Why are blue whales so enormous? - Asha de Vos

1,061,115 views ・ 2013-02-25

TED-Ed


Dubbelklik op de Engelse ondertitels hieronder om de video af te spelen.

00:00
Transcriber: Andrea McDonough Reviewer: Bedirhan Cinar
0
0
7000
Vertaald door: Dick Stada Nagekeken door: Tahlia Flora
00:31
Blue whales are the largest animals that have ever roamed the planet.
1
31110
3420
Blauwe vinvissen zijn de grootste dieren die ooit hebben geleefd.
00:34
They’re at least two times as big as the biggest dinosaurs—
2
34530
2920
Zeker twee keer zo groot als de grootste dinosaurussen −
00:39
“that’s big!“—
3
39077
1167
“Dat is groot!” −
00:40
the length of a basketball court,
4
40244
1669
twee basketbalvelden lang
00:41
and as heavy as 40 African elephants.
5
41913
2878
en even zwaar als 40 Afrikaanse olifanten.
00:44
If that’s not enough to make you marvel, here’s something that will.
6
44791
3378
Als je nu nog niet verbaasd bent, dan wordt je het hier wel van:
00:48
They’ve grown to this enormous size
7
48586
1793
Ze zijn zo enorm geworden
00:50
by feeding exclusively on tiny shrimp-like creatures called krill—
8
50379
4171
door uitsluitend garnaaltjes te eten, zoals beestjes die krill genoemd worden,
00:58
that are no bigger than your little finger.
9
58471
2085
en die niet langer dan een pink zijn.
01:00
In many ways, the sheer size of krill
10
60556
2002
Vooral de enorme omvang van krill
01:02
seems to have driven the evolution of the blue whale.
11
62558
2878
lijkt de evolutie van de blauwe vinvis bepaald te hebben.
01:08
See, krill are so small but are found in dense patches.
12
68022
3796
Krill is wel klein maar leeft dicht op elkaar.
01:11
For increased efficiency,
13
71984
1502
Om de efficiëntie te verbeteren
01:13
blue whales have evolved to use a feeding strategy called lunge feeding.
14
73486
3670
hebben blauwe vinvissen een manier van eten die longeren heet.
01:17
Basically, the whale accelerates towards a prey patch
15
77865
2962
De walvis versnelt naar de school toe
01:20
and opens its mouth wide.
16
80827
1751
en zet zijn bek wijd open.
01:23
To increase the capacity, its mouth expands.
17
83037
3003
Om de capaciteit te vergroten maakt hij zijn bek groter.
01:26
The special, accordion-like blubber layer
18
86040
2127
Door een harmonica-achtige blubberlaag
01:28
that extends from its snout to its belly button
19
88167
2544
van zijn neus tot zijn buik,
01:30
enables the whale to engulf large quantities of prey-laden water.
20
90711
4213
kan hij enorm veel water met prooidiertjes opslokken.
01:42
With each giant gulp,
21
102849
1418
Met elke gigantische slok
01:44
the whale takes in 125% of its body weight in water and krill.
22
104267
5297
neemt hij 125% van zijn eigen gewicht aan water op met krill.
01:50
The whale must then expel the water while retaining the yummy krill.
23
110189
3462
Hij moet daarna het water kwijt en behoudt het lekkere krill.
01:54
To do this, it uses its baleen,
24
114110
2335
Daar gebruikt hij baleinen voor,
01:56
the comb-like structure made of the same stuff our nails and hair are made of,
25
116445
3796
die lijken op kammen en van hetzelfde materiaal als nagels zijn,
02:00
and its tongue.
26
120825
1543
en met zijn tong.
02:08
It’s pretty crazy that the blue whale’s heart is as big as a small car,
27
128875
3962
Best gek dat zijn hart zo groot is als een kleine auto,
02:12
a child could crawl through its arteries,
28
132837
2294
een kind door de vaten zou kunnen kruipen,
02:15
its tongue weighs as much as an elephant,
29
135131
2127
zijn tong net zoveel als een olifant weegt,
02:17
but its esophagus is so small,
30
137258
3003
maar zijn slokdarm zo nauw is
02:20
the whale could choke on a loaf of bread.
31
140261
2419
dat de walvis kan stikken in een brood.
02:23
These whales are really not designed to feed on anything larger than krill.
32
143139
3754
Deze walvissen zijn er niet op gebouwd om iets groters dan krill te eten.
02:31
It’s estimated that blue whales eat four tons of krill per day.
33
151439
3503
Geschat wordt dat blauwe vinvissen vier ton krill per dag eten.
02:35
Because of their incredible design,
34
155484
1711
Vanwege hun ongelooflijke lichaam
02:37
each dive provides the blue whale with 90 times as much energy as is used.
35
157195
4462
krijgt de blauwe vinvis 90 keer zoveel energie binnen als hij verbruikt.
02:42
Every mouthful of krill provides almost 480,000 calories,
36
162325
4588
Elke bek vol krill levert hem bijna 480.000 calorieën,
02:46
the same amount you get from eating 1,900 hamburgers.
37
166913
4629
net zoveel als 1.900 hamburgers.
02:54
But, why are blue whales so big?
38
174795
2586
Maar waarom zijn blauwe vinvissen zo groot?
02:57
Blue whales are considerably larger than the largest living land animal,
39
177506
3504
Blauwe vinvissen zijn aanzienlijk groter dan het grootste landzoogdier:
03:01
the elephant.
40
181010
1043
de olifant.
03:02
The heavier an animal is,
41
182303
1376
Hoe zwaarder een dier is,
03:03
the greater its relative surface area.
42
183679
2253
hoe groter zijn relatieve oppervlak.
03:06
As weight increases,
43
186307
1335
Hoe hoger het gewicht,
03:07
there’s a point at which the legs of that animal would simply collapse.
44
187642
4004
hoe eerder je op een punt komt waar de poten inzakken.
03:12
That explains why elephants don’t stand on the delicate legs of a horse.
45
192355
4254
Dat verklaart waarom olifanten niet op tere paardenbenen staan.
03:17
They need legs shaped like stout pedestals
46
197026
2294
Ze hebben poten nodig als stevige sokkels
03:19
to hold their bodies up against gravity.
47
199320
2377
om het lijf tegen de zwaartekracht in te stutten.
03:25
In water, the situation is quite different.
48
205159
2586
In water gaat dat heel anders.
03:28
Buoyancy counteracts the gravitational pull on the body
49
208204
2794
Drijfvermogen heft de zwaartekracht op het lichaam op
03:30
and their great bulk is therefore partially supported by the water.
50
210998
3379
en daarom wordt het grootste deel door het water gedragen.
03:34
So, the ocean is a great place for species that want to grow bigger.
51
214919
4087
De zee is een goede plek voor soorten die willen groeien.
03:39
The other secret to their size is their diet.
52
219340
2628
Het andere geheim van hun afmeting is hun dieet.
03:42
By evolving such a huge mouth,
53
222218
1835
Door zo’n grote bek te ontwikkelen,
03:44
the whale’s have specialized to catch enormous quantities
54
224053
2878
zijn ze gespecialiseerd in het vangen van enorme hoeveelheden
03:46
of highly abundant and nutritious prey,
55
226931
2627
overvloedige en voedzame prooi,
03:49
which provides the energy needed to grow so big.
56
229558
3129
die energie leveren om zo groot te worden.
03:56
But, now maybe you’re wondering why blue whales aren’t any bigger?
57
236274
3837
Dan vraag je je wellicht af waarom ze niet nog groter zijn.
04:03
After all, the ocean sounds like nirvana for any growing beast.
58
243406
3795
Uiteindelijk lijken de zeeën een paradijs voor elk groeiend dier.
04:07
Well, while lunge feeding may have allowed blue whales
59
247201
2753
Hoewel ze met dat longeren
04:09
to become the biggest animal to have ever roamed the planet,
60
249954
2919
het grootste dier zijn geworden dat ooit heeft bestaan,
04:12
by enabling them to feed efficiently in dense prey patches,
61
252873
3421
door efficiënt dichte scholen prooi te eten,
04:16
it isn't cost free.
62
256294
1876
gaat dat niet gratis.
04:18
Scientists compared all the costs involved with lunge feeding
63
258170
3420
Wetenschappers vergeleken de kosten van het longeren
04:21
to the energy gained from the krill they eat.
64
261590
2336
met de energie die ermee wordt verkregen.
04:23
What they found is that when the whale’s body increases in size,
65
263926
3712
Het bleek dat als het lichaam groter wordt,
04:27
the energy that body demands rises faster
66
267638
2878
de energiebehoefte sneller stijgt
04:30
than the extra energy they get from their food.
67
270516
2544
dan de extra energie die via het voedsel binnenkomt.
04:35
Feeding whales needs 15 times the energy required to remain still
68
275396
3921
Foerageren kost de walvis vijftien keer zoveel energie als niks doen
04:39
and 5 times more energy than used when swimming.
69
279317
3169
en vijf keer zoveel energie als zwemmen.
04:45
Calculations show that the largest a lunge feeder can grow is 33 meters,
70
285906
5214
Er is berekend dat de grootste longeerder tot 33 meter kan groeien,
04:51
pretty much blue whale size.
71
291120
1793
vrijwel de grootte van een blauwe vinvis.
04:53
Turns out blue whales have a lot to thank krill for:
72
293122
2753
Blauwe vinvissen hebben veel aan krill te danken:
04:55
neat, evolutionary adaptations that would not have been possible
73
295875
3128
mooie, evolutionaire aanpassingen die er niet waren geweest
04:59
if krill were not so small.
74
299003
1877
als het krill niet zo klein was.
05:00
It’s incredible that these tiny creatures have allowed blue whales
75
300880
3503
Het is ongelooflijk dat die kleine diertjes hebben gezorgd
dat blauwe vinvissen zo groot werden als mogelijk is op deze aarde.
05:04
to really push the limits of size on our planet.
76
304383
3170
05:07
Makes you wonder if that old adage, “you are what you eat,”
77
307553
4254
Je vraagt je af of dat gezegde “Je bent wat je eet”,
05:11
really does apply in blue whale world.
78
311807
3045
ook echt opgaat voor de blauwe vinvis.
Over deze website

Deze site laat u kennismaken met YouTube-video's die nuttig zijn om Engels te leren. U ziet Engelse lessen gegeven door topdocenten uit de hele wereld. Dubbelklik op de Engelse ondertitels op elke videopagina om de video af te spelen. De ondertitels scrollen synchroon met het afspelen van de video. Heeft u opmerkingen of verzoeken, neem dan contact met ons op via dit contactformulier.

https://forms.gle/WvT1wiN1qDtmnspy7