What is obesity? - Mia Nacamulli

Czym jest otyłość? - Mia Nacamulli

Tłumaczenie: Natalia Góralczyk Korekta: Marta Konieczna

The most basic function of bodily fat is self-storage of food reserves.

Podstawowa funkcja tłuszczu to gromadzenie zapasów.

In prehistoric times, natural selection favored genotypes

W czasach prehistorycznych, naturalna selekcja sprzyjała genotypom,

that could endure harsh conditions by stocking the most fat.

które przetrwały trudne warunki, gromadząc jak najwięcej tłuszczu.

With chronic malnutrition being the norm for most of human history,

Niedożywienie było normą w historii ludzkości,

genetics evolved to favor fat storage.

więc genetyka rozwijała się w kierunku gromadzenia tłuszczu.

So when did body fat become problematic?

Kiedy tkanka tłuszczowa stała się problemem?

The negative impacts of being overweight were not even noted in medical literature

Negatywnych skutków nadwagi nie było nawet w literaturze medycznej

until as late as the 18th century.

aż do XVIII wieku.

Then, technological advances coupled with public health measures

Postęp technologiczny wraz ze środkami na rzecz zdrowia publicznego

resulted in the betterment of the quantity, quality, and variety of food.

skutkowały poprawą ilości, jakości i różnorodności pożywienia.

Sustained abundance of good food enabled a healthier population

Utrzymująca się obfitość umożliwiła zdrowszej populacji

to boom economically.

wzrastać ekonomicznie.

Output increased, and with it, leisure time

Produkcja wzrosła, a z nią czas wolny

and waistlines.

i centymetry w pasie.

By the mid 19th century, being excessively overweight, or obese,

W połowie XIX wieku nadwaga czy otyłość

was recognized as a cause of ill health,

zostały uznane przyczynami złego stanu zdrowia,

and another century later, declared deadly.

sto lat później, jako schorzenia prowadzące do śmierci.

What is the distinction between being overweight and being obese?

Jaka jest różnica między nadwagą a otyłością?

A calculation called the BMI breaks it down for us.

Obliczenie BMI wyjaśnia tę kwestię.

For example, if someone weighs 65 kilgorams

Jeśli ktoś waży 65 kg

and is 1.5 meters tall,

i ma 1,5 m wzrostu,

they have a BMI of about 29.

jego BMI to około 29.

Obesity is a condition of excess body fat

Otyłość to stan nadmiernej tkanki tłuszczowej

that occurs when a person's BMI is above 30,

występujący, gdy BMI przekracza 30,

just over the overweight range of 25 to 29.9.

nadwaga występuje w przedziale 25-29,9.

While BMI can be a helpful estimate of healthy weight,

BMI jest pomocnym narzędziem szacującym prawidłową wagę,

actual body fat percentage can only really be determined

ale procent tkanki tłuszczowej można tylko ustalić

by also considering information like waist circumference

w oparciu o dodatkowe informacje, jak obwód w pasie

and muscle mass.

i masa mięśniowa.

Athletes, for instance, have a naturally higher BMI.

Atleci mają naturalnie wyższe BMI.

So how does a person become obese?

Więc jak stajemy się otyli?

At its most basic, obesity is caused by energy imbalance.

Otyłość jest spowodowana niezbilansowaniem energii.

If the energy input from calories

Jeśli napływ energii z kalorii

is greater than the energy output from physical activity,

jest większy od tej zużywanej poprzez wysiłek fizyczny,

the body stores the extra calories as fat.

organizm gromadzi dodatkowe kalorie w postaci tłuszczu.

In most cases, this imbalance comes from a combination of circumstances

Zazwyczaj brak równowagi jest uwarunkowany wieloma przyczynami

and choices.

oraz wyborami.

Adults should be getting at least 2.5 hours of exercise each week,

Dorośli powinni ćwiczyć co najmniej 2,5 godziny tygodniowo,

and children a whole hour per day.

a dzieci całą godzinę dziennie.

But globally, one in four adults and eight out of ten adolescents

Jeden na czterech dorosłych i osiem na dziesięć nastolatków

aren't active enough.

nie są wystarczająco aktywni.

Calorie-dense processed foods and growing portion sizes

Pełne kalorii przetworzone jedzenie oraz rosnące porcje

coupled with pervasive marketing

połączone z wszechobecnym marketingiem

lead to passive overeating.

prowadzą do biernego objadania się.

And scarce resources,

Ograniczone zasoby

and a lack of access to healthy, affordable foods

i brak dostępu do zdrowych produktów w przystępnej cenie

creates an even greater risk in disadvantaged communities.

powodują jeszcze wyższe ryzyko w społeczeństwach mniej uprzywilejowanych.

Yet, our genetic makeup also plays a part.

Nasza struktura genetyczna też odgrywa tu rolę.

Studies on families and on separated twins

Badania na rodzinach i rozdzielonych bliźniętach

have shown a clear causal hereditary relationship to weight gain.

wykazały wyraźne predyspozycje dziedziczenia wzrostu wagi.

Recent studies have also found a link between obesity

Niedawne badania odkryły związek między otyłością,

and variations in the bacteria species that live in our digestive systems.

a odmianami bakterii żyjącymi w naszym układzie pokarmowym.

No matter the cause, obesity is an escalating global epidemic.

Bez względu na przyczynę, otyłość jest rosnącą w siłę, globalną epidemią.

It substantially raises the probability of diseases,

Znacząco podwyższa ryzyko chorób,

like diabetes,

takich jak cukrzyca,

heart disease,

choroby serca,

stroke,

udary mózgu,

high blood pressure,

wysokie ciśnienie krwi

and cancer.

i rak.

It affects virtually all ages, genders, and socioeconomic groups

Dotyka każdą grupę wiekową, płeć czy grupę socjoekonomiczną,

in both developed and developing countries.

zarówno w rozwiniętych, jak i rozwijających się krajach.

With a 60% rise in child obesity globally over just two decades,

Przy 60% wzroście dziecięcej otyłości na świecie przez zaledwie 20 lat,

the problem is too significant to ignore.

problem jest zbyt poważny by go zignorować.

Once a person is obese, the climb to recovery becomes progressively steeper.

Przy otyłości powrót do zdrowia jest stopniowo coraz trudniejszy.

Hormonal and metabolic changes reduce the body's response to overeating.

Hormonalne i metaboliczne zmiany obniżają zdolność ciała do reakcji na przegrzanie.

After losing weight, a formerly overweight person burns less calories

Po utracie wagi, dawnej otyła osoba spala mniej kalorii,

doing the same exercises

robiąc te same ćwiczenia,

as a person who is naturally the same weight,

co osoba, która naturalnie ma taką samą wagę,

making it much more difficult to shed the excess fat.

czyniąc jeszcze trudniejszym pozbycie się nadmiaru tłuszczu.

And as people gain weight,

Podczas tycia

damage to signaling pathways makes it increasingly difficult

upośledzone ścieżki sygnałowe utrudniają mózgowi

for the brain to measure food intake and fat storage.

mierzenie spożycia jedzenia i gromadzenia tłuszczu.

There is, however, some evidence

Jednakże istnieją pewne dowody na to,

that well-monitored, long-term changes in behavior

że dobrze monitorowane, długotrwałe zmiany w zachowaniu

can lead to improvements in obesity-related health issues.

mogą prowadzić do poprawy otyłościowych kwestii zdrowotnych.

And weight loss from sustained lifestyle changes,

A utrata wagi spowodowana utrzymaniem zmian stylu życia

or invasive treatments like bariatric surgery,

czy inwazyjnym leczeniem, jak operacja bariatryczna,

can improve insulin resistance and decrease inflammation.

mogą poprawić insulinoodporność i zmniejszyć ryzyko zapaleń.

What was once an advantage for survival is now working against us.

Co kiedyś zapewniało przetrwanie, teraz działa przeciwko nam.

As the world's population continues to slow down and get bigger,

Przyrost ludności na świecie zwalnia się i zwiększa,

moving and consciously eating our way towards a healthier weight

świadome odżywianie i zdrowsza waga

is essential to our overall well-being.

są konieczne dla naszego dobrego samopoczucia.

And with the epidemic affecting every country in the world

Przy epidemii w każdym państwie na świecie

for different socioeconomic reasons,

z różnych socjoekonomicznych powodów,

obesity cannot be seen as an isolated issue.

otyłość nie może być traktowana jak osobny temat.

More global measures for prevention

Wzrost działań globalnych, by temu zapobiec

are essential to manage the weight of the world.

jest konieczny, by uporać się z wagą świata.