The surprising reason our muscles get tired - Christian Moro

5,215,596 views ・ 2019-04-18

TED-Ed


Please double-click on the English subtitles below to play the video.

Translator: HALWEST EAST Reviewer: Daban Q. Jaff
00:06
You're lifting weights.
0
6859
1380
تۆ قورسایی بەرزدەکەیتەوە.
00:08
The first time feels easy,
1
8239
1860
جاری یەکەم ئاسانە،
00:10
but each lift takes more and more effort until you can’t continue.
2
10099
4780
بەڵام لەگەڵ هەر بەرزکردنەوەیەک پێویستت بە هێزی زیاترە.
00:14
Inside your arms,
3
14879
1305
لەناو قوڵەکانتدا،
00:16
the muscles responsible for the lifting have become unable to contract.
4
16184
4890
ماسولکەکانی بەرپرسن لە بەرزکردنەوەکە توانای کشانیان نامێنێت.
00:21
Why do our muscles get fatigued?
5
21074
2237
بۆچی ماسولکەکانمان ماندوودەبن؟
00:23
We often blame lactic acid or running out of energy,
6
23311
3680
زۆر کات دەڵێین ترشەکان یان نەمانی وزە بەرپرسە لەمە،
00:26
but these factors alone don’t account for muscle fatigue.
7
26991
3360
بەڵام ئەم هۆکارانە بە تەنها بەرپرس نین . لە ماندوو بووونی ماسولکە
00:30
There’s another major contributor:
8
30351
2020
هۆکارێکی تری گەورە هەیە:
00:32
the muscle’s ability to respond to signals from the brain.
9
32371
4300
توانای ماسولکەکە بۆ وەڵامدانەوەی ئاماژەکان لە مێشک.
00:36
To understand the roots of muscle fatigue,
10
36671
2070
بۆ تێگەیشت لە هۆکاری ماندوو بوونی ماسولکە،
00:38
it helps to know how a muscle contracts in response to a signal from a nerve.
11
38741
4720
زانینی چۆنیەتی کشانی ماسولکە بۆ ئاماژەکان یارمەتیدەر دەبێت.
00:43
These signals travel from the brain to the muscles in a fraction of a second
12
43461
4198
ئەم ئاماژانە لە مێشکەوە بۆ ماسولکەکە بە کاتێکی زۆر کەم دەگوازرێنەوە
00:47
via long, thin cells called motor neurons.
13
47659
3817
بەهۆی خانەی باریکی درێژ کە پێیان دەوترێت رەگی خانە.
00:51
The motor neuron and the muscle cell are separated by a tiny gap,
14
51476
4140
رەگی خانەکە و ماسولکەکە بە بۆشاییەکی بچوک جیابۆتنەوە،
00:55
and the exchange of particles across this gap enables the contraction.
15
55616
4614
گواستنەوەی گەردیلەکان لەم بۆشاییە رێ بە کشان دەدات.
01:00
On one side of the gap,
16
60230
1550
لەلایەکی بۆشایەکە،
01:01
the motor neuron contains a neurotransmitter called acetylcholine.
17
61780
4240
ڕەگی دەمارە خانەکە ئاماژەدەرێکێ تێدایە پێیدەوترێت ئاکتیکۆلین.
01:06
On the other side,
18
66020
1244
لە لاکەی ترەوە،
01:07
charged particles, or ions,
19
67264
2500
گەردی بارگاوی، یان ئایۆنەکان،
01:09
line the muscle cell’s membrane:
20
69764
2090
پەرسەی خانەی ماسولکە ریز دەکەن:
01:11
potassium on the inside, and sodium on the outside.
21
71854
4220
پۆتاسێۆم لە ناوەوە و سۆدیۆم لە دەرەوە.
01:16
In response to a signal from the brain,
22
76074
2150
لە وەڵامی ئاماژەی مێشک،
01:18
the motor neuron releases acetylcholine,
23
78224
2680
رەگی خانە ئاکتیکۆلین دەردەدات،
01:20
which triggers pores on the muscle cell membrane to open.
24
80904
3810
کە هانی کردنەوەی ملولە دەدات لە پەردەی خانەی ماسولکەکە.
01:24
Sodium flows in, and potassium flows out.
25
84714
3500
سۆدیۆم لێشاو دەکاتە ژوورەوە و پۆتاسیۆم بۆ دەرەوە.
01:28
The flux of these charged particles is a crucial step for muscle contraction:
26
88214
5150
گۆڕانی خێرای ئەم گەردانە قۆناغێکی گرینگە بۆ کشانی ماسولکە:
01:33
the change in charge creates an electrical signal called an action potential
27
93366
4940
گۆڕانی بارگە ئاماژەیەکی کارەبایی دروست دەکات پێی دەوترێت ئەرکی کار
01:38
that spreads through the muscle cell,
28
98306
2040
کە بەناو خانەی ماسولکەکە بڵاودەبێتەوە،
01:40
stimulating the release of calcium that’s stored inside it.
29
100346
4070
هانی بەڕەڵاکردنی کالسیۆم دەدات لە ناوەوە هەڵگیراوە.
01:44
This flood of calcium causes the muscle to contract
30
104416
3050
گورژەی کالسیۆم دەبێتە هۆی کشانی ماسولکەکە
01:47
by enabling proteins buried in the muscle fibers to lock together
31
107466
4308
بەهۆی یەکگرتنی پرۆتینەکان کە لەناو فایبەرکانی خانە هەن
01:51
and ratchet towards each other,
32
111774
1890
و بۆلای یەک هاتنەوەیان،
01:53
pulling the muscle tight.
33
113664
1620
ماسولکەکە بە توندی رادەکێشن.
01:55
The energy used to power the contraction comes from a molecule called ATP.
34
115284
5630
ئەو وزەی کە وزە بەم کشانە دەدات لە گەردێکەوە دێت پێی دەوترێت ئەی تی پی.
02:00
ATP also helps pump the ions back across the membrane afterward,
35
120914
4780
ئەی تی پی دواتر یارمەتی گەرانەوەی گەردەکان دەدات بە نێو پەردەی خانە،
02:05
resetting the balance of sodium and potassium on either side.
36
125694
4513
ئاستی پۆتاسیۆم و کالسیۆم وەک خۆی لێدەکاتەوە لە هەردوولا.
02:10
This whole process repeats every time a muscle contracts.
37
130207
3780
هەموو ئەم پڕۆسەیە دووبارە دەبێتەوە کاتێک ماسولکە دەکشێت.
02:13
With each contraction,
38
133987
1230
لەگەڵ هەر کشانێک،
02:15
energy in the form of ATP gets used up,
39
135217
3220
وزە لە شێوەی ئەی تی پی بەکاردێت،
02:18
waste products like lactic acid are generated,
40
138437
2870
پاشمەوەی ترشەڵۆک بەرهەم دێت،
02:21
and some ions drift away from the muscle’s cell membrane,
41
141307
3420
وە هەندێک ئایۆن لە پەردەی خانە دووردەکەونەوە،
02:24
leaving a smaller and smaller group behind.
42
144727
3180
رێژەیەکی کەمتر دەمێنێتەوە.
02:27
Though muscle cells use up ATP as they contract repeatedly,
43
147907
3960
بەڵام خانەی ماسولکە ئەی تی پی بەکاردێنن لە کشان بە بەردەوامی،
02:31
they are always making more,
44
151867
2050
هەموو کات زیاتر دروست دەکەن،
02:33
so most of the time
45
153917
1010
بۆیە زۆربەی کات
02:34
even heavily fatigued muscles still have not depleted this energy source.
46
154927
4950
ماسولکەکی زۆر ماندووە بوش بەتەواوی بێ وزە نابێت.
02:39
And though many waste products are acidic,
47
159877
2710
زۆربەی پاشماوەکان ترشن،
02:42
fatigued muscles still maintain pH within normal limits,
48
162587
3850
رێژەی ترش و تفتی ماسولکەکان لە نێوەندێکی ئاساییە،
02:46
indicating that the tissue is effectively clearing these wastes.
49
166437
3900
کە ئاماژەی ئەوەیە خانەکە ئەم پاشماوانە دەستبەجێ پاکدەکاتەوە.
02:50
But eventually, over the course of repeated contractions
50
170337
3270
بەڵام لە کۆتایدا دوای چەند کشانێکی زۆر
02:53
there may not be sufficient concentrations of potassium, sodium or calcium ions
51
173607
5420
لەوانیە رێژەی گونجاوی گەردەکانی پۆتاسیۆم و سۆدیۆم یان کالسێۆم نەمێنێت
02:59
immediately available near the muscle cell membrane
52
179027
2730
کە راستەوخۆ بەردەست بێت نزیک پەردەی خانە
03:01
to reset the system properly.
53
181757
2400
بۆ رێکخستەوەی وەک خۆی.
03:04
So even if the brain sends a signal,
54
184157
2030
بۆیە ئەگەر مێشک ئاماژەش بنێرێت،
03:06
the muscle cell can’t generate the action potential necessary to contract.
55
186187
4870
خانەی ماسولکەکە ناتوانێت ئەرکی کار بە جێبێنێت بۆ کشان.
03:11
Even when ions like sodium, potassium or calcium
56
191057
3130
بۆیە گەردەکانی وەک سۆدیۆم و پاتاسیۆم و کالسیۆم
03:14
are depleted in or around the muscle cell,
57
194187
2780
نەماون لەناو یان چواردەوری خانە،
03:16
these ions are plentiful elsewhere in the body.
58
196967
2990
ئەو گەردانە لە شێونی تری جەستە هەن.
03:19
With a little time,
59
199957
890
بە کاتێکی کەم،
03:20
they will flow back to the areas where they’re needed,
60
200847
2580
دەچنە ئەو شوێنانەی کە پێویستیانە،
03:23
sometimes with the help of active sodium and potassium pumps.
61
203427
4090
هەندێکجار بە یارمەتی سۆدیۆمی چالاک و پەمپی پۆتاسیۆم.
03:27
So if you pause and rest,
62
207517
1766
بۆیە ئەگەر پشوبدەیت،
03:29
muscle fatigue will subside as these ions replenish throughout the muscle.
63
209283
5080
ماندووبونی ماسولکە نامێنێت بەهۆی گەڕانەوەی ئەو گەردانو.
03:34
The more regularly you exercise,
64
214363
1827
تا زیاتر مەشق بکەیت،
03:36
the longer it takes for muscle fatigue to set in each time.
65
216190
3770
کاتی زیاتری دەوێت بۆ ئەوەی ماسولکە ماندوو بێت.
03:39
That’s because the stronger you are,
66
219960
1830
ئەوەش بەهۆی ئەوەی تا بە هێزتر بیت،
03:41
the fewer times this cycle of nerve signal from the brain
67
221790
3200
کەمتر ئەم خولی ئاماژەی مێشکە
03:44
to contraction in the muscle has to be repeated
68
224990
2920
بۆ کشان پێویستە دووبارەبێتەوە
03:47
to lift a certain amount of weight.
69
227910
1920
بۆ بەرز کردنەوەی قورسایەکی دیاریکراو.
03:49
Fewer cycles means slower ion depletion,
70
229830
3250
خولی کەمتر واتا کەمبوونەوە کەمتری گەردەکان،
03:53
so as your physical fitness improves,
71
233080
2300
بۆیە لەگەڵ بەهێز بوونی جەستەت،
03:55
you can exercise for longer at the same intensity.
72
235380
3720
دەتوانیت زیاتر مەشق بکەیت بە هەمان هێز.
03:59
Many muscles grow with exercise,
73
239100
2250
زۆربەی ماسولکە لەگەڵ مەشق گەشە دەکەن،
04:01
and larger muscles also have bigger stores of ATP
74
241350
3810
ماسولکەی گەورەرە وزەی زیاتری هەیە
04:05
and a higher capacity to clear waste,
75
245160
2340
توانای زیاترشی هەیە بۆ فرێدانی پاشماوە،
04:07
pushing fatigue even farther into the future.
76
247500
4000
About this website

This site will introduce you to YouTube videos that are useful for learning English. You will see English lessons taught by top-notch teachers from around the world. Double-click on the English subtitles displayed on each video page to play the video from there. The subtitles scroll in sync with the video playback. If you have any comments or requests, please contact us using this contact form.

https://forms.gle/WvT1wiN1qDtmnspy7