Three anti-social skills to improve your writing - Nadia Kalman

Translator: tom carter Reviewer: Bedirhan Cinar

Translator: Tun Min Reviewer: sann tint

Dialogue gives a story color,

စကားပြောက ဇာတ်လမ်းကို အရောင်တောက်စေတယ်။

makes it exciting and moves it forward.

စိတ်လှုပ်ရှားပြီး ရှေ့ဆက်တိုးစေတယ်။

Romeo: O, wilt thou leave me so unsatisfied?

Romeo: အို-မင်း ကိုယ့်ကို လိုဘမပြည့် ထားခဲ့တော့မလား။

Juliet: What satisfaction canst thou have tonight?

Juliet: ဒီည ရှင် ဘာလိုချင်လို့လဲ။

Romeo: The exchange of thy love's faithful vows for mine.

Romeo: အချစ်ကလေးနဲ့ ကိုယ် အပြန်အလှန် သစ္စာဆိုချင်တယ်။

Without dialogue: (cricket sounds)

စကားပြောမပါရင်တော့ (ကရစ်ကက်ကစားသံ)

So what goes into writing effective dialogue?

ဒီတော့ ထိရောက်တဲ့ စကားပြောရေးရာမှာ ဘာတွေပါရလဲ။

Well, there are social skills:

အင်း - ပေါင်းသင်းဆက်ဆံရေးစွမ်းရည်တွေပေါ့။

making friends, solving conflicts, being pleasant and polite.

မိတ်ဆွေဖွဲ့တာ၊ ပဋိပက္ခဖြေရှင်းတာ၊ သာသာယာယာ ယဉ်ယဉ်ကျေးကျေး ပြုမူပြောဆိုတတ်တာမျိုးပါ။

We won't be using any of those today.

ဒီနေ့တော့ ဒါတွေတစ်ခုမှ သုံးမှာမဟုတ်ပါဘူး။

Instead, we'll be working on -- let's call them "anti-social skills."

ဒါတွေအစား "လူမှုဆက်ဆံရေးကိုဆန့်ကျင်တဲ့ စွမ်းရည်တွေ" လို့ခေါ်တာတွေကို သုံးကြပါမယ်။

If you're a writer, you may already have a few of these.

သင်ဟာ စာရေးဆရာတစ်ယောက်ဆိုရင် ဒီစွမ်းရည် နည်းနည်း ရှိပြီးဖြစ်နိုင်ပါတယ်။

The first is eavesdropping.

ပထမတစ်ခုက အခြားလူတွေပြောတာ ခိုးနားထောင်ဖို့ပါပဲ။

If you're riding a bus and hear an interesting conversation, you could write it all down.

ဘတ်စ်ကားစီးရင်း စိတ်ဝင်စားဖွယ် စကားပြော တစ်ခု ကြာရရင် စာချရေးလို့ရတာပါပဲ။

Of course, when you write fiction, you're not describing real people,

ဝတ္ထုရေးတဲ့အခါ တကယ့်လူတွေကို သရုပ်ဖော်နေတာ မဟုတ်ပါဘူး။

you're making up characters.

ဇာတ်ကောင်တွေကို ဖန်တီးပုံဖော်နေတာလေ။

But sometimes the words you overhear can give you ideas.

ဒါပေမဲ့ တစ်ခါတစ်ရံ သင်နားစွန်နားဖျား ကြားလိုက်တဲ့စကားကနေ အတွေးရစေတယ်။

"I did not," says one person.

တစ်ယောက်ကပြောတယ် "ငါ မလုပ်ခဲ့ဘူး"

"I saw you," the other replies.

နောက်လူကဆိုတယ် "မင်းကို မြင်လိုက်တယ်နော်"

Who might be saying those words?

အဲဒီစကားတွေ ဘယ်သူတွေ ပြောနေမှာပါလိမ့်။

Maybe it's two kids in a class, and the boy thinks the girl pushed him.

အတန်းထဲကကလေးနှစ်ယောက်ဖြစ်ရင်ဖြစ်မယ်။ကောင်မ လေးက သူ့ကို တွန်းတယ်လို့ ကောင်လေးထင်နေတယ်။

Maybe it's a couple, but one of them is a vampire,

စုံတွဲတစ်တွဲဖြစ်ရင်ဖြစ်မယ်။ တစ်ယောက်က သွေးစုပ်ဖုတ်ကောင်ပေါ့လေ။

and the woman vampire saw the man flirting with a zombie.

သွေးစုပ်ဖုတ်ကောင်မက သူ့ကောင်လေး ဖုတ်ကောင် ကို ပိုးနေတာ မြင်လိုက်တယ်ပေါ့။

Or maybe not.

မဟုတ်ရင်လည်း မဟုတ်ဘူးပေါ့။

Maybe the characters are a teenager and his mother,

ဇာတ်ကောင်တွေဟာ ဆယ်ကျော်သက်တစ်ယောက်နဲ့ သူ့အမေ ဖြစ်မယ်။

and they're supposed to be vegetarians, but the mother saw him eating a burger.

သူတို့က သက်သတ်လွတ်သမားတွေဖြစ်မယ်။ ဒါပေမယ့် အမေကသူ့သား အသားညှပ်ပေါင်မုန့်စားတာမြင်တယ်။

So let's say you've decided on some characters.

ဒါကြောင့် သင်ဟာဇာတ်ကောင်တစ်ချို့ စဉ်းစား ထားပြီဆိုပါစို့။

This is anti-social skill number two:

လူမှုဆက်ဆံရေးဆန့်ကျင်တဲ့စွမ်းရည်အမှတ် ၂ က

start pretending they're real.

ဒါ အမှန်တွေလို့ ဟန်ဆောင်ပြီး စတွေးဖို့ပါ။

What are they like? Where are they from? What music do they listen to?

ဒါတွေ ဘယ်လိုနေလဲ။ ဘယ်က လာတာလဲ။ ဘယ်လို ဂီတမျိုး နားထောင်တတ်လဲ။

Spend some time with them.

သူတို့နဲ့အချိန်နည်းနည်းကုန်လွန်ပါစေ

If you're on a bus, think about what they might be doing if they were there too.

သင် ဘတ်စ်ကားပေါ်မှာဆိုရင်သူတို့တွေလည်း အဲဒီမှာဆိုဘာလုပ်နေမယ်တွေးပါ

Would they talk on the phone, listen to music,

ဖုန်းပြောနေမလား။ သီချင်းနားထောင်နေမလား။

draw pictures, sleep?

ပုံဆွဲနေမလား။ အိပ်နေမလား။

What we say depends on who we are.

ကျွန်တော်တို့ပြောစကားကကျွန်တော်တို့ ဘယ်လိုလူမျိုးဆိုတာပေါ်မူတည်တယ်

An older person might speak differently than a younger person.

လူကြီးတစ်ယောက်ဟာ လူငယ်တစ်ယောက်နဲ့ ပြောဆို ပုံ ကွာပါလိမ့်မယ်။

Someone from the south might speak differently than someone from the north.

တောင်ပိုင်းကတစ်ယောက်ကလည်း မြောက်ပိုင်းက တစ်ယောက်နဲ့ ပြောဆိုပုံမတူဘူး။

Once you know your characters, you can figure out how they talk.

သင့်ဇာတ်ကောင်တွေကို သိတာနဲ့ သူတို့ပြောပုံ ဆိုပုံတွေကို တွက်ကြည့်လို့ရပါတယ်။

At this stage, it's helpful to use anti-social skill number three:

ဒီအဆင့်မှာ လူမှုဆက်ဆံရေးဆန့်ကျင်တဲ့ စွမ်းရည်အမှတ် ၃ ကို သုံးရတာအကူရပါတယ်။

muttering to yourself.

တကိုယ်တည်းရေရွတ်ဖို့ပါ။

When you speak your character's words, you can hear whether they sound natural,

သင်ဟာ သင့်ဇာတ်ကောင်ရဲ့စကားတွေကို ပြောရင် သဘာဝကျမကျ ကြားသိနိုင်တယ်။

and fix them if necessary.

ဒီတော့ လိုအပ်ရင် ပြင်လို့ရတာပေါ့။

Remember, most people are usually pretty informal when they speak.

မှတ်ထားရမှာက လူအများစုဟာ စကားပြောရင် ပေါ့ပေါ့ပါးပါးပဲ ပြောလေ့ရှိတယ်။

They use simple language and contractions.

ရိုးရှင်းတဲ့ ဘာသာစကားနဲ့ အတိုချုံ့တွေ သုံးလေ့ရှိတယ်။

So, "Do not attempt to lie to me" sounds more natural as "Don't try to lie to me."

ဒီတော့"ငါ့ကိုလိမ့်ဖို့မကြိုးစားပါနှင့်"ကို "လိမ်ဖို့မကြိုးစားနဲ့"ဆိုမှ သဘာဝကျတယ်။

Also keep it short.

ပြီးတော့ တိုတိုလေးပဲ ပြောပါ။

People tend to speak in short bursts,

လူတွေစကားပြောရင် တိုပြတ်ပြတ်ပဲ ပြောတတ်တယ်။

not lengthy speeches.

ရှည်လျားထွေပြားမနေဘူး။

And let the dialogue do the work.

စကားပြောကို အလုပ်လုပ်ခွင့်ပေးလိုက်ပါ။

Ask yourself: do I really need that adverb?

ကိုယ့်ကိုယ်ကိုယ်မေးဖို့က ဒီကြိယာဝိသေသနကို တကယ်လိုလားဆိုတာပါ။

For instance, "'Your money or your life,' she said threateningly."

ဥပမာ -"'ရှင့်ငွေလား၊ ရှင့်အသက်လား'လို့သူမက ခြိမ်းခြောက်သံနဲ့ ပြောလိုက်တယ်"

Here, "threateningly" is redundant, so you can get rid of it.

ဒီမှာ "ခြိမ်းခြောက်သံဖြင့်" ဆိုတာ အပိုပါ။ ဒီတော့ ဒါကို ဖြုတ်လို့ရတယ်။

But if the words and the actions don't match, an adverb can be helpful.

ဒါပေမဲ့ အပြောနဲ့အလုပ် မကိုက်ရင် ကြိယာဝိသေ သနက အကူအညီဖြစ်နိုင်ပါတယ်။

"'Your money or your life,' she said lovingly."

"'ရှင့်ငွေလား၊ ရှင့်အသက်လား' လို့ သူမက ချစ်ခင်စွာ ပြောလိုက်တယ်"

So, to recap:

ဒီတော့ ပြန်ချုပ်ရရင်

First, eavesdrop. Next, pretend imaginary people are real.

နံပါတစ် ခိုးနားထောင်ပါ။ ပြီးရင် စိတ်ကူးထဲက လူတွေက အမှန်လို့ ဟန်ဆောင်ကြည့်ပါ။

Finally, mutter to yourself, and write it all down.

နောက်ဆုံးအချက်က တကိုယ်တည်း ရေရွတ်ပါ။ ပြီးရင် အားလုံး ချရေးလိုက်ပါ။

You already have everything you need.

သင် လိုချင်တာမှန်သမျှ ရထားပါပြီ။

This is fictional dialogue, or "How to Hear Voices in Your Head."

ဒါ ဝတ္ထုထဲက စကားပြောပါပဲ။ ဒါမှမဟုတ် "သင့်ခေါင်းထဲက စကားသံတွေ ကြားရပုံ"ပါ။