Is it possible to lose weight fast? - Hei Man Chan

2,823,769 views ・ 2022-09-22

TED-Ed


Proszę kliknąć dwukrotnie na poniższe angielskie napisy, aby odtworzyć film.

Tłumaczenie: Magda Karczewska Korekta: Ola Królikowska
00:07
In the wealthiest circles of Victorian England,
0
7879
2919
Wśród najbogatszych kręgów wiktoriańskiej Anglii
00:10
bizarre fads ran rampant.
1
10798
2253
panowały dziwaczne mody.
00:13
But perhaps none was as strange as the tapeworm diet,
2
13259
3337
Ale pewnie żadna z nich nie była tak dziwna jak dieta tasiemcowa,
00:16
in which dieters swallowed an unhatched tapeworm
3
16596
3336
podczas której połykano niewyklutego jeszcze tasiemca
00:19
and let it grow inside them by consuming undigested meals.
4
19932
3796
i pozwalano mu rosnąć przez spożywanie niestrawionego pokarmu.
00:24
Obviously, this is an exceptionally dangerous and unhealthy way
5
24145
3837
Bez wątpienia jest to wyjątkowo niebezpieczny i niezdrowy sposób
00:27
to manage your weight.
6
27982
1293
kontrolowania wagi.
00:29
However, while modern fad diets aren't usually this extreme,
7
29525
4088
Choć współczesne diety nie są aż tak ekstremalne,
00:33
they do promise similar results; specifically, losing weight fast.
8
33821
4546
obiecują podobne wyniki, a dokładnie szybką utratę wagi.
00:39
So, are there any fast diets that do work?
9
39368
2962
Czy istnieją diety cud, które faktycznie działają?
00:42
And are any of them actually healthy for you?
10
42705
3545
I czy są w ogóle zdrowe?
00:46
To answer these questions, let’s consider a thought experiment.
11
46709
3921
Żeby poznać odpowiedź na te pytania, przeprowadźmy eksperyment myślowy.
00:51
Sam and Felix are identical twins both planning to go on a diet.
12
51005
4588
Sam i Felix są bliźniakami i obaj planują przejść na dietę.
00:55
They share the same height, weight, fat and muscle mass.
13
55676
4463
Mają taki sam wzrost, wagę, a także zawartość tłuszczu i mięśni.
01:00
But Sam is hoping to lose weight slowly, while Felix wants to go fast.
14
60431
4672
Ale Sam chce schudnąć powoli, podczas gdy Felix chce zrobić to szybko.
01:05
Sam's plan is to gradually decrease his calorie intake
15
65353
3545
Plan Sama opiera się na stopniowym zmniejszeniu spożywanych kalorii
01:09
and increase his regular exercise.
16
69065
2335
i zwiększeniu aktywności fizycznej.
01:12
With less energy coming in and more being expended,
17
72151
4004
Przez mniejsze wchłanianie energii, a większe jej zużywanie
01:16
he’s creating an energy deficit inside his body.
18
76155
3212
powoduje on deficyt energetyczny.
01:19
To compensate, Sam’s body begins breaking down his emergency glucose supply,
19
79492
5339
Żeby sobie to zrekompensować, ciało Sama korzysta z zapasów glukozy
01:24
stored in the liver in the form of glycogen.
20
84831
2627
magazynowanych w wątrobie jako glikogen.
01:27
Then, after 4 to 6 hours, his body starts burning fat cells
21
87750
3754
Po 4 do 6 godzinach jego ciało zaczyna spalać komórki tłuszczowe
01:31
as a major energy source.
22
91504
1668
będące głównym źródłem energii.
01:33
This process releases lipid droplets
23
93297
2419
Proces ten uwalnia krople lipidowe,
01:35
which are broken down into compounds that float through the bloodstream
24
95716
3838
które następnie rozkładają się na związki i dostają się do krwioobiegu,
01:39
and provide energy to organs and tissues.
25
99554
2502
żeby dostarczyć energię organom i tkankom.
01:43
Felix aims to create a similar energy deficit
26
103057
3128
Felix ma zamiar stworzyć podobny deficyt energetyczny
01:46
by dramatically cutting his calorie intake.
27
106185
2544
przez drastyczne ograniczenie spożywanych kalorii.
01:48
Unlike Sam, who’s still eating smaller meals,
28
108896
2711
W odróżnieniu od Sama spożywającego małe posiłki
01:51
Felix is eating almost nothing.
29
111649
2085
Felix nie je prawie nic.
01:53
And his body responds by going into a starvation response.
30
113818
3545
Jego ciało wchodzi w stan głodówki.
01:57
Felix’s body breaks down his entire store of emergency glucose in just 18 hours.
31
117780
5339
Organizm Felixa rozbija cały zapas glukozy w zaledwie 18 godzin.
02:03
And while Sam steadily replenishes glycogen with every healthy meal,
32
123536
4504
Gdy Sam stopniowo uzupełnia glikogen z każdym zdrowym posiłkiem,
02:08
Felix’s low-calorie diet does not.
33
128040
2711
dieta Felixa tego nie umożliwia.
02:11
Desperate for energy, his body starts breaking down other materials,
34
131043
3838
Jego organizm potrzebuje energii, więc rozbija inne substancje,
02:14
including his muscles.
35
134881
1584
w tym mięśnie.
02:16
Meanwhile, Sam’s regular exercise is maintaining his muscle mass.
36
136632
4171
Tymczasem Sam utrzymuje masę mięśniową dzięki ćwiczeniom.
02:21
This means he’ll use more energy both during exercise and at rest,
37
141179
4254
Dzięki temu zużyje więcej energii podczas ćwiczeń i po nich,
02:25
making it easier for him to lose weight.
38
145433
2210
co ułatwi mu utratę wagi.
02:27
Felix, on the other hand, is losing muscle mass
39
147768
2503
Z kolei Felix traci masę mięśniową
02:30
and burning fewer calories than ever for his body's basic functions,
40
150271
3837
i spala mniej kalorii, żeby jego organizm mógł prawidłowo funkcjonować,
02:34
making weight loss even more difficult.
41
154233
2211
przez co trudniejsza jest utrata wagi.
02:36
Despite all this, there’s one element of Felix’s fast diet
42
156944
3754
Mimo to jest jedna rzecz w diecie Felixa,
02:40
that might make him think he's on the right track.
43
160698
2794
przez którą wydaje mu się, że jest na dobrej drodze.
02:44
Every gram of glycogen is bound to several grams of water.
44
164076
3754
Każdy gram glikogenu jest związany z kilkoma gramami wody.
02:47
This can add up to two kilograms of water weight,
45
167830
2795
Dodaje to około dwa kilogramy wody,
02:50
all of which is lost when the glycogen is depleted.
46
170625
2836
które traci się przy utracie glikogenu.
02:53
For Felix, this might seem like he’s losing weight fast.
47
173628
3795
Felix myśli, że szybko traci na wadze.
02:57
But as soon as he stops starving himself,
48
177423
2127
Jednak gdy tylko skończy z głodówką,
02:59
his body will replenish its glycogen store and regain that weight.
49
179634
4087
jego organizm uzupełni zapasy glikogenu i ponownie przybierze na wadze.
03:04
Clearly, Felix’s plan does more harm than good,
50
184222
3003
Jego plan czyni więcej szkody niż pożytku,
03:07
but extreme calorie reduction diets aren’t the only regimens
51
187225
3753
ale drastyczne ograniczenie kalorii nie jest jedyną dietą
03:10
promising to shed weight fast.
52
190978
1919
obiecującą szybką utratę wagi.
03:13
Plans called “detoxification diets” either promote or restrict certain foods
53
193022
5422
Diety jak “dieta oczyszczająca” zalecają lub ograniczają jadanie pewnych produktów,
03:18
to provide specific nutrients in high quantities.
54
198444
3045
żeby w dużych ilościach dostarczyć konkretne substancje odżywcze.
03:21
These can be useful for addressing some nutritional problems,
55
201864
3420
Może to pomóc w niektórych problemach żywieniowych,
03:25
but they’re far too specific to be used as general cure-alls.
56
205284
3379
jednak są one zbyt rzadkie, żeby mogły być złotym środkiem.
03:29
For example, for a person with low vitamin A,
57
209080
3336
Na przykład osobie z niedoborem witaminy A
03:32
a juice diet might be helpful.
58
212416
2127
pomogłaby dieta sokowa.
03:34
But for someone high in vitamin A, juicing could be disastrous.
59
214669
3962
Ale dla osoby z nadmiarem witaminy A byłaby ona fatalna w skutkach.
03:39
And regardless of personal nutrition,
60
219215
2169
Bez względu na sposób odżywiania
03:41
maintaining a juice diet over multiple weeks
61
221384
2711
kilkutygodniowe stosowanie diety sokowej
03:44
is likely to compromise the immune system
62
224095
2586
prawdopodobnie osłabiłoby system odpornościowy
03:46
due to a lack of essential fats and proteins.
63
226681
2502
w skutek niedoboru niezbędnych tłuszczy i białek.
03:49
Therein lies the problem with all these fast-moving diets—
64
229934
3545
Na tym właśnie polega problem z tymi wszystkimi dietami.
03:53
whether you’re cutting calories or food groups,
65
233813
2252
Czy ograniczamy kalorie, czy całe grupy żywieniowe,
03:56
extreme diets are a shock to your system.
66
236065
2461
ekstremalne diety wstrząsają organizmem.
03:58
There are well-established rates of healthy weight loss
67
238526
2627
Istnieje powszechnie uznawane tempo zdrowej utraty wagi
04:01
motivated by both diet and exercise
68
241153
2128
wspierane przez dietę i ćwiczenia,
04:03
that account for genetic and medical differences.
69
243281
2585
które bierze pod uwagę różnice genetyczne i medyczne.
04:05
And staying on those timelines requires a dietary lifestyle that’s sustainable.
70
245992
4671
A trzymanie się tego tempa wymaga zrównoważonego odżywiania.
04:10
In fact, some of the worst side effects of extreme diets
71
250871
3587
Tak naprawdę rzadko mówi się o najpoważniejszych skutkach ubocznych
04:14
are rarely discussed since so few people stick with them,
72
254458
3170
związanych z ekstremalnymi dietami, bo mało kto się ich trzyma.
04:17
it also bears mentioning that many societies have unhealthy relationships
73
257878
3921
Warto też wspomnieć, że wiele społeczeństw ma niezdrową relację z wagą,
04:21
with weight,
74
261799
1001
04:22
and people are often pressured to diet for reasons other than health or happiness.
75
262800
4338
i często oczekuje się przejścia na dietę z powodów innych niż zdrowie i szczęście.
04:27
So rather than trying to lose weight fast,
76
267263
2377
Zamiast próbować szybkiej utraty wagi,
04:29
we should all be taking our time to figure out
77
269640
2628
skupmy się na odnalezieniu
04:32
what the healthiest lifestyle is for ourselves.
78
272268
3253
najzdrowszego dla nas stylu życia.
O tej stronie

Na tej stronie poznasz filmy z YouTube, które są przydatne do nauki języka angielskiego. Zobaczysz lekcje angielskiego prowadzone przez najlepszych nauczycieli z całego świata. Kliknij dwukrotnie na angielskie napisy wyświetlane na stronie każdego filmu, aby odtworzyć film od tego miejsca. Napisy przewijają się synchronicznie z odtwarzaniem filmu. Jeśli masz jakieś uwagi lub prośby, skontaktuj się z nami za pomocą formularza kontaktowego.

https://forms.gle/WvT1wiN1qDtmnspy7