How do you know if you have a virus? - Cella Wright

526,979 views ・ 2020-05-18

TED-Ed


โปรดดับเบิลคลิกที่คำบรรยายภาษาอังกฤษด้านล่างเพื่อเล่นวิดีโอ

Translator: Yanawut Manmana Reviewer: Dollaya Piumsuwan
00:06
A new virus emerges and spreads like wildfire.
0
6423
4578
ไวรัสชนิดใหม่ได้อุบัติขึ้น และแพร่กระจายเหมือนไฟป่า
00:11
In order to contain it,
1
11001
1480
เพื่อจำกัดการแพร่กระจาย
00:12
researchers must first collect data about who’s been infected.
2
12481
5296
นักวิจัยจำเป็นจะต้องรวบรวมข้อมูล ว่าใครติดเชื้อแล้วบ้าง
00:17
Two main viral testing techniques are critical:
3
17777
3017
มีสองเทคนิคหลัก ๆ ที่สำคัญ ที่ใช้ในการตรวจหาไวรัส
00:20
one tells you if you have the virus
4
20794
2097
เทคนิคแรกจะบอกว่าคุณมีเชื้อไวรัสหรือไม่
00:22
and the other shows if you’ve already had it.
5
22891
2610
และอีกเทคนิคใช้บอกว่า คุณเคยติดเชื้อไวรัสหรือไม่
00:25
So, how exactly do these tests work?
6
25501
3390
แล้วหลักการทำงานของเทคนิคเหล่านี้ เป็นอย่างไร
00:28
PCR, or polymerase chain reaction testing,
7
28891
3740
พีซีอาร์ หรือ การทดสอบด้วย โพลิเมอเรส เชน รีแอคชัน
00:32
targets the virus’s genetic material in the body
8
32631
3150
มุ่งตรวจหาสารพันธุกรรมของไวรัสในร่างกาย
00:35
and is used to diagnose someone who is currently infected.
9
35781
4420
และใช้ในการวินิจฉัยคนที่กำลังติดเชื้อ
00:40
Yet, this genetic material may be present in such imperceptible amounts
10
40201
4513
แต่สารพันธุกรรมมักจะพบได้ ในปริมาณที่ยากต่อตรวจสอบ
00:44
that actually detecting it is difficult.
11
44714
2790
ซึ่งทำให้การตรวจหานั้นทำได้ยาก
00:47
This is where PCR comes in:
12
47504
2450
นั่นจึงเป็นที่มาของเทคนิค พีซีอาร์
00:49
it’s widely used to amplify genetic information to large enough quantities
13
49954
4107
พีซีอาร์ถูกใช้สำหรับการเพิ่มปริมาณ สารพันธุกรรมเพื่อให้มีปริมาณมากพอ
00:54
that it can be readily observed.
14
54061
2554
ที่จะสามารถถูกตรวจพบได้
00:56
To develop a PCR test for a never-before-seen virus,
15
56615
3490
เพื่อพัฒนาการตรวจหาไวรัส ที่ไม่เคยพบมาก่อนด้วยเทคนิคพีซีอาร์
01:00
researchers first sequence its genetic material, or genome,
16
60105
4000
อันดับแรกนักวิจัยจะต้องหาลำดับ ของสารพันธุกรรมหรือที่เรียกว่า จีโนม
01:04
and identify regions that are unique to that specific virus.
17
64105
4529
และตรวจหาตำแหน่งที่เป็นเอกลักษณ์ ของไวรัสชนิดนั้น
01:08
PCR then targets these particular segments.
18
68634
4128
หลังจากนั้นเทคนิคพีซีอาร์จะพุ่งเป้า ไปยังตำแหน่งจำเพาะนั้น
01:12
A PCR test begins by collecting a sample:
19
72762
3454
การทดสอบด้วยเทคนิคพีซีอาร์ เริ่มต้นด้วยการเก็บตัวอย่าง
01:16
this can be blood for hepatitis viruses, feces for poliovirus,
20
76216
4609
ซึ่งอาจจะเป็นเลือดเพื่อตรวจไวรัสตับอักเสบ อุจจาระเพื่อตรวจไวรัสโปลิโอ
01:20
and samples from the nose or throat for coronaviruses.
21
80825
4000
และตัวอย่างจากจมูกหรือลำคอ เพื่อตรวจไวรัสโคโรน่า
01:24
The sample is taken to a central laboratory
22
84825
2390
จากนั้นตัวอย่าง จะถูกส่งไปยังห้องปฏิบัติการกลาง
01:27
where PCR is performed to test for the presence of the virus’ genome.
23
87215
4521
ที่ซึ่งสามารถตรวจสอบไวรัสจีโนม ด้วยเทคนิคพีซีอาร์ได้
01:31
Genetic information can be encoded via DNA or RNA.
24
91736
4369
ข้อมูลทางพันธุกรรมถูกเก็บได้ ในรูปแบบดีเอ็นเอหรืออาร์เอ็นเอ
01:36
HPV, for example, uses DNA, while SARS-CoV-2, the cause of COVID-19,
25
96105
6588
ตัวอย่างเช่นไวรัสตับอักเสบมีดีเอ็นเอ ในขณะที่ไวรัส SARS-CoV-2
01:42
uses RNA.
26
102693
2470
สาเหตุของโรคโควิด-19 นั้น ใช้อาร์เอ็นเอ
01:45
Before running the PCR, the viral RNA— if present—
27
105163
4294
ก่อนที่จะทดสอบด้วยเทคนิคพีซีอาร์ หากมีอาร์เอ็นเอของไวรัสปรากฎอยู่
01:49
must be reverse transcribed to make a strand of complementary DNA.
28
109457
4208
มันจะถูกแปลงกลับเพื่อ สร้างสายของคอมพลีเมนทารีดีเอ็นเอ
01:53
Researchers then run the PCR.
29
113665
3110
จากนั้นนักวิจัยก็จะเริ่มทดสอบพีซีอาร์
01:56
If the virus is present in the sample, its unique regions of genetic code
30
116775
4097
หากมีไวรัสอยู่ในตัวอย่าง สารพันธุกรรมในบริเวณจำเพาะ
02:00
will be identified by complementary primers and copied by enzymes.
31
120872
4557
จะถูกระบุโดยคอมพรีเมนทารีไพรเมอร์ และถูกเพิ่มจำนวนด้วยเอ็นไซม์
02:05
One strand of DNA becomes hundreds of millions,
32
125429
3430
หนึ่งสายของดีเอ็นเอนั้นสามารถกลายเป็น หลายร้อยล้านสายดีเอ็นเอ
02:08
which are detected using probes marked with fluorescent dye.
33
128859
3660
ซึ่งจะสามารถตรวจวหาได้ จากการทำเครื่องหมายด้วยสีฟลูออเรสเซนต์
02:12
If the PCR machine senses fluorescence,
34
132519
2629
ถ้าหากเครื่องพีซีอาร์ตรวจเจอสัญญาณ ของแสงฟลูออเรสเซนต์
02:15
the sample has tested positive for the virus,
35
135148
2800
นั่นหมายความว่าตัวอย่าง ให้ผลเป็นบวก
02:17
meaning the individual is infected.
36
137948
4000
ซึ่งแปลได้ว่าคนคนนั้นกำลังติดเชื้อ
02:21
Immunoassays, on the other hand,
37
141948
1730
ในทางกลับกัน การทดสอบทางภูมิคุ้มกัน
02:23
tap into the immune system’s memory of the virus,
38
143678
3000
เป็นเทคนิคที่ทดสอบการจดจำไวรัส โดยระบบภูมิคุ้มกัน
02:26
showing if someone has previously been infected.
39
146678
3150
เพื่อใช้แสดงว่าคนคนนั้น เคยผ่านการติดเชื้อมาแล้วหรือไม่
02:29
They work by targeting virus-specific antibodies generated by the immune system
40
149828
4630
เทคนิคนี้ทำงานโดยพุ่งเป้าไปที่แอนติบอดี ที่จำเพาะต่อไวรัสซึ่งถูกผลิตโดยระบบภูมิคุ้มกัน
02:34
during infection.
41
154458
1160
ในระหว่างการติดเชื้อ
02:35
These are specialized classes of proteins
42
155618
2190
แอนติบอดีเป็นโปรตีนชนิดพิเศษ
02:37
that identify and fight foreign substances, like viruses.
43
157808
4414
ที่ใช้ในการระบุและต่อสู้กับสิ่งแปลกปลอม อย่างไวรัส
02:42
Immunoassays may detect IgG antibodies, the most abundant class,
44
162222
4490
การทดสอบทางภูมิคุ้มกันอาจตรวจพบ แอนติบอดีไอจีจีซึ่งเป็นชนิดที่มีปริมาณมาก
02:46
and IgM antibodies, the type that’s first produced in response to a new infection.
45
166712
5511
และไอจีเอ็มซึ่งจะถูกผลิตเป็นชนิดแรก เพื่อตอบสนองต่อการติดเชื้อ
02:52
The presence of IgM antibodies suggests a recent infection,
46
172223
3610
การปรากฏของไอจีเอ็มชี้ให้เห็น ถึงการติดเชื้อในระยะเริ่มต้น
02:55
but since it can take the body over a week to produce a detectable amount,
47
175833
3710
แต่เนื่องจากร่างกายใช้เวลากว่าหนึ่งสัปดาห์ ในการสร้างแอนติบอดีในปริมาณที่วัดได้
02:59
they’re unreliable in diagnosing current infections.
48
179543
3760
การวินิจฉัยไอจีเอ็มจึงไม่น่าเชื่อถือ สำหรับการติดเชื้อ ณ ขณะนั้น
03:03
Meanwhile, IgG antibodies circulate for an extended period after infection;
49
183303
5213
ขณะที่ไอจีจีจะยังคงอยู่ภายหลัง จากการติดเชื้อ
03:08
their presence usually indicates that someone was exposed and recovered.
50
188516
4909
การปรากฏของไอจีจีจึงสามารถใช้วินิจฉัย ว่าใครเคยติดเชื้อและหายแล้ว
03:13
Before the immunoassay,
51
193425
1758
ก่อนที่จะใช้เทคนิคการทดสอบทางภูมิคุ้มกัน
03:15
health professionals draw blood from an individual.
52
195183
2900
ผู้เชี่ยวชาญจะนำตัวอย่างเลือด
03:18
This sample then comes into contact with a portion of the virus of interest.
53
198083
5147
ไปสัมผัสกับไวรัสที่ต้องการตรวจหา
03:23
If the body has, in fact, been exposed to the virus in the past,
54
203230
3643
ถ้าหากร่างกายเคยมีไวรัสในอดีต
03:26
the body’s virus-specific antibodies will bind to it during the test.
55
206873
4363
แอนติบอดีจำเพาะต่อไวรัสที่ร่างกายสร้าง จะเข้าจับไวรัสระหว่างการตรวจ
03:31
This reaction produces a change in color, indicating that the sample tested positive
56
211236
4676
ปฏิกิริยานี้จะทำให้เกิดการเปลี่ยนสี และแสดงให้เห็นว่าตัวอย่างมีผลเป็นบวก
03:35
and that the individual has been exposed to the virus.
57
215912
3756
แสดงว่าบุคคลคนนั้นเคยติดเชื้อไวรัส
03:39
Immunoassays are especially important
58
219668
1960
เทคนิคการทดสอบทางภูมิคุ้มกันนั้น สำคัญเป็นอย่างมาก
03:41
when it comes to retroactively diagnosing people
59
221628
2750
ในการวินิจฉัยย้อนหลัง
03:44
who were infected but went untested.
60
224378
2910
ในคนที่เคยติดเชื้อไวรัส แต่ยังไม่เคยผ่านการทดสอบ
03:47
And there’s exciting potential for those who have developed immunity to a virus:
61
227288
4096
และยังมีเรื่องน่าตื่นเต้นสำหรับผู้ที่ สร้างภูมิคุ้มกันต่อไวรัส
03:51
in some cases, their blood plasma could be used as treatment
62
231384
3440
ในบางกรณี นำ้เลือดของพวกเขา สามารถใช้รักษา
03:54
in people who are currently fighting it.
63
234824
3252
ผู้ที่กำลังต่อสู้กับเชื้อไวรัสอยู่
03:59
PCR and immunoassays are always in the process
64
239211
2797
เทคนิคพีซีอาร์และ เทคนิคการทดสอบทางภูมิคุ้มกันจะได้รับ
04:02
of becoming more accurate and efficient.
65
242008
2610
การพัฒนาให้มีประสิทธิภาพ และมีความแม่นยำมากขึ้นตลอดเวลา
04:04
For example,
66
244618
1060
ตัวอย่างเช่น
04:05
innovations in PCR have led to the use of self-contained testing devices
67
245678
4376
นวัตกรรมในเรื่องพีซีอาร์ นำไปสู่การใช้เครื่องทดสอบทุกขั้นตอนในตัว
04:10
that relay results within one hour.
68
250054
3010
ที่ให้ผลลัพธ์ภายในหนึ่งชั่วโมง
04:13
Digital PCR, which quantifies individual pieces of target DNA,
69
253064
4346
หรือดิจิทัลพีซีอาร์ ซึ่งสามารถวิเคราะห์ แต่ละส่วนของอาร์เอ็นเอเป้าหมาย
04:17
shows promise in further boosting accuracy.
70
257410
2887
ส่งสัญญาณที่ดีในการเพิ่ม ความแม่นยำมากขึ้นเรื่อย ๆ
04:20
And although immunoassays are difficult to develop quickly,
71
260297
3162
และแม้ว่าการทดสอบทางภูมิคุ้มกัน อาจยากต่อการพัฒนาอย่างรวดเร็ว
04:23
researchers in Singapore were able to create one for SARS-CoV-2
72
263459
4249
แต่นักวิจัยจากสิงคโปร์สามารถที่จะพัฒนา เทคนิคนี้สำหรับ SAR-CoV-2
04:27
even before COVID-19 was declared a pandemic.
73
267708
3570
ได้ก่อนที่การระบาดของโควิด-19 จะถูกประกาศเสียอีก
04:31
These tests— along with the scientists who develop them
74
271278
2990
การทดสอบเหล่านี้ ตลอดจน เหล่านักวิทยาศาสตร์ที่พัฒนาพวกมัน
04:34
and the health professionals who administer them—
75
274268
2470
และผู้เชี่ยวชาญทางด้านการแพทย์ ที่ทำการทดสอบเหล่านี้
04:36
are absolutely essential.
76
276738
2290
ต่างมีความสำคัญทั้งสิ้น
04:39
And when deployed early, they can save millions of lives.
77
279028
4230
และเมื่อการทดสอบเหล่านี้ถูกนำไปใช้แต่เนิ่น ๆ พวกมันจะสามารถช่วยชีวิตคนได้นับล้าน
เกี่ยวกับเว็บไซต์นี้

ไซต์นี้จะแนะนำคุณเกี่ยวกับวิดีโอ YouTube ที่เป็นประโยชน์สำหรับการเรียนรู้ภาษาอังกฤษ คุณจะได้เห็นบทเรียนภาษาอังกฤษที่สอนโดยอาจารย์ชั้นนำจากทั่วโลก ดับเบิลคลิกที่คำบรรยายภาษาอังกฤษที่แสดงในแต่ละหน้าของวิดีโอเพื่อเล่นวิดีโอจากที่นั่น คำบรรยายเลื่อนซิงค์กับการเล่นวิดีโอ หากคุณมีความคิดเห็นหรือคำขอใด ๆ โปรดติดต่อเราโดยใช้แบบฟอร์มการติดต่อนี้

https://forms.gle/WvT1wiN1qDtmnspy7