The rise and fall of history’s first empire - Soraya Field Fiorio

1,371,144 views ・ 2020-10-15

TED-Ed


Κάντε διπλό κλικ στους αγγλικούς υπότιτλους παρακάτω για να αναπαραγάγετε το βίντεο.

Επιμέλεια: Giannis Tsiougkos
00:07
History’s first empire rose out of a hot, dry landscape,
0
7689
5318
Η πρώτη αυτοκρατορία στην ιστορία αναδύθηκε από ένα ζεστό και άγονο τοπίο,
δίχως βροχές να τρέφουν τα σπαρτά,
00:13
without rainfall to nourish crops, without trees or stones for building.
1
13007
5780
χωρίς δέντρα ή πέτρες για κατασκευές.
00:18
In spite of all this, its inhabitants built the world’s first cities,
2
18787
5353
Παρ′ όλα αυτά, οι κάτοικοί της έχτισαν τις πρώτες πόλεις του κόσμου,
00:24
with monumental architecture and large populations—
3
24140
4086
με μνημειώδη αρχιτεκτονική και μεγάλους πληθυσμούς.
00:28
and they built them entirely out of mud.
4
28226
4316
Και τις έχτισαν εξ ολοκλήρου από λάσπη.
00:32
Sumer occupied the southern part of modern Iraq
5
32542
3510
Οι Σουμέριοι καταλάμβαναν το νότιο τμήμα του σημερινού Ιράκ
00:36
in the region called Mesopotamia.
6
36052
2700
στην περιοχή που ονομάζεται Μεσοποταμία.
00:38
Mesopotamia means “between two rivers”—
7
38752
3180
Μεσοποταμία σημαίνει «μεταξύ δύο ποταμών»,
00:41
the Tigris and the Euphrates.
8
41932
2960
του Τίγρη και του Ευφράτη.
00:44
Around 5000 BCE, early Sumerians used irrigation channels, dams, and reservoirs
9
44892
7141
Γύρω στο 5000 π.Χ., οι Σουμέριοι χρησιμοποιούσαν αρδευτικά κανάλια,
φράγματα και τεχνητές λίμνες,
00:52
to redirect river water and farm large areas of previously bone-dry land.
10
52033
6427
για να ανακατευθύνουν το νερό των ποταμών και να καλλιεργούν μεγάλες εκτάσεις
ξηράς έως τότε γης.
00:58
Agricultural communities like this were slowly springing up around the world.
11
58460
4516
Τέτοιες αγροτικές κοινότητες άρχιζαν να εμφανίζονται σε όλο τον κόσμο.
01:02
But Sumerians were the first to take the next step.
12
62976
3790
Όμως, οι Σουμέριοι ήταν οι πρώτοι που έκαναν το επόμενο βήμα.
01:06
Using clay bricks made from river mud,
13
66766
2570
Χρησιμοποιώντας πήλινα τούβλα από λάσπη ποταμού,
01:09
they began to build multi-storied homes and temples.
14
69336
4000
άρχισαν να χτίζουν πολυώροφα σπίτια και ναούς.
01:13
They invented the wheel—
15
73336
1260
Εφηύραν τον τροχό
01:14
a potter’s wheel, for turning mud into household goods and tools.
16
74596
5013
- έναν τροχό κεραμικής, για τη μετατροπή της λάσπης σε οικιακά σκεύη και εργαλεία.
01:19
Those clay bricks gave rise to the world’s first cities,
17
79609
4294
Χάρη σε αυτά τα πήλινα τούβλα ανεγέρθηκαν οι πρώτες πόλεις στον κόσμο,
01:23
probably around 4500 BCE.
18
83903
3790
πιθανόν γύρω στο 4500 π.Χ.
01:27
At the top of the city’s social ladder were priests and priestesses,
19
87693
4556
Στην κορυφή της κοινωνικής πυραμίδας βρίσκονταν οι ιερείς και οι ιέρειες,
01:32
who were considered nobility,
20
92249
2133
που θεωρούνταν αριστοκρατία,
01:34
then merchants, craftspeople, farmers, and enslaved people.
21
94382
5674
έπειτα οι έμποροι, οι τεχνίτες, οι αγρότες και, τέλος, οι σκλάβοι.
01:40
The Sumerian empire consisted of distinct city-states
22
100056
3840
Η αυτοκρατορία των Σουμερίων αποτελείτο από ξεχωριστές πόλεις-κράτη
01:43
that operated like small nations.
23
103896
2610
που λειτουργούσαν σαν μικρά έθνη.
01:46
They were loosely linked by language and spiritual belief
24
106506
3380
Συνδέονταν έως έναν βαθμό μέσω της γλώσσας και της θρησκείας,
01:49
but lacked centralized control.
25
109886
2640
αλλά στερούνταν μιας κεντρικής εξουσίας.
01:52
The earliest cities were Uruk, Ur, and Eridu,
26
112526
4355
Οι πρώτες πόλεις ήταν η Ουρούκ, η Ουρ και η Εριντού,
01:56
and eventually there were a dozen cities.
27
116881
2840
και στη συνέχεια δημιουργήθηκαν αρκετές ακόμα πόλεις.
01:59
Each had a king who served a role somewhere between a priest and a ruler.
28
119721
4915
Η καθεμία είχε έναν βασιλιά ο οποίος ήταν κάτι μεταξύ ιερέα και κυβερνήτη.
02:04
Sometimes they fought against each other to conquer new territories.
29
124636
4397
Κάποιες φορές πολεμούσαν μεταξύ τους για να κατακτήσουν νέα εδάφη.
02:09
Each city was dedicated to a patron deity, considered the city’s founder.
30
129033
5703
Κάθε πόλη ήταν αφιερωμένη σε έναν προστάτη θεό
που θεωρείτο ιδρυτής της.
02:14
The largest and most important building in the city was this patron god’s home:
31
134736
5162
Το μεγαλύτερο και πιο σημαντικό κτίσμα στην πόλη ήταν ο οίκος αυτής της θεότητας:
02:19
the ziggurat, a temple designed as a stepped pyramid.
32
139898
4587
το ζίγκουρατ, ένας ναός που είχε τη μορφή μιας πυραμίδας με σκαλοπάτια.
02:24
Around 3200 BCE, Sumerians began to expand their reach.
33
144485
5544
Γύρω στο 3200 π.Χ., οι Σουμέριοι άρχισαν να επεκτείνονται.
02:30
The potter’s wheel found a new home on chariots and wagons.
34
150029
4266
Ο τροχός κεραμικής βρήκε νέα θέση στις άμαξες και τα κάρα.
02:34
They built boats out of reeds and date palm leaves,
35
154295
3490
Έφτιαξαν βάρκες από καλάμια και από φύλλα χουρμαδιάς,
02:37
with linen sails that carried them vast distances by river and sea.
36
157785
5199
με λινά πανιά που τους μετέφεραν για μεγάλες αποστάσεις
στα ποτάμια και τις θάλασσες.
02:42
To supplement scarce resources, they built a trade network
37
162984
3558
Για να αυξήσουν τους λιγοστούς πόρους τους,
ανέπτυξαν εμπορικό σχέσεις
02:46
with the rising kingdoms in Egypt, Anatolia, and Ethiopia,
38
166542
4638
με τα ανερχόμενα βασίλεια της Αιγύπτου, της Ανατολίας και της Αιθιοπίας,
02:51
importing gold, silver, lapis lazuli, and cedar wood.
39
171180
6605
εισάγοντας χρυσό, ασήμι, λάπις λάζουλι και ξύλο κέδρου.
02:57
Trade was the unlikely impetus
40
177785
2450
Το εμπόριο οδήγησε, με απρόσμενο τρόπο,
03:00
for the invention of the world’s first writing system.
41
180235
3750
στην εφεύρεση του πρώτου συστήματος γραφής στον κόσμο.
03:03
It started as a system of accounting for Sumerian merchants
42
183985
3200
Ξεκίνησε ως σύστημα καταμέτρησης για τους Σουμέριους εμπόρους
03:07
conducting business with traders abroad.
43
187185
2700
που είχαν συναλλαγές με εμπόρους από άλλα μέρη.
03:09
After a few hundred years, the early pictogram system
44
189885
3850
Έπειτα από μερικούς αιώνες, το πρώιμο σύστημα εικονογραμμάτων,
03:13
called cuneiform turned into a script.
45
193735
3350
που ονομαζόταν σφηνοειδής γραφή, μετατράπηκε σε κείμενο.
03:17
The Sumerians drafted up the first written laws
46
197085
2940
Οι Σουμέριοι συνέταξαν τους πρώτους γραπτούς νόμους
03:20
and created the first school system, designed to teach the craft of writing—
47
200025
4789
και δημιούργησαν το πρώτο εκπαιδευτικό σύστημα,
με στόχο να διδάξει την τέχνη της γραφής,
03:24
and pioneered some less exciting innovations, like bureaucracy and taxes.
48
204814
6503
και προχώρησαν και σε λιγότερο γοητευτικές καινοτομίες,
όπως η γραφειοκρατία και η επιβολή φόρων.
03:31
In the schools, scribes studying from dawn to dusk,
49
211317
3520
Στα σχολεία, οι γραφείς μελετούσαν νυχθημερόν,
03:34
from childhood well into adulthood.
50
214837
2790
από την παιδική τους ηλικία μέχρι και μετά την ενηλικίωση.
03:37
They learned accounting, mathematics, and copied works of literature—
51
217627
4377
Μάθαιναν λογιστική, μαθηματικά και αντέγραφαν λογοτεχνικά έργα:
ύμνους, μύθους, παροιμίες, μύθους με ζώα, μαγικά ξόρκια
03:42
hymns, myths, proverbs, animal fables, magic spells,
52
222004
5411
03:47
and the first epics on clay tablets.
53
227415
3430
και τα πρώτα έπη σε πήλινες πινακίδες.
03:50
Some of those tablets told the story of Gilgamesh,
54
230845
3300
Κάποιες από αυτές τις πινακίδες εξιστορούσαν το έπος του Γκιλγκαμές,
03:54
a king of the city of Uruk who was also the subject of mythical tales.
55
234145
5625
ενός βασιλιά της Ουρούκ, που ήταν, επίσης, ήρωας διάφορων μύθων.
03:59
But by the third millennium BCE, Sumer was no longer the only empire around,
56
239770
6117
Όμως, την τρίτη χιλιετία π.Χ. η Σουμερία δεν ήταν πλέον η μόνη αυτοκρατορία,
04:05
or even in Mesopotamia.
57
245887
2230
ακόμα και μέσα στη Μεσοποταμία.
04:08
Waves of nomadic tribes poured into the region from the north and east.
58
248117
5544
Κύματα νομαδικών φυλών κατέκλυσαν την περιοχή από βορρά και ανατολή.
04:13
Some newcomers looked up to the Sumerians, adopting their way of life
59
253661
4000
Κάποιοι νεοφερμένοι τους θαύμαζαν, υιοθετώντας τον τρόπο ζωής τους
04:17
and using the cuneiform script to express their own languages.
60
257661
4000
και χρησιμοποιώντας τη σφηνοειδή γραφή για να αποτυπώσουν τη δική τους γλώσσα.
04:21
In 2300 BCE, the Akkadian king Sargon conquered the Sumerian city-states.
61
261661
7365
Το 2300 π.Χ., ο Ακκάδιος βασιλιάς Σαργών,
κατέκτησε τις πόλεις-κράτη των Σουμερίων.
04:29
But Sargon respected Sumerian culture,
62
269026
2670
Όμως, ο Σαργών σεβόταν τον πολιτισμό των Σουμερίων
04:31
and Akkadians and Sumerians existed side-by-side for centuries.
63
271696
5566
και, έτσι, Ακκάδιοι και Σουμέριοι κατάφεραν να συνυπάρξουν για αιώνες.
04:37
Other invading groups focused only on looting and destruction.
64
277262
4120
Άλλοι πληθυσμοί που εισέβαλαν στόχευαν μόνο στη λεηλασία και την καταστροφή.
04:41
Even as Sumerian culture spread,
65
281382
2460
Αν και ο πολιτισμός τους εξαπλωνόταν,
04:43
a steady onslaught of invasions killed off the Sumerian people by 1750 BCE.
66
283842
7896
μια σταθερή επέλαση εισβολέων
είχε αφανίσει τους Σουμέριους μέχρι το 1750 π.Χ.
04:51
Afterward, Sumer disappeared back into the desert dirt,
67
291738
4206
Έτσι, η αυτοκρατορία των Σουμερίων εξαφανίστηκε μέσα στη σκόνη της ερήμου,
04:55
not to be rediscovered until the 19th century.
68
295944
4093
για να ανακαλυφθεί ξανά μόλις τον 19ο αιώνα.
05:00
But Sumerian culture lived on for thousands of years—
69
300037
4000
Όμως, ο πολιτισμός τους επέζησε για χιλιάδες χρόνια,
05:04
first through the Akkadians, then the Assyrians, then the Babylonians.
70
304037
5118
πρώτα μέσω των Ακκαδίων, έπειτα μέσω των Ασσυρίων και των Βαβυλωνίων.
05:09
The Babylonians passed Sumerian inventions and traditions through
71
309155
3890
Οι Βαβυλώνιοι μεταλαμπάδευσαν τις γνώσεις και τις παραδόσεις των Σουμερίων
05:13
along Hebrew, Greek, and Roman cultures.
72
313045
3753
στους πολιτισμούς των Εβραίων, των Ελλήνων και των Ρωμαίων.
05:16
Some persist today.
73
316798
2410
Κάποιες από αυτές υπάρχουν ακόμα και σήμερα.
Σχετικά με αυτόν τον ιστότοπο

Αυτός ο ιστότοπος θα σας παρουσιάσει βίντεο στο YouTube που είναι χρήσιμα για την εκμάθηση της αγγλικής γλώσσας. Θα δείτε μαθήματα αγγλικών που διδάσκουν κορυφαίοι καθηγητές από όλο τον κόσμο. Κάντε διπλό κλικ στους αγγλικούς υπότιτλους που εμφανίζονται σε κάθε σελίδα βίντεο για να αναπαράγετε το βίντεο από εκεί. Οι υπότιτλοι μετακινούνται συγχρονισμένα με την αναπαραγωγή του βίντεο. Εάν έχετε οποιαδήποτε σχόλια ή αιτήματα, παρακαλούμε επικοινωνήστε μαζί μας χρησιμοποιώντας αυτή τη φόρμα επικοινωνίας.

https://forms.gle/WvT1wiN1qDtmnspy7