What causes heartburn? - Rusha Modi

1,821,937 views ・ 2018-11-01

TED-Ed


Videoyu oynatmak için lütfen aşağıdaki İngilizce altyazılara çift tıklayınız.

Çeviri: Melis Boz Gözden geçirme: Eren Gokce
00:06
Just between your chest and abdomen
0
6770
2640
Karınla göğüs arası,
00:09
is where you’ll find one of the most important muscles
1
9410
2930
önemli kas grublarından birini bulabileceğiniz bir yerdir.
00:12
you probably didn't know you had:
2
12340
2590
Büyük ihtimalle bu kas grubuna sahip olduğunuzu bilmiyorsunuzdur:
00:14
the lower esophageal sphincter, or LES.
3
14930
4930
Alt özofagel sfinkter veya LES.
00:19
When functioning properly,
4
19860
1350
Doğru şekilde işlediği zaman
00:21
this ring of tissue plays a crucial role in helping us eat.
5
21210
4740
dairesel doku yemek yememize yardımcı olmada önemli bir rol oynar.
00:25
But when the LES malfunctions,
6
25950
2000
Fakat LES işlevini yitirdiği zaman,
00:27
it becomes the main player in heartburn
7
27950
3200
yanma, bazen ekşimeyle birlikte göğüs spazmı gibi
00:31
--a searing, sometimes sour-tasting chest-spasm
8
31150
3780
mide yanmasında başrolü oynar,
00:34
that many people will experience at some point in their lives.
9
34930
4020
birçoğumuz hayatımızın bir noktasında yaşamışızdır.
00:38
We know that humans have been battling heartburn
10
38950
2540
İnsanların, mide yanmasıyla yüzlerce yıldır,
00:41
for hundreds, if not thousands of years.
11
41490
3580
belki de binlerce yıldır, bir savaş içerisinde olduğunu biliyoruz.
00:45
But recently the incidence has risen,
12
45070
2580
Ama son zamanlarda bu oranda bir artış var,
00:47
making it a common stomach complaint worldwide.
13
47650
3830
mide şikâyeti dünya çapında sıradan bir durum olarak görülüyor.
00:51
When the symptoms of heartburn become more more regular and intense
14
51480
3650
Mide yanmasının belirtileri haftada iki veya daha fazla şeklinde
00:55
—such as twice a week or more--
15
55130
2040
daha sık ve düzenli ise
00:57
it’s diagnosed as Gastroesophageal Reflux Disease, or GERD.
16
57170
6850
Gastro özofajial reflü hastalığı veya GERD olarak teşhis edilir.
01:04
But what causes this problem,
17
64020
1950
Peki bu probleme sebep olan şey nedir
01:05
and how can it be stopped?
18
65970
2510
ve nasıl durdurulur?
01:08
Heartburn starts in an area called
19
68480
1990
Mide yanması, gastroözofageal kesişimi
01:10
the gastroesophageal junction, where the LES resides.
20
70470
5060
diye adlandırılan LES'in bulunduğu yerde başlar.
01:15
This smooth, muscular ring of the LES
21
75530
2790
Buradaki yumuşak ve dairesel kaslara sahip olan LES
01:18
is moderated by an intricate tree of nerve roots
22
78320
3870
çapraşık ağaç şeklindeki sinir kökleri tarafından kontrol edilir.
01:22
that connect to the brain, the heart, and the lungs.
23
82190
4580
Bu kısım beyin, kalp ve böbreklere bağlıdır.
01:26
After food enters the stomach from the esophagus,
24
86770
2850
Yemek, yemek borusundan mideye indiği zaman
01:29
the muscle’s task is to stop it
25
89620
2210
kasın görevi yemeğin
01:31
from surging back up again.
26
91830
3200
yukarı doğru gitmesini önlemektir.
01:35
The LES contracts, squeezing the stomach entrance
27
95030
3230
LES mide girişinin kasılmasına neden olur
01:38
and creating a high pressure zone
28
98260
2570
ve yüksek basınç noktası oluşturur,
01:40
that prevents digestive acids from seeping out.
29
100830
3900
bu da sindirimi düzenleyen asitlerin sızılmasını önler.
01:44
But if the LES relaxes at the wrong moment or gradually weakens,
30
104730
5130
Fakat LES yanlış bir zamanda gevşerse veya yavaş yavaş kasılma zayıflarsa
01:49
it becomes like a faulty, ill-fitting lid,
31
109860
3580
kusurlu ve hastalıklı bir kapakçık hâline gelip
01:53
causing the area to depressurize.
32
113440
3130
bölgedeki basıncı düşürmeye sebep olur.
01:56
That allows burning stomach acid--
33
116570
2720
Bu da mide asidinin yanmasına ve bazen
01:59
and even chunks of food--to spurt into the
34
119290
3120
yemek parçalarının aniden
02:02
esophagus, sometimes going as far up as the mouth.
35
122410
4660
yemek borusundan yukarıya, ağıza bile çıkmasına neden olur.
02:07
The cause of all this internal drama
36
127070
2730
Bu iç durumun sorunu
02:09
has long been put down to diet.
37
129800
2330
diyet ile çözümlenebilir.
02:12
Foods like caffeine and peppermint contain
38
132130
3250
Kafein ve nane içeren besinler
02:15
ingredients that may have a relaxing affect on the LES,
39
135380
4050
LES üzerinde rahatlatıcı bir etki sağlayabilir
02:19
which makes it incapable of doing its job.
40
139430
3690
ve bu da işlevini düzgün bir şekilde yapması için önemli bir rol oynar.
02:23
Other acidic foods, like citrus and tomatoes,
41
143120
2850
Turunçgiller ve domates gibi asitli besinler,
02:25
can worsen irritation of the esophagus
42
145970
2730
yemek borusundan mide asidine indiği zaman
02:28
when they leach out with stomach acid.
43
148700
2950
mideyi daha fazla rahatsız eder.
02:31
Carbonated beverages can similarly
44
151650
2130
Karbonatlı içecekler benzer şekilde
02:33
bubble up in the stomach,
45
153780
1650
midenin köpürmesine sebep olur
02:35
forcing open the valve.
46
155430
2700
ve kapakçığı açmak için baskı uygular.
02:38
But researchers have discovered that food isn’t the only trigger.
47
158130
4190
Fakat araştırmacılar, yalnızca yemek yemenin tetikleyici olmadığı keşfetti.
02:42
Smoking poses a risk, because the nicotine in cigarettes relaxes the LES.
48
162320
5840
Sigara içmek de etkileyici faktörlerden, çünkü nikotin LES kapakçığını gevşetiyor.
02:48
Consuming excessive amounts of alcohol
49
168160
2450
Yüksek miktarda alkol tüketiminin de
02:50
may have a similar effect.
50
170610
2070
aynı şekilde etkisi var.
02:52
Pregnant women often experience more heartburn
51
172680
3350
Hamile kadınlar mide yanmasını daha fazla yaşıyor.
02:56
due to the pressure of a growing baby on their stomachs.
52
176030
3150
Karında gelişen bebeğin
basıncı ve
02:59
and the levels of certain hormones in their bodies.
53
179180
3790
vücuttaki bir takım hormonların seviyesi buna sebep oluyor.
03:02
Obesity can cause hernias that disrupt
54
182970
3120
Obezite, gastroözofageal kesişiminin
03:06
the anti-reflux barrier of the gastroesophageal junction
55
186090
3850
mide yanmasını önleyen anti-reflü bariyerinin
03:09
that normally protects against heartburn.
56
189940
3590
aksamasını sağlayan fıtıklara neden oluyor.
03:13
Numerous medications, including those for asthma,
57
193530
2810
Aynı zamanda astım,
03:16
high blood pressure, birth control, and depression
58
196340
3430
yüksek tansiyon, doğum kontrol ve depresyon hapları gibi
03:19
can also have unintended effects on the LES.
59
199770
4580
ilaçların da LES üzerinde yan etkileri var.
03:24
An occasional bout of heartburn isn't
60
204350
2950
Mide yanmasının ara sıra yaşanması
03:27
necessarily something to worry about.
61
207300
2070
çok endişelenecek bir durum teşkil etmiyor.
03:29
But, if heartburn starts happening regularly,
62
209370
2470
Fakat mide yanması çok sıklıkla yaşanıyorsa,
03:31
it can weaken the LES muscle over time,
63
211840
3010
LES kaslarını zamanla zayıflatıp
03:34
letting more and more acid escape.
64
214850
2710
giderek daha fazla asit kaçırmasına sebep olabilir.
03:37
And if it goes untreated,
65
217560
2030
Eğer tedavi edilmezse,
03:39
this can cause bigger problems.
66
219590
2740
daha büyük problemlere neden olabilir.
03:42
Over time, constant acid leakage from heartburn
67
222330
2950
Mide yanmasından oluşan daimi asit sızımı
03:45
may form scar tissue which narrows the
68
225280
2810
zamanla yemek borusunu daraltan bir yara dokusu
03:48
esophageal tube, making it harder to swallow food.
69
228090
3650
oluşturabilir ve yemek yutmayı zorlaştırabilir.
03:51
Ongoing reflux can also damage the cells
70
231740
3240
Aynı zamanda sürekli meydana gelen reflü,
03:54
lining the esophagus--a rare condition called
71
234980
3450
nadiren de olsa yutakta bulunan hücrelere zarar verebilir.
03:58
Barrett’s esophagus, which can elevate
72
238430
2570
Barrett'in yutağı olarak adlandırılan bu durum
04:01
the risk of esophageal cancer.
73
241000
3440
yemek borusu kanserine sebep olabilir.
04:04
Luckily, heartburn is often treatable with
74
244440
2350
Neyse ki, mide yanması birçok ilaç seçeneği ile
04:06
a range of medicines that can help
75
246790
1950
mide asitini nötr veya azaltacak
04:08
neutralize or reduce stomach acid.
76
248740
2940
şekilde tedavi edebilir.
04:11
In extreme cases, some people have surgery
77
251680
3020
Bazı olağanüstü durumlarda hastalar, LES kapakçığı
04:14
to tighten the LES to minimize their distress.
78
254700
3960
sıkılaştırarak şikâyeti azaltmaya yönelik ameliyat geçirebilirler.
04:18
But we can often stop heartburn
79
258660
2090
Fakat mide yanmasını bu vaziyete
04:20
before it reaches that point.
80
260750
1770
04:22
Reducing the consumption of certain foods,
81
262520
2290
Bir takım besin tüketimini azaltarak,
04:24
not smoking, and maintaining a healthy weight
82
264815
2940
sigara içmeyerek, sağlıklı bir kiloda kalarak
04:27
can all dramatically reduce reflux.
83
267755
3330
reflüyü büyük ölçüde azaltabiliriz.
04:31
With proper care we can help our LES’s keep
84
271085
3090
Düzgün bir bakımla, LES'in
04:34
the chemical fountain of our stomachs in proper order
85
274175
3070
kimyasal yapısını midemizde düzenli olarak koruyabilir
04:37
and avoid having to feel the burn.
86
277245
2580
ve böylece yanma hissinden kaçınmış oluruz.
Bu web sitesi hakkında

Bu site size İngilizce öğrenmek için yararlı olan YouTube videolarını tanıtacaktır. Dünyanın dört bir yanından birinci sınıf öğretmenler tarafından verilen İngilizce derslerini göreceksiniz. Videoyu oradan oynatmak için her video sayfasında görüntülenen İngilizce altyazılara çift tıklayın. Altyazılar video oynatımı ile senkronize olarak kayar. Herhangi bir yorumunuz veya isteğiniz varsa, lütfen bu iletişim formunu kullanarak bizimle iletişime geçin.

https://forms.gle/WvT1wiN1qDtmnspy7