The myth of Prometheus - Iseult Gillespie

Translator: Ariunzaya Chinbaatar Reviewer: Tuya Bat

Before the creation of humanity,

Хүн төрөлхтөн үүсэхээс өмнө

the Greek gods won a great battle against a race of giants called the Titans.

Грекийн бурхад Титануудын эсрэг тулаанд ялж

Most Titans were destroyed or driven to the eternal hell of Tartarus.

тэднийг Тартарусын мөнхийн тамд хорьжээ.

But the Titan Prometheus, whose name means foresight,

Гэвч Прометей буюу "Зөн билэг" хэмээх нэгэн титан өөрийн дүү Эпиметейг ятган

persuaded his brother Epimetheus to fight with him on the side of the gods.

бурхдын талд хамт тулалдсанаар Зевс бурхны итгэлийг олж авчээ.

As thanks, Zeus entrusted the brothers

Талархлаа илэрхийлж Зевс бурхан

with the task of creating all living things.

ах дүү хоёрт амьд бүхнийг бүтээх даалгавар өгөв.

Epimetheus was to distribute the gifts of the gods among the creatures.

Эпиметей бурхдын бэлгийг олон төрлийн бүтээлд зориулжээ.

To some, he gave flight;

Заримд нь нисэх чадвар,

to others, the ability to move through water

нөгөөд нь усан дотор явах чадвар,

or race through grass.

бас өвсөн дундуур уралдах чадварыг бэлэглэжээ.

He gave the beasts glittering scales,

Тэр араатнуудад гялтганасан хайрс,

soft fur,

зөөлөн арьс болон

and sharp claws.

хурц савар өгчээ.

Meanwhile, Prometheus shaped the first humans out of mud.

Энэ хооронд Прометей анхны хүнийг

He formed them in the image of the gods,

бурхдын төрхтэй адилхан болгож шавраар урлав.

but Zeus decreed they were too remain mortal

Гэвч Зевс хүнийг мөнх бус амьдарч

and worship the inhabitants of Mount Olympus from below.

Олимпийн оршин суугчдыг сүсэглэн биширч байхыг зарлигджээ.

Zeus deemed humans subservient creatures vulnerable to the elements

Зевс хүн төрөлхтөнийг захирч болохуйц, тодорхой зүйлсд эмзэг,

and dependent on the gods for protection.

бурхдын хамгаалалтанд байхаар тооцжээ.

However, Prometheus envisioned his crude creations with a greater purpose.

Хэдий тийм боловч Прометей хүнийг илүү агуу зорилготойгоор төсөөлж байв.

So when Zeus asked him to decide how sacrifices would be made,

Зевс түүнээс бурхдад барих өргөл ямар байхыг шийдэхийг хүсэхэд,

the wily Prometheus planned a trick that would give humans some advantage.

Прометей хүнд ашигтай мэх бодож олов.

He killed a bull and divided it into two parts to present to Zeus.

Тэр бух хороож, Зевсд барихаар хоёр хэсэг хуваав.

On one side, he concealed the succulent flesh and skin

Нэг хэсэгт нь Прометей

амьтны муудсан гүзээн доор шүүслэг мах нуув.

under the unappealing belly of the animal.

On the other, he hid the bones under a thick layer of fat.

Харин нөгөө хэсэгт нь зузаан өөхөн доор ясыг нь нуув.

When Zeus chose the seemingly best portion for himself,

Зевс сонголтоо хийхдээ хамгийн сайхан үзэмжтэйг нь сонгоход

he was outraged at Prometheus's deception.

Прометейд мэхлэгдсэнээ ойлгожээ.

Fuming, Zeus forbade the use of fire on Earth,

Үүнд хилэгнэсэн Зевс

Дэлхий дээр галыг ямар ч зориулалтаар хэрэглэхийг хориглов.

whether to cook meat or for any other purpose.

But Prometheus refused to see his creations denied this resource.

Прометей үүнийг тэвчиж чадсангүй.

And so, he scaled Mount Olympus to steal fire

Тиймээс тэр Хэфест болон Афины урлангаас

from the workshop of Hephaestus and Athena.

гал хулгайлахаар Олимп уул руу зүглэжээ.

He hid the flames in a hollow fennel stalk and brought it safely down to the people.

Тэр дүрэлзэж буй дөлийг гоньдны ишинд нууж хүмүүст амжилттайгаар хүргэв.

This gave them the power to harness nature for their own benefit

Энэ нь тэдэнд байгалийг өөрийн ашигт нийцүүлэн ашиглах,

and ultimately dominate the natural order.

улмаар байгалийн дэг журмыг давамгайлах хүчийг өгчээ.

With fire, humans could care for themselves with food and warmth.

Галаар хүмүүс өөрсдийгөө хоол хүнс, дулаанаар хангаж чадаж байв.

But they could also forge weapons and wage war.

Мөн тэд байлдааны зэвсэг урлаж, дайтах чадвартай болов.

Prometheus's flames acted as a catalyst for the rapid progression of civilization.

Прометейн дөл нь соёл иргэншлийн хөгжил дэвшлийг хурдацтай болгосон.

When Zeus looked down at this scene, he realized what had happened.

Зевс энэ дүр төрхийг хараад юу болсныг ойлгов.

Prometheus had once again wounded his pride

Прометей дахин нэг удаа түүний итгэл болон

and subverted his authority.

эрх мэдлийг нь үгүйсгэв.

Furious, Zeus imposed a brutal punishment.

Хилэгнэсэн Зевс түүнд хэрцгий шийтгэл оноожээ.

Prometheus was to be chained to a cliff for eternity.

Прометей үүрд хадан цохионд гинжлэгдсэн байх ба

Each day, he would be visited by a vulture who would tear out his liver

өдөр бүр тас шувуу элгийг нь тасдаж авах боловч

and each night his liver would grow back to be attacked again in the morning.

шөнийн дотор элэг нь дахин ургахад өглөө дахин довтолгоонд өртөх шийтгэл оноожээ.

Although Prometheus remained in perpetual agony,

Хэдийгээр Прометей мөнхийн зовлонд унасан боловч

he never expressed regret at his act of rebellion.

тэр хэзээ ч хийсэн үйлдэлдээ харамсдаггүй байв.

His resilience in the face of oppression made him a beloved figure in mythology.

Дарамт шахалтыг тэсэх чадвар нь түүнийг эртний домгийн хайртай баатар болгожээ.

He was also celebrated for his mischievous and inquisitive spirit,

Тэр дүрсгүй, сониуч дүрээсээ гадна мэдлэг, ахиц дэвшил,

and for the knowledge, progress, and power he brought to human hands.

эрх мэдлийг хүн төрөлхтөний гарт авчирснаараа алдартай.

He's also a recurring figure in art and literature.

Түүнийг урлаг, уран зохиолын дүрээр дахин, дахин ашигласаар байна.

In Percy Bysshe Shelley's lyrical drama "Prometheus Unbound,"

Пэрси Бише Шелли өөрийн "Прометейг нээсэн нь" дуурьдаа

the author imagines Prometheus as a romantic hero

түүнийг сэтгэл хөдлөл болон мэдлэгээ дэлгэрүүлэгч

who escapes and continues to spread empathy and knowledge.

дэврүүн баатраар дүрсэлжээ.

Of his protagonist, Shelley wrote,

Гол дүрийнхээ талаар Шэлли бичихдээ:

"Prometheus is the type of the highest perfection

"Прометей бол ёс суртахуун ба

of moral and intellectual nature,

оюуны төгс төгөлдөр,

impelled by the purest and the truest motives

цэвэр ариун, чин сэтгэлийн хүчээр

to the best and noblest ends."

хамгийн мундаг, бас агуу зорилго руу тэмүүлдэг билээ" гэжээ.

His wife Mary envisaged Prometheus as a more cautionary figure

Харин гэргий Мэри нь Прометейг илүү сургамжтай дүрээр дүрсэлж,

and subtitled her novel "Frankenstein: The Modern Prometheus."

"Франкенштейн буюу орчин цагийн Прометей" гэж өөрийн зохиолыг нэрлэжээ.

This suggests the damage of corrupting the natural order

Энэ нь өнөө үеийн шинжлэх ухаан ба технологиос үүдэлтэй,

and remains relevant to the ethical questions

байгалийн дэг журамд хохирол учруулж буй

surrounding science and technology today.

ёс зүйн асуултуудыг дэвшүүлсэн зохиол юм.

As hero, rebel, or trickster,

Баатар, босогч эсвэл зальтай гэгдэх Прометей

Prometheus remains a symbol of our capacity to capture the powers of nature,

байгалийн хүчийг ашиглах чадварын бэлгэдэл хэвээр байна.

and ultimately,

Эцэст нь, тэрбээр хүн бүрийн үйлдэл

he reminds us of the potential of individual acts to ignite the world.

дэлхийг гэрэлтүүлэх чадалтайг сануулдаг билээ.