Why should you read “Fahrenheit 451”? - Iseult Gillespie

Tłumaczenie: Justyna Rosiak Korekta: Ola Królikowska

“It was a pleasure to burn.

“Przyjemnie było palić.

Szczególną przyjemność sprawiało mu patrzenie,

It was a special pleasure to see things eaten,

jak żar pochłania przedmioty, jak czerni je i przeobraża”.

to see things blackened and changed.”

Fahrenheit 451 opens in a blissful blaze - and before long,

“451 stopni Fahrenheita” zaczyna się pożarem, a chwilę później

we learn what’s going up in flames.

dowiadujemy się, co trawią płomienie.

Ray Bradbury’s novel imagines a world

Powieść Raya Bradbury’ego pokazuje świat,

where books are banned from all areas of life -

w którym książki są nielegalne,

and possessing, let alone reading them, is forbidden.

a ich posiadanie i czytanie zabronione.

The protagonist, Montag, is a fireman responsible for destroying what remains.

Główny bohater, Montag, jest strażakiem odpowiedzialnym za palenie książek.

But as his pleasure gives way to doubt,

Jednak wraz z jego wątpliwościami

the story raises critical questions of how to preserve one’s mind in a society

rodzi się zasadnicze pytanie o sposób zachowania jednostki

where free will, self-expression, and curiosity are under fire.

w społeczeństwie, w którym wolna wola, samoekspresja i ciekawość są niedozwolone.

In Montag’s world, mass media has a monopoly on information,

W świecie Montaga mass media mające monopol na informację

erasing almost all ability for independent thought.

uniemożliwiają samodzielne myślenie.

On the subway, ads blast out of the walls.

W metrze każdą ścianę zajmują reklamy.

At home, Montag’s wife Mildred listens to the radio around the clock,

W domu żona Montaga ciągle słucha radia,

and three of their parlor walls are plastered with screens.

a trzy z czterech ścian pokoju są pokryte ekranami.

At work, the smell of kerosene hangs over Montag’s colleagues,

W pracy stale czuć zapach nafty, wiszący nad kolegami Montaga,

who smoke and set their mechanical hound after rats to pass the time.

którzy zabijają czas, paląc papierosy i szczując Mechanicznego Ogara na szczury.

When the alarm sounds they surge out in salamander-shaped vehicles,

Kiedy rozlega się alarm, wskakują do samochodów w kształcie salamander

sometimes to burn whole libraries to the ground.

i jadą palić całe biblioteki.

But as he sets tomes ablaze day after day like “black butterflies,”

Ale w miarę jak Montag pali kolejne tomy dzień po dniu, jak “czarne motyle”,

Montag’s mind occasionally wanders to the contraband that lies hidden in his home.

jego myśli wędrują do książek, które leżą ukryte w jego domu.

Gradually, he begins to question the basis of his work.

Stopniowo zaczyna kwestionować sens swojej pracy.

Montag realizes he’s always felt uneasy -

Montag zdaje sobie sprawę z niepokoju,

but has lacked the descriptive words to express his feelings in a society

który czuje, ale brakuje mu słów, żeby opisać te uczucia

w społeczeństwie, w którym powiedzenie “dawno dawno temu” może być zabójcze.

where even uttering the phrase “once upon a time” can be fatal.

Fahrenheit 451 depicts a world governed

“451 stopni Fahrenheita” przedstawia świat

by surveillance, robotics, and virtual reality-

rządzony przez inwigilację, robotykę i wirtualną rzeczywistość.

a vision that proved remarkably prescient, but also spoke to the concerns of the time.

Choć wizja ta okazała się prorocza, odnosiła się także do dawnych trosk.

The novel was published in 1953, at the height of the Cold War.

Powieść opublikowano w 1953 roku w trakcie zimnej wojny.

This era kindled widespread paranoia and fear

W tamtych czasach paranoja i strach były na porządku dziennym

throughout Bradbury’s home country of the United States,

w rodzinnym kraju Bradbury’ego, Stanach Zjednoczonych.

amplified by the suppression of information and brutal government investigations.

Podsycało je ukrywanie informacji i brutalne rządowe śledztwa.

In particular, this witch hunt mentality

Atmosfera polowania na czarownice

targeted artists and writers who were suspected of Communist sympathies.

dotykała zwłaszcza artystów i pisarzy podejrzewanych o komunistyczne sympatie.

Bradbury was alarmed at this cultural crackdown.

Bradbury był zaniepokojony tymi kulturowymi represjami.

He believed it set a dangerous precedent for further censorship,

Widział w nich utworzenie precedensu dla działania cenzury,

and was reminded of the destruction of the Library of Alexandria

a także przypomnienie zniszczenia Biblioteki Aleksandryjskiej

and the book-burning of Fascist regimes.

i palenia książek przez faszystów.

He explored these chilling connections in Fahrenheit 451,

Te niepokojące podobieństwa są widoczne w “451 stopniach Fahrenheita”.

titled after the temperature at which paper burns.

Tytuł powieści pochodzi od temperatury, w jakiej zaczyna palić się papier.

The accuracy of that temperature has been called into question,

Istnieją wątpliwości co do poprawności podanej temperatury,

but that doesn’t diminish the novel’s standing

ale nie umniejsza to wagi powieści

jako arcydzieła literatury dystopijnej.

as a masterpiece of dystopian fiction.

Dystopian fiction as a genre amplifies troubling features of the world around us

Dystopia jako gatunek literacki wybiera niepokojące zjawiska z codziennego życia

and imagines the consequences of taking them to an extreme.

i pokazuje konsekwencje doprowadzenia ich do ekstremum.

In many dystopian stories,

W wielu dystopiach

the government imposes constrictions onto unwilling subjects.

rządy stosują represje wobec opornych jednostek.

But in Fahrenheit 451,

Ale w “451 stopniach Fahrenheita”

Montag learns that it was the apathy of the masses

Montag dowiaduje się, że to apatia społeczeństwa

that gave rise to the current regime.

pozwoliła na powstanie panującego reżimu.

The government merely capitalized on short attention spans

Rząd tylko wykorzystał niską zdolność koncentracji

and the appetite for mindless entertainment,

i apetyt na rozrywkę niewymagającą refleksji,

reducing the circulation of ideas to ash.

zmieniając obieg idei w popioły.

As culture disappears, imagination and self-expression follow.

Wraz z zanikiem kultury przestają istnieć wyobraźnia i samoekspresja.

Even the way people talk is short-circuited

Nawet sposób mówienia ulega skróceniu.

- such as when Montag’s boss Captain Beatty describes the acceleration of mass culture:

Szef Montaga, kapitan Beatty, tak opisuje przyspieszenie kultury masowej.

“Podkręć tempo, Montag. Szybciej. Jeszcze szybciej. Pstryk. Kadr.

"Speed up the film, Montag, quick. Click? Pic? Look, Eye, Now, Flick, Here,

Patrz, spójrz, czas, film, tu, tam, bieg, sprint, szczyt, zjazd,

There, Swift, Pace, Up, Down, In, Out, Why, How, Who, What, Where, Eh? Uh!

jak, kto, co, gdzie, po co, hm?

Bang! Smack! Wallop, Bing, Bong, Boom! Digest-digests, digest-digest-digests.

Auć! Bach! Ciach! Ryms! Bim, bam, bom!

Streszczenie streszczenia, streszczenie streszczenia streszczenia.

Politics? One column, two sentences, a headline! Then, in mid-air, all vanishes!"

Polityka? Jedna kolumna, dwa zdania, nagłówek!

A potem wszystko znika w locie”.

In this barren world, Montag learns how difficult it is to resist when

W tym jałowym świecie Montag doświadcza, jak trudno stawiać opór,

there's nothing left to hold on to.

kiedy brak punktu podparcia.

Altogether, Fahrenheit 451 is a portrait of independent thought

“451 stopni Fahrenheita” pokazuje obraz niezależnego myślenia

na krawędzi wymarcia

on the brink of extinction -

and a parable about a society which is complicit

i przypowieść o społeczeństwie, które jest współwinne

in its own combustion.

swego wypalenia.