The myth of Prometheus - Iseult Gillespie

8,912,559 views ・ 2017-11-14

TED-Ed


Videoyu oynatmak için lütfen aşağıdaki İngilizce altyazılara çift tıklayınız.

Çeviri: Ahmet Emre Şafak Gözden geçirme: Figen Ergürbüz
00:07
Before the creation of humanity,
0
7041
1704
İnsanlık yaratılmadan önce,
00:08
the Greek gods won a great battle against a race of giants called the Titans.
1
8745
5082
Yunan Tanrıları, Titan adı verilen dev ırkına karşı büyük bir savaş kazandı.
00:13
Most Titans were destroyed or driven to the eternal hell of Tartarus.
2
13827
4779
Titanların çoğu öldürülmüş veya Tartarus'un ebedi cehennemine atılmıştı.
00:18
But the Titan Prometheus, whose name means foresight,
3
18606
3040
Ancak ismi öngörü anlamına gelen Titan Prometheus,
00:21
persuaded his brother Epimetheus to fight with him on the side of the gods.
4
21646
6190
kardeşi Epimetheus'u Tanrıların tarafında savaşmaya ikna etti.
00:27
As thanks, Zeus entrusted the brothers
5
27836
2572
Teşekkür olarak, Zeus, kardeşleri tüm canlıları yaratmakla
00:30
with the task of creating all living things.
6
30408
4029
görevlendirdi.
00:34
Epimetheus was to distribute the gifts of the gods among the creatures.
7
34437
4300
Epimetheus Tanrıların hediyelerini canlılara dağıtacaktı.
00:38
To some, he gave flight;
8
38737
1431
Bazılarına, uçmayı verdi;
00:40
to others, the ability to move through water
9
40168
2608
bazılarına suda hareket etme becerisini,
00:42
or race through grass.
10
42776
2312
yada çimenler arasında hızla koşmayı.
00:45
He gave the beasts glittering scales,
11
45088
2121
Canavarlara göz alıcı pullar,
00:47
soft fur,
12
47209
1010
yumuşak kürk,
00:48
and sharp claws.
13
48219
2549
ve keskin pençeler verdi.
00:50
Meanwhile, Prometheus shaped the first humans out of mud.
14
50768
4620
Bu sırada, Prometheus ilk insanlara çamurdan şekil verdi.
00:55
He formed them in the image of the gods,
15
55388
2443
Onlara Tanrıların görüntüsünü verdi
00:57
but Zeus decreed they were too remain mortal
16
57831
2537
ama Zeus onlara ölümlü kalmayı
01:00
and worship the inhabitants of Mount Olympus from below.
17
60368
5014
ve Olimpos Dağı'nda yaşayanlara aşağıdan, ibadet etmeyi emretti.
01:05
Zeus deemed humans subservient creatures vulnerable to the elements
18
65382
4440
Zeus insanları itaat eden, doğa şartlarına karşı savunmasız,
01:09
and dependent on the gods for protection.
19
69822
3098
korunmak için Tanrılara bağlı olan yaratıklar olarak gördü.
01:12
However, Prometheus envisioned his crude creations with a greater purpose.
20
72920
5690
Ancak Prometheus, bu basit yaratıkları daha büyük bir amaçla tasavvur etti.
01:18
So when Zeus asked him to decide how sacrifices would be made,
21
78610
3843
Zeus ona nasıl kurban vereceğine karar vermesini istediğinde,
01:22
the wily Prometheus planned a trick that would give humans some advantage.
22
82453
6311
kurnaz Prometheus insanlara biraz avantaj verebilecek bir numara planladı.
01:28
He killed a bull and divided it into two parts to present to Zeus.
23
88764
5160
Bir boğayı öldürdü ve onu Zeus'a sunmak için ikiye böldü.
01:33
On one side, he concealed the succulent flesh and skin
24
93924
3316
Bir tarafta, sulu eti ve deriyi
01:37
under the unappealing belly of the animal.
25
97240
3585
hayvanın nahoş midesinin altında sakladı.
01:40
On the other, he hid the bones under a thick layer of fat.
26
100825
3755
Diğer tarafta, kalın bir yağ tabakasının altında kemikleri sakladı.
01:44
When Zeus chose the seemingly best portion for himself,
27
104580
3675
Zeus kendisi için en uygun gözüken porsiyonu seçtiğinde,
01:48
he was outraged at Prometheus's deception.
28
108255
3891
Prometheus'un dalaveresinden dolayı çok öfkelendi.
01:52
Fuming, Zeus forbade the use of fire on Earth,
29
112146
3459
Burnundan soluyan Zeus, dünyada ateşin kullanılmasını yasakladı.
01:55
whether to cook meat or for any other purpose.
30
115605
4131
Ne yemek pişirmek ne de başka bir amaç için.
01:59
But Prometheus refused to see his creations denied this resource.
31
119736
4751
Ama Prometheus yaratılmışların ateşten mahrum kaldıklarını görmeyi reddetti.
02:04
And so, he scaled Mount Olympus to steal fire
32
124487
3078
Bu yüzden Atena ve Hephaistos'un yerinden ateş çalmak için
02:07
from the workshop of Hephaestus and Athena.
33
127565
3909
Olimpos Dağı'na tırmandı.
02:11
He hid the flames in a hollow fennel stalk and brought it safely down to the people.
34
131474
5511
Oyuk bir rezene sapının içine ateşi sakladı ve insanlara getirdi.
02:16
This gave them the power to harness nature for their own benefit
35
136985
3491
Bu onlara doğayı kendi yararlarına kullanma ve nihayet doğaya egemen olma
02:20
and ultimately dominate the natural order.
36
140476
4082
gücünü verdi.
02:24
With fire, humans could care for themselves with food and warmth.
37
144558
4498
Ateş sayesinde insanlar besinleri ve ısıyı kullanıp kendilerine bakabilirlerdi.
02:29
But they could also forge weapons and wage war.
38
149056
3922
Ama ayrıca silahlar üretebilir ve savaşlar başlatabilirlerdi.
02:32
Prometheus's flames acted as a catalyst for the rapid progression of civilization.
39
152978
6338
Prometheus'un alevleri uygarlığın hızla gelişmesinde katalizatör görevi yaptı.
02:39
When Zeus looked down at this scene, he realized what had happened.
40
159316
4301
Zeus aşağıya, bu manzaraya baktığında neler olup bittiğini anladı.
02:43
Prometheus had once again wounded his pride
41
163617
2850
Prometheus bir kez daha onun onurunu yaralamış ve
02:46
and subverted his authority.
42
166467
2400
otoritesini bozmuştu.
02:48
Furious, Zeus imposed a brutal punishment.
43
168867
3181
Gözü dönen Zeus, acımasız bir ceza uyguladı.
02:52
Prometheus was to be chained to a cliff for eternity.
44
172048
4161
Prometheus, sonsuza kadar bir kayalığa zincirlenecekti.
02:56
Each day, he would be visited by a vulture who would tear out his liver
45
176209
4178
Her gün, karaciğerini parçalamak üzere bir akbaba onu ziyaret edecekti
03:00
and each night his liver would grow back to be attacked again in the morning.
46
180387
6252
ve her gün karaciğeri yeniden saldırılmak üzere tekrar eski hâline dönecekti.
03:06
Although Prometheus remained in perpetual agony,
47
186639
3030
Prometheus, daimi bir acıya maruz kalmasına rağmen,
03:09
he never expressed regret at his act of rebellion.
48
189669
3860
asla yaptığı isyankâr hareketine dair bir pişmanlık duymamıştı.
03:13
His resilience in the face of oppression made him a beloved figure in mythology.
49
193529
5190
Zulüme karşı gösterdiği direnç onu mitolojide sevilen bir figüre dönüştürdü.
03:18
He was also celebrated for his mischievous and inquisitive spirit,
50
198719
3780
Ayrıca meraklı ve ele avuca sığmayan kişiliği,
03:22
and for the knowledge, progress, and power he brought to human hands.
51
202499
5601
bilgisi ve insanlara sağladı gelişmeler ve getirdiği güç ile hatırlandı.
03:28
He's also a recurring figure in art and literature.
52
208100
3860
Ayrıca edebiyatta ve sanatta tekrar edilen bir figür hâline geldi.
03:31
In Percy Bysshe Shelley's lyrical drama "Prometheus Unbound,"
53
211960
3421
Percy Bysshe Shelley'in "Prometheus Unbound" adlı lirik oyununda,
03:35
the author imagines Prometheus as a romantic hero
54
215381
3340
yazar Prometheus'u kaçıp bilgi ve empati yaymaya devam eden
03:38
who escapes and continues to spread empathy and knowledge.
55
218721
4734
romantik bir kahraman olarak hayal ediyor.
03:43
Of his protagonist, Shelley wrote,
56
223455
1778
Shelley, onun hakkında şunları yazdı:
03:45
"Prometheus is the type of the highest perfection
57
225233
2711
Prometheus, ahlaki ve düşünsel mizacın
03:47
of moral and intellectual nature,
58
227944
2573
azami seviyede mükemmel olduğu bir tiptir.
03:50
impelled by the purest and the truest motives
59
230517
2628
En saf ve en içten güdülerle,
03:53
to the best and noblest ends."
60
233145
3388
en iyi ve soylu sonlara yöneltilmiştir.
03:56
His wife Mary envisaged Prometheus as a more cautionary figure
61
236533
4333
Karısı Mary, Prometheus'u daha ders verici bir figür olarak kafasında canlandırmış
04:00
and subtitled her novel "Frankenstein: The Modern Prometheus."
62
240866
5201
ve kendi romanına "Frankenstein: Modern Prometheus" adını vermiştir.
04:06
This suggests the damage of corrupting the natural order
63
246067
3379
Bu, doğal düzenin bozulmasının zararlarını akla getiriyor
04:09
and remains relevant to the ethical questions
64
249446
2249
ve bugünün bilim ve teknolojisini de kapsayan
04:11
surrounding science and technology today.
65
251695
4241
ahlaki meselelere bağlı kalıyor.
04:15
As hero, rebel, or trickster,
66
255936
2150
Bir kahraman, isyancı ya da düzenbaz olarak,
04:18
Prometheus remains a symbol of our capacity to capture the powers of nature,
67
258086
4681
Prometheus bizim doğanın güçlerini ele geçirme potansiyelimizin sembolü.
04:22
and ultimately,
68
262767
1550
Ve son olarak,
04:24
he reminds us of the potential of individual acts to ignite the world.
69
264317
4761
bize dünyayı tutuşturmada bireysel eylemlerin potansiyelini hatırlatıyor.
Bu web sitesi hakkında

Bu site size İngilizce öğrenmek için yararlı olan YouTube videolarını tanıtacaktır. Dünyanın dört bir yanından birinci sınıf öğretmenler tarafından verilen İngilizce derslerini göreceksiniz. Videoyu oradan oynatmak için her video sayfasında görüntülenen İngilizce altyazılara çift tıklayın. Altyazılar video oynatımı ile senkronize olarak kayar. Herhangi bir yorumunuz veya isteğiniz varsa, lütfen bu iletişim formunu kullanarak bizimle iletişime geçin.

https://forms.gle/WvT1wiN1qDtmnspy7