Why do we cry? The three types of tears - Alex Gendler

Tại sao chúng ta khóc? Ba loại nước mắt - Alex Gendler

Translator: Thanh Nguyen Cong Reviewer: An Nguyen Hoang

Our story is about a girl named Iris.

Câu chuyện kể về một cô gái tên là Con Ngươi.

Iris is very sensitive.

Con Ngươi rất nhạy cảm.

(Bird cawing)

So much that she is always in tears.

Nhạy cảm đến nỗi cô ấy lúc nào cũng khóc.

She cries when she's sad,

Cô ấy khóc khi buồn,

when she's happy,

khi vui,

(Godzilla roars)

and even tears up when things just get to her.

và thậm chí chảy nước mắt khi có vật gì chạm vào cô.

She has special lacrimal glands to make new tears

Cô ấy có tuyến lệ đặc biệt để tạo ra nước mắt mới

and special tubes, called lacrimal puncta,

và những cái ống đặc biệt, được gọi là ống dẫn nước mắt,

to drain old ones away.

để dẫn nước mắt cũ ra ngoài.

And she cries so much that she goes through

Cô ấy khóc nhiều đến nỗi

ten ounces of tears per day,

tạo ra gần 300ml nước mắt mỗi ngày,

thirty gallons a year!

tức khoảng 113l mỗi năm!

In fact, if you look closely,

Thực ra, nếu quan sát kỹ hơn,

you'll see that she's crying a little bit all the time.

bạn sẽ thấy cô ấy lúc nào cũng rơm rớm .

The basal tears that Iris constantly produces

Nước mắt nền

form a thin coating of three layers

tạo thành một tấm màng mỏng gồm 3 lớp

that cover her and keep dirt and debris away.

bảo vệ cô ấy khỏi bụi bẩn và những vật thể nhỏ.

Right next to Iris is the mucus layer,

Ngay cạnh Con Ngươi là lớp màng nhầy,

which keeps the whole thing fastened to her.

giữ tất cả những thứ này gắn chặt vào cô ấy.

On top of it is the aqueous layer,

Ngoài cùng là lớp nước,

which keeps Iris hydrated, repels invasive bacteria,

giữ cho Con Ngươi lúc nào cũng ướt,

đẩy lùi vi khuẩn xâm hai,

and protects her skin, or cornea, from damage.

và bảo vệ giác mạc, khỏi bị tổn thương.

And, finally, there is the lipid layer,

Và cuối cùng là một lớp lipid,

an oily outer film that keeps the surface smooth

một tấm phim dầu bên ngoài, giữ cho bề mặt luôn trơn láng

for Iris to see through,

để Con Ngươi có thể nhìn xuyên qua,

and prevents the other layers from evaporating.

và ngăn các lớp bên ngoài bay hơi.

Bình thường, Con Ngươi sống vô tư

Normally, Iris goes about her day

without really noticing the basal tears doing their thing.

mà không mấy để ý đến

nước mắt nền.

That's kind of their whole point.

Đó là nhiệm vụ của nó.

But one day, she meets a girl named Onion.

Nhưng một ngày, cô ấy gặp Hành Tây.

Iris is immediately smitten.

Con Ngươi ngay lập tức bị cuốn hút.

Onion looks gorgeous in her bright purple jacket,

Hành Tây trông tuyệt đẹp trong chiếc áo khoác màu tím nhạt,

and she smells terrific.

và cô ấy có mùi tuyệt vời.

So, Iris invites Onion to her house for dinner.

Con Ngươi mời Hành Tây đến nhà dùng bữa ăn tối,

nhưng khi cô ấy đến và cởi áo khoác của mình,

But when she comes in and takes off her jacket,

something terrible happens.

điều khủng khiếp xảy ra.

You see, when Onion's jacket is removed,

khi áo khoác của Hành được cởi bỏ

a chemical reaction happens,

một phản ứng hóa học xảy ra,

converting the sulfoxides that make her smell so great

chuyển các hợp chất sulfoxide hợp chất khiến cô ấy

into sulfenic acid,

có mùi tuyệt vời đến vậy thành sulfenic acid,

which then becomes a nasty substance with a long name:

trở thành một chất khó chịu có tên rất dài là:

syn-Propanethial S-oxide.

syn-Propanethial S-oxide.

Khí này làm cay Con Ngươi,

The gas stings Iris, and suddenly, she can't help it,

và cô ấy,

she starts weeping uncontrollably.

bắt đầu khóc không ngừng.

These reflex tears are different from the basal tears

khác với nước mắt nền

that Iris is used to.

đó là nước mắt phản xạ.

Because they're designed

Chúng được tạo nên

to wash away harmful substances, or particles,

để rửa đi chất độc hại, hoặc những vật thể lạ,

lượng nước mắt này nhiều hơn

they're released in much larger amounts,

and their aqueous layer contains more antibodies

và lớp nước có chứa thêm kháng thể

to stop any microorganisms that may be trying to get in, as well.

để ngăn chặn bất kỳ vi sinh vật nào cố tình xâm nhập.

Both Iris and Onion are devastated.

Con Ngươi và Hành Tây đều bị tổn thương.

They know they can't continue their relationship

Họ không thể tiếp tục mối quan hệ này

khi mà Con Ngươi bị thương và oà khóc

if Iris is going to hurt and cry every time Onion takes off her jacket.

mỗi khi Hành Tây cởi bỏ áo khoác ngoài.

So, they decide to break up.

Vì vậy, họ quyết định chia tay.

As Onion walks out the door, Iris stops crying.

Khi Hành Tây ra cửa,

Con Ngươi ngừng khóc.

And immediately starts again.

Và cô ấy lại bắt đầu khóc trở lại.

Only now, she's not crying reflex tears but emotional tears.

Bây giờ, đó không phải nước mắt phản xạ

mà là nước mắt cảm xúc.

When someone is either too sad or too happy,

Khi ai đó quá buồn hoặc quá hạnh phúc,

it feels like a loss of control,

cảm thấy như mất kiểm soát,

which can be dangerous.

điều đó có thể nguy hiểm.

So, emotional tears are sent in to stabilize the mood

Vì vậy, nước mắt cảm xúc được gửi đến

để ổn định tâm trạng

as quickly as possible,

càng nhanh càng tốt,

along with other physical reactions,

cùng với các phản ứng vật lý,

such as an increased heart rate and slower breathing.

chẳng hạn như nhịp tim tăng

và nhịp thở chậm lại.

But scientists still aren't sure

Nhưng các nhà khoa học vẫn không chắc chắn

exactly how or why the tears themselves are helpful.

rằng tại sao nước mắt lại hữu ích.

They may be a social mechanism to elicit sympathy or show submission.

Chúng có thể là một cơ chế xã hội

để gợi thông cảm hoặc đầu phục.

But some studies have also found

Nhưng một số nghiên cứu cũng cho thấy

that emotional tears contain higher levels of stress hormones,

nước mắt cảm xúc chứa một lượng lớn

các hormone stress,

such as ACTH and enkephalin,

chẳng hạn như ACTH và enkephalin,

an endorphin and natural pain killer.

endorphin và chất giảm đau tự nhiên.

In this case, emotional tears are also directly calming Iris down,

Trong trường hợp này, nước mắt cảm xúc trực tiếp làm Con Ngươi dịu lại,

as well as signaling her emotional state to others.

cũng như báo hiệu trạng thái cảm xúc của cô cho người khác.

Sorry things didn't work out with Onion, Iris,

Con Ngươi à, rất tiếc vì chuyện của bạn và Hành Tây,

but don't worry.

nhưng đừng lo lắng.

As long as you have all three kinds of tears

Miễn là bạn có tất cả ba loại nước mắt

working to keep you balanced and healthy, it will get better.

giữ cho bạn cân bằng và khỏe mạnh,

thì mọi chuyện vẫn sẽ ổn cả.

You'll see.

Rồi bạn sẽ nhận ra thôi!