The science of stage fright (and how to overcome it) - Mikael Cho

Trema: sztuka przetrwania - Mikael Cho

1,613,979 views

2013-10-08 ・ TED-Ed


New videos

The science of stage fright (and how to overcome it) - Mikael Cho

Trema: sztuka przetrwania - Mikael Cho

1,613,979 views ・ 2013-10-08

TED-Ed


Proszę kliknąć dwukrotnie na poniższe angielskie napisy, aby odtworzyć film.

Tłumaczenie: Magdalena Daniel Korekta: Rysia Wand
00:06
Palms sweaty,
0
6909
1149
Spocone dłonie,
00:08
heart racing,
1
8382
1150
przyspieszone bicie serca,
00:09
stomach in knots.
2
9556
1449
ściśnięty żołądek.
00:11
You can't cry for help.
3
11528
1351
I znikąd pomocy.
00:12
Not only is your throat too tight to breathe,
4
12903
2143
Nie tylko brakuje ci tchu,
poraża cię również wstyd.
00:15
but it'd be so embarrassing.
5
15070
1830
00:16
No, you aren't being stalked by a monster,
6
16924
2169
Nie, to nie potwór depcze ci po piętach.
00:20
you're speaking in public,
7
20616
1693
Musisz publicznie zabrać głos,
00:22
a fate some deem worse than death.
8
22333
2742
los dla wielu straszniejszy od śmierci.
00:25
See, when you're dead, you feel nothing;
9
25099
1905
Po śmierci nic już nie czujesz;
na scenie - czujesz tremę.
00:27
at a podium, you feel stage fright.
10
27028
2373
00:32
But at some point we've all had to communicate
11
32308
2169
Wszyscy kiedyś musimy się zmierzyć
00:34
in front of people,
12
34501
1178
z publicznym wystąpieniem,
00:35
so you have to try and overcome it.
13
35703
1761
więc trzeba przezwyciężyć strach.
00:37
To start, understand what stage fright is.
14
37488
3197
Najpierw trzeba zrozumieć, czym jest trema.
00:40
Humans, social animals that we are,
15
40709
2145
Ludzie jako istoty społeczne
00:42
are wired to worry about reputation.
16
42878
2075
są zaprogramowani, by martwić się o reputację.
00:44
Public speaking can threaten it.
17
44977
1718
Występ przed publicznością jej zagraża.
00:46
Before a speech, you fret,
18
46719
2122
Przed wyjściem na scenę gryziesz się:
00:48
"What if people think I'm awful and I'm an idiot?"
19
48865
2802
"A jeśli pomyślą, że jestem idiotą?".
00:51
That fear of being seen as an awful idiot
20
51691
1953
Strach przed opinią okropnego idioty
00:53
is a threat reaction
21
53668
1209
to reakcja na zagrożenie,
00:54
from a primitive part of your brain
22
54901
1667
płynąca z pierwotnej części mózgu,
00:56
that's very hard to control.
23
56592
1595
którą bardzo trudno kontrolować.
00:58
It's the fight or flight response,
24
58211
1620
To instynkt walki lub ucieczki,
00:59
a self-protective process seen in a range of animals,
25
59855
2493
samozachowawczy odruch wielu zwierząt,
01:02
most of which don't give speeches.
26
62372
2574
których większość nie musi przemawiać publicznie.
01:04
But we have a wise partner
27
64970
1465
Na szczęście w tym studium panikarstwa
01:06
in the study of freaking out.
28
66459
1393
mamy mądrego partnera.
01:07
Charles Darwin tested fight or flight
29
67876
2069
Karol Darwin badał instynkt walki lub ucieczki
01:09
at the London Zoo snake exhibit.
30
69969
2364
na wystawie węży w londyńskim zoo.
01:12
He wrote in his diary,
31
72357
1486
W swoim dzienniku napisał:
01:13
"My will and reason were powerless against the imagination of a danger
32
73867
3372
"Mój rozum i wola były bezsilne
wobec wizji niebezpieczeństwa,
którego nie doświadczyłem nigdy wcześniej".
01:17
which had never been experienced."
33
77263
1710
01:18
He concluded that his response
34
78997
1429
Wywnioskował, że jego reakcja
01:20
was an ancient reaction unaffected
35
80450
1678
była reakcją pierwotną,
nieskażoną wpływem cywilizacji.
01:22
by the nuances of modern civilization.
36
82152
2107
01:24
So, to your conscious modern mind,
37
84283
1620
Dla współczesnej świadomości
01:25
it's a speech.
38
85927
1212
to tylko przemawianie publiczne.
Dla reszty mózgu,
01:27
To the rest of your brain,
39
87163
1313
skonstruowanego zgodnie z prawem dżungli,
01:28
built up to code with the law of the jungle,
40
88500
2113
01:30
when you perceive the possible consequences
41
90637
2003
rozważanie konsekwencji
publicznego wystąpienia,
01:32
of blowing a speech,
42
92664
1196
to czas albo na ucieczkę
01:33
it's time to run for your life
43
93884
1429
albo śmiertelną walkę.
01:35
or fight to the death.
44
95337
1150
01:49
Your hypothalamus, common to all vertebrates,
45
109951
2813
Podwzgórze, wspólne dla kręgowców,
01:52
triggers your pituitary gland to secrete
46
112788
1920
stymuluje przysadkę do wytwarzania
01:54
the hormone ACTH,
47
114732
1772
hormonu adrenokortykotropowego,
01:56
making your adrenal gland
48
116528
1222
który sprawia, że nadnercza
01:57
shoot adrenaline into your blood.
49
117774
1930
uwalniają do krwi adrenalinę.
01:59
Your neck and back tense up, you slouch.
50
119728
2021
Kark i plecy spinają się,
02:01
Your legs and hand shake
51
121773
1319
zaczynasz się garbić.
Nogi i ręce zaczynają się trząść,
02:03
as your muscles prepare for attack.
52
123116
1803
podczas gdy mięśnie szykują się do ataku.
02:04
You sweat.
53
124943
1142
Pocisz się.
Ciśnienie krwi rośnie.
02:06
Your blood pressure jumps.
54
126109
1239
Trawienie ustaje, by zmaksymalizować
02:07
Your digestion shuts down
55
127372
1196
02:08
to maximize the delivery of nutrients
56
128592
1762
dostawy składników odżywczych i tlenu
02:10
and oxygen to muscles and vital organs,
57
130377
2099
do mięśni i najważniejszych organów.
02:12
so you get dry mouth, butterflies.
58
132500
2300
Stąd suchość w ustach i "motylki" w brzuchu.
02:14
Your pupils dilate,
59
134824
1442
Źrenice rozszerzają się,
02:16
it's hard to read anything up close,
60
136290
1787
ciężko ci czytać z bliska,
02:18
like your notes,
61
138101
1159
na przykład notatki,
02:19
but long range is easy.
62
139284
1477
ale bez problemu czytasz z daleka.
02:20
That's how stage fright works.
63
140785
1695
Tak działa trema.
02:22
How do we fight it?
64
142504
1262
Jak z nią walczyć?
02:23
First, perspective.
65
143790
2169
Po pierwsze, dystans.
02:25
This isn't all in your head.
66
145983
1359
To nie są wymysły.
02:27
It's a natural, hormonal, full body reaction
67
147366
2173
To naturalna, hormonalna reakcja organizmu,
02:29
by an autonomic nervous system on autopilot.
68
149563
2670
wywołana automatycznie przez układ nerwowy.
02:32
And genetics play a huge role in social anxiety.
69
152257
2940
Genetyka odgrywa wielką rolę w lękach społecznych.
02:35
John Lennon played live thousands of times.
70
155221
2378
John Lennon grał na scenie tysiące razy.
02:37
Each time he vomited beforehand.
71
157623
2136
Przed każdym koncertem wymiotował.
02:39
Some people are just wired
72
159783
1239
Niektórzy ludzie są zaprogramowani,
by bać się wystąpień bardziej niż inni.
02:41
to feel more scared performing in public.
73
161046
2080
02:43
Since stage fright is natural and inevitable,
74
163150
2535
Skoro trema jest naturalna i nieunikniona,
02:45
focus on what you can control.
75
165709
1709
skup się na tym, na co masz wpływ.
02:47
Practice a lot,
76
167442
2012
Trenuj.
Dużo.
02:49
starting long before
77
169478
1158
Zacznij sporo wcześniej,
02:50
in an environment similar to the real performance.
78
170660
2626
w okolicznościach zbliżonych do prawdziwego wystąpienia.
02:53
Practicing any task increases your familiarity
79
173310
2367
Trening oswaja z każdym zadaniem
02:55
and reduces anxiety,
80
175701
1476
i zmniejsza niepokój,
02:57
so when it's time to speak in public,
81
177201
1840
więc kiedy przyjdzie czas wyjść na scenę,
będziesz pewny siebie
02:59
you're confident in yourself and the task at hand.
82
179065
2400
i tego, co masz zrobić.
03:01
Steve Jobs rehearsed his epic speeches
83
181489
1897
Steve Jobs ćwiczył swoje porywające przemowy
przez setki godzin,
03:03
for hundreds of hours,
84
183410
1201
03:04
starting weeks in advance.
85
184635
1335
zaczynając z wielotygodniowym wyprzedzeniem.
03:05
If you know what you're saying,
86
185994
1484
Jeśli wiesz, co mówisz,
wykorzystasz energię tłumu na własną korzyść,
03:07
you'll feed off the crowd's energy
87
187502
1695
zamiast pozwalać podwzgórzu sugerować,
03:09
instead of letting your hypothalamus convince your body it's about to be lunch
88
189221
3738
że za chwilę padniesz ofiarą
stada drapieżców.
03:12
for a pack of predators.
89
192983
1212
Ale pamiętaj, że podwzgórze
03:14
But hey, the vertebrate hypothalamus
90
194219
1740
ma przewagę milionów lat treningu.
03:15
has had millions of years more practice than you.
91
195983
2368
Tuż przed wejściem na scenę
03:18
Just before you go on stage,
92
198375
1350
czas zagrać nieczysto
03:19
it's time to fight dirty
93
199749
1154
03:20
and trick your brain.
94
200927
1160
i oszukać mózg.
Wyciągnij ręce i oddychaj głęboko.
03:22
Stretch your arms up and breath deeply.
95
202111
1922
Dzięki temu podwzgórze
03:24
This makes your hypothalamus trigger
96
204057
1715
03:25
a relaxation response.
97
205796
1188
odpowie uspokajająco.
Trema najczęściej jest najsilniejsza
03:27
Stage fright usually hits hardest right before a presentation,
98
207008
2968
tuż przed prezentacją,
więc spędź ostatnie minuty na rozciąganiu i oddychaniu.
03:30
so take that last minute to stretch and breathe.
99
210000
2286
03:32
You approach the Mic, voice clear,
100
212310
1710
Podchodzisz do mikrofonu, głos czysty,
03:34
body relaxed.
101
214044
1346
ciało rozluźnione.
03:35
Your well-prepared speech convinces the wild crowd
102
215414
2601
Świetnie przygotowana mowa przekona tłum,
03:38
you're a charismatic genius.
103
218039
1973
że jesteś charyzmatycznym geniuszem.
03:40
How?
104
220036
1203
Jak?
Nie przezwyciężyłeś tremy,
03:41
You didn't overcome stage fright,
105
221263
1572
03:42
you adapted to it.
106
222859
1196
dostosowałeś się do niej.
Choćbyś był nie wiem jak ucywilizowany,
03:44
And to the fact that no matter
107
224079
1451
Choćbyś był nie wiem jak ucywilizowany,
03:45
how civilized you may seem,
108
225554
1312
03:46
in part of your brain,
109
226890
1175
w części mózgu
zawsze pozostaniesz dzikim zwierzęciem,
03:48
you're still a wild animal,
110
228089
1286
wnikliwym, elokwentnym zwierzęciem.
03:49
a profound, well-spoken wild animal.
111
229399
3201
O tej stronie

Na tej stronie poznasz filmy z YouTube, które są przydatne do nauki języka angielskiego. Zobaczysz lekcje angielskiego prowadzone przez najlepszych nauczycieli z całego świata. Kliknij dwukrotnie na angielskie napisy wyświetlane na stronie każdego filmu, aby odtworzyć film od tego miejsca. Napisy przewijają się synchronicznie z odtwarzaniem filmu. Jeśli masz jakieś uwagi lub prośby, skontaktuj się z nami za pomocą formularza kontaktowego.

https://forms.gle/WvT1wiN1qDtmnspy7