The science of stage fright (and how to overcome it) - Mikael Cho

1,613,979 views ・ 2013-10-08

TED-Ed


Videoyu oynatmak için lütfen aşağıdaki İngilizce altyazılara çift tıklayınız.

Çeviri: Figen Ergürbüz Gözden geçirme: Gözde Zülal Solak
00:06
Palms sweaty,
0
6909
1149
Avuçlarınız terliyor,
00:08
heart racing,
1
8382
1150
kalp atışlarınız hızlı,
00:09
stomach in knots.
2
9556
1449
mideniz düğümlenmiş gibi.
00:11
You can't cry for help.
3
11528
1351
Yardım istemek için çığlık atamazsınız.
00:12
Not only is your throat too tight to breathe,
4
12903
2143
Sadece nefes almakta bile zorlanmanız yüzünden değil,
00:15
but it'd be so embarrassing.
5
15070
1830
ayrıca bu çok utanç verici olacağından.
00:16
No, you aren't being stalked by a monster,
6
16924
2169
Hayır, bir canavar tarafından takip edilmiyorsunuz,
00:20
you're speaking in public,
7
20616
1693
toplum önünde konuşma yapıyorsunuz,
00:22
a fate some deem worse than death.
8
22333
2742
bazı insanlar için bu ölümden bile beter.
00:25
See, when you're dead, you feel nothing;
9
25099
1905
Çünkü öldüğünüzde bir şey hissetmezsiniz,
00:27
at a podium, you feel stage fright.
10
27028
2373
ama sahnedeyken sahne korkusunu hissedersiniz.
Ancak bir noktada hepimiz bir şekilde
00:32
But at some point we've all had to communicate
11
32308
2169
insanların önünde konuşmak zorunda kalmışızdır,
00:34
in front of people,
12
34501
1178
00:35
so you have to try and overcome it.
13
35703
1761
bu nedenle, bu korkuyla başa çıkmanın bir yolunu bulmalıyız.
00:37
To start, understand what stage fright is.
14
37488
3197
Sahne korkusunun ne olduğunu anlayarak başlayalım.
00:40
Humans, social animals that we are,
15
40709
2145
Biz insanlar, sosyal hayvanlar olarak, itibarımızla
00:42
are wired to worry about reputation.
16
42878
2075
ilgili kaygı duymak üzere programlanmışız.
00:44
Public speaking can threaten it.
17
44977
1718
Toplum önünde konuşmak bir tehdit olabilir.
00:46
Before a speech, you fret,
18
46719
2122
Konuşmadan önce endişe duyarsınız
00:48
"What if people think I'm awful and I'm an idiot?"
19
48865
2802
''Ya insanlar berbat ve ahmak olduğumu düşünürlerse?
00:51
That fear of being seen as an awful idiot
20
51691
1953
İşte bu berbat bir ahmak olma korkusu,
00:53
is a threat reaction
21
53668
1209
beyninizin ilkel kısmının
00:54
from a primitive part of your brain
22
54901
1667
verdiği bir tehdit tepkisidir
00:56
that's very hard to control.
23
56592
1595
ve kontrol edilmesi çok güçtür.
00:58
It's the fight or flight response,
24
58211
1620
Savaş ya da kaç tepkisidir,
00:59
a self-protective process seen in a range of animals,
25
59855
2493
çeşitli hayvanlarda görülen bir kendini koruma sürecidir
01:02
most of which don't give speeches.
26
62372
2574
ki bu hayvanların büyük çoğunluğu konuşma yapmaz.
01:04
But we have a wise partner
27
64970
1465
Aşırı korkuyla ilgili çalışmalarda
01:06
in the study of freaking out.
28
66459
1393
bizi anlayan bir üstadımız var.
01:07
Charles Darwin tested fight or flight
29
67876
2069
Charles Darwin savaş ya da kaç tepkisini
01:09
at the London Zoo snake exhibit.
30
69969
2364
Londra Hayvanat Bahçesi'nde yılanlarla test etmiştir.
01:12
He wrote in his diary,
31
72357
1486
Günlüğüne şöyle yazmıştır;
01:13
"My will and reason were powerless against the imagination of a danger
32
73867
3372
''İradem ve mantığım daha önce hiç deneyimlemediğim bir tehlikenin
01:17
which had never been experienced."
33
77263
1710
imgelemi karşısında güçsüz kalmıştı.''
01:18
He concluded that his response
34
78997
1429
Bu tepkisinin, modern medeniyet
01:20
was an ancient reaction unaffected
35
80450
1678
nüanslarının değiştiremediği
01:22
by the nuances of modern civilization.
36
82152
2107
çok eski bir reaksiyon olduğu sonucuna varmıştır.
01:24
So, to your conscious modern mind,
37
84283
1620
Yani sizin bilinçli modern zihniniz
01:25
it's a speech.
38
85927
1212
için bu, bir konuşmadır.
01:27
To the rest of your brain,
39
87163
1313
Beyninizin orman kanunlarına
01:28
built up to code with the law of the jungle,
40
88500
2113
uymak üzere kodlanmış olan geri kalan kısmı için
01:30
when you perceive the possible consequences
41
90637
2003
siz bir konuşmada başarısız olmanın
01:32
of blowing a speech,
42
92664
1196
olası sonuçlarını algıladığınızda,
01:33
it's time to run for your life
43
93884
1429
bu, hayatınızı kurtarmak için kaçma
01:35
or fight to the death.
44
95337
1150
ya da ölümüne savaşma zamanıdır.
01:49
Your hypothalamus, common to all vertebrates,
45
109951
2813
Tüm omurgalıların ortak özelliği olan
01:52
triggers your pituitary gland to secrete
46
112788
1920
hipotalamus, hipofiz bezini tetikleyerek
01:54
the hormone ACTH,
47
114732
1772
ACHT hormonu salgılamasına neden olur,
01:56
making your adrenal gland
48
116528
1222
bu da böbrek-üstü bezinin
01:57
shoot adrenaline into your blood.
49
117774
1930
kana yüksek oranda adrenalin salgılamasına yol açar.
01:59
Your neck and back tense up, you slouch.
50
119728
2021
Boynunuz ve sırtınız gerilir, omuzlarınız düşer.
02:01
Your legs and hand shake
51
121773
1319
Kaslarınız saldırıya hazırlanırken
02:03
as your muscles prepare for attack.
52
123116
1803
02:04
You sweat.
53
124943
1142
bacak ve elleriniz titrer.
Terlersiniz.
02:06
Your blood pressure jumps.
54
126109
1239
Kan basıncınız yükselir.
02:07
Your digestion shuts down
55
127372
1196
02:08
to maximize the delivery of nutrients
56
128592
1762
Besin ve oksijenin kaslara
ve hayati organlara gönderilmesini en üst seviyeye çıkarmak
02:10
and oxygen to muscles and vital organs,
57
130377
2099
02:12
so you get dry mouth, butterflies.
58
132500
2300
için sindirim faaliyetinin durması
ağız kuruluğuna ve midede kelebekler uçuşması hissine neden olur.
02:14
Your pupils dilate,
59
134824
1442
02:16
it's hard to read anything up close,
60
136290
1787
Göz bebekleriniz büyür,
02:18
like your notes,
61
138101
1159
yakındaki bir şeyi, mesela notlarınızı
02:19
but long range is easy.
62
139284
1477
02:20
That's how stage fright works.
63
140785
1695
okumanız zorlaşır
ancak uzağı görmek kolaydır.
02:22
How do we fight it?
64
142504
1262
Peki bununla nasıl savaşırız?
02:23
First, perspective.
65
143790
2169
Öncelikle,
02:25
This isn't all in your head.
66
145983
1359
daha geniş bir açıdan bakın.
Bu yalnızca kafanızın içinde değil.
02:27
It's a natural, hormonal, full body reaction
67
147366
2173
Otonom sinir sisteminin otomatik pilot moduna geçmesiyle
02:29
by an autonomic nervous system on autopilot.
68
149563
2670
vücudun tamamının gösterdiği doğal ve hormonal bir tepkidir.
02:32
And genetics play a huge role in social anxiety.
69
152257
2940
Genetiğin de sosyal anksiyetedeki rolü çok büyüktür.
02:35
John Lennon played live thousands of times.
70
155221
2378
John Lennon binlerce kez canlı performans sergilemiştir.
02:37
Each time he vomited beforehand.
71
157623
2136
02:39
Some people are just wired
72
159783
1239
Her defasında sahneye çıkmadan önce kusmuştur.
02:41
to feel more scared performing in public.
73
161046
2080
Bazı insanlar toplum önünde performans gösterirken,
02:43
Since stage fright is natural and inevitable,
74
163150
2535
daha fazla korkmaya programlanmıştır.
02:45
focus on what you can control.
75
165709
1709
Bu doğal ve kaçınılmaz olduğundan,
02:47
Practice a lot,
76
167442
2012
kontrol edebileceğiniz şeylere odaklanın.
02:49
starting long before
77
169478
1158
Performansın çok öncesinde pratiğe
02:50
in an environment similar to the real performance.
78
170660
2626
başlayın ve performansın
gerçekleşeceği ortama benzeyen bir ortamda bol bol pratik yapın.
02:53
Practicing any task increases your familiarity
79
173310
2367
02:55
and reduces anxiety,
80
175701
1476
Herhangi bir iş için pratik yapma aşinalığınızı
02:57
so when it's time to speak in public,
81
177201
1840
arttırır ve kaygınızı azaltır
02:59
you're confident in yourself and the task at hand.
82
179065
2400
böylece konuşma vakti
geldiğinde kendinize güvenirsiniz.
03:01
Steve Jobs rehearsed his epic speeches
83
181489
1897
Steve Jobs, o efsane konuşmaları için
03:03
for hundreds of hours,
84
183410
1201
03:04
starting weeks in advance.
85
184635
1335
haftalar öncesinden başlayarak
03:05
If you know what you're saying,
86
185994
1484
yüzlerce saat prova yapmıştır.
03:07
you'll feed off the crowd's energy
87
187502
1695
Konuyu çok iyi bildiğinizde
hipotalamusun vücudunuzu bir avcı sürüsünün öğle yemeği olacağına
03:09
instead of letting your hypothalamus convince your body it's about to be lunch
88
189221
3738
ikna etmesine izin vermek yerine
03:12
for a pack of predators.
89
192983
1212
kalabalığın enerjisinden beslenirsiniz.
03:14
But hey, the vertebrate hypothalamus
90
194219
1740
03:15
has had millions of years more practice than you.
91
195983
2368
Hey, ama omurgalıların hipotalamusu
sizden milyonlarca yıl daha fazla süre pratik yapmıştır.
03:18
Just before you go on stage,
92
198375
1350
03:19
it's time to fight dirty
93
199749
1154
03:20
and trick your brain.
94
200927
1160
Sahneye çıkmadan hemen önce
kıyasıya savaşma, beyninizi
03:22
Stretch your arms up and breath deeply.
95
202111
1922
kandırma zamanı.
Kollarınızı açın ve derin nefes alın.
03:24
This makes your hypothalamus trigger
96
204057
1715
03:25
a relaxation response.
97
205796
1188
Bu rahatlama tepkisinin
tetiklenmesini sağlar.
03:27
Stage fright usually hits hardest right before a presentation,
98
207008
2968
Sahne korkusu genellikle sunumun hemen öncesinde en üst seviyeye
03:30
so take that last minute to stretch and breathe.
99
210000
2286
ulaşır, işte o son anlarda gevşeyin ve nefes alın.
03:32
You approach the Mic, voice clear,
100
212310
1710
Mikrofona yaklaştınız, sesiniz net
03:34
body relaxed.
101
214044
1346
vücudunuz rahat.
03:35
Your well-prepared speech convinces the wild crowd
102
215414
2601
İyi hazırlanmış konuşmanız vahşi kalabalığı
03:38
you're a charismatic genius.
103
218039
1973
karizmatik bir dahi olduğunuza ikna ediyor.
03:40
How?
104
220036
1203
Nasıl?
03:41
You didn't overcome stage fright,
105
221263
1572
Sahne korkunuzun üstesinden gelmediniz,
03:42
you adapted to it.
106
222859
1196
ona uyum sağladınız.
03:44
And to the fact that no matter
107
224079
1451
Ne kadar medeni görünürseniz görünün,
03:45
how civilized you may seem,
108
225554
1312
beyninizin küçücük bir kısmında
03:46
in part of your brain,
109
226890
1175
hâlâ vahşi bir
03:48
you're still a wild animal,
110
228089
1286
hayvansınız,
03:49
a profound, well-spoken wild animal.
111
229399
3201
güzel konuşan, karmaşık ve eğitimli bir hayvan.
Bu web sitesi hakkında

Bu site size İngilizce öğrenmek için yararlı olan YouTube videolarını tanıtacaktır. Dünyanın dört bir yanından birinci sınıf öğretmenler tarafından verilen İngilizce derslerini göreceksiniz. Videoyu oradan oynatmak için her video sayfasında görüntülenen İngilizce altyazılara çift tıklayın. Altyazılar video oynatımı ile senkronize olarak kayar. Herhangi bir yorumunuz veya isteğiniz varsa, lütfen bu iletişim formunu kullanarak bizimle iletişime geçin.

https://forms.gle/WvT1wiN1qDtmnspy7