How bones make blood - Melody Smith

Vertaald door: Laurie van Es Nagekeken door: Peter van de Ven

At any given moment, trillions of cells are traveling through your blood vessels,

Op elk moment reizen er biljoenen cellen doorheen je bloedvaten.

sometimes circling the body in just one minute.

Soms circuleren ze doorheen het lichaam in slechts één minuut.

Each of these cells has its origins deep in your bones.

Elk van deze cellen ontstaat diep in je botten.

Bones might seem rock-solid, but they’re actually quite porous inside.

Botten lijken misschien wel steenhard,

maar ze zijn eigenlijk best poreus vanbinnen.

Large and small blood vessels enter through these holes.

Grote en kleine bloedvaten treden binnen via deze openingen.

And inside most of the large bones of your skeleton is a hollow core

Binnenin de meeste van onze grote botten

is er een holle kern gevuld met zacht beenmerg.

filled with soft bone marrow.

Marrow contains fat and other supportive tissue,

Beenmerg bevat vet en ander ondersteunend weefsel,

but its most essential elements are blood stem cells.

maar de meest essentiële elementen die het bevat zijn bloedstamcellen.

These stem cells are constantly dividing.

Deze stamcellen splitsen zichzelf constant.

They can differentiate into red blood cells,

Ze kunnen differentiëren in rode bloedcellen,

white blood cells, and platelets,

witte bloedcellen en bloedplaatjes,

and send about hundreds of billions of new blood cells

en ze sturen honderden miljarden nieuwe bloedcellen

into circulation every day.

dagelijks naar de bloedcirculatie.

These new cells enter the bloodstream

Deze nieuwe cellen gaan de bloedsomloop binnen

through holes in small capillaries in the marrow.

via holtes in kleine haarvaten in het beenmerg.

Through the capillaries,

Via de haarvaten

they reach larger blood vessels and exit the bone.

bereiken ze de grotere bloedvaten en verlaten ze het bot.

If there’s a problem with your blood,

Als er een probleem is met je bloed,

there’s a good chance it can be traced back to the bone marrow.

is er een grote kans dat dit herleid kan worden naar het beenmerg.

Blood cancers often begin with genetic mutations in the stem cells.

Bloedkankers beginnen vaak door genetische mutaties in de stamcellen.

The stem cells themselves are not cancerous,

De stamcellen zelf zijn niet carcinogeen,

but these mutations can interfere with the process of differentiation

maar deze mutaties kunnen tussenkomen in het differentiatieproces

and result in malignant blood cells.

en dit kan resulteren in kwaadaardige bloedcellen.

So for patients with advanced blood cancers like leukemia and lymphoma,

Dus voor patiënten met gevorderde bloedkankers zoals leukemie en lymfoom,

the best chance for a cure is often an allogeneic bone marrow transplant,

is de beste kans voor remedie vaak een allogene beenmergtransplantatie,

which replaces the patient’s bone marrow with a donor’s.

waarbij het beenmerg van de patiënt door donorbeenmerg vervangen wordt.

Here’s how it works.

Het werkt als volgt.

First, blood stem cells are extracted from the donor.

Eerst worden bloedstamcellen onttrokken van de donor.

Most commonly,

Meest gebruikelijk is

blood stem cells are filtered out of the donor’s bloodstream

de bloedstamcellen uit de bloedsomloop van de donor te filteren

by circulating the blood through a machine

door het bloed door een machine te voeren

that separates it into different components.

die het bloed scheidt in verschillende componenten.

In other cases, the marrow is extracted directly

In andere gevallen wordt het beenmerg direct onttrokken

from a bone in the hip, the iliac crest, with a needle.

met een naald uit de bekkenkam, een bot in de heup.

Meanwhile, the recipient prepares for the transplant.

Ondertussen bereidt de ontvanger zich voor op de transplantatie.

High doses of chemotherapy or radiation kill the patient’s existing marrow,

Hoge doseringen chemo- of radiotherapie doden het bestaande merg van de patiënt,

destroying both malignant cells and blood stem cells.

waarbij zowel kwaadaardige als bloedstamcellen vernietigd worden.

This also weakens the immune system,

Dit verzwakt ook het immuunsysteem,

making it less likely to attack the transplanted cells.

waardoor het minder snel de getransplanteerde cellen zal aanvallen.

Daarna worden de donorcellen in het lichaam van de patiënt gebracht

Then the donor cells are infused into the patient’s body through a central line.

via een centrale route,

They initially circulate in the recipient’s peripheral bloodstream,

waarbij ze eerst in diens perifere bloedsomloop circuleren,

but molecules on the stem cells, called chemokines, act as homing devices

maar molecules op de stamcellen, chemokines genaamd, dienen als zenders

and quickly traffic them back to the marrow.

en gidsen hen snel terug naar het beenmerg.

Over the course of a few weeks,

Over de loop van een aantal weken beginnen ze zich te vermenigvuldigen

they begin to multiply and start producing new, healthy blood cells.

en nieuwe, gezonde bloedcellen te produceren.

Just a small population of blood stem cells

Slechts een klein aantal bloedstamcellen

can regenerate a whole body’s worth of healthy marrow.

kunnen gezond beenmerg regenereren voor het volledige lichaam.

A bone marrow transplant can also lead to something

Een beenmergtransplantatie kan ook leiden tot iets

called graft-versus-tumor activity,

wat men de graft-versus-tumor activiteit noemt:

when new immune cells generated by the donated marrow

nieuwe, door het donormerg gegenereerde immuuncellen

can wipe out cancer cells the recipient’s original immune system couldn’t.

vernietigen daarbij kankercellen

die het originele immuunsysteem niet klein kreeg.

This phenomenon can help eradicate stubborn blood cancers.

Dit fenomeen kan helpen om hardnekkige bloedkankers uit te roeien.

But bone marrow transplants also come with risks,

Maar bij beenmergtransplantaties komen ook risico's kijken,

including graft-versus-host disease.

waaronder graft-versus-host-ziekte.

It happens when the immune system generated by the donor cells

Hierbij gaat het immuunsysteem dat gegenereerd werd door de donorcellen

attacks the patient’s organs.

de organen van de patiënt aanvallen.

This life-threatening condition occurs in about 30–50% of patients

Deze levensbedreigende aandoening komt voor bij 30-50% van de patiënten

who receive donor cells from anyone other than an identical twin,

die donorcellen ontvangen van iemand anders dan hun identieke tweeling,

particularly when the stem cells are collected

voornamelijk wanneer de stamcellen verzameld worden

from the blood as opposed to the bone marrow.

uit het bloed in tegenstelling tot uit het beenmerg.

Patients may take immunosuppressant medications

Patiënten kunnen medicatie innemen die het immuunsysteem onderdrukt

or certain immune cells may be removed from the donated sample

of bepaalde immuuncellen kunnen weggenomen worden uit het donorstaal

in order to reduce the risk of graft-versus-host disease.

om zo het risico te verminderen op graft-versus-host-ziekte.

But even if a patient avoids graft-versus-host disease,

Maar zelfs wanneer een patiënt graft-versus-host-ziekte vermijdt,

their immune system may reject the donor cells.

kan het zijn dat hun immuunsysteem de donorcellen afwijst.

So it’s crucial to find the best match possible in the first place.

Het is dus cruciaal om de meest geschikte match te vinden.

Key regions of the genetic code determine how the immune system

Hoofdgebieden van de genetische code bepalen

hoe het immuunsysteem vreemde cellen identificeert.

identifies foreign cells.

Als deze gebieden gelijkaardig zijn bij de donor en de ontvanger,

If these regions are similar in the donor and the recipient,

the recipient’s immune system is more likely to accept the donor cells.

dan is de kans groter

dat het immuunsysteem van de ontvanger de donorcellen zal accepteren.

Because these genes are inherited, the best matches are often siblings.

Aangezien deze genen erfelijk zijn, zijn de beste donoren vaak familieleden.

But many patients who need a bone marrow transplant

Maar veel patiënten die een beenmergtransplantatie nodig hebben,

don’t have a matched family member.

hebben geen familielid dat een match is.

Those patients turn to donor registries of volunteers

Deze patiënten moeten zich beroepen op donorregisters

willing to offer their bone marrow.

van vrijwilligers die hun beenmerg willen afstaan.

All it takes to be on the registry is a cheek swab to test for a genetic match.

Om in het register opgenomen te worden moet je wangslijm getest worden

op genetische compatibiliteit.

And in many cases, the donation itself

En in veel gevallen is de donatie zelf

isn’t much more complicated than giving blood.

niet veel ingewikkelder dan een bloeddonatie.

It’s a way to save someone’s life

Het is een manier om iemands leven te redden

with a resource that’s completely renewable.

met een volledig hernieuwbare bron.