What happened when the United States banned alcohol - Rod Phillips

718,665 views ・ 2020-07-09

TED-Ed


Please double-click on the English subtitles below to play the video.

Translator: mabbast chato Reviewer: Zhila Mawlood
00:06
On January 17, 1920, six armed men robbed a Chicago freight train.
0
6819
6563
لە ١٧ی کانوونی دووەمی ١٩٢٠ دا، شه‌ش پیاوی چەکدار دزیان لە شەمەندەنەفەڕێکی
بارهه‌ڵگری شیكاگۆ كرد. بەڵام ئەوە پارە نه‌بوو كه‌وا دزەکان بەدواوی دەگەڕان.
00:13
But it wasn’t money they were after.
1
13382
2374
00:15
Less than one hour after spirits had become illegal
2
15756
3240
کەمتر لە یەک کاتژمێر دوای قەدەخەکردنی شەڕاب
00:18
throughout the United States,
3
18996
1437
لە تەواوی ئەمریکایا،
00:20
the robbers made off with thousands of dollars worth of whiskey.
4
20433
4355
دزەکان بە بەهای هەزاران دۆلار ویسکیان دزی.
00:24
It was a first taste of the unintended consequences of Prohibition.
5
24788
5250
ئەمە یەک کاردانەوەی سەرئەنجامە نەخوازراوەکانی قەدەخەکردنەکە بوو.
00:30
The nationwide ban on the production and sale of alcohol in the United States
6
30038
4941
لەسەر ئاستی نەتەوەیی بەرهەمێنان و فرۆشتنی شەڕاب لە ئەمریکادا قەدەخەکرا
00:34
came on the heels of a similar ban in Russia
7
34979
2690
هەردەست بەجێ هەمان قەدەخەکردن لە ڕووسیاش جێبەجێکرا
00:37
that started as a wartime measure during World War I.
8
37669
3530
کەوا وەکو ڕێکاری کاتی جەنگ لەماوەی جەنگی یەکەمی جیهان دەستیپێکرد.
00:41
But the view in the Western world of alcohol
9
41199
2790
بەڵام ڕوانگەی جیهانی ڕۆژئاوا لەبارەی شەرابەوە
00:43
as a primary cause of social ills was much older.
10
43989
4381
وەکو هۆکاری سه‌ره‌كیی نه‌خۆشی کۆمەڵایەتی زۆر کۆنتر بوو.
00:48
It first gained traction during the Industrial Revolution
11
48370
3500
لەماوەی شۆڕشی پیشەسازی یەکەم یەکەم پاڵپشتی دەستەبەرکرد
00:51
as new populations of workers poured into cities
12
51870
2880
هەرکە دانیشتوانە کرێکارە نوێیەکان شارەکانیان پڕ کرد
00:54
and men gathered in saloons to drink.
13
54750
2960
و پیاوەکان لە مەیخانەکان بە مەبەستی خواردنەوە کۆدەبوونەوە.
00:57
By the 19th century, anti-drinking groups called temperance movements
14
57710
4145
لە سەدەی ١٩دا، گروپەکانی دژی خواردنەوە کە ناسرابوون بە جوڵانەوە میانڕه‌وەکان
01:01
began to appear in the United States and parts of Europe.
15
61855
3880
وردە وردە لە ئەمریکا و بەشەکانی ئەوروپا دەرکەوتن.
01:05
Temperance groups believed that alcohol was the fundamental driver
16
65735
3650
گروپە میانڕەوەکان پێیانوابوو کەوا شەڕاب پاڵنەرێکی سەرەکییە
01:09
behind problems like poverty and domestic violence,
17
69385
3190
لەپشت گرفتەکانی وەکو هەژاری و توندوتیژی خێزانی،
01:12
and set out to convince governments of this.
18
72575
2940
و هەوڵیاندەدا حکومەتەکان لەسەر ئەم بابەتە قایل بکەن.
01:15
While some simply advocated moderate drinking,
19
75515
2690
لەکاتێکدا هەندێکیان بەسادەیی پاڵپشتی خواردنەوەی مام ناوەندیان دەکرد،
01:18
many believed alcohol should be banned entirely.
20
78205
4000
زۆریش پێیانوابوو پێویستە بەتەواوەتی شەڕاب قەدەخەبکرێت.
01:22
These movements drew support from broad sectors of society.
21
82205
3490
ئەم جوڵانانەوەش پاڵپشتی لەبەشە ڕۆشنبیرەکانی کۆمەڵگە بەدەستهێنا.
01:25
Women’s organizations were active participants from the beginning,
22
85695
3580
ڕێكخراوەکانی ژنان هەرلەسەرەتاوە جێ دەستیان دیاربووە،
01:29
arguing that alcohol made men neglect their families and abuse their wives.
23
89275
4904
مشتومڕی ئەوەیان دەکرد شەڕاب وا لە پیاوان دەکات خێزانەکانیان پشتگوێ بخەن و سوكایه‌تی
به‌ ژنه‌كانیان بكه‌ن. كه‌سایه‌تییه‌ ئاینییه‌كان، بەتایبەتی پرۆتستانت،
01:34
Religious authorities, especially Protestants,
24
94179
2500
01:36
denounced alcohol as leading to temptation and sin.
25
96679
3610
دەیانگوت شەڕاب دەبێتەهۆی فریودان و گوناح کردن.
01:40
Progressive labor activists believed alcohol consumption
26
100289
3370
چالاکوانانی کاری پێشکەوتوو پێیانوابوو شەڕاب دەبێتە هۆی
01:43
harmed workers’ ability to organize.
27
103659
2930
زیانگەیاندن بە توانای کرێکارەکان.
01:46
Governments weren’t strangers to the idea of prohibition, either.
28
106589
3440
هەروەها حکومەتەکانیش بۆ بیرۆکەی قەدەخەکردن نامۆنەبوون.
01:50
In the United States and Canada, white settlers introduced hard liquors
29
110029
3770
لە ئەمریکا و کەنەدا، دانیشتوانە نوێیه‌ سپی پێستەکان شەڕابێکی بەهێزی
01:53
like rum to Native communities,
30
113799
2380
وەکو ڕامیان بە کۆمەڵگە ڕەسەنەکان ناساند،
01:56
then blamed alcohol for disrupting these communities—
31
116179
3030
دواتریش لۆمەی شەڕابیان دەکرد کە بۆتە هۆی لێکترازاندنی ئەم کۆمەڵگەیانە-
01:59
though there were many other destructive aspects of their interactions.
32
119209
4097
هەرچەندە زۆر ڕووخساری دیکەی وێرانکەری ئەم تێکەڵبوونەیان هەبوو.
02:03
The American and Canadian governments banned the sale of alcohol
33
123306
3830
حکومەتی ئەمریکا و کەنەدا فرۆشتنی شەڕاب
02:07
to Native populations and on reservation land.
34
127136
3575
بە دانیشتوانی ڕەسەن و کۆچەبەرە نوێیەکان قەدەخەکرد.
02:10
American temperance movements gained their first victories
35
130711
3031
جوڵانەوە میانڕەوە ئەمریکیەکان یەکەم سەرکەوتنیان بەدەستهێنا
02:13
at the state and local levels,
36
133742
2080
لە سەر ئاستی ویلایەتی و ناوخۆی،
02:15
with Maine and several other states banning the sale and production of liquor
37
135822
4267
لە ماینی و هەندێک ویلایەتی دیکە بەرهەمهێنان و فرۆشتنی شەڕاب قەدەخەکرا
02:20
in the 1850s.
38
140089
2020
لەساڵی ١٨٥٠دا.
02:22
In 1919 the 18th Amendment to the US Constitution
39
142109
4000
لە ساڵی ١٩١٩دا بڕگەی ١٨ بۆ دەستوری ئەمریکا زیادکرا
02:26
banned the manufacture, sale, and transportation
40
146109
3330
کەوا بەرهەمهێنان و فرۆشتن و گواستنەوەی
02:29
of all alcoholic beverages.
41
149439
2810
هەموو جۆرەکانی شەڕابی قەدەخەکرد.
02:32
The amendment took effect a year later under the Volstead Act.
42
152249
3650
بڕگەکە ساڵێک دواتر له‌ ژێر یاسای فەلستێدا ئەنجامەکەی بەدەرکەوت.
02:35
Since the act did not ban personal consumption,
43
155899
3140
لەکاتێکیشدا یاساکە پێداویستی کەسی قەدەخەنەکردبوو،
02:39
wealthy people took the opportunity to stock up while restaurants and bars
44
159039
4404
کەسە ده‌وڵەمەندەکان ئەو هەلەیان قۆستەوە تا لەخۆبایبن لەکاتێکدا چێشتخانە و مه‌یخانەکان
02:43
rushed to sell their remaining supply.
45
163443
2740
پەلەیانکرد لە فرۆشتنی ئەو کەلوپەلەی مابۆوە.
02:46
Workers lost their jobs as distilleries, breweries, and wineries closed down.
46
166183
5431
ئه‌و کرێکارانه‌ی شەڕاب دەدڵۆپێنن و بیره‌ و شەڕاب دروستده‌كه‌ن کارەکانیان لە دەستدا.
02:51
Meanwhile, organized crime groups rushed to meet the demand for alcohol,
47
171614
4809
لەهەمان کاتدا، گروپە مافیاکان پەلەیان ده‌كرد تا داواکاری بۆ شەڕاب جێبەجێبکەن،
02:56
establishing a lucrative black market in producing, smuggling,
48
176423
4059
بازاڕێکی ڕەشی قازانجبەخشیان لە بەرهەمهێنان و بەقاچاخبردن و
03:00
and selling illicit liquor.
49
180482
2500
و فرۆشتنی شەڕاب دامەزراند.
03:02
Often they worked side-by side with corrupt policemen
50
182982
3040
زۆربەی کات شان بە شانی پۆلیسە گەندەڵەکان
03:06
and government officials,
51
186022
1390
و بەرپرسانی حکومەت کاریان کردوە،
03:07
even bombing the 1928 primary election for Illinois state attorney
52
187412
4762
تەنانەت لە ١٩٢٨ تەقاندنەوەی هەڵبژاردنی سەرەکی بۆ دادنووسی ویلایەتی ئیلینۆیس
03:12
in support of a particular political faction.
53
192174
4173
بۆ پاڵپشتی پارتێکی دیاریکراوی سیاسی.
03:16
Tens of thousands of illegal bars, known as "speakeasies,"
54
196347
4034
دەیان هەزار میوانخانەی نایاسایی ناسرابوون بە"میوانخانە قەدەخەکراوەکان"
03:20
began serving alcohol.
55
200381
1640
دەستیانکردبوو بە ساخکردنەوەی شەڕاب.
03:22
They ranged from dingy basement bars to elaborate dance-halls.
56
202021
3840
میوانخانەکانیان لە ژێر زەمینی پیسی باڕە- كان تا هۆڵە سەما فراوانەکان ڕێکخستبوو.
03:25
People could also make alcohol at home for their own consumption,
57
205861
3650
هەروەها خەڵک دەیتوانی لە ماڵەوە بۆ پێداویستی خۆیان شەڕاب دروستبکەن،
03:29
or obtain it legally with a doctor’s prescription or for religious purposes.
58
209511
5455
یان مۆڵەتی یاسایی لەڕێگای ڕاپۆرتی پزیشکی یان پێداویستی ئاینی بەدەستبهێنن.
03:34
To prevent industrial alcohol from being consumed,
59
214966
3114
بۆئەوەی شەڕابی پیشەسازی لە خواردنەوە قەدەخەبکەن،
03:38
the government required manufacturers to add harmful chemicals,
60
218080
4127
حکومەت داوای لە کارگەکان کرد تا مادەی کیمیای زیان بەخش زیاد بکەن،
03:42
leading to thousands of poisoning deaths.
61
222207
3988
کە بووە هۆی ئەوەی هەزاران كه‌س ژەهراویی ببن و بمرن.
03:46
We don’t know exactly how much people were drinking during Prohibition
62
226195
3690
ده‌قاوده‌ق نازانین لەماوەی قەدەخەکردنه‌كه‌ چەند کەس شەڕابیان دەخواردەوە
03:49
because illegal alcohol wasn’t regulated or taxed.
63
229885
3310
چونکە شەڕابی نایاسایی ڕێکنەخرابوو باجیشی بەسەردا نەسەپێندرابوو.
03:53
But by the late 1920s,
64
233195
1683
بەڵام لە کۆتایی ١٩٢٠ دا،
03:54
it was clear that Prohibition had not brought the social improvements
65
234878
3740
ئەوە ڕوون بوو کەوا قەدەخەکردن هیچ پێشکەوتنێکی کۆمەڵایەتی بەدوای خۆیدا نەهێنا
03:58
it had promised.
66
238618
1200
وەک ئەوەی بەڵێنیدابوو.
03:59
Instead it contributed to political corruption and organized crime
67
239818
4204
لەجیاتی ئەوەی ڕێگاخۆشکەربوو بۆ په‌یدابوونی گەندەڵی سیاسی و مافییا
04:04
and was flouted by millions of citizens.
68
244022
2853
و ملیۆنانی هاوڵاتی قەدەخەکردنەکەیان ڕسواکرد.
04:06
At one raid on an Detroit beer hall, the local sheriff, mayor and a congressman
69
246875
5832
لە هێرشێکدا بۆ سەر هۆڵێکی بیرە لە دیترۆیت بەڕێوبەری پۆلیس و پارێزگار و
04:12
were arrested for drinking.
70
252707
1930
ئه‌ندامێكی ئه‌نجومه‌ن بەهۆی خوارنەوە دەستگیرکران.
04:14
With the start of the Great Depression in 1929,
71
254637
3000
هەرلەگەڵ دەستپێکی سیستی ئابوری لە ساڵی ١٩٢٩دا،
04:17
the government sorely needed the tax revenue from alcohol sales,
72
257637
4000
تاڕادەیەکی زۆر حکومەت پێویستی بە داهاتی باجی فرۆشتنی شەڕاب هەبوو،
04:21
and believed that lifting Prohibition would stimulate the economy.
73
261637
3860
و پێیوابوو کە هەڵگرتنی قەدەخەکردنەکە دەبێتە هۆی بوژاندنەوەی ئابووری.
04:25
In 1933, Congress passed the 21st Amendment repealing the 18th—
74
265497
5453
لە ساڵی ١٩٣٣دا، ئەنجوومەن بڕگەی ٢١ هەموار كرد و بڕگەی ١٨شی هەڵوەشاندەوە-
04:30
the only amendment to be fully repealed.
75
270950
3850
تاکە بڕگەبوو کە بەتەواوەتی هەڵوەشاندرابیتەوە.
04:34
Members of the temperance movements
76
274800
1680
ئەندامانی جوڵانەوە میانڕەوەکان
04:36
believed that alcohol was the root of society’s problems,
77
276480
3660
پێیانوابوو کە شەڕاب ڕەگی گرفتەکانی کۆمەڵگە بووە،
04:40
but the reality is more complicated.
78
280140
2490
بەڵام لە ڕاستییدا ئاڵۆرترە.
04:42
And while banning it completely didn’t work,
79
282630
2590
و لەکاتێکدا قەدەخەکردنەکە بەتەواوەتی سەرینەگرت،
04:45
the health and social impacts of alcohol remain concerns today.
80
285220
4941
کاریگەریە ته‌ندروستی و کۆمەڵایەتیه‌كانی شەڕاب تا ئەمڕۆش بەنیگەرانی ماونەتەوە.
About this website

This site will introduce you to YouTube videos that are useful for learning English. You will see English lessons taught by top-notch teachers from around the world. Double-click on the English subtitles displayed on each video page to play the video from there. The subtitles scroll in sync with the video playback. If you have any comments or requests, please contact us using this contact form.

https://forms.gle/WvT1wiN1qDtmnspy7