Ethical dilemma: Would you lie? - Sarah Stroud

1,222,694 views ・ 2022-06-02

TED-Ed


Κάντε διπλό κλικ στους αγγλικούς υπότιτλους παρακάτω για να αναπαραγάγετε το βίντεο.

Μετάφραση: maria c Επιμέλεια: Thanasis Zantrimas
00:07
Your plan to set up your friend Carey with your acquaintance Emerson
0
7628
3462
Το σχέδιο σου να γνωρίσεις τη φίλη σου Κέρι στον γνωστό σου Έμερσον
00:11
is finally coming together.
1
11090
2169
γίνεται επιτέλους πραγματικότητα.
00:13
Both individuals have heard all about each other
2
13259
2628
Και οι δύο έχουν ακούσει ο ένας τον άλλο κι ανυπομονούν να συναντηθούν για φαγητό
00:15
and they’re eager to meet for dinner.
3
15887
1793
00:17
You’ve just made them a reservation for Friday night,
4
17680
2503
Μόλις τους έκανες κράτηση για το βράδυ της Παρασκευής
00:20
and you’re about to text Carey the details
5
20183
2127
και πας να στείλεις στην Κέρι τις λεπτομέρειες
00:22
when an unsettling thought crosses your mind:
6
22310
2753
όταν σου έρχεται στο μυαλό μια ανησυχητική σκέψη:
00:25
Carey is always late.
7
25063
2043
Η Κέρι πάντα αργεί.
00:27
And not just by 5 minutes;
8
27106
2002
Και όχι μόνο πέντε λεπτά.
00:29
we’re talking 20 or even 30 minutes late.
9
29108
2544
Μιλάμε για 20 ή και ακόμα 30 λεπτά καθυστέρηση.
00:31
Carey seems to view punctuality as an oppressive relic of an earlier era.
10
31861
4713
Η Κέρι φαίνεται να βλέπει τη συνέπεια ως ένα καταπιεστικό κατάλοιπο
μιας άλλης εποχής.
00:36
But what if you told them dinner was at 6 instead of 6:30?
11
36574
3754
Αλλά αν της έλεγες ότι το δείπνο θα γίνει στις 6 και όχι στις 6.30;
00:40
That way, they would almost certainly arrive on time.
12
40328
2836
Έτσι, θα φτάσει σχεδόν σίγουρα στην ώρα της.
00:43
You really want this relationship to work, so... should you lie?
13
43164
3921
Θες να πετύχει αυτή η σχέση, οπότε… μήπως να πεις ψέματα;
00:47
Take a moment to think: what you would do?
14
47293
2294
Σκέψου για ένα λεπτό: τι θα έκανες εσύ;
00:50
Maybe you should lie!
15
50213
1334
Ίσως πρέπει να πεις ψέματα!
00:51
You think this new relationship could be great for Carey,
16
51547
3087
Πιστεύεις ότι η νέα σχέση θα ήταν υπέροχη για την Κέρι,
00:54
and you don’t want them to ruin it before it’s even begun.
17
54634
2752
και δεν θέλεις να τη χαλάσουν πριν ακόμα ξεκινήσει.
00:57
Sure, Emerson may eventually learn about their chronic lateness.
18
57386
3379
Σίγουρα, ο Έμερσον θα μάθει τελικά την χρόνια αργοπορία της.
01:00
But if Carey shows up on time just this once,
19
60765
3045
Αλλά αν η Κέρι εμφανιστεί στην ώρα της μόνο αυτήν τη φορά,
01:03
the relationship will at least have a chance to take root.
20
63810
3003
η σχέση τους θα έχει τουλάχιστον την ευκαιρία να ξεκινήσει.
01:07
Your lie would pave the way for a potentially happy relationship.
21
67146
3545
Το ψέμα σου θα συμβάλει σε μια πιθανώς ευτυχισμένη σχέση.
01:10
And if taking an action will create a better outcome for everyone involved,
22
70691
3587
Και αν η ανάληψη δράσης δημιουργήσει
μια καλύτερη έκβαση στους εμπλεκομένους,
01:14
that’s normally a pretty good reason to take it.
23
74278
2336
αυτός είναι ένας καλός λόγος να το κάνεις.
01:16
But isn't it morally wrong to lie?
24
76864
2419
Αλλά δεν είναι ηθικά λάθος να λες ψέματα;
01:19
The absolutist position on lying,
25
79951
1960
Η ντετερμινιστική προσέγγιση του ψέματος,
01:21
associated with German philosopher Immanuel Kant,
26
81911
3295
που συνδέεται με τον Γερμανό φιλόσοφο Εμμάνουελ Κάντ,
01:25
holds that lying is always immoral, regardless of the circumstances.
27
85206
4588
λέει ότι το ψέμα είναι πάντα ανήθικο, ανεξαρτήτως συνθηκών.
Με άλλα λόγια, υπάρχει ένας ηθικός κανόνας που απαγορεύει το ψέμα,
01:30
In other words, there’s a moral rule which forbids lying,
28
90086
3045
01:33
and that rule is absolute.
29
93131
1626
και αυτός ο κανόνας είναι απόλυτος.
Μπορεί να πιστεύεις, βέβαια, ότι αυτή η άποψη μεγαλοποιεί
01:35
You might think, though, that this stance overstates
30
95049
2586
01:37
the moral importance of lying.
31
97635
1585
την ηθική σημασία του ψέματος.
01:39
Suppose a murderer were hunting Carey down.
32
99720
2628
Ας υποθέσουμε ότι ένας δολοφόνος κυνηγούσε την Κέρι.
01:42
If the killer asked you about Carey’s whereabouts,
33
102348
2669
Αν ο δολοφόνος σε ρωτούσε πού βρίσκεται η Κέρι,
φαίνεται παράξενο να πεις ότι πρέπει να του πεις την αλήθεια
01:45
it seems odd to say that you must tell the truth
34
105017
2586
01:47
at the cost of your friend’s life.
35
107603
1627
με τίμημα τη ζωή της φίλης σου.
01:49
From this perspective, absolutism seems too rigid.
36
109438
3337
Από αυτή την οπτική, ο ντετερμινισμός φαίνεται πολύ άκαμπτος.
01:52
By contrast, utilitarian philosopher John Stuart Mill
37
112984
4462
Αντιθέτως, ο ωφελιμιστής φιλόσοφος Τζόν Στούαρτ Μιλ
01:57
would say lying is wrong only when it leads to less happiness overall.
38
117446
4130
θα έλεγε ότι το ψέμα είναι λάθος μόνο όταν οδηγεί σε λιγότερη ευτυχία συνολικά.
02:01
Now, to be fair, most lies do seem likely to create unhappiness.
39
121784
4088
Για να είμαστε δίκαιοι, τα περισσότερα ψέματα πιθανόν
να δημιουργήσουν δυστυχία.
02:06
Someone who accepts a lie believes something which is false,
40
126289
3295
Κάποιος που δέχεται ένα ψέμα πιστεύει κάτι που είναι λανθασμένο,
02:09
and trying to conduct your life on the basis of false information
41
129584
3253
κι η προσπάθεια να ζήσεις τη ζωή σου στη βάση μίας ψευδούς πληροφορίας
02:12
doesn’t usually go well.
42
132837
1626
συνήθως δεν πηγαίνει καλά.
02:14
However, in some circumstances, perhaps including your situation,
43
134463
4505
Όμως, σε κάποιες περιπτώσεις, που ίσως περιλαμβάνουν την περίπτωσή σου,
02:18
lying might produce more happiness overall.
44
138968
2794
το ψέμα μπορεί να παράγει συνολικά περισσότερη ευτυχία.
02:22
In those cases, utilitarians say it’s not morally wrong to lie.
45
142096
4797
Σ′ αυτές τις περιπτώσεις,
οι ωφελιμιστές λένε ότι δεν είναι ηθικά λάθος να ψεύδεσαι.
02:26
In fact, it might even be your moral duty to do so.
46
146893
2919
Στην πραγματικότητα, μπορεί να είναι και το ηθικό σου καθήκον.
02:30
But if absolutism seems too extreme, you might feel this stance is too lax.
47
150313
5046
Αλλά αν ο ντετερμινισμός φαίνεται ακραίος,
ίσως να νιώθεις ότι αυτή η οπτική είναι πολύ χαλαρή.
02:35
In other words, perhaps the utilitarian position understates
48
155359
3671
Με άλλα λόγια, ίσως η ωφελιμιστική προσέγγιση υποβιβάζει
02:39
the moral significance of lying.
49
159030
1835
την ηθική σημασία του ψέματος.
02:41
Most people generally feel some regret about lying,
50
161282
3045
Οι περισσότεροι άνθρωποι νιώθουν κάποιες τύψεις όταν ψεύδονται,
02:44
even when they believe it’s the right thing to do.
51
164327
2335
ακόμα και όταν πιστεύουν ότι κάνουν το σωστό.
02:46
This suggests there’s something inherently objectionable about lying—
52
166954
3337
Αυτό υποδηλώνει ότι υπάρχει κάτι εγγενώς μη αποδεκτό με το ψέμα,
02:50
even when it leads to more happiness.
53
170291
2252
ακόμα και όταν οδηγεί σε μεγαλύτερη ευτυχία.
02:52
In this case, lying to Carey would be an instance of Paternalism.
54
172543
4963
Σ′ αυτήν την περίπτωση, το ψέμα στην Κέρι θα ήταν ένα παράδειγμα πατερναλισμού.
02:57
Paternalism is interfering with another person’s choices
55
177506
3295
Ο πατερναλισμός είναι η επέμβαση στις επιλογές ενός άλλου ατόμου
03:00
for that person's benefit.
56
180801
1752
για το συμφέρον του.
Αυτό ίσως να είναι σωστό αν το άτομο είναι κυριολεκτικά παιδί.
03:03
This might be fine if that person is a literal child.
57
183012
2878
03:05
But it seems disrespectful to treat a peer paternalistically.
58
185890
3628
Αλλά φαντάζει ασέβεια να αντιμετωπίζεις έναν συνομήλικο πατερναλιστικά.
03:09
Lying to Carey would mean taking away their opportunity
59
189936
2794
Το ψέμα στην Κέρι θα σήμαινε ότι θα της στερούνταν η ευκαιρία
03:12
to handle the situation as they see fit, based on their own beliefs and values.
60
192730
4755
να διαχειριστεί την κατάσταση όπως κρίνει
με βάση της δικές της αντιλήψεις και αξίες.
03:17
Trying to protect Carey from what you consider
61
197777
2252
Προσπαθώντας να προστατεύσεις την Κέρι από αυτό που θεωρείς κακή επιλογή,
03:20
to be a bad choice would show a lack of respect for their autonomy.
62
200029
3879
θα έδειχνε έλλειψη σεβασμού της αυτονομίας της.
03:24
By extension, it might also be disrespectful towards Emerson,
63
204200
3837
Κατά συνέπεια, θα ήταν επίσης προσβλητικό προς τον Έμερσον,
03:28
since you would be deliberately trying to give him a false impression
64
208037
3253
αφού θα προσπαθούσατε σκόπιμα να του δώσετε μία λάθος εντύπωση
03:31
of Carey’s punctuality.
65
211290
1293
για τη συνέπεια της Κέρι.
03:32
So how do you weigh potential happiness against guaranteed disrespect?
66
212917
3628
Άρα, πώς σταθμίζετε την πιθανή ευτυχία και την εγγυημένη έλλειψη σεβασμού;
03:37
Followers of Kant would say treating others with respect
67
217296
3045
Οι οπαδοί του Καντ θα έλεγαν ότι o πλήρης σεβασμός στους άλλους
03:40
is the heart of moral conduct,
68
220341
1960
είναι η καρδιά της ηθικής διαγωγής,
03:42
while followers of Mill would say nothing is more important than happiness.
69
222301
3921
ενώ οι οπαδοί του Μιλ θα έλεγαν ότι τίποτα δεν είναι πιο σημαντικό
από την ευτυχία.
03:46
But other philosophers believe that such conflicts can only be resolved
70
226722
3587
Άλλοι φιλόσοφοι όμως πιστεύουν ότι τέτοιες διαφωνίες λύνονται μόνο
03:50
on a case-by-case basis,
71
230309
2002
ανάλογα με την περίπτωση,
03:52
depending on various details and on the individuals involved.
72
232311
3504
ανάλογα με τις διάφορες λεπτομέρειες και τα εμπλεκόμενα πρόσωπα.
03:56
So what will you do in Carey’s case?
73
236148
2670
Τι θα κάνατε εσείς στην περίπτωση της Κέρι;
Σχετικά με αυτόν τον ιστότοπο

Αυτός ο ιστότοπος θα σας παρουσιάσει βίντεο στο YouTube που είναι χρήσιμα για την εκμάθηση της αγγλικής γλώσσας. Θα δείτε μαθήματα αγγλικών που διδάσκουν κορυφαίοι καθηγητές από όλο τον κόσμο. Κάντε διπλό κλικ στους αγγλικούς υπότιτλους που εμφανίζονται σε κάθε σελίδα βίντεο για να αναπαράγετε το βίντεο από εκεί. Οι υπότιτλοι μετακινούνται συγχρονισμένα με την αναπαραγωγή του βίντεο. Εάν έχετε οποιαδήποτε σχόλια ή αιτήματα, παρακαλούμε επικοινωνήστε μαζί μας χρησιμοποιώντας αυτή τη φόρμα επικοινωνίας.

https://forms.gle/WvT1wiN1qDtmnspy7