Who IS Sherlock Holmes - Neil McCaw

2,523,415 views ・ 2016-05-05

TED-Ed


Videoyu oynatmak için lütfen aşağıdaki İngilizce altyazılara çift tıklayınız.

Çeviri: Neslihan Kara Gözden geçirme: Sancak Gülgen
00:07
More than a century after first emerging
0
7799
2675
Viktorya dönemi Londra'sının sis içindeki, gaz ışığıyla aydınlanan caddelerinde
00:10
into the fog-bound, gas-lit streets of Victorian London,
1
10474
4026
ortaya çıkışının üzerinden yüzyıldan fazlası geçmiş olmasına rağmen,
00:14
Sherlock Holmes is universally recognizable.
2
14500
3731
Sherlock Holmes evrensel olarak tanınıyor.
00:18
Even his wardrobe and accessories are iconic:
3
18231
3252
Kıyafet dolabı ve aksesuarları bile ikonik:
00:21
the Inverness cape,
4
21483
1515
Inverness pelerini,
00:22
deerstalker hat,
5
22998
1447
geyik avcısı şapkası
00:24
and calabash pipe,
6
24445
1805
ve su kabağı piposu
00:26
and figures such as his best friend and housemate Doctor Watson,
7
26250
3475
ve en yakın arkadaşı olan ve aynı evi paylaştığı kişi Doktor Watson,
00:29
arch-nemesis Moriarty,
8
29725
2060
en büyük düşmanı Moriarty
00:31
and housekeeper Mrs. Hudson
9
31785
2189
ve hizmetçisi Bayan Hudson gibi figürler,
00:33
have become part of the popular consciousness,
10
33974
3187
onun kanun adına kullanılan,
00:37
as have his extraordinary, infallible powers of deduction
11
37161
3699
sıra dışı, yanılmaz sonuç çıkarma gücü,
dillere düşen pipo kullanışı
00:40
utilized in the name of the law,
12
40860
2099
00:42
his notorious drug use,
13
42959
1701
ve popüler sloganı "Basit düşün, Watson'cığım."
00:44
and his popular catchphrase, "Elementary, my dear Watson."
14
44660
4570
popüler bilincin parçası hâline gelmiştir.
00:49
And yet many of these most recognizable features of Holmes
15
49230
3190
Fakat Holmes'un bu ayırt edilebilir özellikleri Arthur Conan Doyle'un
00:52
don't appear in Arthur Conan Doyle's original stories.
16
52420
3735
orijinal kitaplarında yer almamıştır.
00:56
Doyle's great detective solves crimes in all sorts of ways,
17
56155
4344
Doyle'un harika dedektifi suçları her çeşit yolla çözer,
01:00
not just using deduction.
18
60499
1741
sadece sonuç çıkarma kullanarak değil.
01:02
He speculates, and at times even guesses, and regularly makes false assumptions.
19
62240
5922
Kafa yorar, hatta bazı zamanlar tahmin yapar ve düzenli olarak
yanlış varsayımlar yapar.
Dahası, Bayan Hudson'dan çok az bahsedilir,
01:08
Furthermore, Mrs. Hudson is barely mentioned,
20
68162
2739
01:10
no one says, "Elementary, my dear Watson,"
21
70901
2922
kimse "Basit düşün, Watson'cığım," demez
01:13
and the detective and his sidekick live apart for much of the time.
22
73823
4385
ve dedektif ve yardımcısı çoğu zaman ayrı yaşarlar.
Moriarty, büyük kötü adam, sadece iki hikâyede geçer,
01:18
Moriarty, the grand villain, only appears in two stories,
23
78208
3499
01:21
the detective's drug use is infrequent after the first two novels,
24
81707
3801
ilk iki romandan sonra dedektifin pipo kullanımı nadirdir
01:25
and Holmes is rarely enthralled to the English legal system;
25
85508
3801
ve Holmes nadiren İngiliz kanun sistemine bağlanır.
01:29
He much prefers enacting his own form of natural justice
26
89309
3635
O, kanun hükmüne bağlı kalmaktansa
daha çok kendi adil yargı biçimine göre hareket etmeyi tercih eder.
01:32
to sticking to the letter of the law.
27
92944
2317
01:35
Finally, many of the most iconic elements of the Holmesian legend
28
95261
3346
Son olarak, Holmes'a ait efsanelerdeki en ikonik elementlerin çoğu
01:38
aren't Doyle's either.
29
98607
1837
Doyle'a da ait değildir.
01:40
The deerstalker cap and cape were first imagined by Sidney Paget,
30
100444
4056
Geyik avcısı şapkası ve pelerin ilk kez,
hikâyenin ilk ressamı olan Sidney Paget tarafından düşünüldü.
01:44
the story's initial illustrator.
31
104500
2542
01:47
the curved pipe was chosen by American actor William Gillette
32
107042
4153
Kıvrımlı puro Amerikan aktör William Gillette tarafından seçildi,
böylece izleyiciler sahnede onun yüzünü daha net görebilecekti
01:51
so that audiences could more clearly see his face on stage,
33
111195
3899
01:55
and the phrase, "Elementary, my dear Watson,"
34
115094
2511
ve "Basit düşün, Watson'cığım," kalıbı
01:57
was coined by author and humorist P.G. Wodehouse.
35
117605
4117
yazar ve mizahçı P.G. Wodehouse tarafından uyduruldu.
02:01
So who exactly is Sherlock Holmes?
36
121722
2765
Peki Sherlock Holmes aslen kim?
02:04
Who's the real great detective, and where do we find him?
37
124487
3284
Esas süper dedektif kim ve onu nerede bulabiliriz?
02:07
Purists might answer that the original Sherlock
38
127771
2585
Püristler bunu, Arthur Conan Doyle'un üniversitedeki danışmanı
02:10
inspired by Arthur Conan Doyle's university mentor Dr. Joseph Bell
39
130356
5237
Dr. Joseph Bell'den ilham alınmış Sherlock Holmes'un orijinal olanı olduğunu
02:15
is the real one.
40
135593
1418
söyleyerek yanıtlayabilirler.
02:17
But the fact remains that that version of Sherlock has been largely eclipsed
41
137011
4757
Fakat gerçek şu ki, Sherlock'un söz konusu versiyonu,
Doyle'un dedektifini çoğunlukla tanınmaz kılarken,
02:21
by the sheer volume of interpretation,
42
141768
2709
yorumlamanın hacmiyle onu gölgede bırakmaktadır.
02:24
leaving Doyle's detective largely unrecognizable.
43
144477
3571
02:28
So there's another, more complex,
44
148048
1910
Bir diğeri daha mevcut, daha karmaşık,
02:29
but perhaps more satisfying answer to the question,
45
149958
3211
ama belki de soru için daha tatmin edici bir cevap olabilir,
02:33
but to get there, we must first consider the vast body of interpretations
46
153169
4184
fakat oraya varmak için, önce süper dedektifi değerlendirmelerin
büyük kısmını göz önünde bulundurmalıyız.
02:37
of the great detective.
47
157353
1806
02:39
Since Conan Doyle's first story in 1887,
48
159159
3378
Conan Doyle'un 1887'deki ilk hikâyesinden beri,
02:42
there have been thousands of adaptations of Holmes,
49
162537
3288
onu belki de dünyanın en çok uyarlanan kurgu karakteri yapan
02:45
making him perhaps the most adapted fictional character in the world.
50
165825
5114
binlerce Sherlock Holmes uyarlaması oldu.
Bu süreç Viktorya dönemi sahne uyarlamalarıyla başladı
02:50
That process began with Victorian stage adaptations,
51
170939
3380
02:54
and accelerated with the emergence of film.
52
174319
2764
ve filmin ortaya çıkışıyla hızlandı.
02:57
There were more than 100 film adaptations of Holmes
53
177083
3220
20. yüzyılın ilk yirmi yılında
yüzden fazla Holmes uyarlaması film bulunmaktaydı.
03:00
in the first two decades of the 20th century alone.
54
180303
3481
03:03
And since then, there have many thousands more in print,
55
183784
3313
O zamandan beri, basında
03:07
and on film,
56
187097
1093
ve fimlerde,
03:08
television,
57
188190
873
televizyonda,
03:09
stage,
58
189063
779
03:09
and radio.
59
189842
1155
sahnede
ve radyoda daha binlercesi oldu.
03:10
Holmes has been reinterpreted by people everywhere,
60
190997
2730
Holmes, her yerde insanlar tarafından, dikkat çekecek şekilde farklı ve
03:13
in remarkably different, and often contradictory ways.
61
193727
3476
sık sık çelişkili biçimlerde tekrar yorumlanmakta.
03:17
These adaptations demonstrate both Holmes's popularity
62
197203
3384
Bu uyarlamalar Holmes'un
hem ününü, hem de şekillendirilme becerisini kanıtlıyor.
03:20
and his malleability.
63
200587
2159
03:22
For instance, he featured in a number of allied anti-Nazi propaganda films
64
202746
4823
Örneğin, İkinci Dünya Savaşı sırasında
birçok benzer Nazi karşıtı propaganda filminde başrolde oynadı.
03:27
during World War II.
65
207569
1742
03:29
And both Winston Churchill and Franklin Delano Roosevelt
66
209311
2763
Winston Churchill ve Franklin Delano Roosevelt de
03:32
were avid enthusiasts,
67
212074
2060
coşkulu hayranlardı,
03:34
the latter even joining the Baker Street Irregulars,
68
214134
3452
hatta Franklin Delano Roosevelt Holmes'a ait bir takdir topluluğu olan
03:37
a Holmesian appreciation society,
69
217586
2411
"The Baker Street Irregulars"a katılmış ve bir gizli servis
03:39
and nicknaming one secret service hideout Baker Street.
70
219997
3570
saklanma alanını "Baker Street" (Baker Sokağı ) olarak adlandırmıştı.
03:43
And yet, at the very same time,
71
223567
1830
Fakat, aynı zamanda,
03:45
Holmes also appeared in various German-language film adaptations,
72
225397
4002
Holmes uyarlamaları çeşitli Almanca filmlerde de vücuda geldi ki bazılarının
03:49
some of which were said to have been much-loved favorites of Adolf Hitler.
73
229399
4986
Adolf Hitler'in çok sevdiği favorileri olduğu söylenir.
Soruya dönelim.
03:54
So let's return to our question.
74
234385
1673
03:56
Would the real Sherlock Holmes please stand up?
75
236058
3127
Lütfen, gerçek Sherlock Holmes ayağa kalkabilir mi?
03:59
The truth is that this world of adaptation has made him into a palimpsest.
76
239185
4725
Gerçek şu ki, bu uyarlamalar dünyası onu
silinip tekrar yazılmış parşömen hâline getirdi.
04:03
Sherlock is a cultural text,
77
243910
2095
Sherlock, her bir yeni yorumlama onu sürdürene uygulandığı için
04:06
repeatedly altered over time as each new interpretation becomes superimposed
78
246005
5377
zaman içinde sürekli değişen
kültürel bir metindir.
04:11
over those that proceed it.
79
251382
2219
04:13
This means that Sherlock continually evolves,
80
253601
2768
Bu da demek oluyor ki, Sherlock sürekli gelişiyor,
04:16
embodying ideas and values often far removed
81
256369
3954
fikirleri ve değerleri sık sık Conan Doyle'da bulunanlardan
çok daha ayrı nitelikler kazanıyor.
04:20
from those found in Conan Doyle.
82
260323
2198
04:22
And after each particular story ends, Sherlock rises again,
83
262521
4410
Ve her bir özel hikâye bittiğinde, Sherlock tekrar yükselir,
04:26
a little changed, perhaps,
84
266931
1829
belki yeni bir yüzle ve taze kişisel özelliklerle ya da
04:28
with a new face and fresh mannerisms or turns of phrase,
85
268760
3866
farklı cümle kalıplarıyla biraz değişmiş,
04:32
but still essentially Sherlock, our Sherlock.
86
272626
3566
fakat esasen Sherlock, hâlâ bizim Sherlock olarak.
Bu web sitesi hakkında

Bu site size İngilizce öğrenmek için yararlı olan YouTube videolarını tanıtacaktır. Dünyanın dört bir yanından birinci sınıf öğretmenler tarafından verilen İngilizce derslerini göreceksiniz. Videoyu oradan oynatmak için her video sayfasında görüntülenen İngilizce altyazılara çift tıklayın. Altyazılar video oynatımı ile senkronize olarak kayar. Herhangi bir yorumunuz veya isteğiniz varsa, lütfen bu iletişim formunu kullanarak bizimle iletişime geçin.

https://forms.gle/WvT1wiN1qDtmnspy7