Is it possible to lose weight fast? - Hei Man Chan

2,833,636 views ・ 2022-09-22

TED-Ed


Бейнені ойнату үшін төмендегі ағылшын тіліндегі субтитрлерді екі рет басыңыз.

Аудармашы: Assem Amantayeva Редактор: Asqat Yerkimbay
00:07
In the wealthiest circles of Victorian England,
0
7879
2919
Викториялық Англиядағы ауқатты отбасылар арасында
00:10
bizarre fads ran rampant.
1
10798
2253
оғаш сән-салтанат кең етек алған.
00:13
But perhaps none was as strange as the tapeworm diet,
2
13259
3337
Бірақ, бәлкім, олар таспа құрт диетасындай ерсі бола алмас.
00:16
in which dieters swallowed an unhatched tapeworm
3
16596
3336
Диета ұстап жүргендер жетілмеген таспа құртты жұтып,
00:19
and let it grow inside them by consuming undigested meals.
4
19932
3796
қорытылмаған асты тұтынып, іштерінде өсуіне мүмкіндік береді.
00:24
Obviously, this is an exceptionally dangerous and unhealthy way
5
24145
3837
Бұндай денсаулыққа зиян тәсіл арқылы
00:27
to manage your weight.
6
27982
1293
салмақты реттеу қауіпті.
00:29
However, while modern fad diets aren't usually this extreme,
7
29525
4088
Дегенмен, заманауи диеталар бұндай экстремал болмаса да,
00:33
they do promise similar results; specifically, losing weight fast.
8
33821
4546
ұқсас нәтижелерді уәде етеді: атап айтсақ, тез салмақ тастау.
00:39
So, are there any fast diets that do work?
9
39368
2962
Сонымен, нәтижеге әкелетін жылдам диета бола ма?
00:42
And are any of them actually healthy for you?
10
42705
3545
Олардың сізге шынымен пайдасы бар ма?
00:46
To answer these questions, let’s consider a thought experiment.
11
46709
3921
Бұл сұрақтарға жауап беру үшін ойша тәжірибе жасап көрейік.
00:51
Sam and Felix are identical twins both planning to go on a diet.
12
51005
4588
Егіз Сэм мен Феликс диета ұстағалы жатыр.
00:55
They share the same height, weight, fat and muscle mass.
13
55676
4463
Олардың бойлары да, салмақтары да, май мен бұлшық ет деңгейлері де бірдей.
01:00
But Sam is hoping to lose weight slowly, while Felix wants to go fast.
14
60431
4672
Бірақ Сэм салмақты баяу тастағысы келсе, Феликс тез арықтауды қалайды.
01:05
Sam's plan is to gradually decrease his calorie intake
15
65353
3545
Сэм тұтынатын калория мөлшерін біртіндеп азайтып,
01:09
and increase his regular exercise.
16
69065
2335
жаттығуды арттыруды жоспарлап отыр.
01:12
With less energy coming in and more being expended,
17
72151
4004
Аз энергия алып, көп энергия шығару арқылы
01:16
he’s creating an energy deficit inside his body.
18
76155
3212
ол өз денесінде энергиялық дефицит жасап отыр.
01:19
To compensate, Sam’s body begins breaking down his emergency glucose supply,
19
79492
5339
Энергия алу үшін Сэмнің денесі глюкозаның төтенше қорын қорек етеді.
01:24
stored in the liver in the form of glycogen.
20
84831
2627
Қор гликоген түрінде бауырда жиналады.
01:27
Then, after 4 to 6 hours, his body starts burning fat cells
21
87750
3754
4-6 сағаттан соң, дене май жасушаларын ыдырата бастайды.
01:31
as a major energy source.
22
91504
1668
Олар энергияның басты қоры болады.
01:33
This process releases lipid droplets
23
93297
2419
Нәтижесінде, липидті тамшылар бөлініп,
01:35
which are broken down into compounds that float through the bloodstream
24
95716
3838
қан арқылы қалқып жүретін қосылыстарға ыдырайды да,
01:39
and provide energy to organs and tissues.
25
99554
2502
ағза мен тіндерді энергиямен қамтамасыз етеді.
01:43
Felix aims to create a similar energy deficit
26
103057
3128
Феликс ұқсас энергиялық дефицит жасауға ұмтылып,
01:46
by dramatically cutting his calorie intake.
27
106185
2544
тұтынатын калория мөлшерін бірден қысқартады.
01:48
Unlike Sam, who’s still eating smaller meals,
28
108896
2711
Аз тамақтанатын Сэмге қарағанда,
01:51
Felix is eating almost nothing.
29
111649
2085
Феликс нәр татпайды.
01:53
And his body responds by going into a starvation response.
30
113818
3545
Оның ағзасы бұған аштықпен жауап береді.
01:57
Felix’s body breaks down his entire store of emergency glucose in just 18 hours.
31
117780
5339
Феликстің денесі төтенше глюкоза қорын небәрі 18 сағатта тауысады.
02:03
And while Sam steadily replenishes glycogen with every healthy meal,
32
123536
4504
Сэм дұрыс тамақтанып, гликоген қорын толтырып отырса,
02:08
Felix’s low-calorie diet does not.
33
128040
2711
Феликстің калориясы төмен диетасы оған жол бермейді.
02:11
Desperate for energy, his body starts breaking down other materials,
34
131043
3838
Энергияға қажеттіліктен, оның ағзасы басқа заттарды, соның ішінде
02:14
including his muscles.
35
134881
1584
бұлшық еттерді де ыдыратады.
02:16
Meanwhile, Sam’s regular exercise is maintaining his muscle mass.
36
136632
4171
Ал Сэм жаттығу жасап, бұлшық еттерін қатайтады.
02:21
This means he’ll use more energy both during exercise and at rest,
37
141179
4254
Бұл оның жаттыққанда да, демалғанда да, көп энергия жұмсайтынын білдіреді.
02:25
making it easier for him to lose weight.
38
145433
2210
Соның арқасында, оған салмақ тастау жеңілірек.
02:27
Felix, on the other hand, is losing muscle mass
39
147768
2503
Феликс болса, бұлшық етінен айырылып,
02:30
and burning fewer calories than ever for his body's basic functions,
40
150271
3837
ағзаға керекті мөлшерден бұрынғыдан да төмен калория жұмсауда.
02:34
making weight loss even more difficult.
41
154233
2211
Бұл оның салмақ тастауын одан сайын қиындатады.
02:36
Despite all this, there’s one element of Felix’s fast diet
42
156944
3754
Соның бәріне қарамастан, Феликстің диетасында
02:40
that might make him think he's on the right track.
43
160698
2794
оның дұрыс жолда жүрмін деуіне арқау болатын бірнәрсе бар.
02:44
Every gram of glycogen is bound to several grams of water.
44
164076
3754
Гликогеннің әрбір грамында бірнеше грамға дейін су болады.
02:47
This can add up to two kilograms of water weight,
45
167830
2795
Бұл судың салмағына 2 келідей қосуы мүмкін.
02:50
all of which is lost when the glycogen is depleted.
46
170625
2836
Гликоген таусылғанда, оның бәрі кетеді.
02:53
For Felix, this might seem like he’s losing weight fast.
47
173628
3795
Феликске бұл тез арықтап жатқандай көрінуі мүмкін.
02:57
But as soon as he stops starving himself,
48
177423
2127
Бірақ ол ашығуды доғарған сәтте,
02:59
his body will replenish its glycogen store and regain that weight.
49
179634
4087
оның ағзасы гликоген қорын қайта толтырып, қайтадан салмақ жинайтын болады.
03:04
Clearly, Felix’s plan does more harm than good,
50
184222
3003
Феликстің жоспарының пайдасынан гөрі зияны көп екені анық.
03:07
but extreme calorie reduction diets aren’t the only regimens
51
187225
3753
Алайда калориясы төмен диеталар тез салмақ тастауды уәде ететін,
03:10
promising to shed weight fast.
52
190978
1919
жалғыз үлгі емес.
03:13
Plans called “detoxification diets” either promote or restrict certain foods
53
193022
5422
“Детоксикациялау диеталары” - қандай да бір тағам түрлерін насихаттап не шектеп,
03:18
to provide specific nutrients in high quantities.
54
198444
3045
белгілі бір қоректік заттарды көп мөлшерде тұтынуды көздейді.
03:21
These can be useful for addressing some nutritional problems,
55
201864
3420
Бұлардың кейбір тамақтану мәселелерін шешуге пайдасы болғанымен,
03:25
but they’re far too specific to be used as general cure-alls.
56
205284
3379
жалпы ем ретінде қолдануға жарамайды.
03:29
For example, for a person with low vitamin A,
57
209080
3336
Мысалы, А дәрумені аз адам үшін,
03:32
a juice diet might be helpful.
58
212416
2127
шырын диетасы пайдалы болуы мүмкін.
03:34
But for someone high in vitamin A, juicing could be disastrous.
59
214669
3962
Бірақ, А дәрумені көп адам үшін, шырын ішу зиян болуы мүмкін.
03:39
And regardless of personal nutrition,
60
219215
2169
Әрі тамақтану ерекшеліктеріне қарамастан,
03:41
maintaining a juice diet over multiple weeks
61
221384
2711
апталап шырын диетасын ұстану
03:44
is likely to compromise the immune system
62
224095
2586
иммун жүйесіне соққы беруі ықтимал.
03:46
due to a lack of essential fats and proteins.
63
226681
2502
Бұған майлар мен ақуыздың жетіспеушілігі себеп.
03:49
Therein lies the problem with all these fast-moving diets—
64
229934
3545
Барлық жылдам диеталардағы гәп те осында жатыр.
03:53
whether you’re cutting calories or food groups,
65
233813
2252
Калорияны не қандай да бір тағамды шектесең де,
03:56
extreme diets are a shock to your system.
66
236065
2461
экстремал диеталар - ағза үшін соққы.
03:58
There are well-established rates of healthy weight loss
67
238526
2627
Салмақ тастаудың белгіленген жолдары да бар.
04:01
motivated by both diet and exercise
68
241153
2128
Оларға тамақтану мен жаттығу жатады. Бұлар
04:03
that account for genetic and medical differences.
69
243281
2585
генетикалық және медициналық өзгерістерге әкеледі.
04:05
And staying on those timelines requires a dietary lifestyle that’s sustainable.
70
245992
4671
Соған жету үшін тұрақты тамақтану салтын ұстану қажет.
04:10
In fact, some of the worst side effects of extreme diets
71
250871
3587
Шын мәнінде, экстремал диеталардың ең жаман жақтары
04:14
are rarely discussed since so few people stick with them,
72
254458
3170
аз адам ұстанатындықтан, қоғамда көп талқыланбайды.
04:17
it also bears mentioning that many societies have unhealthy relationships
73
257878
3921
Көп қоғамның салмақпен қарым-қатынасы дұрыс емес екенін
04:21
with weight,
74
261799
1001
айта кеткен де жөн.
04:22
and people are often pressured to diet for reasons other than health or happiness.
75
262800
4338
Әрі адамдар диетаны денсаулық не бақыттан басқа себептер үшін ұстануға мәжбүр.
04:27
So rather than trying to lose weight fast,
76
267263
2377
Сондықтан тез арықтауға тырысудың орнына,
04:29
we should all be taking our time to figure out
77
269640
2628
біз уақытымызды ойланып,
04:32
what the healthiest lifestyle is for ourselves.
78
272268
3253
қандай өмір сүру салты өзімізге келетінін табуға тырысуымыз керек.
Осы веб-сайт туралы

Бұл сайт ағылшын тілін үйренуге пайдалы YouTube бейнелерімен таныстырады. Сіз әлемнің түкпір-түкпірінен келген үздік оқытушылар жүргізетін ағылшын тілі сабақтарын көресіз. Бейнені сол жерден ойнату үшін әрбір бейне бетінде көрсетілетін ағылшын тіліндегі субтитрлерді екі рет басыңыз. Субтитрлер бейнені ойнатумен синхрондалады. Егер сізде қандай да бір ескертулер немесе сұраулар болса, осы байланыс формасы арқылы бізге хабарласыңыз.

https://forms.gle/WvT1wiN1qDtmnspy7