Why is Vermeer's "Girl with the Pearl Earring" considered a masterpiece? - James Earle

Tłumaczenie: Marta Konieczna Korekta: Rysia Wand

Is she turning towards you or away from you?

Czy odwraca się do nas czy od nas?

No one can agree.

Zdania są podzielone.

She's the mysterious subject of Dutch master Johannes Vermeer's

To tajemniczy temat obrazu holenderskiego mistrza,

Johannesa Vermeera,

"Girl with the Pearl Earring,"

pod tytułem: "Dziewczyna z perłą",

a painting often referred to as the 'Mona Lisa of the North.'

dzieła nazywanego często "Giocondą Północy".

Należąca do holenderskiego stylu wyidealizowanych,

Belonging to a Dutch style of idealized, sometimes overly expressive paintings

czasem nazbyt ekspresyjnych obrazów,

tak zwanych "tronies", czyli "twarz",

known as tronies,

the "Girl with the Pearl Earring" has the allure

"Dziewczyna z perłą" ma urok

and subtlety characteristic of Vermeer's work.

i subtelność, charakterystyczną dla prac Vermeera.

But this painting stands apart from the quiet narrative scenes

Ale ten obraz wyróżnia się spośród spokojnych scen rodzajowych

that we observe from afar in many of Vermeer's paintings.

widocznych na wielu obrazach Vermeera.

A girl reading a letter.

Dziewczyna czytająca list.

A piano lesson.

Lekcja muzyki.

A portrait artist at work.

Artysta przy pracy.

These paintings give us a sense of intimacy while retaining their distance,

Te obrazy dają nam poczucie intymności, zachowując pewien dystans,

a drawn curtain often emphasizes the separation.

zaciągnięta zasłona często podkreśla to odseparowanie.

We can witness a milkmaid serenely pouring a bowl of milk,

Widzimy mleczarkę spokojnie nalewającą mleko do miski,

but that milk isn't for us.

ale to mleko nie jest dla nas.

We're only onlookers.

Jesteśmy tylko obserwatorami.

The studied composition in Vermeer's paintings

Wystudiowana kompozycja obrazów Vermeera

invokes a balanced harmony.

daje zrównoważoną harmonię.

With the checkered floor in many of his works,

Czarno-białe parkiety na wielu obrazach

Vermeer demonstrates his command of perspective and foreshortening.

pokazują wprawę Vermeera w użyciu skrótu perspektywicznego.

That's a technique that uses distortion

Ta technika używa zniekształcenia

to give the illusion of an object receding into the distance.

dającego iluzję, że obiekt się oddala.

Other elements, like sight lines, mirrors, and light sources

Inne elementy, jak linie wzroku, lustra i źródła światła,

describe the moment through space and position.

określają chwilę za pomocą przestrzeni i położenia.

The woman reading a letter by an open window

Kobieta czytająca list przy otwartym oknie

is precisely placed so the window can reflect her image back to the viewer.

stoi tak, żeby obserwator widział w szybie jej odbicie.

Vermeer would even hide the leg of an easel for the sake of composition.

Vermeer potrafił nawet schować nogi sztalugi dla dobra kompozycji.

The absence of these very elements brings the "Girl with the Pearl Earring" to life.

Brak tych właśnie elementów ożywia "Dziewczynę z perłą".

Vermeer's treatment of light and shadow, or chiaroscuro,

Podejście Vermeera do światła i cienia, inaczej chiaroscuro,

uses a dark, flat background to further spotlight her three-dimensionality.

polega na użyciu ciemnego, płaskiego tła, które podkreśla trójwymiarowość postaci.

Instead of being like a set piece in a theatrical narrative scene,

Zamiast być elementem niczym w teatralnej scenografii,

she becomes a psychological subject.

dziewczyna staje się podmiotem psychologicznym.

Her eye contact and slightly parted lips, as if she is about to say something,

Kontakt wzrokowy i delikatnie rozwarte usta,

jakby chciała coś powiedzieć,

draw us into her gaze.

sprawia, że jej spojrzenie nas przyciąga.

Traditional subjects of portraiture were often nobility or religious figures.

Tradycyjnie na portretach umieszczano często postacie szlachetne lub religijne.

So why was Vermeer painting an anonymous girl?

Dlaczego więc Vermeer namalował anonimową dziewczynę?

In the 17th century, the city of Delft, like the Netherlands in general,

W XVII wieku miasto Delft, podobnie jak reszta Holandii,

had turned against ruling aristocracy and the Catholic church.

zwróciło się przeciwko rządzącej arystokracji i kościołowi katolickiemu.

After eight decades of rebellion against Spanish power,

Po ośmiu dekadach buntu wobec władzy Hiszpanii

the Dutch came to favor the idea of self-rule and a political republic.

Holendrzy chcieli sami rządzić swoim krajem i być republiką.

Cities like Delft were unsupervised by kings or bishops,

Miasta takie jak Delft były niezależne od królów czy biskupów,

so many artists like Vermeer were left without traditional patrons.

więc wielu artystów, jak Vermeer, nie posiadało tradycyjnych mecenasów.

Fortunately, business innovation

Na szczęście nowatorskie przedsięwzięcia,

spearheaded by the Dutch East India Company

którym utorowała drogę Holenderska Kompania Wschodnioindyjska,

transformed the economic landscape in the Netherlands.

zmieniły ekonomiczny krajobraz Holandii.

It created a merchant class and new type of patron.

Stworzyły klasę kupców i nowy typ mecenasa.

Wishing to be represented in the paintings they financed,

Pragnąc, by finansowane obrazy pokazywały ich samych,

these merchants preferred middle class subjects

kupcy woleli tematy z klasy średniej,

depicted in spaces that looked like their own homes

ujęte w przestrzeniach przypominających ich domy,

surrounded by familiar objects.

w otoczeniu znajomych przedmiotów.

The maps that appear in Vermeer's paintings, for example,

Mapy pojawiające się na obrazach Vermeera

were considered fashionable and worldly

były uznawane za modne i światowe

by the merchant class of what is known as the Dutch Golden Age.

przez klasę kupiecką w czasach złotego wieku malarstwa holenderskiego.

The oriental turban worn by the "Girl with the Pearl Earring"

Orientalny turban na głowie "Dziewczyny z perłą"

also emphasizes the worldliness of the merchant class,

także podkreśla światowość klasy kupieckiej,

and the pearl itself, a symbol of wealth, is actually an exaggeration.

a sama perła, symbol bogactwa, jest właściwie przesadzona.

Vermeer couldn't have afforded a real pearl of its size.

Vermeer nie mógł sobie pozwolić na prawdziwą perłę tej wielkości.

It was likely just a glass or tin drop varnished to look like a pearl.

Najprawdopodobniej było to szkło lub polakierowana kropla cyny.

This mirage of wealth is mirrored in the painting itself.

Sam obraz jest odbiciem tej iluzji bogactwa.

In greater context, the pearl appears round and heavy,

W szerszym kontekście perła wydaje się okrągła i ciężka,

but a detailed view shows that it's just a floating smudge of paint.

ale po dokładnym zbadaniu widać, że to jedynie delikatne muśnięcie pędzla.

Upon close inspection, we are reminded of Vermeer's power as an illusion maker.

Dokładna analiza uwidacznia umiejętność Vermeera w tworzeniu iluzji.

While we may never know the real identity of the "Girl with the Pearl Earring,"

Choć może nigdy nie poznamy tożsamości "Dziewczyny z perłą",

we can engage with her portrait in a way that is unforgettable.

jej portret intryguje nas w niezapomniany sposób.

As she hangs in her permanent home in the Mauritshuis Museum in The Hague,

Wisi w Domu Maurycego, Królewskiej Galerii Malarstwa w Hadze,

her presence is simultaneously penetrating and subtle.

a jej obecność jest jednocześnie przenikliwa i subtelna.

In her enigmatic way, she represents the birth of a modern perspective

Na swój tajemniczy sposób przedstawia narodziny nowoczesnych poglądów

on economics, politics, and love.

na ekonomię, politykę i miłość.