How false news can spread - Noah Tavlin

Tłumaczenie: A. Konstancja Wiszniewska Korekta: Marta Konieczna

There's a quote usually attributed to the writer Mark Twain that goes,

Markowi Twainowi przypisuje się następujący cytat:

"A lie can travel halfway around the world

"Kłamstwo zdąży obiec pół świata,

while the truth is putting on its shoes."

zanim prawda włoży buty".

Funny thing about that.

Zabawne,

There's reason to doubt that Mark Twain ever said this at all,

bo Mark Twain raczej tego nie powiedział,

thus, ironically, proving the point.

co, ironicznie, dowodzi racji tego twierdzenia.

And today, the quote, whoever said it, is truer than ever before.

Ktokolwiek to powiedział, teraz ten cytat jest bardzo na czasie.

In previous decades, most media with global reach

W poprzednich dekadach media o globalnym zasięgu

consisted of several major newspapers and networks

skadały się z kilku dużych gazet i sieci,

which had the resources to gather information directly.

które miały metody bezpośredniego zbierania informacji.

Outlets like Reuters and the Associated Press

Serwisy prasowe takie jak Reuters czy Associated Press,

that aggregate or rereport stories were relatively rare compared to today.

zbierające i udostępniające wiadomości, były rzadkie w porównaniu do dziś.

The speed with which information spreads now

Szybkość, z jaką wiadomości rozprzestrzeniają się teraz,

has created the ideal conditions for a phenomenon known as circular reporting.

stwarza idealne warunki do powstania obiegu fałszywych informacji.

This is when publication A publishes misinformation,

Ma on miejsce, kiedy publikacja A podaje błędną informację,

publication B reprints it,

publikacja B robi przedruk,

and publication A then cites B as the source for the information.

a publikacja A cytuje B jako źródło informacji.

It's also considered a form of circular reporting

Obieg fałszywych informacji powstaje również wtedy,

when multiple publications

gdy liczne publikacje

report on the same initial piece of false information,

podają tę samą błędną informację,

which then appears to another author as having been verified by multiple sources.

która następnemu autorowi ukaże się jako zweryfikowana przez różne źródła.

For instance, the 1998 publication of a single pseudoscientific paper

W 1998 roku opublikowanie pseudonaukowego artykułu,

arguing that routine vaccination of children causes autism

dowodzącego, że rutynowe szczepienia dzieci powodują autyzm,

inspired an entire antivaccination movement,

zapoczątkowało ruch przeciwko szczepionkom,

despite the fact that the original paper has repeatedly been discredited

mimo że początkowy artykuł został wielokrotnie zdyskredytowany

by the scientific community.

przez środowisko naukowe.

Deliberately unvaccinated children are now contracting contagious diseases

Celowo nieszczepione dzieci zapadają teraz na choroby zakaźne,

that had been virtually eradicated in the United States,

które dawno w USA wypleniono,

with some infections proving fatal.

a niektóre zakażenia okazują się zabójcze.

In a slightly less dire example,

Nieco mniej skrajny przykład,

satirical articles that are formatted to resemble real ones

to artykuły satyryczne sformatowane tak, żeby wyglądały na poważne,

can also be picked up by outlets not in on the joke.

publikowane przez, nieświadome żartu, serwisy prasowe.

For example, a joke article in the reputable British Medical Journal entitled

Żartobliwy artykuł w renomowanym piśmie British Medical Journal,

"Energy Expenditure in Adolescents Playing New Generation Computer Games,"

"Wydatek energetyczny nastolatków przy grach komputerowych nowej generacji",

has been referenced in serious science publications over 400 times.

ponad 400 razy uzyskał wzmiankę w poważnych publikacjach naukowych.

User-generated content, such as wikis,

Treści tworzone przez użytkowników, takie jak wiki,

are also a common contributer to circular reporting.

są również częstym źródłem obiegu fałszywych informacji.

As more writers come to rely on such pages for quick information,

Ponieważ coraz więcej osób szuka tam szybkich informacji,

an unverified fact in a wiki page can make its way into a published article

niezweryfikowany fakt ze strony wiki może trafić do opublikowanego artykułu,

that may later be added as a citation for the very same wiki information,

który ta sama wiki przytoczy później jako cytat,

making it much harder to debunk.

utrudniając zdemaskowanie błędu.

Recent advances in communication technology

Najnowsze osiągnięcia techniki komunikacyjnej

have had immeasurable benefits

niosą niezliczone korzyści

in breaking down the barriers between information and people.

w obalaniu barier między ludźmi i informacjami.

But our desire for quick answers

Jednak apetyt na szybkie odpowiedzi

may overpower the desire to be certain of their validity.

może pokonać chęć sprawdzenia ich wiarygodności.

And when this bias can be multiplied by billions of people around the world,

A skoro taki błąd mogą powielić miliardy ludzi na świecie,

nearly instantaneously, more caution is in order.

niemal w tej samej chwili, potrzebna jest większa ostrożność.

Avoiding sensationalist media,

Unikanie mediów węszących sensację,

searching for criticisms of suspicious information,

sprawdzanie podejrzanych informacji

and tracing the original source of a report can help slow down a lie,

oraz odszukanie ich oryginalnego źródła pomoże spowolnić kłamstwo,

giving the truth more time to put on its shoes.

dając prawdzie więcej czasu na założenie butów.