How menstruation works - Emma Bryce

2,070,823 views ・ 2016-01-12

TED-Ed


This video has Polish subtitles only. Please double-click on the Polish subtitles below to play the video.

00:00
Tłumaczenie: Patrycja Macyszyn Korekta: Rysia Wand
0
0
7000
00:06
Może ciężko w to uwierzyć, ale w tym momencie,
1
6931
3145
00:10
300 milionów kobiet na świecie doświadcza tej samej rzeczy:
2
10076
4627
00:14
miesiączki.
3
14703
1584
00:16
Miesięczny cykl menstruacyjny, który prowadzi do miesiączki
4
16287
2770
00:19
jest rzeczywistością, której doświadcza większość kobiet na świecie.
5
19057
3827
00:22
Jednak dlaczego ten cykl jest tak uniwersalny?
6
22884
2574
00:25
I co sprawia, że jest to w ogóle cykl?
7
25458
2752
00:28
Miesiączka trwa od 2 do 7 dni,
8
28210
3892
00:32
występując raz na 28 dni.
9
32102
3557
00:35
Cały system powtarza się
10
35659
2125
00:37
około 450 razy w życiu kobiety.
11
37784
4881
00:42
Za kulisami znajduje się szereg hormonalnych regulatorów,
12
42665
2777
00:45
które dostrajają wewnętrzne funkcjonowanie,
13
45442
2732
00:48
tak by menstruacja mogła rozpocząć się i zakończyć podczas tych 28 dni.
14
48174
4876
00:53
Ten wewnętrzny mechanizm zawiera dwa jajniki
15
53050
2318
00:55
wypełnione tysiącem malutkich woreczków zwanych pęcherzykami,
16
55368
2986
00:58
z których każdy zawiera jeden oocyt, niezapłodnioną komórkę jajową.
17
58354
4210
01:02
W okresie dojrzewania jajniki przechowują ponad 400 tysięcy komórek jajowych,
18
62564
3919
01:06
ale wypuszczają co miesiąc tylko jedną,
19
66483
2443
01:08
co skutkuje ciążą lub miesiączką.
20
68926
3533
01:12
A oto jak ten cykl się rozwija.
21
72459
2665
01:15
Każdego miesiąca począwszy od dojrzewania,
22
75124
2036
01:17
przysadka mózgowa produkująca hormony
23
77160
2464
01:19
rozpoczyna uwalnianie do krwi dwóch substancji:
24
79624
2921
01:22
hormonu folikulotropowego i hormonu luteinizującego.
25
82545
3570
01:26
Gdy dostaną się do jajników,
26
86115
1562
01:27
powodują, wzrost i dojrzewanie wewnętrznych komórek jajowych.
27
87677
3664
01:31
W odpowiedzi pęcherzyki jajnikowe wypuszczają estrogen.
28
91341
2988
01:34
Komórki jajowe rosną, a estrogen osiąga maksymalny poziom,
29
94329
3339
01:37
hamując produkcję hormonu folikulotropowego,
30
97668
2409
01:40
i każąc przysadce wpompować więcej hormonu luteinizującego.
31
100077
3722
01:43
W rezultacie najbardziej dojrzała komórka jajowa w jednym z jajników
32
103799
3622
01:47
uwalnia się z pęcherzyka przez ścianę jajnika.
33
107421
3453
01:50
Nazywamy to owulacją.
34
110874
1368
01:52
Następuje ona zwykle 10 do 16 dni przed miesiączką.
35
112242
4269
01:56
Malutki pęcherzyk sunie wzdłuż jajowodu.
36
116511
3055
01:59
Ciąża może nastąpić tylko wtedy,
37
119566
1534
02:01
gdy jajeczko zostanie zapłodnione przez plemnik
38
121100
3000
02:04
w ciągu kolejnych 24 godzin.
39
124100
2442
02:06
W przeciwnym wypadku przygoda jajeczka się kończy,
40
126542
2343
02:08
a możliwość ciąży zamknie się na kolejny miesiąc.
41
128885
3174
02:12
W międzyczasie pusty pęcherzyk jajowy rozpocznie wypuszczanie progesteronu,
42
132059
3952
02:16
hormonu, który każe nabłonkowi macicy
43
136011
2373
02:18
pompować krew i składniki odżywcze
44
138384
2387
02:20
na przyjęcie zapłodnionego jajeczka, które może zagnieździć się i wzrastać.
45
140771
4424
02:25
Jeżeli nie zagnieździ się,
46
145195
1381
02:26
kilka dni później opadnie poziom progesteronu i estrogenu,
47
146576
4084
02:30
czyli wyściółka macicy zacznie się degenerować
48
150660
4167
02:34
i w końcu odpadać.
49
154827
2442
02:37
Krew i tkanki opuszczają organizm jako miesiączka.
50
157269
4011
02:41
Oczyszczenie macicy z niewykorzystanej zawartości może trwać tydzień,
51
161280
4561
02:45
po czym rozpoczyna się nowy cykl.
52
165841
2439
02:48
Zaraz po tym jajniki zaczynają wypuszczać znów estrogen,
53
168280
3310
02:51
a nabłonek macicy grubieje,
54
171590
1777
02:53
przygotowując się do przyjęcia zapłodnionego jajeczka
55
173367
2620
02:55
lub wydalenia.
56
175987
2224
02:58
Hormony ciągle kontrolują czynności,
57
178211
2334
03:00
krążąc w odpowiedniej ilości w odpowiednim czasie.
58
180545
4922
03:05
Cykl wciąż się posuwa,
59
185467
1343
03:06
zmieniając się każdy dzień i tydzień w kamień milowy
60
186810
4274
03:11
na drodze do ciąży lub miesiączki.
61
191084
2334
03:13
Choć cykl zdaje się działać jak w zegarku,
62
193418
2826
03:16
jest możliwa różnorodność.
63
196244
1895
03:18
W końcu kobiety i ich ciała są unikalne.
64
198139
2346
03:20
Cykle menstruacyjne przypadają na różny czas miesiąca,
65
200485
3409
03:23
owulacja przychodzi w różnych momentach cyklu,
66
203894
2984
03:26
a niektóre miesiączki trwają dłużej niż pozostałe.
67
206878
3491
03:30
Sama menstruacja zaczyna się i kończy w różnym wieku
68
210369
3122
03:33
dla różnych kobiet.
69
213491
2216
03:35
Różnice między miesiączkami są normalne.
70
215707
3689
03:39
Docenianie tych różnic i wiedza miesięcznych procesach
71
219396
3408
03:42
może wzmocnić kobiety,
72
222804
1765
03:44
pozwalając im rozumieć i kontrolować własne ciało.
73
224569
4016
03:48
Wtedy mogą uwzględnić mały cykl
74
228585
3185
03:51
w dużo większym cyklu życia.
75
231770
2725
O tej stronie

Na tej stronie poznasz filmy z YouTube, które są przydatne do nauki języka angielskiego. Zobaczysz lekcje angielskiego prowadzone przez najlepszych nauczycieli z całego świata. Kliknij dwukrotnie na angielskie napisy wyświetlane na stronie każdego filmu, aby odtworzyć film od tego miejsca. Napisy przewijają się synchronicznie z odtwarzaniem filmu. Jeśli masz jakieś uwagi lub prośby, skontaktuj się z nami za pomocą formularza kontaktowego.

https://forms.gle/WvT1wiN1qDtmnspy7