The wicked wit of Jane Austen - Iseult Gillespie

Vertaald door: Miranda Schuchhard Nagekeken door: Peter van de Ven

Whether she’s describing bickering families,

Of ze nu kibbelende families,

quiet declarations of love,

geheime liefdesverklaringen

or juicy gossip,

of sappige roddels beschrijft,

Jane Austen’s writing often feels as though it was written just for you.

Jane Austen's werk voelt vaak alsof het speciaal voor jou geschreven is.

Her dry wit and cheeky playfulness informs her heroines,

Haar droge humor en ondeugende speelsheid bezielen haar heldinnen,

whose conversational tone welcomes readers with a conspiratorial wink.

wiens gemoedelijke toon lezers met een samenzweerderige knipoog verwelkomen.

It’s even been said that some readers feel like the author’s secret confidante,

Sommige lezers voelen zich een geheime vertrouwelinge van de schrijfster,

trading letters with their delightfully wicked friend Jane.

brieven uitwisselend met hun heerlijk ondeugende vriendin Jane.

But this unique brand of tongue-in-cheek humor

Maar deze unieke manier van humor met een knipoog

is just one of the many feats found in her sly satires

is slechts een van de vele wapenfeiten in haar listige satire

of society, civility, and sweeping romance.

van de samenleving, beschaafdheid en meeslepende romantiek.

Written in the early nineteenth century,

Geschreven begin negentiende eeuw,

Austen's novels decode the sheltered lives

ontrafelen de romans van Austen de beschermde levens

of the upper classes in rural England.

van de upper classes van het Engelse platteland.

From resentment couched in pleasantries

Van wrok vermomd als beleefdheden

to arguing that masks attraction,

tot ruziemaken om aantrekking te verhullen,

her work explores the bewildering collision of emotions and etiquette.

laat haar werk een verbijsterende botsing tussen emoties en etiquette zien.

But while romance is a common thread in her work,

Maar hoewel romantiek de rode draad is in haar werk,

Austen dismissed the sentimental style of writing so popular at the time.

verwierp Austen de sentimentele schrijfstijl die in die tijd populair was.

Instead of lofty love stories,

In plaats van verheven liefdesverhalen,

her characters act naturally, and often awkwardly.

gedragen haar personages zich natuurlijk en vaak ongemakkelijk.

Ze vertellen elkaar nuttige tips, vriendschappelijke grappen

They trade pragmatic advice, friendly jokes

and not-so-friendly barbs about their arrogant peers.

en iets minder vriendelijke stekeligheden over hun arrogante leeftijdsgenoten.

As they grapple with the endless rules of their society,

En ze worstelen met eindeloze maatschappelijke regeltjes.

Austen’s characters can usually find humor

Austen's personages kunnen vaak de humor inzien

in all the hypocrisy, propriety, and small talk.

van alle hypocrisie, fatsoen en kletspraatjes.

As Mr. Bennet jokes to his favorite daughter,

Zoals meneer Bennet grapt tegen zijn favoriete dochter:

“For what do we live, but to make sport for our neighbors

"Waarvoor leven we dan om als vertier voor onze buren te dienen

and laugh at them in our turn?”

en op onze beurt om hen te lachen?"

And though her heroines might ridicule senseless social mores,

En hoewel haar heldinnen zinloze sociale mores misschien belachelijk maken,

Austen fully understood the practical importance of maintaining appearances.

begreep Austen het praktisch nut van de schijn ophouden volkomen.

At the time she was writing,

In de tijd dat zij schreef,

a wealthy marriage was a financial necessity for most young women,

was een rijk huwelijk financiële noodzaak voor de meeste jonge vrouwen

and she often explores the tension between the mythical quest for love,

en ze onderzocht vaak de spanning tussen de mythische zoektocht naar liefde,

and the economic benefits of making a match.

en de economische voordelen van het vinden van een match.

The savvy socialite Mary Crawford sums this up in "Mansfield Park;"

De uitgekookte socialite Mary Crawford vat dit in 'Mansfield Park' samen:

“I would have everybody marry if they can do it properly:

"Wat mij betreft trouwt iedereen, mits met de juiste.

I do not like to have people throw themselves away.”

Ik ben ertegen dat men zich verkwanselt."

Unsurprisingly, these themes were also present in Austen’s personal life.

Deze thema's speelden, niet zo verrassend, ook in Austen's persoonlijke leven.

Born in 1775,

Geboren in 1775,

she lived in the social circles found in her novels.

bewoog ze zich in de sociale kringen die je ook vindt in haar romans.

Jane's parents supported her education,

Jane's ouders betaalden haar onderwijs,

and provided space for her to write and publish her work anonymously.

en zorgden voor ruimte om te schrijven en het anoniem uitbrengen van haar werk.

But writing was hardly lucrative work.

Maar schrijven was niet bepaald lucratief.

And although she had sparks of chemistry,

En hoewel er meermaals vonken oversloegen,

she never married.

trouwde ze nooit.

Elements of her circumstances can be found in many of her characters;

Onderdelen van haar omstandigheden komen terug in veel van haar personages --

often intelligent women with witty, pragmatic personalities,

vaak intelligente vrouwen met geestige, pragmatische persoonlijkheden

and rich inner lives.

en een rijk innerlijk leven.

These headstrong heroines provide an entertaining anchor

Deze eigenzinnige heldinnen verschaffen een vermakelijk anker

for their tumultuous romantic narratives.

voor hun turbulente romantische verhalen.

Like the irreverent Elizabeth Bennet of "Pride and Prejudice,"

Zoals de oneerbiedinge Elizabeth Bennet uit 'Trots en Vooroordeel',

whose devotion to her sisters’ love lives blinds her to a clumsy suitor.

die te druk is met het liefdesleven van haar zussen

om oog te hebben voor een aanbidder.

Or the iron-willed Anne Elliot of "Persuasion,"

Of de ijzeren wil van Anne Elliot in 'Overtuiging',

who chooses to remain unmarried after the disappearance of her first love.

die besluit ongetrouwd te blijven na de verdwijning van haar eerste liefde.

And Elinor Dashwood,

En Elinor Dashwood,

who fiercely protects her family at the cost of her own desires

die haar familie fel beschermt ten koste van haar eigen verlangens

in "Sense and Sensibility."

in 'Gevoel en verstand'.

These women all encounter difficult choices

Zij komen allen voor lastige keuzes te staan

about romantic, filial, and financial stability,

over romantiek, mantelzorg en financiële stabiliteit,

and they resolve them without sacrificing their values–

en lossen dit op zonder in te leveren op hun waarden,

or their sense of humor.

of hun gevoel voor humor.

Of course, these characters are far from perfect.

Deze personages zijn natuurlijk verre van perfect.

They often think they have all the answers.

Ze denken vaak alle wijsheid in pacht te hebben.

And by telling the story from their perspective,

Door het verhaal uit hun standpunt te vertellen,

Austen tricks the viewer into believing their heroine knows best–

houdt Austen de waarnemer voor dat deze gelooft dat de heldin het het beste weet,

only to pull the rug out from under the protagonist and the reader.

om vervolgens het gras voor de voeten van hoofdpersoon en lezer weg te maaien.

In "Emma," the titular character feels surrounded by dull neighbors,

In 'Emma' voelt hoofdpersoon Emma zich omgeven door saaie buren

and friends who can’t hope to match her wit.

en vrienden die niet in de buurt komen van haar geestigheid.

As her guests prattle on and on about nothing,

Terwijl haar gasten over van alles en nog wat kletsen,

the reader begins to agree–

begint de lezer dit ook te vinden --

Emma is the only exciting character in this quiet neighborhood.

Emma is het enige spannende personage in deze rustige omgeving.

Yet despite her swelling ego,

Ondanks haar aanzwellende ego,

Emma may not be as in control as she thinks – in life or love.

is Emma het leven of de liefde toch niet zoveel de baas als ze denkt.

And Austen’s intimate use of perspective

Het intieme perspectief dat Austen gebruikt,

makes these revelations doubly surprising,

zorgt dat deze openbaringen extra verrassend zijn,

blindsiding both Emma and her audience.

wat Emma en haar publiek overrompelt.

But rather than diminishing her host of heroines,

Maar in plaats van haar verzameling heldinnen te bagatelliseren,

these flaws only confirm “the inconsistency of all human characters.”

bevestigt dit 'de tegenstrijdigheid van alle menselijke karaktertrekken'.

Their complexity has kept Austen prominent on stage and screen,

Deze complexiteit heeft Austen prominent aanwezig gehouden op podia en schermen

and made her work easily adaptable for modern sensibilities.

en heeft ervoor gezorgd dat haar werk simpel aan de moderne tijd aanpasbaar is.

So hopefully,

Dus hopelijk

new readers will continue to find a friend in Ms. Austen

blijven nieuwe lezers juffrouw Austen nog vele jaren

for many years to come.

ontdekken als vriendin.