The psychology of post-traumatic stress disorder - Joelle Rabow Maletis

Tłumaczenie: Alicja Majczak Korekta: Rysia Wand

Many of us will experience some kind of trauma during our lifetime.

Sometimes, we escape with no long-term effects.

But for millions of us, those experiences linger,

causing symptoms like flashbacks,

nightmares,

Wielu z nas pewnie doświadczy w życiu jakiejś traumy.

and negative thoughts that interfere with everyday life.

This phenomenon, called post-traumatic stress disorder,

Czasami udaje nam się ujść bez jej długoterminowych skutków.

or PTSD,

Ale w umysłach milionów z nas te doświadczenia zostają na długo,

isn’t a personal failing;

rather, it’s a treatable malfunction of certain biological mechanisms

powodując objawy jak przebłyski zdarzeń,

koszmary senne

czy negatywne myśli, które zakłócają codzienne życie.

that allow us to cope with dangerous experiences.

To zjawisko znane jako zespół stresu pourazowego,

To understand PTSD,

we first need to understand how the brain processes a wide range of ordeals,

lub z angielskiego PTSD,

nie jest osobistą porażką,

a raczej wymagającą leczenia dysfunkcją pewnych biologicznych procesów,

including the death of a loved one,

domestic violence,

które pozwalają nam radzić sobie z niebezpiecznymi doświadczeniami.

injury or illness,

abuse,

rape,

war,

Żeby zrozumieć, czym jest PTSD,

car accidents,

and natural disasters.

najpierw trzeba zrozumieć, jak mózg przetwarza traumatyczne zdarzenie,

These events can bring on feelings of danger and helplessness,

takie, jak śmierć bliskiej osoby,

which activate the brain’s alarm system,

przemoc domowa,

known as the “fight-flight-freeze” response.

uraz czy choroba,

wykorzystanie seksualne,

When this alarm sounds,

gwałt,

wojna,

the hypothalamic, pituitary, and adrenal systems,

wypadek drogowy czy klęski żywiołowe.

Takie doświadczenia wywołują poczucie zagrożenia i bezradności,

known as the HPA axis,

work together to send signals to the autonomic nervous system.

co aktywuje system alarmowy mózgu,

znany jako reakcja "walki, ucieczki lub zamrożenia".

That’s the network that communicates with adrenal glands and internal organs

Kiedy włącza się ten alarm, układy

to help regulate functions like heart rate,

podwzgórzowo-przysadkowy i nadnerczowy,

digestion, and respiration.

znane jako oś HPA,

These signals start a chemical cascade

współpracują, wysyłając sygnały do układu przywspółczulnego.

that floods the body with several different stress hormones,

Ta sieć łączy się z nadnerczami i organami wewnętrznymi,

causing physiological changes that prepare the body to defend itself.

pomagając regulować funkcje życiowe takie, jak tętno serca,

Our heart rate speeds up,

breathing quickens,

trawienie

and muscles tense.

czy oddychanie.

Te sygnały wywołują chemiczną kaskadę,

Even after a crisis is over,

która zalewa organizm różnymi rodzajami hormonów stresu,

escalated levels of stress hormones may last for days,

powodując zmiany fizjologiczne przygotowujące organizm do samoobrony.

contributing to jittery feelings,

nightmares,

and other symptoms.

Nasze tętno wzrasta,

For most people, these experiences disappear within a few days to two weeks

oddech przyśpiesza,

mięśnie napinają się.

Nawet gdy kryzys mija,

as their hormone levels stabilize.

podwyższony poziom hormonów stresu, może się utrzymywać przez wiele dni,

But a small percentage of those who experience trauma

powodując rozdrażnienie,

have persistent problems

koszmary senne i inne objawy.

—sometimes vanishing temporarily only to resurface months later.

U wielu ludzi te objawy znikają w ciągu kilku dni do dwóch tygodni,

We don’t completely understand what’s happening in the brain,

gdy poziom hormonów się stabilizuje.

but one theory is that the stress hormone cortisol

Ale niewielki procent osób doświadczających traumy

may be continuously activating the “fight-flight-freeze” response

nadal ma problemy,

które czasem pozostają w uśpieniu, by wrócić po paru miesiącach.

while reducing overall brain functioning, leading to a number of negative symptoms.

Nie wiemy dokładnie, co się wtedy dzieje w mózgu,

These symptoms often fall into four categories:

ale według jednej z teorii hormon stresu, kortyzol,

intrusive thoughts, like dreams and flashbacks,

może wciąż aktywować reakcje "walki, ucieczki i zamrożenia",

avoiding reminders of the trauma,

negative thoughts and feelings, like fear, anger, and guilt,

obniżając wszystkie funkcje mózgu, co wywołuje liczne negatywne objawy.

and “reactive” symptoms like irritability and difficulty sleeping.

Objawy te można podzielić na cztery kategorie:

natrętne myśli, jak sny czy retrospekcje,

Not everyone has all these symptoms,

or experiences them to the same extent and intensity.

unikanie wspomnień o traumatycznym wydarzeniu,

When problems last more than a month, PTSD is often diagnosed.

negatywne myśli i emocje, jak lęk, złość, poczucie winy

oraz "reaktywne" objawy,

Genetics,

jak rozdrażnienie czy trudności w zasypianiu.

on-going overwhelming stress,

and many risk factors like preexisting mental illnesses

Nie każdy ich doświadcza

lub nie doświadcza ich w tym samym stopniu czy natężeniu.

or lack of emotional support,

likely play a role in determining who will experience PTSD.

Gdy problemy utrzymują się ponad miesiąc, często diagnozuje się PTSD.

But the underlying cause is still a medical mystery.

Geny,

długotrwały, przytłaczający stres

i wiele innych czynników ryzyka, jak współistnienie choroby psychicznej

A major challenge of coping with PTSD is sensitivity to triggers,

lub brak emocjonalnego wsparcia,

mogą odgrywać rolę w tym, u kogo wystąpi PTSD.

physical and emotional stimuli

that the brain associates with the original trauma.

Jednak podstawowa przyczyna pozostaje medyczną zagadką.

These can be everyday sensations that aren’t inherently dangerous

Głównym wyzwaniem w radzeniu sobie z PTSD jest wrażliwość na czynniki wyzwalające,

but prompt powerful physical and emotional reactions.

For example, the smell of a campfire

fizyczne i emocjonalne bodźce,

could evoke the memory of being trapped in a burning house.

które mózg kojarzy z pierwotną traumą.

Mogą to być wrażenia z życia codziennego, które same w sobie nie są niebezpieczne,

For someone with PTSD,

that memory activates the same neurochemical cascade

ale powodują silne, fizyczne i emocjonalne reakcje.

as the original event.

That then stirs up the same feelings of panic and helplessness

Na przykład zapach ogniska

może wzbudzić wspomnienie uwięzienia w płonącym domu.

as if they’re experiencing the trauma all over again.

Dla niektórych osób z PTSD

Trying to avoid these triggers, which are sometimes unpredictable,

takie wspomnienie aktywuje tę samą neurochemiczną kaskadę,

co pierwotne zdarzenie.

can lead to isolation.

Wywoduje ona to samo uczucie bezradności i panikę,

That can leave people feeling invalidated,

ignored,

or misunderstood,

jakbyśmy na powrót doświadczali tej samej traumy.

like a pause button has been pushed on their lives

while the rest of the world continues around them.

Próby unikania tych wyzwalaczy, których czasami nie można przewidzieć,

But, there are options.

If you think you might be suffering from PTSD,

mogą prowadzić do wyizolowania się.

Możemy się poczuć pozbawieni znaczenia,

the first step is an evaluation with a mental health professional

ignorowani lub niezrozumiani,

who can direct you towards the many resources available.

jakby nasze życie nagle się zatrzymało,

podczas gdy reszta świata nadal się kręci.

Psychotherapy can be very effective for PTSD,

Ale są na to pewne sposoby.

helping patients better understand their triggers.

Jeśli uważasz, że cierpisz na PTSD,

And certain medications can make symptoms more manageable,

pierwszym krokiem jest diagnoza u psychoterapeuty-profesjonalisty,

as can self- care practices, like mindfulness and regular exercise.

który umie wskazać dostępne środki pomocy.

Psychoterapia może być bardzo skuteczna w walce z PTSD,

What if you notice signs of PTSD in a friend or family member?

pomagając pacjentom rozpoznać, co wyzwala u nich objawy.

Social support, acceptance, and empathy are key to helping and recovery.

W kontrolowaniu objawów pomagają niektóre leki,

Let them know you believe their account of what they’re experiencing,

jak też pewne praktyki, jak trening uważności

i regularne ćwiczenia fizyczne.

and that you don’t blame them for their reactions.

A co, jeśli zauważysz objawy PTSD u przyjaciela lub krewnego?

If they’re open to it,

encourage them to seek evaluation and treatment.

Wsparcie otoczenia, akceptacja i empatia są pomocą i kluczem do powrotu do zdrowia.

PTSD has been called “the hidden wound”

because it comes without outward physical signs.

Zapewnij ich, że wierzysz w to, co mówią i czego doświadczają,

But even if it’s an invisible disorder, it doesn’t have to be a silent one.

i nie obwiniaj za reakcje.

Jeśli będą na tyle otwarci,

zachęć do podjęcia terapii i leczenia.

PTSD nazywa się "ukrytą raną",

bo nie daje zewnętrznych, fizycznych objawów.

Ale nawet jeśli jest to choroba niewidzialna,

to nie znaczy, że musi być nieusłyszana.