Who IS Sherlock Holmes - Neil McCaw

Translator: Sona Martirossian Reviewer: Karen Krmoyan

More than a century after first emerging

Վիկտորիանական Լոնդոնի մշուշապատ, գազային լապտերներով լուսավառված

into the fog-bound, gas-lit streets of Victorian London,

փողոցներում առաջին անգամ հայտնվելուց հարյուր տարի հետո

Sherlock Holmes is universally recognizable.

Շերլոկ Հոլմսը դարձել է աշխարհահռչակ:

Even his wardrobe and accessories are iconic:

Անգամ նրա հանդերձանքը և աքսեսուարներն են հանրաճանաչ՝

the Inverness cape,

իր վերարկուն,

deerstalker hat,

որսորդական գլխարկը,

and calabash pipe,

ճկված ծխամորճը,

and figures such as his best friend and housemate Doctor Watson,

նաև գրքի մի շարք կերպարներ՝ նրա լավ ընկեր և դրկից Բժիշկ Վաթսոնը,

arch-nemesis Moriarty,

ոխերիմ թշնամի Մորիարտին,

and housekeeper Mrs. Hudson

տանտիրուհի Տիկին Հադսոնը

have become part of the popular consciousness,

հաjտնի գաղափարի մի մասն են դարձել,

as have his extraordinary, infallible powers of deduction

Շերլոկի՝ օրենքին ծառայող

արտասովոր դեդուկցիոն մտածելակերպի,

utilized in the name of the law,

his notorious drug use,

իր՝ թմրանյութերի տխրահռչակ օգտագործման

and his popular catchphrase, "Elementary, my dear Watson."

և նրա հայտնի «Էլեմենտար է, հարգելի՛ Վաթսոն» արտահայտության հետ մեկտեղ:

And yet many of these most recognizable features of Holmes

Սակայն, Հոլմսի կերպարի մի շարք բնորոշ գծեր

don't appear in Arthur Conan Doyle's original stories.

չեն հիշատակվում Արթուր Քոնան Դոյլի բնագրերում:

Doyle's great detective solves crimes in all sorts of ways,

Դոյլի հմուտ խուզարկուն հանցանքները բացահայտում է բոլոր հնարավոր եղանակներով,

not just using deduction.

ոչ միայն դեդուկցիայի մեթոդով:

He speculates, and at times even guesses, and regularly makes false assumptions.

Նա խորհրդածում է, երբեմն գուշակում և սովորաբար սխալ ենթադրություններ անում:

Furthermore, Mrs. Hudson is barely mentioned,

Ավելին, Տիկին Հադսոնի մասին համարյա չի նշվում,

no one says, "Elementary, my dear Watson,"

ոչ ոք չի ասում «Էլեմենտար է, Վաթսոն»,

and the detective and his sidekick live apart for much of the time.

և խուզարկուն և իր ընկերը հիմնականում առանձին են ապրում:

Մորիարտին` գլխավոր չարագործը, միայն երկու պատմվածքներում է հիշատակվում,

Moriarty, the grand villain, only appears in two stories,

the detective's drug use is infrequent after the first two novels,

խուզարկուի` թմրադեղեր օգտագործելը առաջին երկու պատմվածքներից հետո չի հիշատակվում,

and Holmes is rarely enthralled to the English legal system;

և անգլիական իրավական համակարգը ամբողջովին չէր կլանել Հոլմսին:

He much prefers enacting his own form of natural justice

Նա օրենքին հնազանդվելու փոխարեն նախընտրում էր

to sticking to the letter of the law.

բնական արդարության հաստատման իր եղանակները:

Finally, many of the most iconic elements of the Holmesian legend

Վերջապես, Հոլմսի լեգենդի մի շարք ակնառու առանձնահատկությունները

aren't Doyle's either.

նույնպես չեն պատկանում Դոյլի գրչին:

The deerstalker cap and cape were first imagined by Sidney Paget,

Որսորդական գլխարկը և վերարկուն առաջին անգամ պատկերվել են Սիդնի Փեդջեթի կողմից,

the story's initial illustrator.

որը գրքի առաջին պատկերազարդողն էր:

the curved pipe was chosen by American actor William Gillette

Ճկվող ծխամորճը ընտրել էր ամերիկացի դերասան Ուիլիամ Ջիլլետտեն,

so that audiences could more clearly see his face on stage,

որ հանդիսատեսը բեմից իր դեմքը ավելի պարզ տեսնի,

and the phrase, "Elementary, my dear Watson,"

և «Էլեմենտար է, Վաթսոն» արտահայտությունը

was coined by author and humorist P.G. Wodehouse.

հորինել է գրող-կատակերգակ Փ. Ջ. Վոուդհաուսը:

So who exactly is Sherlock Holmes?

Այսպիսով, ո՞վ է իրական Շերլոկ Հոլմսը:

Who's the real great detective, and where do we find him?

Ո՞վ է հնարամիտ խուզարկուն և որտե՞ղ ենք մենք կարող նրան գտնել:

Purists might answer that the original Sherlock

Գրքի սիրահարները կարող են ասել` իրական Շերլոկի նախատիպը

inspired by Arthur Conan Doyle's university mentor Dr. Joseph Bell

Արթուր Քոնան Դոյլի համալսարանական ուսուցիչ

is the real one.

Ջոզեֆ Բելլն է:

But the fact remains that that version of Sherlock has been largely eclipsed

Բանն այն է, որ Շերլոկի կերպարի մեծաքանակ վերամշակումները ստվեր են գցել

by the sheer volume of interpretation,

կերպարի տվյալ նախատիպի վրա`

leaving Doyle's detective largely unrecognizable.

Դոյլի դետեկտիվը դարձնելով անճանաչելի:

So there's another, more complex,

Գոյություն ունի այս հարցի ավելի բարդ,

but perhaps more satisfying answer to the question,

սակայն, ավելի գոհացնող պատասխան,

but to get there, we must first consider the vast body of interpretations

բայց մինչ դրան անցնելը պետք է կենտրոնանանք

մեծն խուզարկուի կերպարի մեծաքանակ վերամշակումների վրա:

of the great detective.

Since Conan Doyle's first story in 1887,

Քոնան Դոյլի` 1887 թվականին գրված առաջին պատմվածքից հետո

there have been thousands of adaptations of Holmes,

ստեղծվել են Հոլմսի կերպարի հազարավոր վերամշակումներ`

making him perhaps the most adapted fictional character in the world.

դարձնելով նրան աշխարհի ամենամշակված գրական կերպարը:

That process began with Victorian stage adaptations,

Այս գործընթացը սկսվել է վիկտորիանական բեմական վերամշակումներով և

and accelerated with the emergence of film.

շարունակվել մինչև կինոմատոգրաֆիայի հայտնագործումը:

There were more than 100 film adaptations of Holmes

Միայն 20-րդ դարի քսանական թվականների ընթացքում

in the first two decades of the 20th century alone.

ստեղծվել են Հոլմսի կերպարի ավելի քան 100 կինոտարբերակներ:

And since then, there have many thousands more in print,

Այդ ժամանակվանից սկսած, մեծաթիվ այլ վերամշակումներ կային գրականության մեջ,

and on film,

ֆիլմերում,

հեռուստատեսությամբ,

television,

stage,

and radio.

բեմի վրա

և ռադիոյով:

Holmes has been reinterpreted by people everywhere,

Հոլմսը մարդկանց կողմից ընկալվել է տարբեր,

in remarkably different, and often contradictory ways.

հաճախ, հակասական եղանակներով:

These adaptations demonstrate both Holmes's popularity

Այս վերամշակումները խոսում են Հոլմսի կերպարի ժողովրդականության

and his malleability.

և ճկունության մասին:

For instance, he featured in a number of allied anti-Nazi propaganda films

Օրինակ, նա պատկերվել է մի շարք հակաազգայնական քարոզչական ֆիլմերում

during World War II.

II Համաշխարհային Պատերազմի ժամանակ:

And both Winston Churchill and Franklin Delano Roosevelt

Ե'վ Ուինսթոն Չերչիլը, և' Ֆրանկլին Դելանո Ռուզվելտը

were avid enthusiasts,

նրա մեծ սիրահարներ էին.

the latter even joining the Baker Street Irregulars,

վերջինս անգամ անդամակցել էր «Բեյքեր Սթրիթի Օրինազանցներին»`

a Holmesian appreciation society,

Հոլմսի լեգենդի սիրահարների ակումբին,

and nicknaming one secret service hideout Baker Street.

և մի գաղտնի ծառայակետ էլ անվանել էր Բեյքեր Սթրիթ:

And yet, at the very same time,

Սակայն, նույն ժամանակահատվածում

Holmes also appeared in various German-language film adaptations,

Հոլմսին պատկերել են տարբեր գերմանական կինոնկարներում,

some of which were said to have been much-loved favorites of Adolf Hitler.

որոնցից շատերը, ենթադրաբար, եղել են Ադոլֆ Հիտլերի սիրված ֆիլմերը:

Վերադառնանք մեր հարցին:

So let's return to our question.

Would the real Sherlock Holmes please stand up?

Խնդրում ենք իսկական Շերլոկ Հոլմսին ոտքի կանգնել:

The truth is that this world of adaptation has made him into a palimpsest.

Իրականում, անհամար վերամշակումները Հոլմսի կերպարը դարձրել են պոլիմպսեստ:

Sherlock is a cultural text,

Շերլոկը մշակութային արժեք է,

repeatedly altered over time as each new interpretation becomes superimposed

որը ժամանակի ընթացքում միշտ փոփոխվում է, երբ յուրաքանչյուր նոր վերամշակում

over those that proceed it.

իր նախորդներից հայտնի է դառնում:

This means that Sherlock continually evolves,

Սա նշանակում է, որ Շերլոկը անընդհատ վերափոխվում է,

embodying ideas and values often far removed

հաճախ մարմնավորելով այնպիսի գաղափարներ և արժեքներ,

from those found in Conan Doyle.

որոնք տարբերվում են Դոյլի պատկերացումներից:

And after each particular story ends, Sherlock rises again,

Յուրաքանչյուր պատմվածքի ավարտից հետո Շերլոկը նոր կյանք է ստանում,

a little changed, perhaps,

մի քիչ վերափոխված, գուցե,

with a new face and fresh mannerisms or turns of phrase,

նոր դեմքով և նոր ոճով,

but still essentially Sherlock, our Sherlock.

սակայն հիմնականում այն հին Շերլոկը,

մեր Շերլոկը: