Can you cheat death by solving this riddle? - Shravan S K

5,181,452 views ・ 2021-06-24

TED-Ed


Videoyu oynatmak için lütfen aşağıdaki İngilizce altyazılara çift tıklayınız.

Çeviri: Gözde Alpçetin Gözden geçirme: Sara Ozturk
00:07
You and your best friend Bill are the greatest bards in the kingdom—
0
7788
3958
En yakın arkadaşın Bill ve sen, krallıktaki en iyi ozanlarsınız
00:11
but maybe not the brightest.
1
11746
2000
ancak en zekisi olmayabilirsiniz.
00:13
The hit song you performed at last night’s fair insulted the king,
2
13746
3708
Dün geceki panayırda çaldığınız şarkı kralı aşağılıyordu
00:17
and now your hours are numbered.
3
17454
2542
ve şimdi ise saatleriniz sayılı.
00:20
Just before your execution,
4
20246
1958
İdamınızdan hemen önce
00:22
you’re approached by the princess, who happens to be a big fan.
5
22204
3667
büyük hayranlarınızdan biri olan prenses yanınıza geliyor.
00:25
She slips you a pouch containing two magic, six-sided dice
6
25913
4125
Size içerisinde iki adet, altı yüzü olan
ve istediğiniz sayıyı atan büyülü zarlar bulunan bir kese veriyor.
00:30
that can land any way you wish.
7
30038
2249
00:32
You have no idea how this could possibly help, but you thank her anyways.
8
32287
4084
Bunun ne işine yarayacağına dair bir fikriniz yok
ama yine de teşekkür ediyorsunuz.
00:36
As everything goes dark,
9
36787
1375
Her şey kararırken kendinizi birden derin bir mağarada,
00:38
you both suddenly find yourself standing in a deep cavern before a robed figure.
10
38162
5375
cüppeli bir figürün önünde dururken buluyorsunuz.
00:43
It turns out that Death is a connoisseur of most excellent music.
11
43912
5292
İşe bakın ki Ölüm mükemmel müziğin uzmanıymış.
00:49
He’s decided to give you a chance to escape your fate
12
49204
3042
En sevdiği oyun olan gerçek boyutlu Yılanlar ve Merdivenler’de yenerek
00:52
by beating him at his favorite game: life-sized Snakes and Ladders.
13
52246
4541
kaderinizden kaçmanız için size bir şans vermeye karar veriyor.
00:57
The cavern has 100 rooms connected by passageways
14
57121
4000
Mağarada geçitlerle birbirine bağlanan 100 oda,
01:01
as well as— you guessed it— snakes and ladders.
15
61121
2917
hem de tahmin ettiğiniz gibi yılanlar ve merdivenler var.
01:04
Each turn one of you will roll a die, then advance that many rooms.
16
64246
4500
Her turda biriniz bir zar atacak, sonra attığı kadar oda ilerleyecek.
01:08
Ending your move at the bottom of a ladder means moving up to the top,
17
68746
4250
Hamlenizi bir merdiven altında bitirmek, tepeye çıkmak anlamına gelirken
01:12
while ending on a snake’s head will make you slide down to its tail.
18
72996
4167
bir yılanın kafasında bitirmek, kuyruğuna doğru kaymanıza neden olur.
01:17
Each of you must make your way through the cavern
19
77329
2584
Her biriniz mağaradan geçmeli
01:19
and reach the exit in fewer turns than Death himself.
20
79913
4208
ve çıkışa Ölüm’ün kendisinden daha az dönüşle ulaşmalısınız.
01:24
Before you can think twice, your host starts casting his die,
21
84746
3958
Daha fazla düşünemeden ev sahibiniz zarını atmaya başlıyor
01:28
and within 6 rolls he’s reached the cavern entrance.
22
88704
4167
ve altı atışta mağara girişine ulaşıyor.
01:33
“Better get moving,” he says.
23
93329
1834
“Yola koyulsanız iyi olur” diyor.
01:35
“Oh, and by the way, once one of you uses a snake or ladder,
24
95163
4541
“Bu arada biriniz yılan ya da merdiven kullandığında
01:39
it’ll disappear and be inaccessible to the other.”
25
99704
3584
kaybolacak ve diğeriniz için kullanılmaz hale gelecek.”
01:43
You have no idea how you can possibly get lucky enough to win,
26
103663
3791
Kazanmak için ne kadar şanslı olmanız gerektiğine dair bir fikriniz yok
01:47
but then you remember your magic dice.
27
107454
2625
ama sonra büyülü zarlarınız aklınıza geliyor.
01:50
Can you figure out a sequence of rolls that will get both of you to the exit
28
110079
3834
Her birinize beş ya da daha az atış düşecek şekilde
01:53
in 5 or fewer moves each?
29
113913
2083
ikinizi de çıkışa ulaştıracak zar dizisini bulabilir misiniz?
01:56
Pause here to figure it out yourself. Answer in 3
30
116496
2625
Kendiniz çözmek için burada durdurun. Cevap için: 3
01:59
Answer in 2
31
119121
2250
Cevap için: 2
02:01
Answer in 1
32
121371
2542
Cevap için: 1
02:04
The cavern contains many routes to the exit,
33
124246
2708
Mağara, çıkışa giden birçok yol içeriyor
02:06
and it’s natural to gravitate to the ladders
34
126954
2292
ve çok fazla yeri hızla katetmenizi sağlayan
02:09
that allow you to cover a lot of ground, quickly.
35
129246
2875
merdivenlere yönelmek ise doğal.
02:12
Like this one— on turn 2 you’d be at 75,
36
132121
3542
Mesela bunun gibi: İkinci hamlede 75′te olursunuz
02:15
but without any further ladder boosts, you’d need another 5 rolls to get out.
37
135663
4708
ama daha fazla merdiven yardımı olmadan çıkmak için 5 atışa daha ihtiyacınız olur.
02:20
Or this one— three ladders get you to 82,
38
140746
3542
Ya da bunun gibi: Üç merdiven sizi 82′ye götürür
02:24
but then it would take another 4 rolls to get around the pesky snake at 88.
39
144288
4833
ama sonra 88′deki sinir bozucu yılanı atlatmak için 4 atış daha atmanız gerekir.
02:29
In fact, there’s no path that can get you to the exit
40
149746
3167
Hatta sadece merdivenleri kullanarak
02:32
in 5 moves using exclusively ladders.
41
152913
3000
5 hamlede sizi çıkışa götürebilecek hiçbir yol bulunmuyor.
02:36
So where does that leave you?
42
156038
1625
O halde geriye ne kalıyor?
02:37
Snakes.
43
157663
1041
Yılanlar.
02:38
It’s counterintuitive to make moves that take you farther away
44
158788
3458
Sizi hedefinizden uzaklaştıran hamleler yapmak mantıksız
02:42
from your target,
45
162246
1083
02:43
but snakes open up a surprising amount of opportunities.
46
163329
3750
ancak yılanlar şaşırtıcı sayıda fırsat sağlıyor.
02:47
For instance, these three ladders would put you a single roll from the exit,
47
167079
5000
Örneğin, bu üç merdiven çıkışa tek bir atış bırakır
02:52
but cost too many turns to reach by ladders.
48
172079
3042
ama merdivenlerle ulaşmak için çok fazla hamleye mal olur.
02:55
These two are, however, only 5 and 12 rooms from snake tails, respectively.
49
175121
5958
Ama bu ikisi sırayla yılan kuyruklarından sadece 5 ve 12 oda uzaklıkta.
03:01
So could you work backwards from those to find a 5 roll path?
50
181079
4792
O halde 5 atışlık bir yol bulmak için bunlardan geriye doğru gidebilir misiniz?
03:06
There are exactly two 5-turn routes you might find using these ladders:
51
186163
5875
Bu merdivenleri kullanarak bulabileceğiniz tam da 5 hamlelik iki rota var:
03:12
Ladder snake snake ladder exit,
52
192038
4666
Merdiven, yılan, yılan, merdiven, çıkış
03:16
and ladder ladder snake ladder exit.
53
196704
5834
ve de merdiven, merdiven, yılan, merdiven, çıkış.
03:22
So that’s it, right? Unfortunately, no—
54
202954
3292
Hepsi bu kadar, değil mi? Maalesef, hayır.
03:26
the two paths share a snake and a ladder,
55
206246
3083
İki yol da bir yılan ve merdiveni paylaşıyor;
03:29
each of which will be unusable after the first of you slides and then climbs.
56
209329
4834
her biri, biriniz kaydıktan ve sonra tırmandıktan sonra kullanılamaz olacak.
03:34
You won’t find 5-turn moves anywhere else,
57
214163
3000
Başka bir yerde 5 atışlık bir hamle bulamayacaksınız,
03:37
so is one of you doomed?
58
217163
1666
o halde biriniz hapı mı yuttu?
03:39
There’s one more possibility to consider:
59
219329
2792
Göz önünde bulundurabilecek bir olasılık daha var:
03:42
the disappearing ladders and snakes can impede your progress,
60
222121
4125
Kaybolan merdiven ve yılanlar ilerlemenizi engelleyebilir
03:46
but could they also help it?
61
226246
2333
ama aynı zamanda yardımcı da olabilir mi?
03:48
There are two paths to the 94 ladder that almost work,
62
228579
3792
94′e giden ve neredeyse işe yarayan merdivene iki yol var,
03:52
except for this snake,
63
232371
1417
tabii eğer iki merdiven arasında tam ortada duran bu yılan olmasaydı.
03:53
at exactly the midpoint between the two ladders.
64
233788
2875
03:56
If Bill were to take that snake on his route,
65
236954
2542
Eğer Bill rotasına o yılanı almış olursa
03:59
you could then get past it and up to the exit in just 5 moves.
66
239496
4875
siz sonrasında onu atlatabilir ve sadece 5 hamlede çıkışa gidebilirsiniz.
04:04
And good news— whichever path you choose,
67
244496
2625
İyi haber şu ki hangi yolu seçerseniz seçin
04:07
one of the 5-roll paths we found earlier does exactly that
68
247121
4208
daha önce bulduğumuz 5 atışlık yollardan biri
yılan ya da merdivenlerinden birini kullanmadan tam olarak da onu yapıyor.
04:11
without using any of your snakes or ladders.
69
251329
3167
04:14
So all you need is for Bill to go first and stick to the plan.
70
254829
3750
O halde tek yapmanız gereken önce Bill’in geçmesi ve plana sadık kalması.
04:19
You and Bill both reach the cavern entrance
71
259079
2417
Bill ve siz mağara girişine ulaşıyorsunuz
04:21
and climb back into the public square, to everyone’s surprise.
72
261496
4167
ve beklenilenin aksine şehir meydanına gidiyorsunuz.
04:25
Before the guards can seize you again,
73
265829
2084
Muhafızlar tekrar sizi yakalamadan önce,
04:27
you wow the crowd— and king— with a song about your epic contest with Death.
74
267913
6125
Ölüm’le olan destansı yarışmanız hakkındaki bir şarkıyla
kalabalığı ve kralı etkiliyorsunuz.
Bu web sitesi hakkında

Bu site size İngilizce öğrenmek için yararlı olan YouTube videolarını tanıtacaktır. Dünyanın dört bir yanından birinci sınıf öğretmenler tarafından verilen İngilizce derslerini göreceksiniz. Videoyu oradan oynatmak için her video sayfasında görüntülenen İngilizce altyazılara çift tıklayın. Altyazılar video oynatımı ile senkronize olarak kayar. Herhangi bir yorumunuz veya isteğiniz varsa, lütfen bu iletişim formunu kullanarak bizimle iletişime geçin.

https://forms.gle/WvT1wiN1qDtmnspy7