Will the ocean ever run out of fish? - Ayana Elizabeth Johnson and Jennifer Jacquet

Okyanusta balıklar tükenebilir mi ? -Ayana Elizabeth Johnson ve Jennifer Jacquet

1,486,822 views

2017-08-10 ・ TED-Ed


New videos

Will the ocean ever run out of fish? - Ayana Elizabeth Johnson and Jennifer Jacquet

Okyanusta balıklar tükenebilir mi ? -Ayana Elizabeth Johnson ve Jennifer Jacquet

1,486,822 views ・ 2017-08-10

TED-Ed


Videoyu oynatmak için lütfen aşağıdaki İngilizce altyazılara çift tıklayınız.

Çeviri: Figen Ergürbüz Gözden geçirme: Ramazan Şen
00:07
Fish are in trouble.
0
7346
1875
Balıkların başı belada.
00:09
The cod population off Canada's East Coast collapsed in the 1990s,
1
9221
4653
1990'larda Kanada'nın Doğu Yakasındaki morina balığı nüfusu çöktü,
00:13
intense recreational and commercial fishing
2
13874
2272
yoğun eğlence ve ticari amaçlı balık avcılığı,
00:16
has decimated goliath grouper populations in South Florida,
3
16146
3996
Güney Florida'daki dev lagos nüfusunun çoğunu yok etti
00:20
and most populations of tuna have plummeted by over 50%,
4
20142
3995
ve çoğu ton balığı türünün nüfusu ortalama %50 düşerken,
00:24
with the Southern Atlantic bluefin on the verge of extinction.
5
24137
3885
Güney Atlantik mavi yüzgeçli orkinozu tükenmenin eşiğine geldi.
00:28
Those are just a couple of many examples.
6
28022
2682
Bunlar yalnızca birkaç örnek.
00:30
Overfishing is happening all over the world.
7
30704
2579
Aşırı balık avcılığı dünyanın her yerinde yapılıyor.
00:33
How did this happen?
8
33283
1232
Bu nasıl oldu?
00:34
When some people think of fishing,
9
34515
1707
Bazı insanlar balık avlamayı
00:36
they imagine relaxing in a boat and patiently reeling in the day's catch.
10
36222
4492
bir botta rahatlamak ve sabırla oltayı çevirerek balığı almak olarak düşünürler.
00:40
But modern industrial fishing, the kind that stocks our grocery shelves,
11
40714
3819
Fakat market raflarını dolduran modern endüstriyel balık avcılığı
00:44
looks more like warfare.
12
44533
2172
daha çok bir savaşa benziyor.
00:46
In fact, the technologies they employ were developed for war.
13
46705
3971
Kullandıkları teknolojiler aslında savaş için geliştirildi.
00:50
Radar,
14
50676
906
Radar,
00:51
sonar,
15
51582
770
su altı radarı,
00:52
helicopters,
16
52352
933
helikopterler,
00:53
and spotter planes
17
53285
1090
ve gözleyici uçaklar,
00:54
are all used to guide factory ships towards dwindling schools of fish.
18
54375
4209
fabrika gemilerini küçülen balık gruplarına yönlendirmek için kullanılır.
00:58
Long lines with hundreds of hooks or huge nets
19
58584
2251
Yüzlerce çengel veya dev ağ dizileri,
01:00
round up massive amounts of fish, along with other species,
20
60835
3639
çok yüksek miktarlarda balıkla birlikte deniz kuşları, kaplumbağalar
01:04
like seabirds, turtles, and dolphins.
21
64474
3032
ve yunuslar gibi diğer türlerin de etrafını sararlar.
01:07
And fish are hauled up onto giant boats,
22
67506
2137
Balıklar dev botlara taşınır,
01:09
complete with onboard flash freezing and processing facilities.
23
69643
3693
taşıt üzerinde ani dondurma ve diğer işlemlerle de tamamlanır.
01:13
All of these technologies have enabled us to catch fish at greater depths
24
73336
3859
Bu teknolojilerin tümü, daha önce ulaşamadığımız derinlikten ve uzaklıktan
01:17
and farther out at sea than ever before.
25
77195
2781
balık yakalamamızı sağladı.
01:19
And as the distance and depth of fishing have expanded,
26
79976
2691
Balık avlamanın mesafesi ve derinliği genişledikçe,
01:22
so has the variety of species we target.
27
82667
2869
hedef aldığımız tür çeşitliliği de genişledi.
01:25
For example, the Patagonian toothfish neither sounds nor looks very appetizing.
28
85536
4620
Örneğin, Patagonya diş balığı çok da lezzetli görünmez.
01:30
And fishermen ignored it until the late 1970s.
29
90156
3190
1970'lerin sonuna dek balık avcıları onu yok saymıştı.
01:33
Then it was rebranded and marketed to chefs in the U.S. as Chilean sea bass,
30
93346
4203
Daha sonra, aslında bir morina türü olmasına rağmen, ABD'deki şeflere
01:37
despite the animal actually being a type of cod.
31
97549
3317
yenilenen Şili deniz levreği adıyla pazarlandı.
01:40
Soon it was popping up in markets all over the world
32
100866
2730
Kısa zaman sonra tüm dünyadaki marketlerde ortaya çıktı
01:43
and is now a delicacy.
33
103596
1961
ve artık nefis bir tat olarak görülüyor.
01:45
Unfortunately, these deep water fish don't reproduce
34
105557
2919
Bu derin su balıkları ne yazık ki en az 10 yaşına gelmeden
01:48
until they're at least ten years old,
35
108476
2142
üreyemiyorlar, bu da genç olanlar
01:50
making them extremely vulnerable to overfishing
36
110618
2440
yumurtlama şansı elde etmeden önce yakalandıklarında
01:53
when the young are caught before they've had the chance to spawn.
37
113058
3079
onları aşırı avlanmaya karşı oldukça korumasız kılıyor.
01:56
Consumer taste and prices can also have harmful effects.
38
116137
3141
Tüketicinin damak tadı ve fiyatların da zararlı etkileri olabilir.
01:59
For example, shark fin soup is considered such a delicacy in China and Vietnam
39
119278
4869
Örneğin, köpek balığı yüzgeci çorbası Çin ve Vietnam'da o kadar
02:04
that the fin has become the most profitable part of the shark.
40
124147
3742
rağbet görüyor ki yüzgeç, köpek balığının en karlı kısmı haline geldi.
02:07
This leads many fishermen to fill their boats with fins
41
127889
2580
Bu yüzden çoğu balıkçı, botunu yüzgeç ile dolduruyor ve
02:10
leaving millions of dead sharks behind.
42
130469
3270
ardında milyonlarca ölü köpek balığı bırakıyorlar.
02:13
The problems aren't unique to toothfish and sharks.
43
133739
2610
Bu sorunlar diş ve köpek balıklarına mahsus değil.
02:16
Almost 31% of the world's fish populations are overfished,
44
136349
2749
Dünya balık nüfusunun neredeyse %31'i aşırı avlanılıyor
02:19
and another 58% are fished at the maximum sustainable level.
45
139098
5321
ve diğer %58'i de azami sürdürülebilirlik seviyesinde avlanılıyor.
02:24
Wild fish simply can't reproduce as fast as 7 billion people can eat them.
46
144419
4780
Vahşi balıklar, 7 milyar insanın onları yediği hızda üreyemiyorlar.
02:29
Fishing also has impacts on broader ecosystems.
47
149199
3111
Balık avcılığının ayrıca daha geniş ekosistemlere de etkisi var.
02:32
Wild shrimp are typically caught by dragging nets the size of a football field
48
152310
3659
Vahşi karides tipik olarak okyanusun altına futbol sahası büyüklüğünde
02:35
along the ocean bottom,
49
155969
1751
ağlar atılarak yakalanıyor, bu da
02:37
disrupting or destroying seafloor habitats.
50
157720
2909
denizin tabanındaki çevreleri bozuyor ya da tahrip ediyor.
02:40
The catch is often as little as 5% shrimp.
51
160629
2682
Yakalananların genelde %5'i karides oluyor.
02:43
The rest is by-catch, unwanted animals that are thrown back dead.
52
163311
4570
Geri kalanı, ölü olarak geri atılan istenmeyen hayvanlar oluyor.
02:47
And coastal shrimp farming isn't much better.
53
167881
2479
Sahildeki karides çiftlikleri de bundan iyi değil.
02:50
Mangroves are bulldozed to make room for shrimp farms,
54
170360
2901
Kara yengeçleri, karides çiftliklerine yer açmak için
02:53
robbing coastal communities of storm protection and natural water filtration
55
173261
4078
buldozerle temizleniyor; sahildeki fırtına barınakları ve doğal su filtreleri
02:57
and depriving fish of key nursery habitats.
56
177339
3022
talan ediliyor ve balıklar ana üreme ortamlarından mahrum oluyor.
03:00
So what does it look like to give fish a break and let them recover?
57
180361
3800
Bir balığa huzur vermek ve onu iyileşmeye bırakmak neye benziyor?
03:04
Protection can take many forms.
58
184161
1700
Korumanın birçok biçimi alabilir.
03:05
In national waters, governments can set limits
59
185861
3050
Ulusal sularda devletler balık avcılığının nasıl, ne zaman,
03:08
about how, when, where, and how much fishing occurs,
60
188911
4678
nerede ve ne kadar yapılacağına, belirli botları ve aletleri kısıtlayarak
03:13
with restrictions on certain boats and equipment.
61
193589
2374
sınırlar koyabilir.
03:15
Harmful practices, such as bottom trawling, can be banned altogether,
62
195963
4518
Dip ağı gibi zararlı eylemlerin tamamı engellenebilir ve ekosistemlerin
03:20
and we can establish marine reserves closed to all fishing
63
200481
2990
düzelmeleri için, balık avcılığına tamamen kapatılmış
03:23
to help ecosystems restore themselves.
64
203471
2763
deniz bölgeleri oluşturabiliriz.
03:26
There's also a role for consumer awareness and boycotts to reduce wasteful practices,
65
206234
4518
Yüzgeçlerin alınması gibi zararlı eylemleri azaltmakta, avcılık endüstrisini
03:30
like shark finning,
66
210752
1044
sürdürülebilir
03:31
and push fishing industries towards more sustainable practices.
67
211796
3545
kılmakta tüketici bilincinin ve boykotların da bir rolü vardır.
03:35
Past interventions have successfully helped depleted fish populations recover.
68
215341
4273
Önceki girişimler, tükenmiş balık nüfusunun iyileşmelerine yardımcı oldular.
03:39
There are many solutions.
69
219614
1788
Birçok çözüm var.
03:41
The best approach for each fishery must be considered based on science,
70
221402
3721
Her bir balık avlama alanı için en iyi yaklaşım bilim,
okyanustan geçimini sağlayan yerli halka saygı ve vahşi hayvanlar olarak
03:45
respect for the local communities that rely on the ocean,
71
225123
2810
03:47
and for fish as wild animals.
72
227933
2231
balıklar baz alınarak düşünülmelidir.
03:50
And then the rules must be enforced.
73
230164
1929
Sonra yaptırımlar uygulanmalıdır.
03:52
International collaboration is often needed, too,
74
232093
2991
Uluslararası işbirliğine de genelde ihtiyaç duyulmaktadır,
çünkü balıklar sınırlarımızı umursamazlar.
03:55
because fish don't care about our borders.
75
235084
3209
03:58
We need to end overfishing.
76
238293
1821
Aşırı avlanmayı bitirmeliyiz.
04:00
Ecosystems,
77
240114
1059
Ekosistemler,
04:01
food security,
78
241173
1102
gıda güvenliği,
04:02
jobs,
79
242275
768
iş alanları,
04:03
economies,
80
243043
730
04:03
and coastal cultures all depend on it.
81
243773
2071
ekonomiler,
ve kıyı kültürleri buna bağlıdır.
Bu web sitesi hakkında

Bu site size İngilizce öğrenmek için yararlı olan YouTube videolarını tanıtacaktır. Dünyanın dört bir yanından birinci sınıf öğretmenler tarafından verilen İngilizce derslerini göreceksiniz. Videoyu oradan oynatmak için her video sayfasında görüntülenen İngilizce altyazılara çift tıklayın. Altyazılar video oynatımı ile senkronize olarak kayar. Herhangi bir yorumunuz veya isteğiniz varsa, lütfen bu iletişim formunu kullanarak bizimle iletişime geçin.

https://forms.gle/WvT1wiN1qDtmnspy7