Why does your voice change as you get older? - Shaylin A. Schundler

1,728,299 views ・ 2018-08-02

TED-Ed


Videoyu oynatmak için lütfen aşağıdaki İngilizce altyazılara çift tıklayınız.

Çeviri: Hatice Çulha Gözden geçirme: Figen Ergürbüz
00:07
In the mid-16th century,
0
7244
1638
16. yüzyılın ortalarında,
00:08
Italians were captivated by a type of male singer
1
8882
2792
İtalyanlar, bir erkek şarkıcının inanılmaz aralıklardaki
00:11
whose incredible range contained notes
2
11674
2462
ses tonuyla büyülendiler.
Önceden bunun yetişkin erkekler için imkânsız olduğu düşünülüyordu.
00:14
previously thought impossible for adult men.
3
14136
3056
00:17
However, this gift came at a high price.
4
17192
2769
Ancak, bu kabiliyet pahalıya mal olmuştu.
00:19
To prevent their voices from breaking,
5
19961
2084
Seslerinin değişmesini önlemek için,
00:22
these singers had been castrated before puberty,
6
22045
3052
bu şarkıcılar seslerini kalınlaştıracak hormonal süreçleri
00:25
halting the hormonal processes that would deepen their voices.
7
25097
3733
durdurmak amacıyla ergenlik dönemlerinden önce hadım edilirler.
00:28
Known as castrati, their light, angelic voices were renowned throughout Europe,
8
28830
4961
Kastrato olarak bilinen, tiz ve olağanüstü sesleriyle Avrupa'da tanınıyorlardı,
00:33
until the cruel procedure that created them was outlawed in the 1800s.
9
33791
5492
ta ki onları yaratan bu zalim prosedür 1800'lü yıllarda yasaklanana kadar.
00:39
Though stunting vocal growth can produce an extraordinary musical range,
10
39283
4200
Vokal gelişimi engellemek olağanüstü bir müzikal çeşitlilik ortaya koysa da,
00:43
naturally developing voices are already capable of incredible variety.
11
43483
4864
doğal olarak gelişen seslerin zaten inanılmaz bir çeşitliliği vardır.
00:48
And as we age, our bodies undergo two major changes which explore that range.
12
48347
6387
Yaşlandıkça, vücudumuz bu çeşitliliği keşfeden iki büyük değişiklik geçirir.
00:54
So how exactly does our voice box work, and what causes these shifts in speech?
13
54734
5795
Öyleyse, gırtlağımız tam olarak nasıl çalışıyor
ve konuşmadaki bu değişikliğe neler sebep oluyor?
01:00
The specific sound of a speaking voice is the result of many anatomical variables,
14
60529
5057
Bir konuşma sesini özel kılan şey, birçok anatomik değişkenin sonucu olmasıdır,
01:05
but it’s mostly determined by the age and health of our vocal cords
15
65586
4045
ancak çoğunlukla yaşa, vokal kortların durumuna ve gırtlak genişliğine
01:09
and the size of our larynxes.
16
69631
2596
göre değişmektedir.
01:12
The larynx is a complex system of muscle and cartilage
17
72227
4010
Gırtlak, vokal kortları ya da daha bilinen haliyle ses tellerini
01:16
that supports and moves the vocal cords,
18
76237
2628
hareket ettiren ve bir arada tutan
01:18
or, as they’re more accurately known, the vocal folds.
19
78865
3949
karmaşık bir kas ve kıkırdak sistemidir.
01:22
Strung between the thyroid and arytenoid cartilages,
20
82814
3043
Tiroid ve aritenoid kıkırdak arasında dizili bu iki kas,
01:25
these two muscles form an elastic curtain that opens and shuts across the trachea,
21
85857
5779
boğaz yoluyla hava taşıyan trakea borusunda
01:31
the tube that carries air through the throat.
22
91636
2939
açılıp kapanan elastik bir perde oluşturur.
01:34
The folds are apart when we’re breathing,
23
94575
2229
Ses telleri, nefes aldığımızda ayrılırken,
01:36
but when we speak, they slam shut.
24
96804
2332
konuştuğumuzda birbirleriyle çarpışırlar.
01:39
Our lungs push air against the closed folds,
25
99136
3361
Akciğerlerimiz havayı kapalı ses tellerine doğru iter,
01:42
blowing them open and vibrating the tissue to produce sound.
26
102497
3984
açılmalarını sağlar ve sesin çıkması için dokuyu titreştirir.
01:46
Unlike the deliberate focus required for playing an external instrument,
27
106481
3798
Bir enstrüman çalmak için gerekli olan kasıtlı odaklanmanın aksine,
01:50
we effortlessly change notes as we speak.
28
110279
3282
konuşurken çaba harcamadan ses tonumuz değişir.
01:53
By pushing air faster or slower,
29
113561
1879
Havayı daha hızlı ya da daha yavaş iterek,
01:55
we change the frequency and amplitude of these vibrations,
30
115440
3479
sırasıyla sesimizin perdesini ve şiddetini aktaran
01:58
which respectively translate to the pitch and volume of our voices.
31
118919
4151
bu titreşimlerin frekansını ve genliğini değiştirir.
02:03
Rapid and small vibrations create high-pitched, quiet tones,
32
123070
4535
Hızlı ve küçük titreşimler, tiz ve alçak tonlarda ses üretirken,
02:07
while slow, large vibrations produce deep, bellowing rumbles.
33
127605
5138
yavaş ve büyük titreşimler derin ve ağır sesler üretir.
02:12
Finally, by moving the laryngeal muscles between the cartilages,
34
132743
3596
Son olarak, kıkırdaklar arasındaki larenks kasların hareket etmesiyle,
02:16
we can stretch and contract those folds
35
136339
2765
bu ses telleri iç enstrümanlarımızı
02:19
to intuitively play our internal instruments.
36
139104
3540
sezgisel olarak çalmak için gerilebilir ve kısalabilir.
02:22
This process is the same from your first words to your last,
37
142644
3839
Bu işlem, ilk sözcüğünüzden son sözcüğünüze kadar aynı şekildedir,
02:26
but as you age, your larynx ages too.
38
146483
2983
ancak siz yaşlandıkça gırtlağınız da yaşlanır.
02:29
During puberty, the first major shift starts,
39
149466
3310
Ergenlik döneminde, sesiniz derinleşmeye başladığında,
02:32
as your voice begins to deepen.
40
152776
2701
ilk büyük değişiklik de başlamış olur.
02:35
This happens when your larynx grows in size,
41
155477
3179
Bu, gırtlağınız hacimce büyüdüğünde, ses telleri uzayarak
02:38
elongating the vocal folds and opening up more room for them to vibrate.
42
158656
4900
ve ses tellerini titretmek için daha fazla yer açarak gerçekleşir.
02:43
These longer folds have slower, larger vibrations,
43
163556
3881
Bu uzun ses tellerinin, temel bir ses perdesi ile sonuçlanan
02:47
which result in a lower baseline pitch.
44
167437
3212
daha yavaş ve daha geniş aralıklarla titreşimleri olur.
02:50
This growth is especially dramatic in many males,
45
170649
2658
Bu büyüme, yüksek testosteron seviyelerinin ilk olarak
02:53
whose high testosterone levels lead first to voice cracks,
46
173307
3746
ses çatlaklarına ardından daha derinleşen daha gür seslere
02:57
and then to deeper, more booming voices,
47
177053
3114
ve Adem elması adı verilen laringeal çıkıntılara
03:00
and laryngeal protrusions called Adam’s apples.
48
180167
4091
sebep olduğu çoğu erkekte özellikle dramatiktir.
03:04
Another vocal development during puberty
49
184258
2535
Ergenlik dönemindeki diğer bir vokal gelişme ise,
03:06
occurs when the homogenous tissue covering the folds
50
186793
2921
homojen dokular, üç ayrı fonksiyonel katmana ayrılan
03:09
specializes into three distinct functional layers:
51
189714
3911
ses tellerini örttüğünde oluşur:
03:13
a central muscle,
52
193625
1496
merkezi bir kas,
03:15
a layer of stiff collagen wrapped in stretchy elastin fibers,
53
195121
4592
esnek elastin liflerine sarılmış sert bir kolajen tabaka
03:19
and an outer layer of mucus membrane.
54
199713
3430
ve mukus zarının dış katmanı.
03:23
These layers add nuance and depth to the voice,
55
203143
2781
Bu katmanlar, ergenlik öncesi ses tonlarından ayıran ayrı
03:25
giving it a distinct timbre that sets it apart from its pre-pubescent tones.
56
205924
4839
bir tını oluşturarak nüansa ve sese derinlik katıyor.
03:30
After puberty, most people’s voices remain more or less the same
57
210763
4824
Ergenlikten sonra yaklaşık 50 yıl boyunca çoğu insanın sesi
03:35
for about 50 years.
58
215587
2126
aşağı yukarı aynı kalmakta.
03:37
But we all use our voices differently,
59
217713
1920
Ancak hepimiz sesimizi farklı bir şekilde kullanıyoruz ve sonunda da
03:39
and eventually we experience the symptoms associated with aging larynxes,
60
219633
4807
presbifoni olarak bilinen gırtlak dokularının yaşlanmasına bağlı
03:44
known as presbyphonia.
61
224440
1488
semptomlara maruz kalırız.
03:45
First, the collagen in our folds stiffens
62
225928
3069
İlk olarak, ses tellerimizdeki kolajen sertleşir,
03:48
and the surrounding elastin fibers atrophy and decay.
63
228997
3720
sarılmış elastin liflerinde atrofi ve çürüme meydana gelir.
03:52
This decreased flexibility increases the pitch of older voices.
64
232717
5092
Ancak azalmış bu esneklik, yıpranmış sesin ses perdesini yükseltir.
03:57
But for people who have experienced the hormonal effects of menopause,
65
237809
3411
Ancak menopozun hormonal etkilerini deneyimlemiş olanlarda,
04:01
the higher pitch is countered and outweighed by swollen vocal folds.
66
241220
5414
yüksek ses perdesi, şişmiş ses telleri ile karşı karşıya gelir ve ağırlaşır.
04:06
The folds' increased mass slows their vibrations, resulting in deeper voices.
67
246634
6690
Ses tellerinin artan kütlesi, daha derin sesler üreterek titreşimlerini yavaşlatır.
04:13
All these symptoms are further complicated
68
253324
2073
Bütün bu semptomlar, daha az sağlıklı laringeal sinir uçlarına sahip olmasıyla
04:15
by having fewer healthy laryngeal nerve endings,
69
255397
3338
oldukça karmaşıktır.
04:18
which reduces precise muscle control and causes breathy or rough voices.
70
258735
5261
Bu da, hassas kas kontrolünü azaltır ve hırıltılı ya da kaba bir ses üretir.
04:23
Ultimately, these anatomical changes are just a few of the factors
71
263996
4190
Sonuçta, bu anatomik değişiklikler sesinizi etkileyen faktörlerden
04:28
that can affect your voice.
72
268186
1886
sadece birkaçıdır.
04:30
But when kept in good condition,
73
270072
1719
Ancak, iyi tarafından bakacak olursak
04:31
your voice box is a finely tuned instrument,
74
271791
2805
gırtlağınız operatif arias kabiliyetine sahip,
04:34
capable of operatic arias,
75
274596
2073
değişken monologlar
ve coşkulu konuşmalarla
04:36
moody monologues,
76
276669
1422
çok iyi bir biçimde akort edilmiş bir enstrümandır.
04:38
and stirring speeches.
77
278091
1535
Bu web sitesi hakkında

Bu site size İngilizce öğrenmek için yararlı olan YouTube videolarını tanıtacaktır. Dünyanın dört bir yanından birinci sınıf öğretmenler tarafından verilen İngilizce derslerini göreceksiniz. Videoyu oradan oynatmak için her video sayfasında görüntülenen İngilizce altyazılara çift tıklayın. Altyazılar video oynatımı ile senkronize olarak kayar. Herhangi bir yorumunuz veya isteğiniz varsa, lütfen bu iletişim formunu kullanarak bizimle iletişime geçin.

https://forms.gle/WvT1wiN1qDtmnspy7