The rise and fall of history’s first empire - Soraya Field Fiorio

Translator: Pattara Jermsawat Reviewer: Sakunphat Jirawuthitanant

History’s first empire rose out of a hot, dry landscape,

ประวัติศาสตร์ของอาณาจักรที่ถือกำเนิดขึ้น ในบริเวณอันแสนร้อนและแห้งแล้ง

without rainfall to nourish crops, without trees or stones for building.

ปราศจากน้ำฝนสำหรับพืชพันธุ์ ปราศจากต้นไม้และหินสำหรับก่อสร้าง

In spite of all this, its inhabitants built the world’s first cities,

แม้จะมีข้อจำกัดมากมาย เหล่าผู้ตั้งถิ่นฐาน ต่างได้สร้างเมืองแรกๆ ของโลกในบริเวณนี้

with monumental architecture and large populations—

เมืองที่เต็มไปด้วยสถาปัตยกรรมอันน่าทึ่ง พร้อมด้วยจำนวนประชากรมหาศาล

and they built them entirely out of mud.

และพวกเขาสร้างทุกสิ่งขึ้นมาจากโคลน

Sumer occupied the southern part of modern Iraq

ชาวสุเมอร์เคยครอบครองบริเวณทางใต้ ของดินแดนที่เป็นประเทศอิรักในปัจจุบัน

in the region called Mesopotamia.

หรือดินแดนเมโสโปเตเมีย

Mesopotamia means “between two rivers”—

เมโสโปเตเมีย แปลว่า "ระหว่างสองแม่น้ำ"

the Tigris and the Euphrates.

แม่น้ำไทกริส และ แม่น้ำยูเฟรติส

Around 5000 BCE, early Sumerians used irrigation channels, dams, and reservoirs

5,000 ปีก่อนคริสตกาล ชาวสุเมเรียนกลุ่มแรก ได้สร้างคลองชลประทาน เขื่อน อ่างเก็บน้ำ

to redirect river water and farm large areas of previously bone-dry land.

เพื่อทื่จะนำน้ำจากแม่น้ำมาทำการเกษตร ในบริเวณที่เคยแห้งผาก

Agricultural communities like this were slowly springing up around the world.

ชุมชนเกษตรกรรมเช่นนี้ ได้กระจายตัวอย่างช้าๆ ไปทั่วโลก

But Sumerians were the first to take the next step.

แต่ชาวสุเมเรียนนั้นเป็นพวกแรก ที่ยกระดับชุมชนของตนไปอีกขั้นหนึ่ง

Using clay bricks made from river mud,

โดยใช้ก้อนอิฐที่ทำจากโคลนแม่น้ำ

they began to build multi-storied homes and temples.

พวกเขาได้เริ่มก่อสร้างอาคารหลายชั้น ที่ใช้เป็นบ้านพักอาศัยหรือวัดวาอาราม

They invented the wheel—

พวกเขาได้คิดค้นล้อขึ้น

a potter’s wheel, for turning mud into household goods and tools.

จานหมุนของช่างปั้นที่จะเปลี่ยนโคลน ให้กลายเป็นข้าวของเครื่องมือเครื่องใช้

Those clay bricks gave rise to the world’s first cities,

ก้อนอิฐจากโคลนเหล่านั้นเป็นรากฐาน ของการก่อร่างสร้างตัวของเมืองแรกๆ ของโลก

probably around 4500 BCE.

ในช่วง 4,500 ปีก่อนคริสตกาล

At the top of the city’s social ladder were priests and priestesses,

นักบวชทั้งบุรุษและสตรีนั้น จะมีสถานะอยู่ขั้นบนสุดของบันไดสังคม

who were considered nobility,

และถูกจัดว่าเป็นพวกชนชั้นสูง

then merchants, craftspeople, farmers, and enslaved people.

พ่อค้า ช่างฝีมือ เกษตรกร และทาส อยู่ในตำแหน่งที่ลดหลั่นกันลงมาในสังคม

The Sumerian empire consisted of distinct city-states

อาณาจักรสุเมเรียน ถูกจัดว่าเป็นนครรัฐที่โดดเด่น

that operated like small nations.

ดำเนินกิจกรรมต่างๆ เหมือนรัฐประชาชาติเล็กๆ

They were loosely linked by language and spiritual belief

สังคมถูกเชื่อมโยงกันอย่างหลวมๆ ด้วยภาษาและความเชื่อทางจิตวิญญาณ

but lacked centralized control.

แต่ยังขาดอำนาจศูนย์กลาง

The earliest cities were Uruk, Ur, and Eridu,

เมืองแรกๆ ที่เกิดขึ้นมีชื่อว่า อูรุค อูร์ และ อิริดู

and eventually there were a dozen cities.

และต่อมาก็กลายเป็นหลายสิบเมือง

Each had a king who served a role somewhere between a priest and a ruler.

แต่ละเมืองจะมีกษัตริย์ ที่ทำหน้าที่กึ่งพระกึ่งผู้ปกครอง

Sometimes they fought against each other to conquer new territories.

และในบางครั้งพวกเขาก็ต่อสู้กันเอง เพื่อขยายดินแดน

Each city was dedicated to a patron deity, considered the city’s founder.

แต่ละเมืองนั้นได้ถูกอุทิศให้แด่เทพอุปถัมภ์ ซึ่งจะถูกเล่าขานว่าเป็นผู้สร้างเมือง

The largest and most important building in the city was this patron god’s home:

สิ่งก่อสร้างที่ใหญ่ที่สุดและสำคัญที่สุด ของเมืองคืออารามแห่งเทพอุปถัมภ์ประจำเมือง

the ziggurat, a temple designed as a stepped pyramid.

ซิกกูแรต อารามที่ถูกออกแบบให้ มีรูปทรงแบบปิรามิดขั้นบันได

Around 3200 BCE, Sumerians began to expand their reach.

ราว 3,200 ปีก่อนคริสตกาล ชาวสุเมเรียนได้เริ่มขยายอิทธิพลของตน

The potter’s wheel found a new home on chariots and wagons.

จานหมุนของช่างปั้นได้ถูกเปลี่ยนให้ไปอยู่ บนรถม้าศึกและเกวียนสินค้า

They built boats out of reeds and date palm leaves,

พวกเขาสร้างเรือจากต้นกก และใบของต้นอินทผลัม

with linen sails that carried them vast distances by river and sea.

และขึงใบเรือด้วยผ้าลินินที่พาเรือของพวกเขา เดินทางระยะไกลทั้งในแม่น้ำและทะเล

To supplement scarce resources, they built a trade network

เพื่อค้นหาสินค้าที่ขาดแคลน พวกเขาได้สร้างเครือข่ายการค้าขึ้น

with the rising kingdoms in Egypt, Anatolia, and Ethiopia,

กับอาณาจักรที่กำลังเติบโต เช่น อียิปต์ อนาโตเลีย และเอธิโอเปีย

importing gold, silver, lapis lazuli, and cedar wood.

พวกเขานำเข้าทองคำ แร่เงิน หินลาปิซลาซูรี่ และไม้จำพวกสน

Trade was the unlikely impetus

การค้านั้นไม่น่าจะเป็นแรงผลักดันหลัก

for the invention of the world’s first writing system.

สำหรับการคิดค้นระบบการเขียนระแบบแรกของโลก

It started as a system of accounting for Sumerian merchants

แต่มันเริ่มจากระบบการทำบัญชี ของพ่อค้าชาวสุเมเรียน

conducting business with traders abroad.

ที่ทำธุรกิจกับพ่อค้าต่างชาติ

After a few hundred years, the early pictogram system

หลังจากผ่านมาไม่กี่ร้อยปี ระบบรูปสัญลักษณ์แรกๆ

called cuneiform turned into a script.

ที่ถูกเรียกว่า คูนิฟอร์ม ก็ได้กลายเป็นภาษาเขียน

The Sumerians drafted up the first written laws

ชาวสุเมเรียนได้ร่าง กฎหมายลายลักษ์อักษรฉบับแรกๆ ขึ้น

and created the first school system, designed to teach the craft of writing—

และได้สร้างระบบโรงเรียนที่ถูกออกแบบ ให้สอนงานช่างฝีมือและงานเขียน

and pioneered some less exciting innovations, like bureaucracy and taxes.

ทั้งยังคิดค้นนวัตกรรมที่ไม่น่าตื่นเต้น สักเท่าไหร่ เช่นระบบราชการและระบบภาษี

In the schools, scribes studying from dawn to dusk,

ในโรงเรียน อาลักษณ์ทั้งหลาย ต่างเรียนตั้งแต่เช้ายันค่ำ

from childhood well into adulthood.

ตั้งแต่เป็นเด็กเล็กจนกระทั่งโตเป็นผู้ใหญ่

They learned accounting, mathematics, and copied works of literature—

พวกเขาเรียนการบัญชี คณิตศาสตร์ และคัดลอกงานวรรณกรรมต่างๆ เช่น

hymns, myths, proverbs, animal fables, magic spells,

บทเพลงสวด ตำนาน ภาษิต นิทานเกี่ยวกับสัตว์ มนต์คาถา

and the first epics on clay tablets.

และมหากาพย์เรื่องแรกๆ บนแผ่นดินเหนียว

Some of those tablets told the story of Gilgamesh,

แผ่นดินเหนียวเหล่านั้นบางแผ่น เล่าเรื่องราวของ กิลกาเมช

a king of the city of Uruk who was also the subject of mythical tales.

กษัตริย์แห่งอูรุค ผู้เป็นที่ถูกกล่าวถึงในตำนานปรัมปรา

But by the third millennium BCE, Sumer was no longer the only empire around,

แต่เมื่อ 3,000 ปีก่อนคริสตกาล สุเมอร์ก็ไม่ใช่อาณาจักรเดียวในบริเวณนั้น

or even in Mesopotamia.

หรือแม้กระทั่งในทั้งดินแดนเมโสโปเตเมีย

Waves of nomadic tribes poured into the region from the north and east.

คลื่นของชนเผ่าเร่ร่อนถาโถมเข้ามา ทั้งจากทางเหนือและจากทางตะวันออก

Some newcomers looked up to the Sumerians, adopting their way of life

ผู้มาใหม่บางกลุ่มต่างรับเอาการใช้ชีวิต แบบชาวสุเมเรียนมาปรับใช้

and using the cuneiform script to express their own languages.

และใช้อักษรคูนิฟอร์ม ในการสื่อสารภาษาของพวกเขา

In 2300 BCE, the Akkadian king Sargon conquered the Sumerian city-states.

2,300 ปีก่อนคริสตกาล ซาร์กอน กษัตริย์อัคคาเดียน ได้พิชิตนครรัฐสุเมเรียน

But Sargon respected Sumerian culture,

แต่ซาร์กอนนั้นเคารพวัฒนธรรมสุเมเรียน

and Akkadians and Sumerians existed side-by-side for centuries.

จึงทำให้ทั้งอัคคาเดียนและสุเมเรียน ดำรงอยู่ด้วยกันเป็นเวลาหลายศตวรรษ

Other invading groups focused only on looting and destruction.

ผู้บุกรุกอื่นๆ นั้นพุ่งเป้า ไปที่การปล้นสะดมและการทำลายล้าง

Even as Sumerian culture spread,

ถึงแม้ว่าวัฒนธรรมสุเมเรียนจะกระจายออกไป

a steady onslaught of invasions killed off the Sumerian people by 1750 BCE.

การบุกรุกและฆ่าอย่างเหี้ยมโหด ก็ยังคงดำเนินต่อไปจน 1,750 ปีก่อนคริสตกาล

Afterward, Sumer disappeared back into the desert dirt,

ภายหลัง ชาวสุเมอร์ก็ได้หายสาบสูญไป หายไปในความแห้งแล้งของทะเลทราย

not to be rediscovered until the 19th century.

จนได้รับการค้นพบในศตวรรษที่ 19

But Sumerian culture lived on for thousands of years—

แต่วัฒนธรรมสุเมเรียนนั้นยังคงอยู่ ต่อมาอีกหลายพันปี

first through the Akkadians, then the Assyrians, then the Babylonians.

จากการส่งผ่านชาวอัคคาเดียน อัสซีเรียน และชาวบาบีโลเนียน

The Babylonians passed Sumerian inventions and traditions through

หลังจากนั้นชาวบาบิโลเนียนก็ได้ส่งต่อ นวัตกรรมและจารีตของชาวสุเมเรียน

along Hebrew, Greek, and Roman cultures.

ให้กับวัฒนธรรมของชาวฮิบรู กรีกและโรมัน

Some persist today.

ซึ่งบางอย่างก็ยังคงอยู่จนถึงทุกวันนี้