Vampires: Folklore, fantasy and fact - Michael Molina

แวมไพร์: ตำนาน, เรื่องเล่า และ เรื่องจริง - ไมเคิล โมลินา

Translator: Yada Sattarujawong Reviewer: Sritala Dhanasarnsombut

Good evening!

สวัสดียามเย็นครับ

What's the matter?

เป็นอะไรกันไปล่ะครับ

Are you afraid of vampires?

หรือว่าคุณกลัวแวมไพร์

He he, no need to worry,

หึๆ ไม่ต้องกังวลไปหรอกครับ

I'm not staying for dinner.

ผมไม่ได้มาทานอาหารเย็น

(Laughter)

(หัวเราะ) ผมมาที่นี่เพื่อบอกเล่า

I'm here to guide you through a brief history of vampires,

ประวัติสั้นๆ ของพวกเราเหล่าแวมไพร์

illustrating how our image has changed

เพื่อให้ทุกคนเข้าใจเรื่อง รูปลักษณ์ที่เปลี่ยนไปของเรา

from a shambling corpse

ว่าเปลี่ยนจากซากศพเดินได้

to the dapper gentleman you see before you.

กลายมาเป็นชายหนุ่มสุดเนี้ยบ อย่างที่เห็นกัน ได้อย่างไร

Vampires are nearly as old as you humans.

แวมไพร์ก็มีประวัติเก่าแก่มาเท่าๆ กับมนุษย์

Stories about us, revenants,

เรื่องราวเกี่ยวกับพวกพ้องของเรา หลักฐานต่างๆ

ปรากฏในวัฒนธรรมต่างๆ

appear in cultures extending as far back as prehistoric times.

ตั้งแต่ช่วงก่อนประวัติศาสตร์

But we weren't called vampires back then

แต่ในตอนนั้น พวกเรายังไม่ถูกเรียกว่า แวมไพร์

and most of us did not look the way we imagine vampires today.

และพวกเราส่วนใหญ่ก็ไม่ได้มีรูปลักษณ์

อย่างที่ทุกคนจินตนาการถึงพวกเราทุกวันนี้

Ha, far from it!

ห่างกันไกลเลยทีเดียว

For example, the Mesopotamian Lamashtu

ตัวอย่างเช่นเรื่องเล่า ลามาชตู ของชาวเมโสโปเตเมีย

was a creature with the head of a lion and the body of the donkey,

กล่าวถึงสิ่งมีชีวิตที่มีหัวเป็นสิงโต

และมีร่างเป็นลา

and the ancient Greek striges

หรือ สไตรเจส ของชาวกรีกโบราณ

were simply described as bloodthirsty birds.

ที่มีคำบรรยายไว้ว่าเป็นนกที่กระหายเลือด

Others were even stranger.

เรื่องเล่าอื่นๆ ยิ่งแปลกไปกันใหญ่

The Philippine manananggal would sever her upper torso

ชาวฟิลิปปินส์ เล่าถึง มานานังกัล ซึ่งมีร่างท่อนบน

and sprout huge, bat-like wings to fly.

และมีปีกขนาดใหญ่ รูปร่างเหมือนปีกค้างคาว

The Malaysian penanggalan was a flying female head

ชาวมาเลเซีย เล่าถึง เปนานกาลัน หัวของหญิงสาวที่บินได้

with dangling entrails.

และมีอวัยวะภายในห้อยโตงเตง

(Laughter)

ฮี่ ฮี่ ฮี่ ฮี่ (หัวเราะ)

And the Australian Yara-ma-yha-who

ชาวออสเตรเลียเล่าถึง ยารา มา ยาห์ อูห์

was a little red guy with a big head,

ซึ่งเป็นสิิ่งมีชีวิตร่างเล็กตัวสีแดง ที่มีหัวขนาดใหญ่

a large mouth,

และมีปากกว้าง

and bloodsuckers on his hands and feet.

และยังดูดเลือดได้ด้วยมือและเท้าอีกด้วย

Oh, and let's not forget the Caribbean's soucouyant,

ที่ไม่ควรจะลืมไปก็คือ สุกุยาน ของชาวแคริเบียน

the West African obayifo,

โอเบยิโฟ ของชาวแอฟริกันตะวันตก

and the Mexican Tlahuelpuchi.

ตัลฮูเอลปูชิ ของชาวเม็กซิกัน

(Laughter)

ญาติๆ ผมล้วนแล้วแต่มีเสน่ห์ น่าสนใจใช่ไหมครับ?

Charming, aren't they?

Though they may look vastly different,

ถึงแม้ว่าหน้าตาพวกเราจะไม่เหมือนกัน

all of these beings have one common characteristic:

แต่ทุกคนก็มีลักษณะร่วมกันอย่างหนึ่ง

They sustain themselves by consuming the life force of a living creature.

คือมีชีวิตอยู่ได้ ด้วยการดูดเอา

พลังชีวิตของสิ่งมีชีวิตอื่น

This shared trait is what defines a vampire --

นี่เองคือลักษณะเฉพาะของพวกเราชาวแวมไพร์

all the other attributes change with the tides.

ลักษณะอื่นๆ อาจจะเปลี่ยนแปลงไปตามกระแส

So, how do we arrive

แล้ว เรากลายมาเป็น

at the reanimated fellow you see before you?

ลักษณะอย่างที่คุณเห็นอยู่ ได้อย่างไร

Our modern ideal emerges in 18th-century Eastern Europe.

หน้าตายุคใหม่ของพวกเรา

ถือกำเนิดขึ้นในยุโรปตะวันออก ช่วงศตวรรษที่ 18

With the dramatic increase of vampire superstitions,

จากความหวาดกลัวแวมไพร์แพร่อย่างกว้างขวาง

stories of bloodsucking, shadowy creatures

และเรื่องเกี่ยวกับสิ่งมีชีวิตจอมดูดเลือด และแฝงตัวอยู่ในเงามืด

become nightly bedside terrors.

กลายมาเป็น เรื่องเล่าสยองขวัญก่อนนอน

And popular folklore,

และเรื่องเล่าพื้นบ้านยอมนิยม

like the moroi among the Romani people

เช่นเรื่องของ โมรอย ในกลุ่มชาวโรมาเนีย

and the lugat in Albania,

และเรื่อง ลูกัต ในกลุ่มชาวอัลบาเนีย

provide the most common vampire traits known today,

เรื่องเล่าเหล่านี้เอง คือที่มาของลักษณะ ของแวมไพร์อย่างที่เรารู้จักกัน

such as vampires being undead

ความเป็นอมตะ

and nocturnal and shape-shifting.

หากินในเวลากลางคืน

ความสามารถในการเปลี่ยนร่างได้

You see, Eastern Europe in the 18th century

ยุโรปตะวันออกในช่วงศตวรรษที่ 18

was a pretty grim place

มีบรรยากาศที่ออกจะหดหู่อยู่สักหน่อย

with many deaths occurring from unknown diseases and plagues.

การตายเป็นเรื่องที่พบได้ทั่วไป

ทั้งจากโรคระบาด และโรคร้ายที่ไม่มีใครรู้จัก

Without medical explanations, people searched for supernatural causes

เนื่องจากยังไม่มีคำอธิบายทางการแพทย์

คนจึงเริ่มมองหาคำอธิบายเหนือธรรมชาติ

and found what looked like evidence in the corpses of the victims.

และตรวจพบสิ่งที่ดูเหมือนจะเป็นหลักฐาน

จากศพของเหยื่อ

When villagers dug up bodies

เมื่อชาวบ้านขุดศพของผู้เสียชีวิตขึ้นมา

to discern the cause of the mysterious deaths,

เพื่อศึกษาสาเหตุการตายอันลึกลับ

they would often find the cadavers

พวกเขามักจะพบว่า ร่างของผู้เสียชีวิต

looking very much alive --

ดูเหมือนว่ายังมีชีวิตอยู่

longer hair and fingernails,

มีผม และเล็บที่ยาวขึ้น

bloated bellies,

หน้าท้องที่นูนขึ้น

and blood at the corners of mouths.

รวมทั้งรอยเลือดที่มุมปาก

(Laughter)

หึๆ เห็นชัดๆ ว่าคนเหล่านี้ยังไม่ตาย

Clearly, these people were not really dead.

Heh, they were vampires!

พวกเขาต้องเป็นแวมไพร์แน่ๆ

And they had been leaving their graves

แวมไพร์เหล่านี้คงจะออกจากหลุมศพ

ไปเอาชีวิตของคนเป็น

to feast on the living.

(Grunt)

The terrified villagers would quickly enact

ชาวบ้านที่พากันหวาดกลัว จึงเร่งสร้าง

a ritual to kill the undead.

พิธีกรรมต่างๆ ในการปราบผีดิบ

The practices varied across the region,

ซึ่งก็แตกต่างออกไปในภูมิภาคต่างๆ

but usually included beheadings,

แต่ส่วนใหญ่แล้วมักจะประกอบด้วย การตัดคอ

burnings, and staking the body to the coffin

เผาศพ

หรือตอกร่างของผู้เสียชีวิตติดกับโลงศพ

to prevent it from getting up.

เพื่อไม่ให้ลุกออกมาได้

(Laughter)

Grizzly stuff!

น่าขนลุกใช่ไหมล่ะ

But what the villagers interpreted as unholy reanimation

แต่สิ่งที่ชาวบ้านนึกว่าเป็นผีดิบคืนชีพนั้น

were actually normal symptoms of death.

ที่จริงแล้วเป็นลักษณะการเปลี่ยนแปลง ของศพตามธรรมชาติ

When a body decomposes, the skin dehydrates,

เมื่อร่างของเราเริ่มเน่าเปื่อย

ผิวหนังของเราสูญเสียความชุ่มชื้น

causing the hair and fingernails to extend.

ทำให้ผมและเล็บยาวขึ้น

Bacteria in the stomach creates gases

แบคทีเรียในช่องท้องเจริญเติบโต ทำให้เกิดแก๊ส

that fill the belly,

ที่ทำให้ช่องท้องดูบวมนูนขึ้น

which force out blood and matter through the mouth.

และแรงดันของแก๊สเหล่านี้็ก็ทำให้มีเลือด หรือของเหลวไหลออกทางปาก

Unfortunately, this science was not yet known,

เผอิญว่า ในตอนนั้น วิทยาศาสตร์ยังไม่แพร่หลาย

so the villagers kept digging.

ชาวบ้านก็เลยขุดศพกันต่อไป

In fact, so many bodies were dug up

มีศพถูกขุดขึ้นมามากมายจริงๆ

that the Empress of Austria

จนจักรพรรดินีแห่งออสเตรีย

sent her physician around to disprove the vampire stories,

ต้องส่งหมอออกตรวจพิสูจน์ เพื่อลดความงมงายในเรื่องแวมไพร์

and she even established a law prohibiting grave tampering.

นอกจากนี้ยังทรงออกกฏหมาย

ห้ามการขุดค้นหลุมฝังศพ

Still, even after the vampire hunts had died down,

แต่ถึงอย่างนั้นแล้ว หลังจากยุคการล่าแวมไพร์เริ่มซาไป

the stories of legends survived in local superstition.

เรื่องราว และตำนานก็ยังคงอยู่

ในความเชื่อพื้นบ้าน

This led to works of literature, such as Polidori's "The Vampyre,"

ซึ่งความเชื่อและเรื่องเล่าเหล่านี้ ทำให้เกิดงานวรรณกรรมขึ้น

เช่นผลงานเรื่อง เดอะแวมไพร์ ของ โปลิโดรี่

the Gothic novel "Carmilla,"

นวนิยายโกธิกเรื่อง คาร์มิลล่า

and, most famously, Bram Stoker's "Dracula."

และที่ดังที่สุด ก็คือ เรื่อง แดร็กคูล่า ของ บราห์ม สโตรกเกอร์

Although Stoker incorporated historical material,

ถึงแม้ สโตรกเกอร์ พยายามรวม เรื่องจากประวัติศาสตร์

เช่นเรื่อง อลิซาเบธ บาโธรี่ อาบเลือดของสาวพรหมจรรย์

like Elizabeth Báthory's virgin blood baths

หรือการประหาร วาล์ด ดรากูล อย่างโหดเหี้ยม

and the brutal executions of Vlad Dracul,

เพราะว่าเรื่องเล่าเหล่านี้

it was these local myths

คือที่มาและองค์ประกอบหลัก ในนวนิยายของเขา

that inspired the main elements of his story:

ฉากที่อยู่ในแถบทรานซิลเวเนีย

the Transylvanian setting,

การใช้กระเทียมเพื่อป้องกันตัว

using garlic to defend oneself,

การตอกลิ่มที่หัวใจ

and the staking of the heart.

ถึงแม้ว่าเราจะคุ้นเคยกับลักษณะต่างๆ เหล่านี้

While these attributes are certainly familiar to us,

แต่ที่จริงล้วน เป็นส่วนที่สโตรกเกอร์ คิดขึ้นใหม่ทั้งสิ้น

elements he invented himself have also lasted over the years:

แต่เรื่องเหล่านี้ก็ยังคงอยู่ และพัฒนาต่อมา

กลายเป็นการกลัวไม้กางเขน

fear of crucifixes,

แพ้แสงอาทิตย์

weakness in sunlight,

หรือการที่แวมไพร์

and the vampire's inability to see their reflection.

มองไม่ห็นเงาของตัวเองในกระจก

ด้วยการคิดค้นลักษณะเหล่านี้ขึ้นใหม่

By inventing new traits,

สโตรกเกอร์ ได้รือฟื้นความเชื่อเก่าๆ

Stoker perfectly enacted the age-old tradition

ขยายความเรื่องเล่าเดิมๆ

of elaborating upon and expanding the myth of vampires.

และต่อเติมนิทานปรัมปราของแวมไพร์

อย่างที่เราเห็นกันทุกวันนี้

As we saw, maybe you met my relatives,

คุณอาจจะได้พบญาติๆ ของผม

ในหมู่สัตว์มากมาย ที่ออกหากินยามค่ำคืน

a huge of variety of creatures stalked the night before Dracula,

ก่อนที่จะมีเรื่องเล่าเกี่ยวกับ แดร็กคูล่า

และเรื่องราวเหล่านี้ก็จะยังคงถูกเล่าขาน

and many more will continue to creep through our nightmares.

และกลายเป็นส่วนหนึ่งของฝันร้ายของเรา

ตราบใดที่สิ่งมีชีวิตเหล่านี้่

Yet, so long as they subsist off a living being's life force,

ดูดเอาพลังชีวิต จากสิ่งมีชีวิตอื่น

พวกเขาก็เป็นส่วนหนึ่งของเผ่าพันธุ์ของเรา

they are part of my tribe.

แม้แต่แวมไพร์ที่เรืองแสงนั่นก็ด้วย

Even sparkling vampires can be included.

เพราะถึงอย่างไร ทั้งหมดนี้ก็คือ เรื่องเล่า

After all, it's the continued storytelling and reimagining of the vampire legend

และตำนานของแวมไพร์ ที่เล่าขานต่อๆ กัน

และพวกเราก็มีชีวิตอยู่ในเรื่องราวเหล่านี้

that allows us to truly live

ตลอดกาล

forever.

ฮ่า ฮ่า ฮ่า ฮ่า ฮ่า

(Ominous laughter)