Why do we cry? The three types of tears - Alex Gendler

Neden ağlarız? Gözyaşının üç çeşidi. - Alex Gendler

Çeviri: Kerem Yorukoglu Gözden geçirme: güney örnek

Our story is about a girl named Iris.

Hikayemiz "İris" adında bir kızla ilgili.

Iris is very sensitive.

İris çok duygusal biri.

(Bird cawing)

So much that she is always in tears.

Çoğu zaman göz yaşları içinde kalır.

She cries when she's sad,

Üzgün olduğunda ağlar,

when she's happy,

mutlu olduğunda da

(Godzilla roars)

and even tears up when things just get to her.

hatta her şey yolundayken bile.

She has special lacrimal glands to make new tears

Yeni gözyaşı üretmek için "lakrimal" bezleri vardır

and special tubes, called lacrimal puncta,

ve eski gözyaşını akıtmak için

to drain old ones away.

"lacrimal punktum" denilen özel kanalları.

And she cries so much that she goes through

Ve o kadar çok ağlar ki, ürettiği sıvı

ten ounces of tears per day,

günde 283 gr,

thirty gallons a year!

yılda 113 litre!

In fact, if you look closely,

Aslında yakından bakarsanız

you'll see that she's crying a little bit all the time.

her zaman biraz ağladığını görürsünüz.

The basal tears that Iris constantly produces

İris'in durmaksızın ürettiği bazal miktardaki gözyaşı,

form a thin coating of three layers

üç tabakadan oluşur

that cover her and keep dirt and debris away.

ve artıkları, kiri uzaklaştırır.

Right next to Iris is the mucus layer,

İris'in bitişiğinde mukus tabakası bulunur

which keeps the whole thing fastened to her.

ve yapışan şeyleri bağlı tutar.

On top of it is the aqueous layer,

Onun üstünde su tabakası bulunur

which keeps Iris hydrated, repels invasive bacteria,

ve İris'in kurumasını önler,

işgalci bakterileri def eder

and protects her skin, or cornea, from damage.

ve göz cildini, korneayı kazalardan korur.

And, finally, there is the lipid layer,

Son olarak, lipid tabakası bulunur

an oily outer film that keeps the surface smooth

bu tabaka göz yüzeyini irisin düzgün görebilmesi için

for Iris to see through,

ona yardım eder

and prevents the other layers from evaporating.

ve diğer tabakalardan buharlaşmayı önler.

Normalde İris her gün bazal miktarda

Normally, Iris goes about her day

without really noticing the basal tears doing their thing.

üretilen gözyaşını

farketmez.

That's kind of their whole point.

Bu bir anlamda meselenin en önemli noktasıdır.

But one day, she meets a girl named Onion.

Ama bir gün İris, Soğan adında bir kızla tanışır.

Iris is immediately smitten.

Ona dakikasında aşık olur.

Onion looks gorgeous in her bright purple jacket,

Soğan, parlak pembe ceketinin içinde çok güzel görünmektedir

and she smells terrific.

ve çok da kötü kokmaktadır.

So, Iris invites Onion to her house for dinner.

Sonra İris, Soğanı evine yemeğe çağırır,

ama Soğan eve geldiğinde ceketini çıkarır

But when she comes in and takes off her jacket,

something terrible happens.

ve çok kötü şeyler olur.

You see, when Onion's jacket is removed,

Görüldüğü gibi, Soğan, ceketini çıkardığında

a chemical reaction happens,

kimyasal reaksiyon olur,

converting the sulfoxides that make her smell so great

sülfoksitler dönüşüme uğrar ve iğrenç kokan

into sulfenic acid,

sülfürik asit oluşur.

which then becomes a nasty substance with a long name:

Daha sonra Sülfürik asit, "syn-Propanethial S-oxide"

syn-Propanethial S-oxide.

denilen kötü maddeye dönüşür.

Gaz İrisi yakar ve

The gas stings Iris, and suddenly, she can't help it,

ne yapacağını bilemez hale gelir,

she starts weeping uncontrollably.

kontrol edilemez bir şekilde ağlamaya başlar.

These reflex tears are different from the basal tears

Bu refleks gözyaşı salgısı

that Iris is used to.

bazal salgıdan farklıdır.

Because they're designed

Çünkü gözü yıkamak, zararlı madde ve bileşikleri

to wash away harmful substances, or particles,

uzaklaştırmak için büyük

miktarlarda sentezlenir ve

they're released in much larger amounts,

and their aqueous layer contains more antibodies

sıvı tabakası mikroorganizmaları durdurmak için

to stop any microorganisms that may be trying to get in, as well.

daha fazla antikor taşır.

Both Iris and Onion are devastated.

Her ikisi de hayal kırıklığına uğramıştır.

They know they can't continue their relationship

Eğer İris, Soğan her ceketini çıkardığında zarar

görecekse ve ağlayacaksa, ilişkiyi

if Iris is going to hurt and cry every time Onion takes off her jacket.

devam ettiremeyeceklerini bilmektedirler.

So, they decide to break up.

O yüzden ayrılmaya karar verirler.

As Onion walks out the door, Iris stops crying.

Soğan kapıdan çıkarken

İris ağlamayı keser.

And immediately starts again.

Ama sonra yeniden başlar.

Only now, she's not crying reflex tears but emotional tears.

Fakat bu seferki refleks yanıtından değil

duygulandığından ağlamaktadır.

When someone is either too sad or too happy,

Bir kişi çok üzüldüğünde ya da çok mutlu olduğunda

it feels like a loss of control,

kontrolünü kaybedebilir

which can be dangerous.

ve bunun tehlikeli sonuçları olabilir.

So, emotional tears are sent in to stabilize the mood

Bu yüzden duygusal gözyaşları üretilir ki

ruh durumumuz,

as quickly as possible,

kalp hızının artışı,

along with other physical reactions,

soluğun yavaşlaması gibi diğer

such as an increased heart rate and slower breathing.

fiziksel reaksiyonlarla birlikte

normale dönsün.

But scientists still aren't sure

Ama bilimadamları, gözyaşının nasıl

exactly how or why the tears themselves are helpful.

yararlı olduğuna dair hala kesin bilgilere sahip değiller.

They may be a social mechanism to elicit sympathy or show submission.

Belki de sempati gösterme ya da kabullenme

için oluşan bir sosyal davranıştır.

But some studies have also found

Bazı çalışmalarda ise

that emotional tears contain higher levels of stress hormones,

duygusal gözyaşlarının yüksek düzeyde

ACTH ve enkefalin, endorfin

such as ACTH and enkephalin,

ve doğal ağrı kesiciler gibi

an endorphin and natural pain killer.

stres hormonları salgılattığı gösterilmiştir.

In this case, emotional tears are also directly calming Iris down,

Demek ki, duygusal gözyaşları duygusal durumu yansıttığı gibi

as well as signaling her emotional state to others.

İris'in de rahatlamasını sağlar.

Sorry things didn't work out with Onion, Iris,

Soğan ile işlerin iyiye gitmemesine üzüldüm, İris

but don't worry.

ama merak etme,

As long as you have all three kinds of tears

seni sağlıklı ve dengeli tutan bu 3 çeşit

working to keep you balanced and healthy, it will get better.

gözyaşına sahip olduğun sürece

iyi olacaksın.

You'll see.

Sen de göreceksin.