How does your brain respond to pain? - Karen D. Davis

Jak mózg reaguje na ból? - Karen D. Davis

Translator: Jessica Ruby Reviewer: Caroline Cristal

Tłumaczenie: Natalia Suta Korekta: Marta Konieczna

Let's say that it would take you ten minutes to solve this puzzle.

Załóżmy, że rozwiązanie tej łamigłówki

zajęłoby ci dziesięć minut.

How long would it take

Gdyby jednak do mięśni twoich rąk wysyłano bolesne impulsy elektryczne,

if you received constant electric shocks to your hands?

Longer, right?

zadanie zajęłoby więcej czasu.

Because the pain would distract you from the task.

Być może ból odwróciłby twoją uwagę.

Well, maybe not;

Być może nie.

it depends on how you handle pain.

Wszystko zależy od tego, jak znosisz ból.

Some people are distracted by pain.

Niektórych ból rozprasza,

It takes them longer to complete a task, and they do it less well.

potrzebują więcej czasu, by ukończyć zadanie,

i realizują je gorzej.

Other people use tasks to distract themselves from pain,

Inni wykonują zadania, by odwrócić uwagę od bólu

and those people actually do the task

i wywiązują się z nich szybciej i lepiej

faster and better when they're in pain

w sytuacji, kiedy odczuwają ból.

than when they're not.

Some people can just send their mind wandering

Jeszcze inni pozwalają umysłowi błądzić,

to distract themselves from pain.

by odwrócić uwagę od bólu.

How can different people

Jak to możliwe, że różni ludzie

be subjected to the exact same painful stimulus

poddani tym samym bolesnym bodźcom,

and yet experience the pain so differently?

doświadczają bólu w inny sposób?

I dlaczego ma to znaczenie?

And why does this matter?

First of all, what is pain?

Przede wszystkim, czym jest ból?

Pain is an unpleasant sensory and emotional experience,

Ból to nieprzyjemne zmysłowe i emocjonalne doświadczenie,

associated with actual or potential tissue damage.

związane z rzeczywistym lub potencjalnym uszkodzeniem tkanek.

Najlepszym sposobem na pomiar bólu

Pain is something we experience,

so it's best measured by what you say it is.

jest jego ocena w sposób opisowy.

Pain has an intensity;

Intensywność bólu można opisać

you can describe it on a scale

from zero, no pain, to ten, the most pain imaginable.

używając skali od zera - brak bólu

do dziesięciu - najsilniejszy ból.

But pain also has a character,

Istnieją też różne rodzaje bólu:

like sharp, dull, burning, or aching.

ostry, tępy, piekący lub kłujący.

What exactly creates these perceptions of pain?

Co dokładnie wpływa na postrzeganie bólu?

W odpowiedzi na uraz tkanki,

Well, when you get hurt,

special tissue damage-sensing nerve cells,

aktywują się zakończenia nerwowe, zwane nocyceptorami,

called nociceptors, fire and send signals

które wysyłają sygnały do rdzenia kręgowego,

to the spinal cord and then up to the brain.

a następnie do mózgu.

Processing work gets done by cells called neurons and glia.

Sygnały analizowane są przez neurony i komórki glejowe.

This is your Grey matter.

To substancja szara.

And brain superhighways carry information as electrical impulses

Informacje pod postacią impulsów elektrycznych

wędrują w mózgu z jednego obszaru do drugiego.

from one area to another.

This is your white matter.

To substancja biała.

The superhighway that carries pain information

Informacje o bólu dostają się z rdzenia kręgowego do mózgu

from the spinal cord to the brain

za pomocą dróg czuciowych

is our sensing pathway

prowadzących do kory mózgowej,

that ends in the cortex,

a part of the brain that decides what to do

która decyduje o tym, co robić z bodźcem bólowym.

with the pain signal.

Inny system połączonych komórek mózgowych,

Another system of interconnected brain cells

called the salience network

zwany siecią istotności,

decides what to pay attention to.

decyduje o tym, na co kierować uwagę.

Since pain can have serious consequences,

Ponieważ ból może mieć poważne konsekwencje,

the pain signal immediately activates the salience network.

bodziec bólowy natychmiast aktywuje sieć istotności

i zaczynasz odczuwać ból.

Now, you're paying attention.

The brain also responds to the pain

Również mózg odpowiada na impulsy bólowe,

and has to cope with these pain signals.

aby sobie z nimi poradzić,

So, motor pathways are activated

wysyła sygnał, byś zdjął rękę z gorącej kuchenki.

to take your hand off a hot stove, for example.

But modulation networks are also activated

Jednocześnie uwalniane są endorfiny i enkefaliny,

that deliver endorphins and enkephalins,

substancje produkowane w odpowiedzi na ból

chemicals released when you're in pain or during extreme exercise,

lub podczas ekstremalnego wysiłku fizycznego,

creating the runner's high.

powodujące tak zwaną "euforię biegacza".

These chemical systems help regulate and reduce pain.

Pomagają one regulować i zmniejszać ból.

Wszystkie sieci i ścieżki pracują razem,

All these networks and pathways work together

to create your pain experience,

by zasygnalizować ból,

zapobiec dalszym uszkodzeniom tkanek,

to prevent further tissue damage,

and help you to cope with pain.

i pomóc ci w zniesieniu bólu.

This system is similar for everyone,

System ten pracuje podobnie u wszystkich,

but the sensitivity and efficacy of these brain circuits

ale wrażliwość i skuteczność obwodów mózgowych

determines how much you feel and cope with pain.

określają, jak odczuwasz ból

i jak sobie z nim radzisz.

This is why some people have greater pain than others

Dlatego niektórzy ludzie odczuwają ból silniej niż inni.

and why some develop chronic pain

U jednych przewlekły ból nie ustępuje pomimo leczenia,

that does not respond to treatment,

while others respond well.

u innych terapia przynosi rezultaty.

Variability in pain sensitivities

Reagujemy inaczej nie tylko na ból,

is not so different than all kinds of variability

ale również na wiele innych bodźców.

in responses to other stimuli.

Like how some people love roller coasters,

Na przykład, niektórzy uwielbiają kolejki górskie,

but other people suffer from terrible motion sickness.

a u innych przejażdżka wywołuje mdłości.

Why does it matter that there is variability

Jakie znaczenie mają różnice

w obwodach mózgowych bólu?

in our pain brain circuits?

Well, there are many treatments for pain,

Różne sposoby uśmierzania bólu

targeting different systems.

działają na różne systemy.

For mild pain, non-prescription medications

Średni ból można uśmierzyć lekami bez recepty,

can act on cells where the pain signals start.

które działają na komórki, gdzie ból ma swój początek.

Other stronger pain medicines and anesthetics

Leki na silny ból i środki znieczulające

work by reducing the activity in pain-sensing circuits

działają poprzez redukcję aktywności

w obwodach odczuwania bólu

or boosting our coping system, or endorphins.

lub wydzielanie dużej ilości endorfin.

Niektórzy radzą sobie z bólem,

Some people can cope with pain using methods that involve

stosując dekoncentrację umysłu,

distraction, relaxation, meditation, yoga,

relaksację, medytację, jogę

or strategies that can be taught, like cognitive behavioral therapy.

lub metody, których można się nauczyć,

tak jak terapia poznawczo-behawioralna.

For some people who suffer from severe chronic pain,

Tym, którzy cierpią na przewlekły ból,

that is pain that doesn't go away

taki, który utrzymuje się do kilku miesięcy po wyleczeniu urazu,

months after their injury should have healed,

none of the regular treatments work.

nie pomaga żadna ze standardowych metod.

Traditionally, medical science has been about

Nauki medyczne testują terapie

testing treatments on large groups

na dużych grupach pacjentów,

to determine what would help a majority of patients.

aby ustalić, co pomaga większości.

But this has usually left out

Pomija to jednak te osoby,

some who didn't benefit from the treatment

którym leczenie nie pomaga,

or experienced side effects.

lub które doświadczają skutków ubocznych.

Now, new treatments that directly stimulate or block

Obecnie trwają prace nad terapiami,

które stymulują lub blokują określone sieci bólowe i sieci istotności,

certain pain-sensing attention or modulation networks

are being developed,

oraz nad sposobami na dostosowania ich

along with ways to tailor them to individual patients,

do indywidualnych potrzeb pacjenta.

Do ustalenia ścieżek mózgowych służy między innymi

using tools like magnetic resonance imaging

to map brain pathways.

obrazowanie metodą rezonansu magnetycznego.

Figuring out how your brain responds to pain

Ustalenie, w jaki sposób mózg reaguje na ból,

is the key to finding the best treatment for you.

jest kluczem do znalezienia odpowiedniej terapii.

That's true personalized medicine.

To prawdziwie spersonalizowana medycyna.