What causes heartburn? - Rusha Modi

Translator: Moe Zaw Oo Reviewer: Sanntint Tint

Just between your chest and abdomen

ရင်ဘတ်နှင့် ဝမ်းဗိုက်ကြားတည့်တည့်မှာ

is where you’ll find one of the most important muscles

အရေးပါဆုံး ကြွက်သားတွေထဲက တစ်ခုကို ခင်ဗျာတို့ တွေ့ရမှာဖြစ်ပြီး

you probably didn't know you had:

အဲဒါ ရှိတယ်ဆိုတာတောင် ခင်ဗျား မသိခဲ့တဲ့

the lower esophageal sphincter, or LES.

LES လို့ခေါ်တဲ့ အစာမျိုပြွန် အောက်ပိုင်း ညှစ်ကြွက်သားပါ။

When functioning properly,

ကောင်းကောင်း အလုပ်လုပ်နေရင်

this ring of tissue plays a crucial role in helping us eat.

ဒီတစ်ရှူးကွင်းက ကျွန်တော်တို့ အစာစားဖို့ အရေးပါတဲ့ အခန်းကဏ္ဍကနေ ကူညီပေးပါတယ်။

But when the LES malfunctions,

ဒါပေမဲ့ LES ကောင််းကောင်း အလုပ်မလုပ်တဲ့အခါမှာ

it becomes the main player in heartburn

ရင်ပူခြင်းဝေဒနာ ဖြစ်ရာမှာ အဓိက ပါဝင်တဲ့အရာ ဖြစ်လာပါတယ်။

--a searing, sometimes sour-tasting chest-spasm

-- ပူလောင်တဲ့၊ တစ်ခါတစ်ရံ အချဉ်အရသာရှိတဲ့ ရင်ဘတ်အောင့်တာကို

that many people will experience at some point in their lives.

ဘဝရဲ့ တစ်ချိန်ချိန်မှာ လူတော်တော်များများ ကြုံဖူးကြပါလိမ့်မယ်။

We know that humans have been battling heartburn

လူသားတွေဟာ ရင်ပူတဲ့ဝေဒနာကို

for hundreds, if not thousands of years.

နှစ်ပေါင်းရာချီ ထောင်ချီပြီး ရင်ဆိုင်ကြုံတွေ့နေခဲ့ကြရတာပါ။

But recently the incidence has risen,

ဒါပေမဲ့ မကြာသေးခင်ကာလမှာ ဖြစ်ပွားမှုက မြင့်တက်လာပြီး

making it a common stomach complaint worldwide.

ကမ္ဘာတဝန်း အဖြစ်များဆုံး ဝမ်းဗိုက်ဝေဒနာ ဖြစ်လာပါတယ်။

When the symptoms of heartburn become more more regular and intense

ရင်ပူခြင်းဝေဒနာ ခံစားရတာတွေ မကြာမကြာ ပိုဖြစ်လာပြီး ပိုဆိုးလာတဲ့အခါ

တစ်ပတ် နှစ်ကြိမ် ဒါမှမဟုတ် ဒါထက်ပိုတာမျိုးပေ့ါ--

—such as twice a week or more--

it’s diagnosed as Gastroesophageal Reflux Disease, or GERD.

အဲဒါကို အစာအိမ်အစာမျိုပြွန် ပြန်စီးရောဂါ ဒါမှမဟုတ် GERDလို့ သတ်မှတ်ပါတယ်။

ဒါပေမဲ့ ဘာက ဒီပြဿနာကို ဖြစ်စေသလဲ။

But what causes this problem,

and how can it be stopped?

ပြီးတော့ ဒါကို ဘယ်လို တားဆီးလို့ရမလဲ။

Heartburn starts in an area called

ရင်ပူခြင်းက အစာအိမ်အစာမျိုပြွန်ဆုံမှတ်၊

the gastroesophageal junction, where the LES resides.

LES ရှိတဲ့ နေရာမှာ စတင်ပါတယ်။

This smooth, muscular ring of the LES

ဒီ LES ရဲ့ ချောမွေ့တဲ့ ကြွက်သားကွင်းကို

is moderated by an intricate tree of nerve roots

ဦးနှောက် နှလုံးနဲ့ အဆုတ်တွေဆီ တွယ်ဆက်နေတဲ့

that connect to the brain, the heart, and the lungs.

သစ်ပင်သဏ္ဌာန် အာရုံကြောအမြစ်တွေနဲ့ ထိန်းထားပါတယ်။

After food enters the stomach from the esophagus,

စားလိုက်တဲ့ အစာတွေဟာ အစာပြွန်ကနေ အစာအိမ်ထဲကို ရောက်သွားပြီးရင်

the muscle’s task is to stop it

ကြွက်သားရဲ့ အလုပ်က အစာတွေ အပေါ်ဘက် ပြန်တက်မလာဖို့

from surging back up again.

တားဆီးဖို့ပဲ ဖြစ်ပါတယ် ။

The LES contracts, squeezing the stomach entrance

LES က ကျုံ့လိုက်လို့ အစာအိမ်ဝင်ပေါက်ကို ဖျစ်ညှစ်လိုက်ပြီး

and creating a high pressure zone

ဖိအားများ‌တဲ့နေရာတစ်ခု ဖြစ်ပေါ်စေလို့

that prevents digestive acids from seeping out.

အစာခြေအက်ဆစ်များတွေကို စိမ့်မထွက်အောင် တားဆီးပေးပါတယ်။

But if the LES relaxes at the wrong moment or gradually weakens,

ဒါပေမဲ့ LES က အချိန်မကျဘဲဖြေလျှော့လိုက်ရင် ဒါမှမဟုတ် တဖြည်းဖြည်း အားနည်းလာရင်

it becomes like a faulty, ill-fitting lid,

ချွတ်ယွင်းပြီး မလုံတော့တဲ့ အဖုံးပိတ်တစ်ခုလို ဖြစ်လာလို့

causing the area to depressurize.

အဲဒီနားတစ်ဝိုက်မှာ ဖိအားလျော့ကျ လာစေပါတယ်။

That allows burning stomach acid--

ဒါက အစာအိမ်အက်ဆစ်ကို တောက်လောင်စေကာ--

and even chunks of food--to spurt into the

အစားအစာအပိုင်းအစလေးတွေ အစာပြွန်ဆီကို ဆောင့်တက်စေလို့

esophagus, sometimes going as far up as the mouth.

ရံဖန်ရံခါ ပါးစပ်အထိ ‌တက်လာတတ်ပါတယ်။

The cause of all this internal drama

ဒီကိုယ်တွင်းဖြစ်စဉ် အားလုံးရဲ့ အကြောင်းရင်းက

has long been put down to diet.

စားလိုက်တဲ့ အစာကြောင့်ဆိုပြီး ပြောလာခဲ့ကြတာ ကြာခဲ့ပါပြီ။

Foods like caffeine and peppermint contain

ကဖိန်းနဲ့ ငရုတ်ကောင်းတို့လို အစားအစာတွေမှာ

ingredients that may have a relaxing affect on the LES,

LES ကိုပြေလျော့စေတဲ့ ပစ္စည်းတွေပါဝင်လို့

which makes it incapable of doing its job.

LES က သူ့အလုပ်သူ လုပ်နိုင်စွမ်းမရှိတော့ပါဘူး။

အခြား အက်ဆစ်ဓာတ်ပါတဲ့ အစားအစာတွေဖြစ်တဲ့ ရှောက် သံပုရာနဲ့ ခရမ်းချဉ်သီးတွေက

Other acidic foods, like citrus and tomatoes,

can worsen irritation of the esophagus

အစာအိမ်အက်ဆစ်မှာ ပျော်််််ဝင်သွားတဲ့အခါ

when they leach out with stomach acid.

အစာပြွန်ကို မသက်မသာ ပိုဖြစ်စေနိုင်ပါတယ်။

Carbonated beverages can similarly

ကာဗွန်ပါတဲ့ အဖျော်ယမကာတွေကလည်း အလားတူပဲ

bubble up in the stomach,

ဗိုက်ထဲမှာ ပွက်ပွက်ဆူစေနိုင်လို့

forcing open the valve.

အဆို့ရှင်ကို တွန်းဖွင့်လိုက်ပါတော့တယ်။

But researchers have discovered that food isn’t the only trigger.

ဒါပေမဲ့ သုတေသီတွေက ရှာဖွေတွေ့ရှိခဲ့တာက အစားအစာက တစ်ခုတည်းသော စနက်တော့ မဟုတ်ပါဘူး။

Smoking poses a risk, because the nicotine in cigarettes relaxes the LES.

စီးကရက်ထဲက နီကိုတင်းက LES ကိုပြေလျော့စေ လို့ ဆေးလိပ်သောက်တာကလည်း အန္တရာယ်ပေးပါတယ်။

Consuming excessive amounts of alcohol

အရက် အလွန်အကျွံသောက်တာက

may have a similar effect.

အလားတူ အကျိုးသက်ရောက်မှု ရှိနိုင်ပါတယ်။

Pregnant women often experience more heartburn

ကိုယ်ဝန်ဆောင်တွေ ရင်ပူတာ ပိုခံစားကြရတာက

due to the pressure of a growing baby on their stomachs.

ကြီးထွားလာတဲ့ ကလေးက သူတို့ရဲ့ ဗိုက်ပေါ်မှာ ဖိနေတာနဲ့

and the levels of certain hormones in their bodies.

သူတို့ရဲ့ခန္ဓာကိုယ်ထဲမှာ တချို့သောဟော်မုန်းတွေ မြင့်တက်လာလို့ပါ။

Obesity can cause hernias that disrupt

အဝလွန်တာက အူကျွံတာတွေကို ဖြစ်စေနိုင်ပြီး

the anti-reflux barrier of the gastroesophageal junction

ပုံမှန်မှာ ရင်ပူတာမဖြစ်‌အောင် ကာကွယ်ပေးတဲ့

that normally protects against heartburn.

အစာအိမ်အစာပြွန်ဆုံရဲ့ ပြန်စီးဆန့်ကျင် အဆီးအတားကို အနှောင့်အယှက် ဖြစ်စေပါတယ်။

Numerous medications, including those for asthma,

ရင်ကျပ်ပျောက်ဆေး သွေးကျဆေး သန္ဓေတားဆေးနဲ့ စိတ်ကျရောဂါကုဆေးတွေ အပါအဝင်

high blood pressure, birth control, and depression

မြောက်မြားစွာသော ဆေးဝါးတွေက

can also have unintended effects on the LES.

LES အပေါ် မလိုလားအပ်တဲ့ သက်ရောက်မှုတွေ ဖြစ်နိုင်ပါတယ်။

An occasional bout of heartburn isn't

ရံဖန်ရံခါ ရင်ပူတာတွေက

necessarily something to worry about.

စိတ်ပူစရာတော့လည်း မဟုတ်ပါဘူး။

But, if heartburn starts happening regularly,

ဒါပေမဲ့ ရင်ပူတာ ပုံမှန်ဖြစ်နေရင်

it can weaken the LES muscle over time,

အချိန်ကြာလာတာနဲ့အမျှ LES ကြွက်သားတွေကို အားနည်းသွားစေနိုင်လို့

letting more and more acid escape.

အက်ဆစ်တွေ ပိုများများ ထွက်လာစေပါတယ်။

And if it goes untreated,

မကုသဘဲထားရင်

this can cause bigger problems.

ဒီလိုကနေ ပိုဆိုးဝါးတဲ့ ပြဿနာတွေ ဦးတည်သွားစေနိုင်ပါတယ်။

Over time, constant acid leakage from heartburn

အချိန်ကြာလာတာနဲ့အမျှ ရင်ပူတာကနေ အဆက်မပြတ် အက်ဆစ်ယိုစိမ့်တာက

may form scar tissue which narrows the

အစာမျိုပြွန်ကို ကျဉ်းသွားစေနိုင်တဲ့ အမာရွတ်တွေ ဖြစ်လာစေတတ်လို့

esophageal tube, making it harder to swallow food.

အစားအစာတွေ မျိုဖို့ ခက်ခဲလာစေပါလိမ့်မယ်။

Ongoing reflux can also damage the cells

ဆက်တိုက် ပြန်စီးတာဖြစ်ရင်လည်း

lining the esophagus--a rare condition called

အစာမျိုပြွန်ကင်ဆာဖြစ်ဖို့ အန္တရာယ်များတဲ့

Barrett’s esophagus, which can elevate

ရှားပါးတဲ့ အခြေအနေတစ်ခုဖြစ်တဲ့ Barrett’s esophagus လို့ခေါ်တဲ့

အစာပြွန်ကိုဖုံးထားတဲ့ ဆဲလ်တွေကို ပျက်စီးစေနိုင်ပါတယ်။

the risk of esophageal cancer.

Luckily, heartburn is often treatable with

ကံကောင်းစွာပဲ အစာအိမ်အက်ဆစ်ကို ချေဖျက်ပေးတဲ့

a range of medicines that can help

ဆေးဝါးမျိုးစုံနဲ့

neutralize or reduce stomach acid.

ရင်ပူခြင်းဝေဒနာကို ကုသနိုင်ပါတယ်။

In extreme cases, some people have surgery

ရောဂါပြင်းတဲ့ အခြေအနေမှာတော့ သူတို့တွေဟာ ခံစားရတဲ့ ဒုက္ခတွေကို လျှော့ချဖို့

to tighten the LES to minimize their distress.

LES ကို တင်းကျပ်သွားအောင် ခွဲစိတ်မှုကုသမှုတွေ ခံယူကြရပါတယ်။

But we can often stop heartburn

ဒါပေမဲ့ များသောအားဖြင့် ဝေဒနာတွေ မပေါ်ပေါက်ခင်

before it reaches that point.

ရင်ပူတာကို တားဆီးနိုင်ပါတယ်။

Reducing the consumption of certain foods,

တချို့အစားအစာတွေကို လျှော့စားတာ

not smoking, and maintaining a healthy weight

ဆေးလိပ်မသောက်တာ၊ ကျန်းမာတဲ့ ကိုယ်အလေးချိန်ကို ထိန်းထားတာတွေက

can all dramatically reduce reflux.

ပြန််််စီးတာကို သိသိသာသာ လျှော့ချပေးနိုင်ပါတယ်။

သေချာဂရုစိုက်ရင် ကျွန်တော််တို့အစာအိမ်ရဲ့ ဓာတုစမ်းရေတွင်းကို စနစ်တကျရှိစေဖို့

With proper care we can help our LES’s keep

the chemical fountain of our stomachs in proper order

LES က ထိန်းသိမ်းရာမှာ အကူအညီဖြစ်ပြီး

and avoid having to feel the burn.

ရင်ပူခြင််းဝေဒနာကို ခံစားရခြင်းကနေ ရှောင်လွှဲနိုင်ကြမှာပါ။