Why is this 2,500 year old shipwreck so well-preserved? - Helen Farr and Jon Adams

Μετάφραση: Thanasis Zantrimas Επιμέλεια: Lucas Kaimaras

It's midnight on September 16th, 2017,

Είναι μεσάνυχτα στις 16 Σεπτεμβρίου 2017,

60 kilometers off the Bulgarian coast

60 χιλιόμετρα έξω από τις ακτές της Βουλγαρίας

and 2 kilometers beneath the Black Sea’s surface.

και 2 χιλιόμετρα κάτω από τον βυθό της Μαύρης Θάλασσας.

A remotely operated vehicle surveys the seabed,

Ένα τηλεκατευθυνόμενο σκάφος χαρτογραφεί τον βυθό της θάλασσας,

transmitting video to researchers above as it goes.

μεταδίδοντας το βίντεο σε ερευνητές, καθώς προχωρά.

Suddenly, it discerns another ghostly vessel in the gloom.

Ξαφνικά, διακρίνει στο μισοσκόταδο τη φιγούρα ενός άλλου πλοίου.

But this is a relic from another age.

Αλλά αυτό είναι κατάλοιπο μιας άλλης εποχής.

Είναι αναμφίβολα ένα αρχαίο ναυάγιο.

It's an undoubtedly ancient shipwreck,

but its mast, rowing benches, and some of its upper deck remain eerily intact.

Αλλά το κατάρτι του, οι πάγκοι των κωπηλατών,

κι ένα μέρος του άνω καταστρώματος περιέργως είναι ανέπαφα.

It might be an ancient Roman ship, but its appearance doesn’t quite match.

Μπορεί να είναι ένα αρχαίο ρωμαϊκό πλοίο, αλλά η εμφάνισή του δεν ταιριάζει πλήρως.

Notably, its splayed rudder blade more closely resembles

Ειδικά το φαρδύ πτερύγιο πηδαλίου ομοιάζει περισσότερο

those depicted on an even older Greek vase.

μ′ εκείνα που απεικονίζονται σε ένα ακόμα πιο παλιό ελληνικό αγγείο.

To get a definitive answer, the research team takes three samples from the wreck

Για να πάρει καθοριστική απάντηση, η ερευνητική ομάδα συλλέγει τρία δείγματα

and radiocarbon dating confirms its ancient origins.

κι η ραδιοχρονολόγηση επιβεβαιώνει την αρχαία του προέλευση.

The ship is dated to between 350 and 410 BCE.

Το πλοίο χρονολογείται ανάμεσα στο 350 και 410 π.Χ.

It is, in fact, the oldest intact shipwreck ever found.

Είναι στην ουσία το πιο παλιό, ανέπαφο ναυάγιο που βρέθηκε ποτέ.

This ancient Greek vessel traversed the Black Sea’s coasts

Αυτό το αρχαιοελληνικό πλοίο ταξίδευσε στις ακτές της Μαύρης Θάλασσας

during the time of Aristotle and has since rested in its depths,

κατά την εποχή του Αριστοτέλη κι έκτοτε αναπαύθηκε στον βυθό,

unseen and undisturbed, for almost 2,500 years.

αθέατο και ανενόχλητο για σχεδόν 2.500 χρόνια.

This was just one of 65 shipwrecks a research team discovered

Αυτό ήταν απλώς ένα από τα 65 ναυάγια που ανακάλυψε η ερευνητική ομάδα

at the bottom of the Black Sea between 2015 and 2017.

στον βυθό της Μαύρης Θάλασσας ανάμεσα στο 2015 και το 2017.

Άλλα είναι από την εποχή των αυτοκρατοριών της Ρώμης, του Βυζαντίου και των Οθωμανών.

Others date from the Roman, Byzantine, and Ottoman empires.

And despite the centuries, they’ve all survived in remarkable condition.

Και παρά τους αιώνες, όλα έχουν επιβιώσει σε αξιοσημείωτη κατάσταση.

So, why does the Black Sea contain so many well-preserved shipwrecks?

Γιατί η Μαύρη Θάλασσα περιέχει τόσο πολλά καλοδιατηρημένα ναυάγια;

In prehistoric times,

Κατά τους προϊστορικούς χρόνους

the land surrounding the Black Sea hosted early human settlements.

οι πρώτοι ανθρώπινοι καταυλισμοί έγιναν στην περιοχή γύρω από τη Μαύρη Θάλασσα.

Eventually, it became a hub for trade, battle, and empire-building

Τελικά, έγινε ένας κόμβος εμπορίου, μαχών και οικοδόμησης αυτοκρατοριών

because of its strategic position

λόγω της στρατηγικής της θέσης

between eastern and western Eurasian civilizations.

μεταξύ των ανατολικών και δυτικών ευρασιατικών πολιτισμών.

For thousands of years, it was traversed by merchants, pirates, and warriors.

Για χιλιάδες χρόνια διασχίστηκε από εμπόρους, πειρατές και πολεμιστές.

And with sustained seafaring activity came inevitable losses.

Και με τη διαρκή ναυτική δραστηριότητα προέκυψαν αναπόφευκτες απώλειες.

But unlike other bodies of water in the region,

Σε αντίθεση όμως με άλλους υδάτινους σχηματισμούς στην περιοχή,

the Black Sea is a particularly deep, semi-enclosed basin.

η Μαύρη Θάλασσα είναι μια αρκετά βαθιά, ημίκλειστη λεκάνη.

Seasonal changes usually cause the layers within a contained body of water

Οι εποχικές αλλαγές προκαλούν τα στρώματα εντός μιας περιορισμένης υδάτινης μάζας

to mix together, oxygenating the water.

να αναμειγνύονται, οξυγονώνοντας το νερό.

But because the Black Sea is fed with fresh water from European rivers,

Επειδή όμως η Μαύρη Θάλασσα τροφοδοτείται με γλυκό νερό από ποταμούς της Ευρώπης,

and saltwater from the Mediterranean Sea, it contains two distinct layers.

και αλμυρό νερό από τη Μεσόγειο, περιέχει δύο διακριτά επίπεδα.

The denser saltwater flows beneath the freshwater,

Το πιο πυκνό αλμυρό νερό ρέει κάτω από το γλυκό νερό,

where it remains permanently,

όπου παραμένει εκεί μόνιμα, καθιστώντας τη Μαύρη Θάλασσα

making the Black Sea the world’s largest meromictic— or un-mixing— basin.

τη μεγαλύτερη, μερομεικτική ή αναλλοίωτη λεκάνη παγκοσμίως.

Oxygen doesn’t reach its lower, saltier zone,

Το οξυγόνο δεν φτάνει στη χαμηλή, αλμυρή ζώνη,

which creates the ideal environment for preservation,

η οποία δημιουργεί το ιδανικό περιβάλλον για τη διατήρηση,

and is why the Black Sea has been called “the world’s biggest pickle jar.”

και γι′ αυτό η Μαύρη Θάλασσα ονομάστηκε «το μεγαλύτερο βάζο πικλών παγκοσμίως».

In other bodies of water, marine organisms decompose materials over time.

Σε άλλες υδάτινες μάζες, οι υδρόβιοι οργανισμοί

αποσυνθέτουν τα υλικά με τον χρόνο.

Had the ancient Greek ship sunk in the Mediterranean, for example,

Εάν λόγου χάρη, το αρχαίο ελληνικό πλοίο βυθιζόταν στη Μεσόγειο,

there would likely be no organic material left today.

πιθανότατα να μην υπήρχε κανένα οργανικό υλικό σήμερα.

But in the depths of the Black Sea,

Αλλά στον βυθό της Μαύρης Θάλασσας,

only anaerobic bacteria— those that don’t require oxygen— can survive.

επιβιώνουν μόνο τα αναεροβικά βακτήρια, που δεν απαιτούν οξυγόνο.

This is why ancient ships can still be found carrying their original cargo,

Γι′ αυτό τα αρχαία πλοία μπορούν να βρεθούν ακόμα με το αρχικό τους φορτίο

with carvings in their wood, and their rigging still assembled.

με επιγραφές στο ξύλο τους, και την εξάρτιση ακόμα μονταρισμένη.

Among the recent findings was a medieval Italian merchant ship,

Ανάμεσα στα πρόσφατα ευρήματα υπήρχε ένα μεσαιωνικό ιταλικό εμπορικό πλοίο

likely from around the time Italy had a virtual monopoly over Black Sea trade.

πιθανόν από την περίοδο που η Ιταλία είχε ένα οιονεί μονοπώλιο στο εμπόριο.

Venetian traveler Marco Polo would’ve probably been familiar

Ο Βενετός ταξιδιώτης Μάρκο Πόλο

θα ήταν μάλλον εξοικειωμένος με ένα τέτοιο πλοίο.

with this kind of ship.

Although vessels like this one helped to modernize Europe,

Παρόλο που τα σκάφη σαν αυτό βοήθησαν στον εκσυγχρονισμό της Ευρώπης,

contemporary scholars had never before seen such a complete example.

οι λόγιοι της εποχής δεν είχαν ξαναδεί τέτοιο απόλυτο παράδειγμα.

And it was largely intact—

Kαι ήταν σε μεγάλο βαθμό ανέπαφο—

a ship’s boat still lying on its deck,

μια βάρκα ακόμα κείτονταν στο κατάστρωμά του,

even though some seven centuries had passed.

παρότι είχαν περάσει επτά αιώνες.

Many of the 65 ships that were recently uncovered

Πολλά από τα 65 πλοία που ανακαλύφθηκαν πρόσφατα

have retained their original forms.

έχουν διατηρήσει την αρχική τους μορφή.

But while there are far fewer degradative forces at play in the Black Sea’s depths,

Ενώ όμως υπάρχουν πολύ λιγότερες δυνάμεις αλλοίωσης

στον βυθό της Μαύρης Θάλασσας,

anaerobic bacteria do gradually weaken organic materials.

τα αναεροβικά βακτήρια αποδυναμώνουν σταδιακά τα οργανικά υλικά.

When researchers lifted a plank from the ancient Greek wreck for dating,

Όταν οι ερευνητές σήκωσαν μια σανίδα από το ναυάγιο για χρονολόγηση,

it broke under its own weight.

αυτή έσπασε κάτω από το βάρος της.

While the ships are exceptionally well-preserved, they're also fragile.

Αν και τα πλοία είναι εξαιρετικά καλοδιατηρημένα, είναι επίσης εύθραυστα.

This makes it impossible to bring them to the surface intact.

Αυτό το καθιστά ανέφικτο να ανασυρθούν άθικτα στην επιφάνεια.

Scientists may carefully remove and study select objects from the wreckages.

Οι επιστήμονες μπορεί να πάρουν με προσοχή

ορισμένα αντικείμενα από τα ναυάγια για να τα μελετήσουν.

But the sunken ships will remain protected where they are,

Αλλά τα βυθισμένα πλοία θα παραμείνουν προστατευμένα εκεί,

perhaps among thousands of others—

ίσως ανάμεσα σε χιλιάδες άλλα,

deep beneath us, suspended in time, at the bottom of the Black Sea.

παγωμένα στον χρόνο, κάτω βαθιά, στον πυθμένα της Μαύρης Θάλασσας.