How do you know you’re not dreaming? - Daniel Gregory

Μετάφραση: Panagiota Katsaveli Επιμέλεια: Thanasis Zantrimas

You’re a butterfly, fluttering around pursuing a butterfly’s whims.

Είσαι μια πεταλούδα που πετάει τριγύρω επειδή έτσι θέλει.

Then you wake up.

Και τότε ξυπνάς.

But how do you know you’re not dreaming now?

Αλλά πώς ξέρεις ότι δεν ονειρεύεσαι τώρα;

The answer might seem obvious,

Η απάντηση μπορεί να μοιάζει προφανής,

but it’s actually very difficult to explain how, definitively,

αλλά είναι πραγματικά πολύ δύσκολο να εξηγήσεις πως, σίγουρα,

you know you’re awake.

ξέρεις ότι είσαι ξύπνιος.

So difficult, in fact, that it has puzzled philosophers since ancient times.

Πράγματι, τόσο δύσκολο που προβληματίζει τους φιλοσόφους από την αρχαιότητα.

In the butterfly scenario,

Στο σενάριο της πεταλούδας,

the ancient Chinese philosopher Zhuangzi surfaced a mystifying possibility:

ο αρχαίος Κινέζος φιλόσοφος Ζουάνγκ Ζου αποκάλυψε μία μυστηριώδη πιθανότητα:

if we can dream of being an entirely different creature,

αν μπορούμε να ονειρευτούμε ότι είμαστε ένα εντελώς άλλο ον,

who's to say we're not actually

ποιος θα πει ότι δεν είμαστε

a different creature dreaming of being human?

ένα διαφορετικό ον που ονειρεύεται ότι είναι άνθρωπος;

Bizarre things happen in dreams:

Περίεργα πράγματα συμβαίνουν στα όνειρα:

you fly, or conjure an all-you-can-eat dessert buffet out of thin air,

πετάς ή επινοείς έναν ότι-μπορείς-να-φας μπουφέ από το τίποτα

or get chased by witches through the halls of your elementary school,

ή σε κυνηγάνε μάγισσες στους διαδρόμους του σχολείου σου,

which suddenly looks a lot like Paris.

που ξαφνικά μοιάζει πολύ με το Παρίσι.

But the strange things that happen in dreams don’t seem strange at the time.

Αλλά τα περίεργα πράγματα στα όνειρα δεν φαίνονται περίεργα εκείνη την στιγμή.

So how do you know you’re not in a dream right now

Τότε πώς ξέρεις ότι δεν είσαι σε ένα όνειρο τώρα

that will seem very strange after you wake up?

που θα φαίνεται περίεργο αφού ξυπνήσεις;

Well, it is possible to notice

Είναι πιθανό, λοιπόν, να παρατηρήσεις

the strangeness of a dream while you’re dreaming.

την ασυνήθιστη φύση ενός ονείρου όσο ονειρεύεσαι.

Lucid dreamers know they’re dreaming.

Όσοι ονειρεύονται συνειδητά το ξέρουν.

By definition, if you were having a lucid dream, you would know it.

Με βάση αυτόν τον ορισμό, αν είχες συνειδητό όνειρο, θα το ήξερες.

But all that proves is that you’re not having a lucid dream—

Αλλά το μόνο που αποδεικνύει είναι ότι δεν έχεις ένα συνειδητό όνειρο.

it doesn’t prove you’re awake.

Δεν αποδεικνύει ότι είσαι ξύπνιος.

There has to be a surefire test—

Πρέπει να υπάρχει ένα τεστ για σιγουριά:

something that never— or only— happens when you’re awake,

κάτι που ποτέ— ή μόνο— δεν συμβαίνει όταν είσαι ξύπνιος,

something that never— or only— happens in a dream.

κάτι που πότε— ή μόνο— δεν συμβαίνει σε όνειρο.

Wake up. No, that isn’t it—

Ξύπνα. Όχι, δεν είναι αυτό.

you can wake up in a dream.

Μπορείς να ξυπνήσεις σε όνειρο.

Pinch yourself. If it hurts, aren’t you really awake?

Τσίμπα τον εαυτό σου. Αν πονάει, δεν είσαι ξύπνιος;

Try to read or write something.

Δοκίμασε να διαβάσεις, να γράψεις.

Run around the room.

Τρέξε μέσα στο δωμάτιο.

Does your pace seem normal or suspiciously slow?

Ο ρυθμός σου μοιάζει κανονικός ή ύποπτα αργός;

Suspiciously fast?

Ύποπτα γρήγορος;

Can’t tell? Try to remember the last time you ran.

Δεν μπορείς να καταλάβεις; Θυμήσου την τελευταία φορά που έτρεξες.

Actually, that brings us to an even better test

Βασικά, αυτό μας οδηγεί σε ένα ακόμα καλύτερο τεστ

from the 17th century French philosopher René Descartes.

από τον Γάλλο φιλόσοφο του 17ου αιώνα Ρενέ Ντεκάρτ.

He pointed out that in our memories, dreams are disconnected—

Επισήμανε πως στις αναμνήσεις μας τα όνειρα είναι ασυνάρτητα.

the events of a dream don’t fit in to the chain of events

Τα δρώμενα ενός ονείρου δεν χωράνε στη σειρά των γεγονότων

in our waking lives.

της ξύπνιας μας ζωής.

This seems rock solid, doesn't it?

Αυτό μοιάζει ακλόνητο, σωστά;

You couldn’t possibly have swum with dolphins in a nameless pink sea

Δεν θα μπορούσες να είχες κολυμπήσει με δελφίνια σε μια άγνωστη ροζ θάλασσα

between Christmas and New Year’s Eve

μεταξύ Χριστουγέννων και Πρωτοχρονιάς

because you didn’t leave Kansas and you have the receipts to prove it.

γιατί δεν έφυγες από το Κάνσας και έχεις στοιχεία να το αποδείξεις.

Well, one of Descartes’ contemporaries,

Ένας από τους σύγχρονους του Ντεκάρτ,

the English philosopher Thomas Hobbes, had something to say about that:

ο Άγγλος φιλόσοφος Τόμας Χομπς, είχε να πει κάτι σχετικά μ′ αυτό:

what if Descartes was performing his test in a dream?

κι αν ο Ντεκάρτ πραγματοποιούσε το τεστ σε ένα όνειρο;

What if we ask an expert?

Και αν ρωτήσουμε έναν ειδικό;

A neuroscientist can measure the activity in different parts of your brain

Ένας νευρολόγος μπορεί να μετρήσει τη δραστηριότητα σε περιοχές του εγκεφάλου

and tell you whether you’re awake or sleeping.

και να πει αν είσαι ξύπνιος ή κοιμάσαι.

But that just brings us back to the idea that any test you might use

Αλλά αυτό μας επαναφέρει στην ιδέα ότι οποιοδήποτε τεστ χρησιμοποιήσεις

to prove you’re awake could take place in a dream.

για να αποδείξεις ότι είσαι ξύπνιος μπορεί να πραγματοποιηθεί σε ένα όνειρο.

So far, no one has found a convincing response to this.

Μέχρι τώρα, κανείς δεν έχει δώσει μία πειστική απάντηση.

But let’s be real: there’s a whole lot more detail in our waking experience

Αλλά ας είμαστε ειλικρινείς: υπάρχουν περισσότερες λεπτομέρειες στον ξύπνιο μας

than in dreams.

παρά στα όνειρά μας.

We go to sleep and wake up again day after day for many years,

Πηγαίνουμε για ύπνο και ξυπνάμε ξανά κάθε μέρα για χρόνια,

and each new day is full of countless people, places, things, experiences.

και κάθε μέρα να είναι γεμάτη με ανθρώπους, μέρη, πράγματα, εμπειρίες.

Even our memories, which capture just a fraction of this experience,

Ακόμα και οι αναμνήσεις μας, που αποτυπώνουν ένα μέρος της εμπειρίας,

contain an almost incomprehensibly vast amount of detail:

περιέχουν μία σχεδόν ακατανόητα ευρεία ποσότητα λεπτομερειών:

we can recall a line from a favorite book decades later,

μπορούμε να θυμηθούμε μία σειρά από ένα αγαπημένο βιβλίο δεκαετίες μετά,

remember the musty smell of its pages

τη μουχλιασμένη οσμή των σελίδων του

and the taste of the lemonade we drank while reading it,

και την γεύση της λεμονάδας που πίναμε διαβάζοντάς το,

remember a dream we had about it and tell someone all this.

να θυμηθούμε ένα όνειρο σχετικά μ′ αυτό και να τα πούμε όλα αυτά σε κάποιον.

Isn't it ridiculous to suggest a dream could ever simulate this richness?

Δεν είναι γελοίο να υπονοούμε ότι ένα όνειρο θα ήταν τόσο πλούσιο;

Well, as the Persian philosopher al-Ghazali pointed out,

Όπως επισήμανε ο Πέρσης φιλόσοφος Αλ-Γκαζάλι,

in the same way we think we are now awake having woken from dreams,

με τον ίδιο τρόπο που νομίζουμε ότι τώρα έχουμε ξυπνήσει από όνειρα,

it is possible that we might wake from our current state

είναι πιθανό ότι μπορεί να ξυπνήσουμε από την τωρινή κατάσταση

into another state of even greater wakefulness.

σε μια άλλη κατάσταση μεγαλύτερης επαγρύπνησης.

Which would mean we’re really in a kind of dream-state

Αυτό θα σήμαινε ότι είμαστε πράγματι σε ένα είδος ονείρου

when we think we’re awake.

όταν νομίζουμε ότι ξυπνήσαμε.

What philosophers really want to know is what justifies our belief

Οι φιλόσοφοι θέλουν να μάθουν τι δικαιολογεί την πεποίθηση

that we’re awake.

ότι είμαστε ξύπνιοι.

We all want to believe things because we have reasons for them,

Όλοι θέλουμε να πιστεύουμε πράγματα γιατί έχουμε εξηγήσεις για αυτά,

not just because they seem right.

όχι απλώς επειδή μοιάζουν σωστά.

Sometimes, the biggest challenge is to show why we should believe something

Μερικές φορές, η κύρια πρόκληση είναι να δείξεις γιατί πρέπει να πιστεύουμε κάτι

that seems completely obvious to us all.

το οποίο φαίνεται προφανές σε όλους.