον Άρη.

There is no life possible at the surface of Mars today,

Δεν υπάρχει πιθανότητα ζωής στην επιφάνεια του Άρη σήμερα,

but it might still be hiding underground.

μπορεί όμως να κρύβεται ακόμη κάτω από την επιφάνεια.

So, we have been making progress in our understanding of habitability,

Έτσι, λοιπόν, έχουμε κάνει πρόοδο στην κατανόηση της κατοικισιμότητας,

but we also have been making progress in our understanding

όπως επίσης έχουμε κάνει πρόοδο

στο να καταλάβουμε ποια είναι τα χαρακτηριστικά της ζωής στη Γη.

of what the signatures of life are on Earth.

And you can have what we call organic molecules,

Μπορεί να έχουμε τα επονομαζόμενα οργανικά μόρια,

and these are the bricks of life,

τα οποία είναι τα θεμέλια της ζωής,

and you can have fossils,

επίσης μπορούμε να έχουμε απολιθώματα,

and you can minerals, biominerals,

καθώς και μέταλλα, βιομέταλλα,

which is due to the reaction between bacteria and rocks,

τα οποία προέρχονται από την αντίδραση μεταξύ βακτηρίων και πετρωμάτων

and of course you can have gases in the atmosphere.

και φυσικά μπορούμε να έχουμε αέρια στην ατμόσφαιρα.

And when you look at those tiny green algae

Όταν κοιτάς αυτά τα μικροσκοπικά πράσινα άλγη,

on the right of the slide here,

εδώ στη δεξιά μεριά του σλάιντ,

they are the direct descendants of those who have been pumping oxygen

είναι άμεσοι απόγονοι εκείνων που διοχέτευαν οξυγόνο

a billion years ago in the atmosphere of the Earth.

πριν ένα δισεκατομμύριο χρόνια στην ατμόσφαιρα της Γης.

When they did that, they poisoned 90 percent of the life

Όταν το έκαναν αυτό, δηλητηρίασαν το 90% της ζωής

at the surface of the Earth,

στην επιφάνεια του πλανήτη,

but they are the reason why you are breathing this air today.

όμως είναι ο λόγος για τον οποίο αναπνέετε αυτό το οξυγόνο σήμερα.

But as much as our understanding grows of all of these things,

Παρότι όμως η γνώση μας για όλα αυτά τα πράγματα συνεχώς μεγαλώνει,

there is one question we still cannot answer,

υπάρχει μια ερώτηση για την οποία δεν έχουμε ακόμη απάντηση,

and this is, where are we coming from?

κι αυτή είναι, από πού προερχόμαστε;

And you know, it's getting worse,

Η κατάσταση χειροτερεύει, ξέρετε,

because we won't be able to find the physical evidence

διότι δε θα είμαστε σε θέση να βρούμε φυσικές αποδείξεις

of where we are coming from on this planet,

σε αυτόν τον πλανήτη για την προέλευσή μας,

and the reason being is that anything that is older than four billion years is gone.

επειδή έχει χαθεί καθετί μεγαλύτερο από 4 δισεκατομμύρια χρόνια.

All record is gone,

Όλες οι αποδείξεις έχουν χαθεί,

erased by plate tectonics and erosion.

διαγράφηκαν από τις τεκτονικές πλάκες και τις διαβρώσεις.

This is what I call the Earth's biological horizon.

Αυτό είναι που ονομάζω βιολογικό ορίζοντα της Γης.

Beyond this horizon we don't know where we are coming from.

Πέραν αυτού του ορίζοντα δεν ξέρουμε από πού προήλθαμε.

So is everything lost? Well, maybe not.

Οπότε, έχουν χαθεί όλες οι ελπίδες; Μπορεί και όχι.

And we might be able to find evidence of our own origin

Υπάρχει πιθανότητα εύρεσης αποδείξεων της ύπαρξής μας

in the most unlikely place, and this place in Mars.

στο πιο απίθανο μέρος, δηλαδή στον Άρη.

How is this possible?

Πώς είναι αυτό δυνατόν;

Well clearly at the beginning of the solar system,

Κατά τη γέννηση του ηλιακού μας συστήματος,

Mars and the Earth were bombarded by giant asteroids and comets,

ο Άρης και η Γη βομβαρδίζονταν από γιγαντιαίους αστεροειδείς και κομήτες

and there were ejecta from these impacts all over the place.

και υπήρχαν παντού συντρίμμια αυτών των συγκρούσεων.

Earth and Mars kept throwing rocks at each other for a very long time.

Η Γη κι ο Άρης εκσφενδόνιζαν πέτρες ο ένας στον άλλον για πολύ καιρό.

Pieces of rocks landed on the Earth.

Ορισμένα κομμάτια έπεσαν στη Γη,

Pieces of the Earth landed on Mars.

και κάποια κομμάτια της Γης έπεσαν στον Άρη.

So clearly, those two planets may have been seeded by the same material.

Είναι προφανές ότι οι δύο αυτοί πλανήτες μπορεί να έχουν κοινή υλική προέλευση.

So yeah, maybe Granddady is sitting there on the surface and waiting for us.

Οπότε ναι, ίσως ο παππούς μας είναι εκεί πάνω και μας περιμένει.

But that also means that we can go to Mars and try to find traces of our own origin.

Όμως αυτό σημαίνει ότι μπορούμε να πάμε στον Άρη

και να ψάξουμε ίχνη της δική μας απαρχής.

Mars may hold that secret for us.

Ο Άρης ίσως να κρύβει αυτό το μυστικό για εμάς.

This is why Mars is so special to us.

Γι' αυτό κι ο Άρης είναι τόσο σημαντικός.

But for that to happen,

Όμως για να συμβεί αυτό,

Mars needed to be habitable at the time when conditions were right.

θα πρέπει ο Άρης να φιλοξενούσε ζωή την εποχή που οι συνθήκες ήταν κατάλληλες.

So was Mars habitable?

Υπήρξε λοιπόν ο Άρης κατοικήσιμος;

We have a number of missions telling us exactly the same thing today.

Έχουμε έναν αριθμό αποστολών που αυτό ακριβώς μας λένε σήμερα.

At the time when life appeared on the Earth,

Τον καιρό που η ζωή έκανε την εμφάνισή της στη Γη,

Mars did have an ocean, it had volcanoes, it had lakes,

ο Άρης είχε ωκεανό, ηφαίστεια, λίμνες,

and it had deltas like the beautiful picture you see here.

αλλά και δέλτα ποταμών, όπως αυτή η όμορφη φωτογραφία εδώ.

This picture was sent by the Curiosity rover only a few weeks ago.

Η φωτογραφία αυτή στάλθηκε λίγες βδομάδες πριν από το ρομπότ Curiosity.

It shows the remnants of a delta, and this picture tells us something:

Απεικονίζει τα απομεινάρια κάποιου δέλτα κι η εικόνα μας λέει κάτι:

water was abundant

το νερό ήταν άφθονο

κι έμεινε αναβλύζον στην επιφάνεια για πολύ καιρό.

and stayed founting at the surface for a very long time.

This is good news for life.

Αυτά είναι καλά νέα για τη ζωή.

Life chemistry takes a long time to actually happen.

Η χημεία της ζωής χρειάζεται πολύ χρόνο για να υλοποιηθεί.

So this is extremely good news,

Είναι εξαιρετικά νέα,

but does that mean that if we go there, life will be easy to find on Mars?

όμως αυτό σημαίνει πως, αν πάμε εκεί, θα βρούμε εύκολα ζωή στον Άρη;

Not necessarily.

Όχι απαραίτητα.

Here's what happened:

Αυτό που συνέβη ήταν το εξής:

At the time when life exploded at the surface of the Earth,

Την εποχή που στην επιφάνεια της Γης η ζωή απογειώθηκε,

then everything went south for Mars,

στον Άρη τα πάντα καταστράφηκαν, κυριολεκτικά.

literally.

The atmosphere was stripped away by solar winds,

Η ατμόσφαιρα διαλύθηκε από ηλιακές εκρήξεις,

Mars lost its magnetosphere,

ο Άρης έχασε τη μαγνητόσφαιρά του

and then cosmic rays and U.V. bombarded the surface

και μετά κοσμικές κι υπεριώδεις ακτίνες βομβάρδισαν την επιφάνειά του,

and water escaped to space and went underground.

και το νερό ξέφυγε στο διάστημα και πήγε κάτω από την επιφάνεια.

Αν λοιπόν θέλουμε να καταλάβουμε,

So if we want to be able to understand,

if we want to be able to find those traces of the signatures of life

αν θέλουμε να βρούμε αυτά τα ίχνη ζωής

at the surface of Mars, if they are there,

στην επιφάνεια του Άρη, αν είναι εκεί,

we need to understand what was the impact of each of these events

πρέπει να κατανοήσουμε την επιρροή καθενός από αυτά τα γεγονότα

on the preservation of its record.

όσον αφορά στη διατήρηση των μαρτυριών του παρελθόντος.

Only then will we be able to know where those signatures are hiding,

Μόνο τότε θα είμαστε σε θέση να δούμε πού κρύβονται αυτά τα ίχνη

and only then will we be able to send our rover to the right places

και μόνο τότε θα είμαστε σε θέση να στείλουμε το ρομπότ μας στα σωστά μέρη

where we can sample those rocks that may be telling us something

απ' όπου θα μπορούμε να πάρουμε δείγματα πετρωμάτων

που ίσως να μας πουν κάτι σημαντικό για το ποιοι είμαστε

really important about who we are,

or, if not, maybe telling us that somewhere, independently,

κι αν όχι, ίσως μας πουν ότι κάπου, ανεξάρτητα,

life has appeared on another planet.

δημιουργήθηκε ζωή σε κάποιον άλλον πλανήτη.

So to do that, it's easy.

Αυτό είναι κάτι εύκολο να συμβεί.

You only need to go back 3.5 billion years ago

Χρειάζεται απλώς να πας 3,5 δισεκατομμύρια χρόνια πίσω

in the past of a planet.

στο παρελθόν ενός πλανήτη.

We just need a time machine.

Χρειαζόμαστε απλώς μια χρονομηχανή.

Easy, right?

Εύκολο, σωστά;

Well, actually, it is.

Στην πραγματικότητα, είναι.

Look around you -- that's planet Earth.

Κοιτάξτε γύρω σας. Αυτός είναι ο πλανήτης Γη.

This is our time machine.

Αυτή είναι η χρονομηχανή μας.

Geologists are using it to go back in the past of our own planet.

Οι γεωλόγοι τη χρησιμοποιούν για να πάνε πίσω στο παρελθόν του δικού μας πλανήτη.

I am using it a little bit differently.

Εγώ τη χρησιμοποιώ λίγο διαφορετικά.

I use planet Earth to go in very extreme environments

Χρησιμοποιώ τον πλανήτη Γη για να πάω σε ακραία περιβάλλοντα

where conditions were similar to those of Mars

όπου οι συνθήκες είναι παρόμοιες με εκείνες στον Άρη

at the time when the climate changed,

τη στιγμή που το κλίμα άλλαξε

and there I'm trying to understand what happened.

κι εκεί προσπαθώ να καταλάβω τι συνέβη.

What are the signatures of life?

Ποια είναι τα ίχνη ζωής;

What is left? How are we going to find it?

Τι έχει απομείνει; Πώς θα τα βρούμε;

So for one moment now I'm going to take you with me

Για λίγο λοιπόν τώρα

θα σας πάρω μαζί μου σ' ένα ταξίδι με αυτή τη χρονομηχανή.

on a trip into that time machine.

And now, what you see here, we are at 4,500 meters in the Andes,

Αυτό που βλέπετε εδώ, είμαστε στα 4.500 μέτρα στις Άνδεις,

but in fact we are less than a billion years after the Earth and Mars formed.

στην πραγματικότητα όμως είμαστε λιγότερο από ένα δισεκατομμύριο χρόνια

αφότου δημιουργήθηκαν ο Άρης κι η Γη.

The Earth and Mars will have looked pretty much exactly like that --

Η Γη κι ο Άρης θα πρέπει να ήταν πάνω-κάτω ακριβώς έτσι -

volcanoes everywhere, evaporating lakes everywhere,

ηφαίστεια παντού, λίμνες που εξατμίζονταν, μέταλλα, θερμοπηγές

minerals, hot springs,

and then you see those mounds on the shore of those lakes?

κι έπειτα βλέπετε αυτούς τους λοφίσκους στις ακτές αυτών των λιμνών;

Those are built by the descendants of the first organisms

Αυτοί δημιουργήθηκαν από τους απόγονους των πρώτων οργανισμών

that gave us the first fossil on Earth.

που μας έδωσαν τα πρώτα απολιθώματα στη Γη.

But if we want to understand what's going on, we need to go a little further.

Αν όμως θέλουμε να καταλάβουμε τι συνέβει, πρέπει να πάμε λίγο παραπέρα.

And the other thing about those sites

Το άλλο με αυτές τις τοποθεσίες

is that exactly like on Mars three and a half billion years ago,

είναι πως ακριβώς όπως στον Άρη 3,5 δισεκατομμύρια χρόνια πριν,

the climate is changing very fast, and water and ice are disappearing.

το κλίμα αλλάζει ταχύτατα και το νερό κι ο πάγος εξαφανίζονται.

But we need to go back to that time when everything changed on Mars,

Πρέπει όμως να πάμε πίσω στον χρόνο όταν τα πάντα άλλαξαν στον Άρη

and to do that, we need to go higher.

και για να το κάνουμε αυτό, πρέπει να πάμε ψηλότερα.

Why is that?

Γιατί;

Because when you go higher,

Διότι όταν πας ψηλότερα,

the atmosphere is getting thinner, it's getting more unstable,

η ατμόσφαιρα γίνεται ολοένα πιο λεπτή και ασταθής,

the temperature is getting cooler, and you have a lot more U.V. radiation.

η θερμοκρασία κατεβαίνει κι έχεις πολλή υπεριώδη ακτινοβολία.

Basically,

Βασικά,

you are getting to those conditions on Mars when everything changed.

βρίσκεις τις συνθήκες που υπήρχαν στον Άρη όταν άλλαξαν τα πάντα.

So I was not promising anything about a leisurely trip on the time machine.

Δεν σας υποσχέθηκα λοιπόν ένα ταξίδι αναψυχής με τη χρονομηχανή.

You are not going to be sitting in that time machine.

Δεν θα καθίσετε σ' αυτήν τη χρονομηχανή.

You have to haul 1,000 pounds of equipment to the summit

Πρέπει να κουβαλήσετε 450 κιλά εξοπλισμό

of this 20,000-foot volcano in the Andes here.

ως την κορυφή του ηφαιστείου στις Άνδεις.

That's about 6,000 meters.

Αυτό είναι περίπου 6.000 μέτρα.

And you also have to sleep on 42-degree slopes

Επίσης πρέπει να κοιμηθείς σε πλαγιές με κλίση 42 μοιρών

and really hope that there won't be any earthquake that night.

ελπίζοντας ότι δε θα συμβεί κάποιος σεισμός εκείνη τη νύχτα.

But when we get to the summit, we actually find the lake we came for.

Όταν όμως φτάσουμε στην κορυφή, θα βρούμε τη λίμνη που θέλουμε.

At this altitude, this lake is experiencing exactly the same conditions

Σε αυτό το υψόμετρο, η συγκεκριμένη λίμνη βιώνει ακριβώς τις ίδιες συνθήκες

as those on Mars three and a half billion years ago.

που επικρατούσαν στον Άρη 3,5 δισεκατομμύρια χρόνια πριν.

And now we have to change our voyage

Τώρα θα πρέπει να αλλάξουμε το ταξίδι μας

into an inner voyage inside that lake,

σε ένα εσωτερικό ταξίδι μέσα σε αυτήν τη λίμνη

and to do that, we have to remove our mountain gear

και για να γίνει αυτό, πρέπει να βγάλουμε τον ορειβατικό εξοπλισμό μας

and actually don suits and go for it.

και να φορέσουμε στολή κατάδυσης κι έπειτα να συνεχίσουμε.

But at the time we enter that lake, at the very moment we enter that lake,

Όταν όμως μπούμε σ' αυτή τη λίμνη, την ίδια στιγμή που μπαίνουμε στη λίμνη,

we are stepping back

πηγαίνουμε πίσω

three and a half billion years in the past of another planet,

3,5 δισεκατομμύρια χρόνια στο παρελθόν κάποιου άλλου πλανήτη

and then we are going to get the answer came for.

κι έπειτα πρόκειται να πάρουμε την απάντηση για την οποία ήρθαμε.

Life is everywhere, absolutely everywhere.

Η ζωή βρίσκεται παντού, κυριολεκτικά παντού.

Everything you see in this picture is a living organism.

Οτιδήποτε βλέπετε σε αυτή τη φωτογραφία είναι ζωντανός οργανισμός.

Maybe not so the diver, but everything else.

Ίσως όχι ο δύτης, αλλά οτιδήποτε άλλο.

But this picture is very deceiving.

Όμως η φωτογραφία αυτή εξαπατά πολύ.

Life is abundant in those lakes,

Η ζωή είναι άφθονη σε αυτές τις λίμνες,

but like in many places on Earth right now and due to climate change,

όμως όπως σε πολλά μέρη της Γης αυτή τη στιγμή και λόγω της κλιματικής αλλαγής

there is a huge loss in biodiversity.

υπάρχει τεράστια απώλεια βιοποικιλότητας.

In the samples that we took back home,

Στα δείγματα που φέραμε πίσω,

36 percent of the bacteria in those lakes were composed of three species,

το 36% των βακτηρίων σε αυτές τις λίμνες συντίθενται από τρία είδη

and those three species are the ones that have survived so far.

κι αυτά τα τρία είδη είναι εκείνα που έχουν επιβιώσει μέχρι στιγμής.

Here's another lake, right next to the first one.

Εδώ είναι μια άλλη λίμνη ακριβώς δίπλα στην πρώτη.

The red color you see here is not due to minerals.

Το κόκκινο χρώμα που βλέπετε εκεί δεν οφείλεται σε μέταλλα.

It's actually due to the presence of a tiny algae.

Οφείλεται στην παρουσία μικροσκοπικών φυκών.

In this region, the U.V. radiation is really nasty.

Σε αυτήν την περιοχή, η υπεριώδης ακτινοβολία είναι πραγματικά μοχθηρή.

Anywhere on Earth, 11 is considered to be extreme.

Οπουδήποτε στη Γη, το 11 θεωρείται ακραίο.

During U.V. storms there, the U.V. Index reaches 43.

Κατά τη διάρκεια υπεριωδών καταιγίδων ο δείκτης εκεί φτάνει το 43.

SPF 30 is not going to do anything to you over there,

Ο δείκτης προστασίας 30 δεν πρόκειται να σε βοηθήσει καθόλου εκεί πέρα

and the water is so transparent in those lakes

και το νερό είναι τόσο διαφανές σε αυτές τις λίμνες

that the algae has nowhere to hide, really,

που τα φύκη δεν μπορούν να κρυφτούν πουθενά,

and so they are developing their own sunscreen,

έτσι αναπτύσσουν τη δική τους αντηλιακή προστασία

and this is the red color you see.

είναι το κόκκινο χρώμα που βλέπετε.

But they can adapt only so far,

Όμως μόνο τόσο μπορούν να προσαρμοστούν

κι όταν όλο το νερό εξαφανιστεί από την επιφάνεια,

and then when all the water is gone from the surface,

microbes have only one solution left:

τα μικρόβια έχουν μόνο μια λύση:

They go underground.

Πηγαίνουν κάτω απο την επιφάνεια.

And those microbes, the rocks you see in that slide here,

Αυτά τα μικρόβια, οι πέτρες που βλέπετε σ' αυτή τη διαφάνεια,

well, they are actually living inside rocks

τα μικρόβια λοιπόν ζουν μέσα σε αυτές τις πέτρες

and they are using the protection of the translucence of the rocks

και χρησιμοποιούν για προστασία τη διαφάνεια των πετρών

to get the good part of the U.V.

για να πάρουν την καλή ακτινοβολία

and discard the part that could actually damage their DNA.

και αποβάλουν εκείνη που μπορεί να βλάψει το DNA τους.

And this is why we are taking our rover

Γι' αυτό και παίρνουμε το ρομπότ μας

to train them to search for life on Mars in these areas,

και το εκπαιδεύουμε ώστε να ψάξει για ζωή στον Άρη σε αυτά τα μέρη,

because if there was life on Mars three and a half billion years ago,

διότι αν υπήρχε ζωή στον Άρη πριν από 3,5 δισεκατομμύρια χρόνια

it had to use the same strategy to actually protect itself.

θα πρέπει να χρησιμοποιούσε την ίδια στρατηγική για να προστατευτεί.

Now, it is pretty obvious

Τώρα, είναι αρκετά προφανές

ότι όταν πάμε σε ακραία περιβάλλοντα, αυτό μας βοηθάει πάρα πολύ

that going to extreme environments is helping us very much

for the exploration of Mars and to prepare missions.

με τις εξερευνήσεις μας στον Άρη και με το να προετοιμάζουμε αποστολές.

So far, it has helped us to understand the geology of Mars.

Μέχρι στιγμής, μας έχει βοηθήσει στο να καταλάβουμε τη γεωλογία του Άρη.

It has helped to understand the past climate of Mars and its evolution,

Μας βοήθησε να καταλάβουμε το κλίμα που είχε ο Άρης και την εξέλιξή του,

but also its habitability potential.

καθώς επίσης και τις δυνατότητες κατοικησιμότητάς του.

Our most recent rover on Mars has discovered traces of organics.

Το πιο πρόσφατο ρομπότ μας στον Άρη ανακάλυψε ίχνη οργανισμών.

Yeah, there are organics at the surface of Mars.

Ναι, υπάρχουν οργανισμοί στην επιφάνεια του Άρη.

And it also discovered traces of methane.

Ανακάλυψε επίσης ίχνη μεθανίου.

And we don't know yet if the methane in question

Δεν ξέρουμε ακόμη αν το εν λόγω μεθάνιο

is really from geology or biology.

προέρχεται από τη γεωλογία ή τη βιολογία.

Regardless, what we know is that because of the discovery,

Παρ' όλα αυτά, αυτό που ξέρουμε είναι ότι εξαιτίας αυτής της ανακάλυψης,

the hypothesis that there is still life present on Mars today

η υπόθεση ύπαρξης τωρινής ζωής στον Άρη παραμένει ζωντανή.

remains a viable one.

So by now, I think I have convinced you that Mars is very special to us,

Μέχρι στιγμής, υποθέτω σας έχω πείσει ότι ο Άρης είναι πολύτιμος για μας,

but it would be a mistake to think that Mars is the only place

θα ήταν όμως λάθος να σκεφτούμε ότι ο Άρης είναι το μόνο μέρος

in the solar system that is interesting to find potential microbial life.

στο ηλιακό σύστημα που υπάρχει πιθανότητα ανακάλυψης μικροβιακής ζωής.

And the reason is because Mars and the Earth

Ο λόγος είναι επειδή ο Άρης κι η Γη

could have a common root to their tree of life,

μπορεί να έχουν κοινή ρίζα στο δέντρο της ζωής,

but when you go beyond Mars, it's not that easy.

όταν όμως πας πέραν του Άρη, δεν είναι τόσο εύκολο.

Celestial mechanics is not making it so easy

Οι ουράνιοι μηχανισμοί δεν καθιστούν τόσο εύκολη

for an exchange of material between planets,

την ανταλλαγή υλικού μεταξύ των πλανητών

and so if we were to discover life on those planets,

κι έτσι αν ανακαλύπταμε ζωή σε αυτούς τους πλανήτες,

it would be different from us.

θα ήταν διαφορετικοί από εμάς.

Θα ήταν διαφορετικού είδους ζωή.

It would be a different type of life.

But in the end, it might be just us,

Τελικά όμως, μπορεί να είμαστε απλά εμείς,

it might be us and Mars,

μπορεί να είμαστε εμείς κι ο Άρης,

or it can be many trees of life in the solar system.

ή μπορεί να υπάρχουν πολλά δέντρα ζωής στο ηλιακό σύστημα.

I don't know the answer yet, but I can tell you something:

Δε γνωρίζω ακόμη την απάντηση, όμως μπορώ να σας πω κάτι:

No matter what the result is, no matter what that magic number is,

Όποιο κι αν είναι το αποτέλεσμα, όποιος κι αν είναι ο μαγικός αριθμός,

it is going to give us a standard

θα μας δώσει ένα πρότυπο

by which we are going to be able to measure the life potential,

με το οποίο θα μπορέσουμε να υπολογίσουμε την πιθανότητα ζωής,

την αφθονία και την ποικιλότητα πέραν του ηλιακού μας συστήματος.

abundance and diversity beyond our own solar system.

And this can be achieved by our generation.

Κι αυτό μπορεί να επιτευχθεί από τη δική μας γενιά.

This can be our legacy, but only if we dare to explore.

Αυτό μπορεί να είναι η κληρονομιά μας, μόνον όμως αν τολμήσουμε να εξερευνήσουμε.

Now, finally,

Τώρα, τελικά,

if somebody tells you that looking for alien microbes is not cool

αν κάποιος σας πει ότι το να ψάχνεις για εξωγήινους μικροοργανισμούς δεν είναι κουλ

because you cannot have a philosophical conversation with them,

γιατί δεν μπορείς να κάνεις φιλοσοφική συζήτηση μαζί τους,

let me show you why and how you can tell them they're wrong.

αφήστε με να σας δείξω γιατί και πώς μπορείτε να τους πείτε ότι κάνουν λάθος.

Well, organic material is going to tell you

Λοιπόν, το οργανικό υλικό θα σας πει

about environment, about complexity and about diversity.

για το περιβάλλον, την πολυπλοκότητα και την ποικιλότητα.

DNA, or any information carrier, is going to tell you about adaptation,

Το DNA κι οποιοσδήποτε άλλος φορέας πληροφοριών

θα σας πουν για την προσαρμοστικότητα,

about evolution, about survival, about planetary changes

την εξέλιξη, την επιβίωση, τις πλανητικές αλλαγές

and about the transfer of information.

και τη μεταφορά πληροφοριών.

All together, they are telling us

Όλα αυτά μαζί μας λένε

what started as a microbial pathway,

τι ξεκίνησε ως μικροβιακό μονοπάτι

and why what started as a microbial pathway

και γιατί κάτι που ξεκίνησε ως μικροβιακό μονοπάτι

sometimes ends up as a civilization

κάποιες φορές καταλήγει ως πολιτισμός

or sometimes ends up as a dead end.

ή κάποιες άλλες οδηγείται σε αδιέξοδο.

Look at the solar system, and look at the Earth.

Κοιτάξτε το ηλιακό σύστημα και κοιτάξτε τη Γη.

On Earth, there are many intelligent species,

Στη Γη υπάρχουν πολλά νοήμονα είδη,

but only one has achieved technology.

μόνο ένα όμως κατάφερε να δημιουργήσει τεχνολογία.

Right here in the journey of our own solar system,

Εδώ ακριβώς στο ταξίδι του ηλιακού μας συστήματος,

there is a very, very powerful message

υπάρχει ένα ισχυρότατο μήνυμα

that says here's how we should look for alien life, small and big.

που λέει πως έτσι πρέπει να ψάξουμε για εξωγήινη ζωή, μικρή και μεγάλη.

So yeah, microbes are talking and we are listening,

Οπότε ναι, τα μικρόβια μιλάνε κι εμείς ακούμε

and they are taking us,

και μας πηγαίνουν,

one planet at a time and one moon at a time,

ένας πλανήτης τη φορά κι ένα φεγγάρι τη φορά,

towards their big brothers out there.

προς τους μεγάλους τους αδερφούς εκεί έξω.

And they are telling us about diversity,

Μας λένε για την ποικιλότητα,

they are telling us about abundance of life,

μας λένε για την αφθονία της ζωής

και μας λένε πώς αυτή η ζωή επιβίωσε μέχρι τώρα

and they are telling us how this life has survived thus far

to reach civilization,

ώστε να δημιουργήσει πολιτισμό,

intelligence, technology and, indeed, philosophy.

νοημοσύνη, τεχνολογία και, όντως, φιλοσοφία.

Thank you.

Ευχαριστώ.

(Applause)

(Χειροκρότημα)