Is it possible to lose weight fast? - Hei Man Chan

Translator: Sanntint Tint Reviewer: Myo Aung

In the wealthiest circles of Victorian England,

ဗစ်တိုးရီးယားခေတ် အင်္ဂလန်ရဲ့ အချမ်းသာဆုံး အသိုင်းအဝိုင်းတွေမှာ

bizarre fads ran rampant.

ထူးဆန်းတဲ့ ပေါ်ပင်ခေတ်ထတာတွေပျံ့နှံ့လာတယ်။

But perhaps none was as strange as the tapeworm diet,

ဒါပေမဲ့ အစာရှောင်သူတွေဟာ မပေါက်သေးတဲ့ တုပ်ပြားကောင်ကို မျိုချပြီး

in which dieters swallowed an unhatched tapeworm

အစာမကြေတဲ့ အစာတွေကို စားသုံးစေရင်း

and let it grow inside them by consuming undigested meals.

၎င်းတို့ကို ကိုယ်တွင်းမှာ ကြီးထွားစေတာ လိုလောက်တော့ ဘာကမှ ထူးဆန်းတာမရှိလောက်ဘူး။

Obviously, this is an exceptionally dangerous and unhealthy way

သိသာတာက ဒါက ကိုယ်အလေးချိန်ကို စီမံဖို့ အလွန်အန္တရာယ်များပြီး ကျန်းမာရေးကို

to manage your weight.

ထိခိုက်စေတဲ့ နည်းလမ်းပါ။

However, while modern fad diets aren't usually this extreme,

ဒါပေမဲ့ ခေတ်မီ အစားအစာတွေက အများအားဖြင့် ဒီလောက်အလွန်အမင်းမဟုတ်ပေမဲ့

they do promise similar results; specifically, losing weight fast.

အလားတူ ရလဒ်များတွေကို ကတိပေးပါတယ်။ အထူးသဖြင့် ကိုယ်အလေးချိန် အမြန်ကျစေတာပါ။

So, are there any fast diets that do work?

ဒါဆို အမြန် ဓာတ်စာတွေက အလုပ်ဖြစ်ရဲ့လား။

And are any of them actually healthy for you?

ပြီးတော့ ဒါတွေထဲက တစ်ခုခုက သင့်အတွက် တကယ်ကျန်းမာစေရဲ့လား။

To answer these questions, let’s consider a thought experiment.

ဒီမေးခွန်းတွေကိုဖြေဖို့ အတွေး စမ်းသပ်မှု တစ်ခုကို စဉ်းစားကြည့်ကြရအောင်။

Sam and Felix are identical twins both planning to go on a diet.

Sam နဲ့ Felix ဟာ ဆင်တူအမြွှာတွေဖြစ်ပြီး နှစ်ယောက်စလုံးက အစာရှောင်ဖို့ စီစဉ်နေတယ်။

They share the same height, weight, fat and muscle mass.

သူတို့ဟာ အရပ်၊ ကိုယ်အလေးချိန်၊ အဆီနဲ့ ကြွက်သားထု တူညီတယ်။

But Sam is hoping to lose weight slowly, while Felix wants to go fast.

ဒါပေမဲ့ Sam က ဖြည်းဖြည်းချင်း ဝိတ်ကျဖို့ မျှော်လင့်နေပြီး Felix က အမြန်ကျချင်တယ်။

Sam's plan is to gradually decrease his calorie intake

Sam ရဲ့ အစီအစဉ်က သူ့ရဲ့ကယ်လိုရီ စားသုံးမှုကို တဖြည်းဖြည်း လျှော့ချဖို့နဲ့

and increase his regular exercise.

ပုံမှန် လေ့ကျင့်ခန်း တိုးမြှင့်ဖို့ပါ။

With less energy coming in and more being expended,

စွမ်းအင် အဝင်လျော့ပြီး ပိုသုံးစွဲလာတာကြောင့်

he’s creating an energy deficit inside his body.

သူ့ခန္ဓာကိုယ်ထဲမှာ စွမ်းအင် လိုအပ်မှု ဖြစ်ပေါ်နေတယ်။

To compensate, Sam’s body begins breaking down his emergency glucose supply,

အစားထိုးဖို့ Sam ရဲ့ ခန္ဓာကိုယ်က အသည်းမှာ သိုလှောင်ထားတဲ့ glycogen ပုံစံနဲ့

stored in the liver in the form of glycogen.

အရေးပေါ် ဂလူးကို့စ် ထောက်ပံ့မှုကို စပြိုကွဲစေတယ်။

Then, after 4 to 6 hours, his body starts burning fat cells

ဒီနောက် ၄ နာရီကနေ ၆ နာရီအကြာမှာ ခန္ဓာကိုယ်က အဓိကစွမ်းအင် အရင်းအမြစ်အဖြစ်

as a major energy source.

အဆီဆဲလ်တွေကို စတင်လောင်ကျွမ်းတယ်။

This process releases lipid droplets

ဒီလုပ်ငန်းစဉ်မှာ သွေးကြောအတွင်း စီးဆင်းပြီး

which are broken down into compounds that float through the bloodstream

ကိုယ်တွင်းအင်္ဂါတွေနဲ့ တစ်ရှူးတွေအတွက် စွမ်းအင် ပေးတဲ့ ဒြပ်ပေါင်းတွေအဖြစ်

and provide energy to organs and tissues.

ပြိုကွဲသွားတဲ့ အဆီ အစက်လေးတွေကို ထုတ်ပေးတယ်။

Felix aims to create a similar energy deficit

Felix က ကယ်လိုရီစားသုံးမှုကို သိသိသာသာ လျှော့ချရင်း

by dramatically cutting his calorie intake.

အလားတူ စွမ်းအင် လိုအပ်မှုကို ဖန်တီးဖို့ ရည်ရွယ်တယ်။

Unlike Sam, who’s still eating smaller meals,

Sam နှင့်မတူဘဲ ပိုငယ်တဲ့ အစာတွေကိုစားနေဆဲ

Felix is eating almost nothing.

Felix က ဘာမှ မစားမသလောက်ပါ။

And his body responds by going into a starvation response.

သူ့ခန္ဓာကိုယ်က ဆာလောင်တဲ့ တုံ့ပြန်မှုအဖြစ် တုံ့ပြန်တယ်။

Felix’s body breaks down his entire store of emergency glucose in just 18 hours.

Felix ရဲ့ကိုယ်က အရေးပေါ်ဂလူးကို့စ် သိုလှောင်မှုကို ၁၈ နာရီအတွင်းပြိုကွဲစေတယ်။

And while Sam steadily replenishes glycogen with every healthy meal,

Sam က ကျန်းမာရေးနဲ့ ညီညွတ်တဲ့ အစာ တိုင်းမှာ glycogen ကို မှန်မှန် ဖြည့်ပေမဲ့

Felix’s low-calorie diet does not.

Felix ရဲ့ကယ်လိုရီနည်းတဲ့အစာက ဖြည့်မပေးဘူး။

Desperate for energy, his body starts breaking down other materials,

စွမ်းအင်အတွက် ထင်ရာစိုင်းရင်း ခန္ဓာကိုယ်က ကြွက်သားတွေအပါအဝင် အခြားပစ္စည်းတွေကို

including his muscles.

စတင်ပြိုကွဲစေတယ်။

Meanwhile, Sam’s regular exercise is maintaining his muscle mass.

တစ်ချိန်တည်း Sam ရဲ့ပုံမှန်လေ့ကျင့်ခန်းက ကြွက်သားထုထည်ကို ထိန်းသိမ်းတယ်။

This means he’ll use more energy both during exercise and at rest,

ဆိုလိုတာက လေ့ကျင့်ခန်းလုပ်ချိန်နဲ့ အနားယူချိန်မှာ စွမ်းအင်ပိုသုံးမှာဖြစ်ပြီး

making it easier for him to lose weight.

ကိုယ်အလေးချိန်ကျဖို့ ပိုလွယ်ကူစေတာပါ။

Felix, on the other hand, is losing muscle mass

တစ်ဖက်မှာတော့ Felix ဟာ ကြွက်သားထု ဆုံးရှုံးပြီး

and burning fewer calories than ever for his body's basic functions,

ခန္ဓာကိုယ် အခြေခံလုပ်ဆောင်မှုတွေအတွက် အရင်ကထက် ကယ်လိုရီ လောင်ကျွမ်းတာ ပိုနည်းကာ

making weight loss even more difficult.

ကိုယ်အလေးချိန်ကျဖို့ ပိုတောင်ခက်ခဲစေတာပါ။

Despite all this, there’s one element of Felix’s fast diet

ဒါတွေအားလုံးကြားက Felix ရဲ့ အစာရှောင်တဲ့ အစိတ်အပိုင်းတစ်ခုက

that might make him think he's on the right track.

သူ့ကို လမ်းမှန်ပေါ်ရောက်နေတယ်လို့ ထင်မိစေနိုင်တယ်။

Every gram of glycogen is bound to several grams of water.

glycogen ဂရမ်တိုင်းကို ရေဂရမ်များစွာနဲ့ ဖွဲ့စည်းထားတယ်။

This can add up to two kilograms of water weight,

ဒါက glycogen ကုန်ဆုံးတဲ့အခါ

all of which is lost when the glycogen is depleted.

ရေအလေးချိန် ၂ ကီလိုဂရမ်အထိ ပေါင်းထည့်နိုင်တာပါ။

For Felix, this might seem like he’s losing weight fast.

Felix အတွက် ဒါက သူ့ကို ကိုယ်အလေးချိန် မြန်မြန်ကျနေစေပုံရတယ်။

But as soon as he stops starving himself,

ဒါပေမဲ့ သူ အငတ်ခံတာ ရပ်လိုက်တာနဲ့

his body will replenish its glycogen store and regain that weight.

ခန္ဓာကိုယ်က glycogen သိုလှောင်မှုကို အားဖြည့်ကာ အလေးချိန် ပြန်တက်လာမှာပါ။

Clearly, Felix’s plan does more harm than good,

ရှင်းနေတာက Felix ရဲ့အစီအစဥ်က အကောင်းထက် အဆိုးပိုရှိပေမဲ့

but extreme calorie reduction diets aren’t the only regimens

ကယ်လိုရီအလွန်အမင်း လျော့ချတဲ့ အစာတွေက ကိုယ်အလေးချိန်ကို မြန်မြန်ကျစေမယ့်

promising to shed weight fast.

တစ်ခုတည်းသောနည်းလမ်းမဟုတ်ဘူး။

Plans called “detoxification diets” either promote or restrict certain foods

“အဆိပ်ဖြေ ဓာတ်စာတွေ”လို့ခေါ်တဲ့ အစီအစဉ်တွေ က အစာတချို့ကို မြင့်မားတဲ့ပမာဏမှာ တိကျတဲ့

to provide specific nutrients in high quantities.

အဟာရဓာတ်တွေပေးဖို့ မြှင့်တင်တာ သို့မဟုတ် ကန့်သတ်တာ လုပ်နိုင်တယ်။

These can be useful for addressing some nutritional problems,

ဒါတွေက အာဟာရဆိုင်ရာ ပြဿနာတချို့ကို ဖြေရှင်းဖို့ အသုံးဝင်နိုင်ပေမဲ့

but they’re far too specific to be used as general cure-alls.

အထွေထွေကုသရေးတွေအဖြစ် အသုံးပြုဖို့ကျတော့ တိကျလွန်းပါတယ်။

For example, for a person with low vitamin A,

ဥပမာ ဗီတာမင် A နိမ့်တဲ့သူတစ်ဦးအတွက်

a juice diet might be helpful.

ဖျော်ရည်ဓာတ်စာက အထောက်အကူဖြစ်နိုင်တယ်။

But for someone high in vitamin A, juicing could be disastrous.

ဒါပေမဲ့ ဗီတာမင် A မြင့်တဲ့သူတစ်ယောက်အတွက် ဖျော်ရည်ဓာတ်စာက ဥပါဒ်ဖြစ်စေနိုင်တယ်။

And regardless of personal nutrition,

ကိုယ်ပိုင် အာဟာရကို ဂရုမထားဘဲ

maintaining a juice diet over multiple weeks

ဖျော်ရည် ဓာတ်စာကို ရက်သတ္တပတ်များစွာ ထိန်းထားတာက

is likely to compromise the immune system

မရှိမဖြစ်လိုတဲ့ အဆီနဲ့ ပရိုတင်းဓာတ် ကင်းမဲ့တာကြောင့်

due to a lack of essential fats and proteins.

ကိုယ်ခံအားစနစ်ကို ထိခိုက်နိုင်ဖွယ်ရှိတယ်။

Therein lies the problem with all these fast-moving diets—

အမြန်ရွေ့လျားနေတဲ့ ဓာတ်စာအားလုံးမှာ ပြဿနာရှိနေတယ်။

whether you’re cutting calories or food groups,

ကယ်လိုရီတွေ (သို့) အစာအုပ်စုတွေ လျှော့တာဖြစ်ဖြစ်

extreme diets are a shock to your system.

လွန်ကဲတဲ့ ဓာတ်စာတွေက သင့်စနစ်အတွက် တုန်လှုပ်စရာပါ။

There are well-established rates of healthy weight loss

ဗီဇနဲ့ ဆေးဘက်ဆိုင်ရာ ခြားနားမှုတွေအတွက် အစာနဲ့

motivated by both diet and exercise

လေ့ကျင့်ခန်းနှစ်ခုလုံးက လှုံ့ဆော်တဲ့

that account for genetic and medical differences.

ကျန်းမာတဲ့ အလေးချိန်ကျတဲ့ ခိုင်မာနေတဲ့နှုန်းတွေရှိတယ်။

And staying on those timelines requires a dietary lifestyle that’s sustainable.

ဒီအချိန်မျဉ်းတွေအပေါ် ဆက်ရှိဖို့ တည်တံ့တဲ့ ချင့်စားတဲ့ နေထိုင်မှုပုံစံ လိုအပ်တယ်။

In fact, some of the worst side effects of extreme diets

တကယ်တော့ လူနည်းစုကသာ လိုက်နာတာကြောင့် လွန်ကဲတဲ့ ဓာတ်စာတွေရဲ့

are rarely discussed since so few people stick with them,

အဆိုးဆုံး ဘေးထွက်ဆိုးကျိုးအချို့ကို ဆွေးနွေးခဲတယ်။

it also bears mentioning that many societies have unhealthy relationships

ဖော်ပြသင့်တာက လူ့အဖွဲ့အစည်းများစွာမှာ ကိုယ်အလေးချိန်နဲ့ ပတ်သက်တဲ့ မကျန်းမာတဲ့

with weight,

ဆက်စပ်မှုတွေရှိပြီး

and people are often pressured to diet for reasons other than health or happiness.

ကျန်းမာ၊ ပျော်ရွှင်မှုထက် တခြားအကြောင်း တွေကြောင့် ဓာတ်စာအတွက် ဖိအားပေးခံရတာပါ။

So rather than trying to lose weight fast,

ဒီတော့ ကိုယ်အလေးချိန် အမြန်ချဖို့ ကြိုးစားတာအစား

we should all be taking our time to figure out

အားလုံး ကိုယ့်အတွက် အကျန်းမာဆုံး

what the healthiest lifestyle is for ourselves.

နေထိုင်မှုပုံစံကို ရှာဖွေဖို့ အချိန်ယူသင့်တာပါ။