Greeting the world in peace - Jackie Jenkins

Translator: dyari majid Reviewer: Daban Q Jaff

If you think of culture as an iceberg,

ئەگەر وەک شاخێکی بەستەڵەک بیر لە کلتور بکەیتەوە،

only a small fraction of it is visible.

کە تەنها بەشێکی دەبیندرێت.

Food, flags, and festivals, which are often talked about in schools,

خواردن، ئاڵا و میهرەجانەکان بەزۆری لە خوێندگەدا باس دەکرێن، و

are the visible parts that we rightly celebrate.

بەشه بیندراوەکانن کە ئاهەنگیان پێوە دەگێڕین

However, only when we look deeper, under the water,

بەڵام، تەنها کاتێک قوڵتر دەبینەوە لە ژێر ئاوەکە،

are we able to focus on the common values that connect us.

ئایا دەتوان تەرکیز لەسەر بەها باوە پێکبەستەکانمان بکەین؟

In what seems to be an increasingly troubled world,

لەوشتەی کە دەردەکەوێت جیهانێکی پڕکێشە بێت،

where social and political systems are being stretched,

کە سیستەمی سیاسی و کۆمەڵایەتی لە درێژە پێداندایە،

conflict within and between countries is at times heightened,

شەڕی ناوخۆ و نێوان وڵاتان لە زیاد بووندایە

while human rights are being ignored,

لەکاتێکدا مافەکانی مرۆڤ پشتگوێ دەخرێن،

this desire for peace grows ever stronger.

ئەم ویستە بۆ ئاشتی لە بەهێزبوونێکی گەورەدایە.

Sometimes we see this common value emerging above the surface

هەندێکجار، ئەم بەها باوە ڕووکاری سەرەوە دەبینین و

and becoming visible. For example, it is part of everyday language used

دەبێتە بەردیدەیی. بۆ نمونە ئەوە بەشێکی بەکارهاتووی زمانی رۆژانەیە

when people greet one another and welcome the new day.

کاتێک خەڵک سلاو لەیەکتر دەکەن و بەخێرهاتنی ڕۆژی نوێ دەکەن.

In many parts of the Arab world and parts of south Asia,

لەبەسێکی زۆری جیهانی عەرەبی و چەند بەشێکی باشوری ئاسیا،

such as Bangladesh for example,

وەکو بەنگلادیش،

the greeting of "as-salamu alaykum" can be translated to "peace be with you."

سڵاوی " السلام علیکم" دەکرێت بە " ئاشتیت لەگەڵ بێت" مانا بکرێت.

The same is true as you walk through markets or into schools

هەمان شت درووستە کاتێک بەیانیان بەناو بازاڕ یان خوێندگەکانی

each morning in India, or Nepal, or Bhutan,

هیندستان، یان نیپاڵ یان بوهتان ڕێدەکەیت،

where greetings of "namaste," which has not only a strong message of peace

کە سڵاوی "نەمەستێ" تەنها پەیامێکی بەهێزی ئاشتی نیە

- "the spirit in me greets the spirit in you" -

"ڕوحیانەتی من سڵاو لە ڕوحیانەتی تۆ دەکات"

but also its physical gesture, the palms brought together slowly at the heart,

هەروەها جوڵەی لەشی لە جووتکردنی لەپی دەستەکان لەناخی دڵەوە،

to honor a special place in each of us.

بۆ ڕێزلێنان لە شوێنێکی تایبەت لەناو هەر یەکێکماندا.

In Myanmar, greetings of "mingalarbar" are met by bowing monks

لە میانمار، سڵاوەکانی "مینگالابار" لەلایەن سەردانەواندنی ڕەبەنەکان دەبیندرێت

as they internalize a message where others add blessing

کە پەیامەکە دەکەن بەشێک لەخۆیان بەڵام ئەوانیتر پیرۆزی زیاد دەکەن

to enhance the auspiciousness of the moment,

بۆ جوانترکردنی مژدەدەری ساتەکە،

or by giggling children as they scurry off to school.

یان بەهۆی تریقەتریقی منداڵان کاتێ دەچن بۆ خوێندگە.

After many hours of hiking through the mountains of Lesotho,

دوای چەندین کاتژمێر لە شاخەوانی بەناو چیاکانی لیسوثو،

surrounded by the tranquility and rugged terrain,

کە بەزەوییەکی چۆڵ و بەردین دەوردراوە،

you are likely to meet a herdboy who has slept the night

ئەگەری هەیە چاوت بەکوڕێکی شوانکارە بکەوێت کە شەو لەناو

in a vacant rondoval and bellows out greetings of "lumela"

کوخێکدا خەوتووە، بەندەنگی بەرز سڵاو دەکات "لومێلا".

or "khotso", which means "peace be with you."

یان "کوتسۆ"، واتا " ئاشتیت لەسەر بێت."

If you took a moment to research further the meanings behind "shalom,"

ئەگەر ساتێک تەرخان بکەیت بۆ گەڕانی زیاتر، ماناکانی پشت "شەلۆم"،

or the Korean greeting,

یان سڵاوکردنی کۆری،

you would find that they too have deeply-seated connections to peace.

ئەوا دەردەکەوێت ئەوانیش پەیوەندی جێگیری قوڵیان بۆ ئاشتی هەیە.

However, they have become quick comments

بەڵام بوونەتە سەرنجی خێرا

made to welcome, greet, and say hello, and in this overuse,

کە بۆ پێشوازی، سڵاوکردن و وتنی چۆنی بەکاردێن.

have likely lost the focus that was originally intended

لەناو ئەم زۆر بەکارهاتووییەدا، تەرکیز لەسەر نیازی بنجدا ون بووە،

when put into practice hundreds or thousands of years ago.

کاتێک بەسەدان هەزار ساڵ لەمەوبەر خرایە جێبەجێکردنەوە.

In highlighting this simple evidence of ingrained behavior,

لەژێر رۆشنای ئەم بەڵگەیەی چەسپاندنی ئاکاردا،

we can create the necessary shift in thinking

دەتوانین گوێزانەوەی پێویست لە بیرکردنەوە درووستبکەین،

needed to incorporate flexibility and open-mindedness

کە پێویستە بۆ بەستنەوەی گونجاوی و بیرفوانی لەناو هەمووماندا

in us all when looking at the globalization of the world.

کاتێک سەیری جیهانگەری دونیا دەکەین.