How do dogs "see" with their noses? - Alexandra Horowitz

สุนัข "มองเห็น" ด้วยจมูกได้อย่างไร - อเล็กซานดรา โฮโรวิตซ์ (Alexandra Horowitz)

Translator: Panaya Hasitabhan Reviewer: Nuanprang Intarasod

"Hi, Bob."

“สวัสดี บ๊อบ”

"Morning, Kelly. The tulips looks great."

“อรุณสวัสดิ์เคลลี ดอกทิวลิปดูสวยดีนะ”

Have you ever wondered how your dog experiences the world?

คุณเคยสงสัยไหมว่าเจ้าตูบของคุณ รับรู้สิ่งต่าง ๆ ในโลกได้อย่างไร

Here's what she sees.

สิ่งที่เธอมองเห็นเป็นแบบนี้

Not terribly interesting.

ก็ดูไม่ค่อยน่าสนใจเท่าไหร่

But what she smells, that's a totally different story.

แต่สิ่งที่เธอได้กลิ่นนี่สิ ต่างกันอย่างสิ้นเชิง

And it begins at her wonderfully developed nose.

เริ่มต้นจากจมูกที่พัฒนาการมาอย่างน่าทึ่ง

As your dog catches the first hints of fresh air,

เมื่อสุนัขสัมผัสอากาศบริสุทธิ์เพียงน้อยนิด

her nose's moist, spongy outside helps capture any scents the breeze carries.

ผิวนอกของจมูกที่เปียกชื้นและเป็นรู ช่วยมันตรวจหากลิ่นที่พัดมาตามลม

The ability to smell separately with each nostril,

รูจมูกแต่ละรูสามารถดมกลิ่นแยกจากกันได้

smelling in stereo,

โดยการดมกลิ่นจะเป็นแบบสามมิติ

helps to determine the direction of the smell's source

ซึ่งช่วยบอกทิศทางต้นกำเนิดของกลิ่น

so that within the first few moments of sniffing,

ดังนั้น พอดมฟุดฟิดเพียงครู่เดียว

the dog starts to become aware of not just what kind of things are out there

สุนัขไม่เพียงแค่รู้ว่าเป็นกลิ่นของอะไร

but also where they're located.

แต่ยังรู้ว่าต้นตอของกลิ่นอยู่ที่ไหน

As air enters the nose,

เพราะเมื่ออากาศเข้าไปในจมูก

a small fold of tissue divides it into two separate folds,

เนื้อเยื่อที่พับไปมาขนาดเล็ก จะแบ่งจมูกออกเป็นสองช่อง

one for breathing and one just for smelling.

ช่องแรกสำหรับหายใจ และอีกช่องสำหรับดมกลิ่น

This second airflow enters a region

ช่องที่สองนี้นำไปสู่ส่วนที่เต็มไปด้วย

filled with highly specialized olfactory receptor cells,

เซลล์ประสาทที่รับกลิ่นโดยเฉพาะ

several hundred millions of them, compaired to our five million.

ซึ่งมีเป็นร้อยล้านเซลล์เลย เมื่อเทียบกับคนเราที่มีแค่ห้าล้านเซลล์

And unlike our clumsy way of breathing in and out through the same passage,

และขณะที่เราหายใจเข้าและออก ผ่านรูจมูกเดียวกัน

dogs exhale through slits at the side of their nose,

เจ้าตูบจะหายใจออกผ่านช่องแคบ ๆ ข้างจมูก

creating swirls of air that help draw in new odor molecules

ทำให้เกิดลมหมุนที่ช่วยดึงโมเลกุลกลิ่นใหม่ เข้ามาใกล้จมูก

and allow odor concentration to build up over mulitple sniffs.

พอดมไปหลาย ๆ ครั้งก็เกิดกลิ่นที่เข้มข้นขึ้น

But all that impressive nasal architecture wouldn't be much help

แต่โครงสร้างจมูกที่น่าทึ่งนี้ อาจไม่มีประโยชน์มากเท่าไหร่

without something to process the loads of information the nose scoops up.

หากไม่มีสิ่งที่ประมวลผลข้อมูลมากมาย ที่จมูกดึงเข้ามา

And it turns out that the olfactory system dedicated to proessing smells

นั่นคือระบบประสาทรับกลิ่นสำหรับประมวลผล

takes up many times more relative brain area in dogs than in humans.

ซึ่งมีขนาดใหญ่กว่าของคนเราหลายเท่า

All of this allows dogs to distinguish

ทั้งหมดนี้ทำให้เจ้าตูบสามารถแยกแยะ

and remember a staggering variety of specific scents

และจดจำกลิ่นเฉพาะได้มากมาย

at concentrations up to 100 million times less than what our noses can detect.

แม้กลิ่นจะเจือจางกว่าที่จมูกมนุษย์ สัมผัสได้ถึง 100 ล้านเท่า

If you can smell a spritz of perfume in a small room,

เช่นหากคุณได้กลิ่นน้ำหอมอ่อน ๆ ในห้องเล็ก ๆ

a dog would have no trouble smelling it in an enclosed stadium

สุนัขจะสัมผัสกลิ่นดังกล่าว ในสนามกีฬาได้สบาย ๆ

and distinguishing its ingredients, to boot.

แถมยังแยกส่วนผสมของกลิ่นนั้นได้อีกด้วย

And everything in the street, every passing person or car,

ทุก ๆ อย่างบนท้องถนน ผู้คนและรถทุกคันที่สัญจรไปมา

any contents of the neighbor's trash,

ของทุกอย่างในถังขยะของเพื่อนบ้าน

each type of tree,

ต้นไม้แต่ละชนิด

and all the birds and insects in it

รวมทั้งนกและแมลงทุกอย่างบนต้นไม้

has a distinct odor profile telling your dog what it is, where it is,

กลิ่นเฉพาะของสิ่งของต่าง ๆ ทำให้เจ้าตูบรู้ว่าเป็นกลิ่นอะไร อยู่ที่ไหน

and which direction it's moving in.

และเคลื่อนที่มาจากทางไหน

Besides being much more powerful than ours,

นอกจากการรับรู้กลิ่นที่เหนือกว่าเราแล้ว

a dog's sense of smell can pick up things that can't even be seen at all.

ประสาทรับกลิ่นของสุนัขยังรับรู้ ถึงสิ่งที่มองไม่เห็นได้ด้วย

A whole separate olfactory system,

และระบบประสาทรับกลิ่นทั้งหมดนี้

called the vomeronasal organ, above the roof of the mouth,

เรียกว่า โวมีโรนาซอล ออแกน (vomeronasal organ) ซึ่งอยู่เหนือบริเวณปาก

detects the hormones all animals, Including humans, naturally release.

สามารถสัมผัสฮอร์โมนที่สิ่งมีชีวิตต่าง ๆ หลั่งออกมาได้ด้วย

It lets dogs identify potential mates,

สามารถทำให้เจ้าตูบหาคู่ได้

or distinguish between friendly and hostile animals.

หรือแยกแยะสัตว์ที่เป็นมิตรหรือศัตรูได้

It alerts them to our various emotional states,

สามารถรับรู้อารมณ์ของเราได้

and it can even tell them when someone is pregnant or sick.

และยังบอกได้ด้วยว่าคนที่พบท้องหรือป่วย

Because olfaction is more primal than other senses,

เนื่องมาจากประสาทการดมกลิ่น พัฒนาก่อนประสาทอื่น ๆ

bypassing the thalamus to connect directly to the brain structures

ส่งสัญญาณไปทางสมองส่วนธาลามัสและ เชื่อมโยงกับโครงสร้างสมองโดยตรง

involving emotion and instinct,

สัมพันธ์กับอารมณ์และสัญชาตญาณ

we might even say a dog's perception is more immediate and visceral than ours.

อาจกล่าวได้ว่าการรับกลิ่นของสุนัข เป็นสัญชาตญาณที่ไวมากกว่าของคนเรา

But the most amazing thing about your dog's nose

อีกหนึ่งสิ่งที่น่าฉงนที่สุดเกี่ยวกับจมูกสุนัข

is that it can traverse time.

คือ มันสามารถย้อนเวลาได้

The past appears in tracks left by passersby,

อดีต ปรากฏตามทางเดินที่ผู้คนสัญจรไปมา

and by the warmth of a recently parked car

ความร้อนของรถที่เพิ่งจอด

where the residue of where you've been and what you've done recently.

สิ่งที่หลงเลือกจากที่ที่คุณจากมา และสิ่งที่คุณเพิ่งจะทำ

Landmarks like fire hydrants and trees

สิ่งที่สังเกตได้เช่นท่อดับเพลิงและต้นไม้

are aromatic bulletin boards carrying messages of who's been by,

เป็นเหมือนป้ายประกาศ ที่บอกว่าใครผ่านมาทางนี้

what they've been eating,

พวกเขากินอะไรมา

and how they're feeling.

และพวกเขารู้สึกอย่างไร

And the future is in the breeze,

รวมทั้งอนาคตก็วนเวียนอยู่ในสายลม

alerting them to something or someone approaching long before you see them.

เตือนให้พวกมันรู้ว่าอะไรกำลังจะเข้ามา ก่อนที่เราจะเห็นด้วยซ้ำ

Where we see and hear something at a single moment,

ในขณะที่เรามองเห็น หรือได้ยินอะไรบางอย่างเพียงไม่นาน

a dog smells an entire story from start to finish.

เจ้าตูบสัมผัสได้ถึงกลิ่น และรับรู้เรื่องราวตั้งแต่ต้นจนจบ

In some of the best examples of canine-human collaboration,

ตัวอย่างที่ดีที่สุดที่คนกับเจ้าตูบทำงานร่วมกัน

dogs help us by sharing and reacting to those stories.

คือ พวกมันสามารถรับรู้ และแสดงปฏิกิริยาต่อสิ่งเหล่านั้น

They can respond with kindness to people in distress,

พวกมันแสดงออกอย่างอ่อนโยน ต่อคนที่ที่กำลังกังวล

or with aggression to threats

หรือก้าวร้าวต่อสิ่งที่เป็นภัย

because stress and anger manifest as a cloud of hormones

เนื่องจากความเครียดและความโกรธ แสดงออกทางฮอร์โมน

recognizable to the dog's nose.

ที่จมูกสุนัขรับรู้ได้

With the proper training,

ถ้าหากมีการฝึกฝนที่ดี

they can even alert us to invisible threats

พวกมันจะสามารถเตือนเรา ให้รับรู้ถึงภัยที่จะมาถึง

ranging from bombs to cancer.

ตั้งแต่ระเบิด จนถึงมะเร็ง

As it turns out, humanity's best friend

สำหรับเพื่อนที่ดีที่สุดของเรา

is not one who experiences the same things we do,

ไม่ใช่เพียงร่วมรับรู้ ประสบการณ์ต่าง ๆ ด้วยกัน

but one whose incredible nose reveals a whole other world beyond our eyes.

แต่จมูกที่น่าอัศจรรย์นั้นสามารถสัมผัส ประสบการณ์ได้มากกว่าที่ตาเรามองเห็น