What causes heartburn? - Rusha Modi

1,821,937 views ・ 2018-11-01

TED-Ed


Proszę kliknąć dwukrotnie na poniższe angielskie napisy, aby odtworzyć film.

Tłumaczenie: Gabriela Biesiadecka Korekta: Marta Konieczna
00:06
Just between your chest and abdomen
0
6770
2640
Dokładnie między klatką piersiową, a brzuchem
00:09
is where you’ll find one of the most important muscles
1
9410
2930
znajduje się jeden z najważniejszych mięśni,
00:12
you probably didn't know you had:
2
12340
2590
o którym prawdopodobnie nie wiedziałeś:
00:14
the lower esophageal sphincter, or LES.
3
14930
4930
dolny zwieracz przełykowy, w skrócie DZP.
00:19
When functioning properly,
4
19860
1350
Kiedy pracuje poprawnie,
00:21
this ring of tissue plays a crucial role in helping us eat.
5
21210
4740
ta obręcz odgrywa kluczową rolę w jedzeniu.
00:25
But when the LES malfunctions,
6
25950
2000
Jednak jeśli DZP jest niesprawny,
00:27
it becomes the main player in heartburn
7
27950
3200
zaczyna odgrywać główną rolę w zgadze,
00:31
--a searing, sometimes sour-tasting chest-spasm
8
31150
3780
piekącym, czasami kwaśnym skurczu klatki piersiowej,
00:34
that many people will experience at some point in their lives.
9
34930
4020
którego wiele ludzi doświadczy w pewnym momencie swojego życia.
00:38
We know that humans have been battling heartburn
10
38950
2540
Ludzie walczą ze zgagą
00:41
for hundreds, if not thousands of years.
11
41490
3580
od setek, albo nawet tysięcy lat.
00:45
But recently the incidence has risen,
12
45070
2580
Jednak ostatnio jej występowanie tak wzrosło,
00:47
making it a common stomach complaint worldwide.
13
47650
3830
że stała się powodem do narzekania na całym świecie.
00:51
When the symptoms of heartburn become more more regular and intense
14
51480
3650
Kiedy symptomy zgagi zaczynają być coraz bardziej regularne i dotkliwe,
00:55
—such as twice a week or more--
15
55130
2040
dwa razy w tygodniu lub częściej,
00:57
it’s diagnosed as Gastroesophageal Reflux Disease, or GERD.
16
57170
6850
diagnozuje się zarzucanie żołądkowo-przełykowe.
01:04
But what causes this problem,
17
64020
1950
Co powoduje to schorzenie
01:05
and how can it be stopped?
18
65970
2510
i jak można je powstrzymać?
01:08
Heartburn starts in an area called
19
68480
1990
Zgaga zaczyna się w rejonie zwanym
01:10
the gastroesophageal junction, where the LES resides.
20
70470
5060
połączeniem żołądkowo-przełykowym, tam znajduje się DZP.
01:15
This smooth, muscular ring of the LES
21
75530
2790
Te gładkie mięśnie w kształcie obręczy
01:18
is moderated by an intricate tree of nerve roots
22
78320
3870
są kontrolowane przez zawiłe korzenie nerwowe,
01:22
that connect to the brain, the heart, and the lungs.
23
82190
4580
łączące się z mózgiem, sercem i płucami.
01:26
After food enters the stomach from the esophagus,
24
86770
2850
Po tym, jak jedzenie przeszło z przełyku do żołądka,
01:29
the muscle’s task is to stop it
25
89620
2210
zadaniem tych mięśni jest zatrzymanie go
01:31
from surging back up again.
26
91830
3200
przed cofnięciem się do góry.
01:35
The LES contracts, squeezing the stomach entrance
27
95030
3230
DZP kurczy się, zaściskając wejście do żołądka
01:38
and creating a high pressure zone
28
98260
2570
i tworząc obszar o wysokim ciśnieniu,
01:40
that prevents digestive acids from seeping out.
29
100830
3900
który zapobiega wyciekowi kwasów trawiennych.
01:44
But if the LES relaxes at the wrong moment or gradually weakens,
30
104730
5130
Ale jeśli DZP rozluźni się w złym momencie lub stopniowo osłabnie,
01:49
it becomes like a faulty, ill-fitting lid,
31
109860
3580
staje się wadliwą, źle dopasowaną uszczelką,
01:53
causing the area to depressurize.
32
113440
3130
powodując rozszczelnienie.
01:56
That allows burning stomach acid--
33
116570
2720
To pozwala palącym kwasom żołądkowym,
01:59
and even chunks of food--to spurt into the
34
119290
3120
a nawet kawałkom jedzenia,
wytrysnąć do przełyku, a czasami aż do ust.
02:02
esophagus, sometimes going as far up as the mouth.
35
122410
4660
02:07
The cause of all this internal drama
36
127070
2730
Przez długi czas jako powód
02:09
has long been put down to diet.
37
129800
2330
tego wewnętrznego dramatu obwiniało się dietę.
02:12
Foods like caffeine and peppermint contain
38
132130
3250
Żywność taka jak kofeina, mięta
02:15
ingredients that may have a relaxing affect on the LES,
39
135380
4050
zawierają składniki, które mogą rozluźnić DZP,
02:19
which makes it incapable of doing its job.
40
139430
3690
przez co nie może on wykonywać swojej pracy.
02:23
Other acidic foods, like citrus and tomatoes,
41
143120
2850
Inna kwaśna żywność, na przykład cytrusy i pomidory,
02:25
can worsen irritation of the esophagus
42
145970
2730
mogą zwiększyć podrażnienie przełyku
02:28
when they leach out with stomach acid.
43
148700
2950
kiedy wydostają się razem z kwasem żołądkowym.
02:31
Carbonated beverages can similarly
44
151650
2130
Podobnie napoje gazowane
02:33
bubble up in the stomach,
45
153780
1650
mogą buzować w żołądku,
02:35
forcing open the valve.
46
155430
2700
powodując otwarcie "zaworu".
02:38
But researchers have discovered that food isn’t the only trigger.
47
158130
4190
Jednak naukowcy odkryli, że jedzenie nie jest jedynym czynnikiem.
02:42
Smoking poses a risk, because the nicotine in cigarettes relaxes the LES.
48
162320
5840
Palenie również jest niebezpieczne, bo nikotyna rozluźnia DZP.
02:48
Consuming excessive amounts of alcohol
49
168160
2450
Spożycie nadmiernej ilości alkoholu
02:50
may have a similar effect.
50
170610
2070
może mieć podobny skutek.
02:52
Pregnant women often experience more heartburn
51
172680
3350
Kobiety w ciąży częściej mają zgagę
02:56
due to the pressure of a growing baby on their stomachs.
52
176030
3150
z powodu ciśnienia wywieranego przez rosnące dziecko na ich brzuch
02:59
and the levels of certain hormones in their bodies.
53
179180
3790
oraz poziomy pewnych hormonów w ich organizmie.
03:02
Obesity can cause hernias that disrupt
54
182970
3120
Nadwaga może powodować przepuklinę
zakłócającą barierę żołądkowo-przełykową,
03:06
the anti-reflux barrier of the gastroesophageal junction
55
186090
3850
03:09
that normally protects against heartburn.
56
189940
3590
która zwykle chroni przed zgagą.
03:13
Numerous medications, including those for asthma,
57
193530
2810
Liczne leki, na przykład na astmę,
03:16
high blood pressure, birth control, and depression
58
196340
3430
wysokie ciśnienie, środki antykoncepcyjne i antydepresanty
03:19
can also have unintended effects on the LES.
59
199770
4580
mogą mieć efekty uboczne wpływające na DZP.
03:24
An occasional bout of heartburn isn't
60
204350
2950
Pojedynczy napad zgagi
03:27
necessarily something to worry about.
61
207300
2070
niekoniecznie jest powodem do niepokoju.
03:29
But, if heartburn starts happening regularly,
62
209370
2470
Jednak jeśli zgaga występuje regularnie,
03:31
it can weaken the LES muscle over time,
63
211840
3010
z biegiem czasu może osłabić mięśnie DZP,
03:34
letting more and more acid escape.
64
214850
2710
przez co coraz więcej kwasów może się uwalniać.
03:37
And if it goes untreated,
65
217560
2030
Jeśli nie będzie to leczone,
03:39
this can cause bigger problems.
66
219590
2740
może doprowadzić do poważniejszych problemów.
03:42
Over time, constant acid leakage from heartburn
67
222330
2950
Z biegiem czasu, ciągły wyciek kwasów ze zgagi
03:45
may form scar tissue which narrows the
68
225280
2810
może stworzyć tkankę bliznowatą,
03:48
esophageal tube, making it harder to swallow food.
69
228090
3650
która zwęża przełyk, powodując problemy z przełykaniem.
03:51
Ongoing reflux can also damage the cells
70
231740
3240
Ciągła zgaga może też zniszczyć komórki
03:54
lining the esophagus--a rare condition called
71
234980
3450
wyściełające przełyk, to rzadkie schorzenie,
03:58
Barrett’s esophagus, which can elevate
72
238430
2570
zwane przełykiem Barretta,
które może podnieść ryzyko raka przełyku.
04:01
the risk of esophageal cancer.
73
241000
3440
04:04
Luckily, heartburn is often treatable with
74
244440
2350
Na szczęście, zgaga jest często uleczalna
04:06
a range of medicines that can help
75
246790
1950
przez szereg lekarstw neutralizujących
04:08
neutralize or reduce stomach acid.
76
248740
2940
lub zmniejszających ilość kwasów żołądkowych.
04:11
In extreme cases, some people have surgery
77
251680
3020
W ciężkich przypadkach, niektóre osoby mają operacje
04:14
to tighten the LES to minimize their distress.
78
254700
3960
wzmacniające DZP, aby zminimalizować jego zużycie.
04:18
But we can often stop heartburn
79
258660
2090
Jednak często możemy zatrzymać zgagę
04:20
before it reaches that point.
80
260750
1770
zanim dotrzemy do tego momentu.
04:22
Reducing the consumption of certain foods,
81
262520
2290
Zmniejszenie spożycia pewnego rodzaju żywności,
04:24
not smoking, and maintaining a healthy weight
82
264815
2940
niepalenie i utrzymanie zdrowej wagi
04:27
can all dramatically reduce reflux.
83
267755
3330
może znacząco zmniejszyć zgagę.
04:31
With proper care we can help our LES’s keep
84
271085
3090
Dbając o siebie możemy pomóc DZP
04:34
the chemical fountain of our stomachs in proper order
85
274175
3070
utrzymać chemiczną mieszankę w naszym brzuchu na właściwym miejscu
04:37
and avoid having to feel the burn.
86
277245
2580
i uniknąć przykrego uczucia palenia.
O tej stronie

Na tej stronie poznasz filmy z YouTube, które są przydatne do nauki języka angielskiego. Zobaczysz lekcje angielskiego prowadzone przez najlepszych nauczycieli z całego świata. Kliknij dwukrotnie na angielskie napisy wyświetlane na stronie każdego filmu, aby odtworzyć film od tego miejsca. Napisy przewijają się synchronicznie z odtwarzaniem filmu. Jeśli masz jakieś uwagi lub prośby, skontaktuj się z nami za pomocą formularza kontaktowego.

https://forms.gle/WvT1wiN1qDtmnspy7