How menstruation works - Emma Bryce

Tłumaczenie: Patrycja Macyszyn Korekta: Rysia Wand

This might seem hard to believe, but right now,

Może ciężko w to uwierzyć, ale w tym momencie,

300 million women across the planet are experiencing the same thing:

300 milionów kobiet na świecie doświadcza tej samej rzeczy:

a period.

miesiączki.

The monthly menstrual cycle that leads to the period

Miesięczny cykl menstruacyjny, który prowadzi do miesiączki

is a reality most women on Earth will go through in their lives.

jest rzeczywistością, której doświadcza większość kobiet na świecie.

But why is this cycle so universal?

Jednak dlaczego ten cykl jest tak uniwersalny?

And what makes it a cycle in the first place?

I co sprawia, że jest to w ogóle cykl?

Periods last anywhere between two and seven days,

Miesiączka trwa od 2 do 7 dni,

arising once within in a 28-day rotation.

występując raz na 28 dni.

That whole system occurs on repeat,

Cały system powtarza się

happening approximately 450 times during a woman's life.

około 450 razy w życiu kobiety.

Behind the scenes are a series of hormonal controls

Za kulisami znajduje się szereg hormonalnych regulatorów,

that fine tune the body's internal workings

które dostrajają wewnętrzne funkcjonowanie,

to make menstruation start or stop during those 28 days.

tak by menstruacja mogła rozpocząć się i zakończyć podczas tych 28 dni.

This inner machinery includes two ovaries

Ten wewnętrzny mechanizm zawiera dwa jajniki

stocked with thousands of tiny sacks called follicles

wypełnione tysiącem malutkich woreczków zwanych pęcherzykami,

that each contain one oocyte, an unfertilized egg cell.

z których każdy zawiera jeden oocyt, niezapłodnioną komórkę jajową.

At puberty, ovaries hold over 400 thousand egg cells,

W okresie dojrzewania jajniki przechowują ponad 400 tysięcy komórek jajowych,

but release only one each month,

ale wypuszczają co miesiąc tylko jedną,

which results in pregnancy or a period.

co skutkuje ciążą lub miesiączką.

Here's how this cycle unfolds.

A oto jak ten cykl się rozwija.

Each month beginning around puberty,

Każdego miesiąca począwszy od dojrzewania,

the hormone-producing pituitary gland in the brain

przysadka mózgowa produkująca hormony

starts releasing two substances into the blood:

rozpoczyna uwalnianie do krwi dwóch substancji:

follicle stimulating hormone and luteinizing hormone.

hormonu folikulotropowego i hormonu luteinizującego.

When they reach the ovaries,

Gdy dostaną się do jajników,

they encourage the internal egg cells to grow and mature.

powodują, wzrost i dojrzewanie wewnętrznych komórek jajowych.

The follicles respond by pumping out estrogen.

W odpowiedzi pęcherzyki jajnikowe wypuszczają estrogen.

The egg cells grow and estrogen levels peak,

Komórki jajowe rosną, a estrogen osiąga maksymalny poziom,

inhibiting the production of FSH,

hamując produkcję hormonu folikulotropowego,

and telling the pituitary to pump out more LH.

i każąc przysadce wpompować więcej hormonu luteinizującego.

That causes only the most mature egg cell from one of the ovaries

W rezultacie najbardziej dojrzała komórka jajowa w jednym z jajników

to burst out of the follicle and through the ovary wall.

uwalnia się z pęcherzyka przez ścianę jajnika.

This is called ovulation,

Nazywamy to owulacją.

and it usually happens ten to sixteen days before the start of a period.

Następuje ona zwykle 10 do 16 dni przed miesiączką.

The tiny oocyte moves along the fallopian tube.

Malutki pęcherzyk sunie wzdłuż jajowodu.

A pregnancy can only occur if the egg is fertilized by a sperm cell

Ciąża może nastąpić tylko wtedy,

gdy jajeczko zostanie zapłodnione przez plemnik

within the next 24 hours.

w ciągu kolejnych 24 godzin.

Otherwise, the egg's escapade ends,

W przeciwnym wypadku przygoda jajeczka się kończy,

and the window for pregnancy closes for that month.

a możliwość ciąży zamknie się na kolejny miesiąc.

Meanwhile, the now empty follicle begins to release progesterone,

W międzyczasie pusty pęcherzyk jajowy rozpocznie wypuszczanie progesteronu,

another hormone that tells the womb's lining

hormonu, który każe nabłonkowi macicy

to plump up with blood and nutrients

pompować krew i składniki odżywcze

in preparation for a fertilized egg that may embed there and grow.

na przyjęcie zapłodnionego jajeczka, które może zagnieździć się i wzrastać.

If it doesn't embed,

Jeżeli nie zagnieździ się,

a few days later, the body's progesterone and estrogen levels plummet,

kilka dni później opadnie poziom progesteronu i estrogenu,

meaning the womb stops padding out and starts to degenerate,

czyli wyściółka macicy zacznie się degenerować

eventually falling away.

i w końcu odpadać.

Blood and tissue leave the body, forming the period.

Krew i tkanki opuszczają organizm jako miesiączka.

The womb can take up to a week to clear out its unused contents,

Oczyszczenie macicy z niewykorzystanej zawartości może trwać tydzień,

after which, the cycle begins anew.

po czym rozpoczyna się nowy cykl.

Soon afterwards, the ovaries begin to secrete estrogen again,

Zaraz po tym jajniki zaczynają wypuszczać znów estrogen,

and the womb lining thickens,

a nabłonek macicy grubieje,

getting ready to accommodate a fertilized egg

przygotowując się do przyjęcia zapłodnionego jajeczka

or be shed.

lub wydalenia.

Hormones continually control these activities

Hormony ciągle kontrolują czynności,

by circulating in ideal amounts delivered at just the right time.

krążąc w odpowiedniej ilości w odpowiednim czasie.

The cycle keeps on turning,

Cykl wciąż się posuwa,

transforming each day and each week into a milestone along its course

zmieniając się każdy dzień i tydzień w kamień milowy

towards pregnancy or a period.

na drodze do ciąży lub miesiączki.

Although this cycle appears to move by clockwork,

Choć cykl zdaje się działać jak w zegarku,

there's room for variation.

jest możliwa różnorodność.

Women and their bodies are unique, after all.

W końcu kobiety i ich ciała są unikalne.

Menstrual cycles occur at diffferent times in the month,

Cykle menstruacyjne przypadają na różny czas miesiąca,

ovulation comes at various points in the cycle,

owulacja przychodzi w różnych momentach cyklu,

and some periods last longer than others.

a niektóre miesiączki trwają dłużej niż pozostałe.

Menstruation even begins and ends at different times in life

Sama menstruacja zaczyna się i kończy w różnym wieku

for different women, too.

dla różnych kobiet.

In other words, variations between periods are normal.

Różnice między miesiączkami są normalne.

Appreciating these differences and learning about this monthly process

Docenianie tych różnic i wiedza miesięcznych procesach

can empower women,

może wzmocnić kobiety,

giving them the tools to understand and take charge of their own bodies.

pozwalając im rozumieć i kontrolować własne ciało.

That way, they're able to factor this small cycle

Wtedy mogą uwzględnić mały cykl

into a much larger cycle of life.

w dużo większym cyklu życia.