Which bag should you use? - Luka Seamus Wright and Imogen Ellen Napper

731,937 views ・ 2020-11-19

TED-Ed


Videoyu oynatmak için lütfen aşağıdaki İngilizce altyazılara çift tıklayınız.

Çeviri: Nihal Aksakal Gözden geçirme: Eren Gokce
00:07
You’ve filled up your cart and made it to the front of the grocery line
0
7548
3390
Sepetinizi doldurdunuz ve market sırasının önüne geldiniz,
00:10
when you’re confronted with yet another choice:
1
10938
2940
yine bir seçimle karşı karşıyasınız:
00:13
what kind of bag should you use?
2
13878
2690
Ne tür bir çanta kullanmalısınız?
00:16
If you’ve seen the images of plastic bags strewn across the ocean,
3
16568
3390
Okyanusa saçılmış plastik poşet görüntülerini gördüyseniz,
00:19
it might seem obvious that plastic is bad for the environment.
4
19958
3390
plastiğin çevre için kötü olduğu aşikâr gelebilir.
00:23
Surely a paper bag or a cotton tote would be the better option.
5
23348
3770
Elbette bir kese kâğıdı veya bir pamuklu bez çanta daha iyi bir seçenek olur.
00:27
But is that really true?
6
27118
1850
Ama bu gerçekten doğru mu?
00:28
Each of these three materials has a unique environmental impact
7
28968
3580
Bu üç malzemenin her birinin karbon ayak izi,
00:32
that’s determined by its carbon footprint,
8
32548
2290
yeniden kullanma, geri dönüşüm potansiyeli
00:34
its potential to be reused and recycled, and its degradability.
9
34838
4144
ve bozunabilirliği ile belirlenen benzersiz bir çevresel etkisi var.
00:38
So, to get the full story on these grocery bags
10
38982
2772
Bu nedenle, bu alışveriş poşetlerinin hikâyesini öğrenmek için
00:41
we need to look at how they’re made,
11
41754
1930
nasıl yapıldığına, nasıl kullanıldığına
00:43
how they’re used, and where they ultimately go.
12
43684
3700
ve nihayetinde nereye gittiklerine bakmamız gerekiyor.
00:47
Let’s start with plastic.
13
47384
2170
Plastikle başlayalım.
00:49
The typical thin and flimsy plastic bag is made of high-density polyethylene,
14
49554
4847
Tipik ince ve dayanıksız plastik torba, genellikle HDPE olarak bilinen
00:54
commonly known as HDPE.
15
54401
2940
yüksek yoğunluklu polietilenden yapılır.
00:57
Producing this material requires extracting petroleum from the ground
16
57341
3782
Bu malzemenin üretilmesi, petrol çıkarılmasını
01:01
and applying extreme heat.
17
61123
2270
ve aşırı ısı uygulanmasını gerektirir.
01:03
The resulting polymer resin is then transported
18
63393
2650
Elde edilen polimer reçine daha sonra
01:06
alongside additional ingredients like titanium oxide and chalk
19
66043
4110
titanyum oksit ve tebeşir gibi ek bileşenlerle birlikte
01:10
to a bag manufacturing plant.
20
70153
2660
bir torba üretim tesisine taşınır.
01:12
Here, coal powered machines melt the materials down
21
72813
3370
Burada, kömürle çalışan makineler malzemeleri eritir
01:16
and spin them into sheets of plastic,
22
76183
2220
ve bunları plastik tabakalara çevirir
01:18
which are then folded into bags.
23
78403
2217
ve bunlar daha sonra torba olur.
01:20
By the time a bag reaches its final destination,
24
80620
2630
Bir torba nihai hedefine ulaşana kadar,
01:23
it’s contributed an estimated 1.6 kg of carbon dioxide to the atmosphere.
25
83250
5757
atmosfere tahmini olarak 1,6 kg karbondioksit katkısında bulunur.
01:29
That’s the same amount of carbon a car produces,
26
89007
2700
Bu, 6 kilometreden biraz fazla sürülen bir arabanın ürettiğiyle
01:31
driving a little over 6 kilometers.
27
91707
2620
aynı karbon miktarı.
01:34
But the alternatives actually possess a much larger carbon footprint.
28
94327
5020
Ancak alternatifler aslında çok daha büyük bir karbon ayak izine sahip.
01:39
Paper is made from wood pulp,
29
99347
2100
Kâğıt, odun hamurundan yapılır
01:41
and when you account for the carbon cost of removing trees from their ecosystems,
30
101447
4000
ve ağaçları ekosistemlerinden çıkarmanın karbon maliyetini hesaba katarsanız,
01:45
a single paper bag can be responsible for about 5.5 kg of carbon dioxide.
31
105447
5783
yaklaşık 5,5 kg karbondioksitten tek bir kâğıt torba sorumlu olabilir.
01:51
Meanwhile, growing cotton is an extremely energy and water intensive process.
32
111230
5072
Bu arada, pamuk yetiştirmek son derece enerji ve su gerektiren bir süreç.
01:56
The production of a single cotton tote
33
116302
2490
Tek bir pamuklu çantanın üretimi
01:58
emits an estimated 272 kg of carbon dioxide.
34
118792
5557
tahminen 272 kg karbondioksit yayar.
02:04
When we compare carbon footprints, plastic bags are the clear winner.
35
124349
4631
Karbon ayak izlerini karşılaştırdığımızda, plastik torbalar açık ara kazanır.
02:08
But environmental impact is also determined by how the bag is used.
36
128980
4332
Ancak çevresel etki, çantanın nasıl kullanıldığı ile de belirlenir.
02:13
Reusing or recycling these bags
37
133312
2400
Bu poşetlerin yeniden kullanılması
02:15
significantly offsets their environmental toll
38
135712
2590
veya geri dönüştürülmesi, yeni üretim talebini azaltarak
02:18
by reducing demand for new production.
39
138302
2800
çevresel zararı önemli ölçüde telafi eder.
02:21
To quantify that offset, we can divide the bag’s carbon footprint
40
141102
3920
Bu dengeyi ölçmek için, torbanın karbon ayak izini
02:25
by the number of times it’s reused.
41
145022
2610
tekrar kullanılma sayısına bölebiliriz.
02:27
For example, if a typical paper bag is reused three times,
42
147632
4151
Örneğin, tipik bir kâğıt torba üç kez yeniden kullanılırsa,
02:31
it has a lower net impact than a single-use plastic bag.
43
151783
4000
tek kullanımlık bir plastik torbadan daha düşük net etkisi olur.
02:35
The carbon footprint of a cotton tote can similarly be lowered,
44
155783
3810
Bir pamuk çantanın karbon ayak izi, 131 kez tekrar kullanılırsa
02:39
if it’s reused 131 times.
45
159593
3600
benzer şekilde azaltılabilir.
02:43
Of these three options, durable cloth totes are most likely to be reused.
46
163193
4680
Bu üç seçenekten, dayanıklı kumaş kılıfların tekrar kullanılması daha olası.
02:47
Evidence shows paper bags are quickly discarded due to their tendency to tear.
47
167873
4456
Kanıtlar, kâğıt poşetlerin yırtılmasından dolayı hızla atıldığını gösteriyor.
02:52
This issue plagues HDPE plastic bags as well.
48
172329
3126
Bu sorun HDPE plastik poşetlerin de baş belası.
02:55
But even when they’re made to avoid tearing,
49
175455
2144
Ancak yırtılmaları önlenecek şekilde tasarlandıklarında bile,
02:57
their widespread availability makes it easy to treat them as single-use items.
50
177599
4718
her yerde bulunabilmeleri, tek kullanımlık ürünler olarak
ele alınmasını kolaylaştırır.
03:02
Fortunately, researchers estimate that 40% of HDPE bags
51
182317
4467
Neyse ki, araştırmacılar HDPE poşetlerin %40'ının
03:06
are reused at least once for throwing out waste.
52
186784
3750
en az bir kez atık atmak için yeniden kullanıldığını tahmin ediyor.
03:10
Recycling these bags also offsets their carbon footprint,
53
190534
3510
Bu poşetlerin geri dönüştürülmesi karbon ayak izlerini de telafi eder,
03:14
but it’s not universally possible for each material.
54
194044
3220
ancak bu her biri için mümkün değil.
03:17
Many countries lack the infrastructure to efficiently recycle plastic bags.
55
197264
4419
Çoğu ülkeler, plastik poşetleri düzgünce geri dönüştürecek altyapıya sahip değil.
03:21
Cotton totes are perhaps even more difficult to breakdown and process,
56
201683
3610
Pamuklu çantaların parçalanması ve işlenmesi belki daha da zor olur,
03:25
but since they’re often reused for long periods,
57
205293
2520
ancak genellikle uzun süre yeniden kullanıldıklarından,
03:27
they’re still least likely to end up in landfills.
58
207813
3380
çöplüklere düşme olasılıkları en düşük olanlar.
03:31
Whenever these bags aren’t recycled,
59
211193
2270
Bu torbalar geri dönüştürülmediğinde,
03:33
the third factor in calculating environmental impact comes into play:
60
213463
3830
çevresel etkinin hesaplanmasında üçüncü faktör devreye girer:
Bozunabilirlik.
03:37
degradability.
61
217293
1460
03:38
Since HDPE bags are heat-resistant and insoluble,
62
218753
4000
HDPE torbalar ısıya dayanıklı ve çözünmez olduklarından,
03:42
they stick around long after we’re done with them.
63
222753
2610
onlarla işimiz bittikten çok sonra bile etrafta kalırlar.
03:45
Partially broken down plastic can circulate in ecosystems for centuries.
64
225363
4426
Kısmen parçalanmış plastik ekosistemlerde yüzyıllarca dolaşabilir.
03:49
Cotton on the other hand degrades substantially in a matter of months,
65
229789
3900
Öte yandan pamuk birkaç ay içinde önemli ölçüde bozulur
03:53
and paper bags break down completely in just 90 days.
66
233689
4639
ve kâğıt torbalar sadece 90 günde tamamen parçalanır.
03:58
So, which bag should you use?
67
238328
2550
Peki hangi çantayı kullanmalısınız?
04:00
It turns out the most environmentally friendly bags
68
240878
2550
Görünüşe göre en çevre dostu çantalar,
04:03
have features of several materials we've discussed.
69
243428
3290
tartıştığımız birkaç malzemenin özelliklerine sahip.
04:06
They’re durable and reusable, like cotton, but made of plastic,
70
246718
4277
Pamuk gibi dayanıklı ve yeniden kullanılabilirler,
pamuk ve kâğıda göre daha düşük karbon ayak izine sahip plastikten yapılırlar.
04:10
which has a lower carbon footprint than cotton or paper.
71
250995
3880
04:14
These sturdy shopping bags consist of polyester, vinyl and other tough plastics,
72
254875
5572
Bu sağlam alışveriş poşetleri polyester, vinil ve diğer sert plastiklerden oluşur
04:20
and are already used worldwide.
73
260447
2340
ve hâlihazırda dünya çapında kullanılırlar.
04:22
Most importantly, they should last a lifetime—
74
262787
3250
En önemlisi, bir ömürlük olmaları gerekir,
bu onları gezegen ve alışveriş için en iyi seçenek hâline getirir.
04:26
making them the best option for the planet, and your groceries.
75
266037
4090
Bu web sitesi hakkında

Bu site size İngilizce öğrenmek için yararlı olan YouTube videolarını tanıtacaktır. Dünyanın dört bir yanından birinci sınıf öğretmenler tarafından verilen İngilizce derslerini göreceksiniz. Videoyu oradan oynatmak için her video sayfasında görüntülenen İngilizce altyazılara çift tıklayın. Altyazılar video oynatımı ile senkronize olarak kayar. Herhangi bir yorumunuz veya isteğiniz varsa, lütfen bu iletişim formunu kullanarak bizimle iletişime geçin.

https://forms.gle/WvT1wiN1qDtmnspy7