These bacteria eat plastic | Morgan Vague

Transcriber: Ivana Korom Reviewer: Joanna Pietrulewicz

Translator: Chi Quách Reviewer: Nhu PHAM

Plastics: you know about them, you may not love them,

Nhựa: bạn biết về nó, có lẽ bạn chẳng yêu quý gì nó,

but chances are you use them every single day.

nhưng khả năng lớn là bạn sử dụng nó mỗi ngày.

By 2050, researchers estimate

Đến năm 2050, các nhà khoa học ước tính

that there will be more plastic in the ocean than fish.

đại dương sẽ chứa nhiều rác hơn là cá.

Despite our best efforts,

Dù ta nỗ lực hết mức,

only nine percent of all plastic we use winds up being recycled.

chỉ có chín phần trăm đồ nhựa được tái chế.

And even worse,

Tệ hơn nữa,

plastic is incredibly tough and durable

nhựa thì siêu cứng và bền

and researchers estimate

và các nhà khoa học ước tính

that it can take anywhere from 500 to 5,000 years

nó có thể mất từ 500 đến 5000 năm

to fully break down.

để phân hủy hoàn toàn.

It leaches harmful chemical contaminants into our oceans, our soil,

Nó thải những chất hóa học độc hại vào đại dương, đất đai,

our food, our water, and into us.

thực phẩm, nước uống, và cả chính chúng ta.

So how did we wind up with so much plastic waste?

Tại sao có quá nhiều rác thải nhựa như vậy?

Well, it's simple.

Cũng dễ hiểu.

Plastic is cheap, durable, adaptable, and it's everywhere.

Nhựa rất rẻ, bền, tiện dụng và có ở khắp nơi.

But the good news is

Nhưng tin tốt là

there's something else that's cheap, durable, adaptable and everywhere.

có một thứ khác cũng rẻ, bền, tiện dụng và có ở khắp nơi.

And my research shows it may even be able to help us

Nghiên cứu của tôi cho thấy nó thậm chí có thể giúp chúng ta

with our plastic pollution problem.

giải quyết vấn đề ô nhiễm rác thải nhựa.

I'm talking about bacteria.

Tôi đang nói về vi khuẩn.

Bacteria are microscopic living beings invisible to the naked eye

sinh vật siêu vi không thể nhìn thấy bằng mắt thường

that live everywhere,

hiện diện ở khắp nơi,

in all sorts of diverse and extreme environments,

trong tất cả các môi trường đa dạng và khắc nghiệt.

from the human gut, to soil, to skin,

Từ dạ dày, đến đất, đến da,

to vents in the ocean floor, reaching temperatures of 700 degrees Fahrenheit.

tới các lỗ thông dưới đáy biển, ở nhiệt độ đến hơn 370 độ C.

Bacteria live everywhere,

Vi khuẩn sống ở khắp nơi,

in all sorts of diverse and extreme environments.

trong tất cả các môi trường đa dạng và khắc nghiệt.

And as such, they have to get pretty creative with their food sources.

Do đó, chúng khá là sáng tạo với nguồn thức ăn.

Số lượng vi khuẩn cũng rất lớn.

There's also a lot of them.

Researchers estimate that there are roughly five million trillion trillion --

Các nhà nghiên cứu ước tính có xấp xỉ năm triệu tỷ tỷ --

that's a five with 30 zeros after it -- bacteria on the planet.

tức năm và ba mươi số không -- vi khuẩn tồn tại trên hành tinh này.

Now, considering that we humans produce

Giờ thì, giả sử loài người thải ra

300 triệu tấn nhựa hằng năm,

300 million tons of new plastic each year,

I'd say that our plastic numbers

tôi cho rằng con số nhựa này

are looking pretty comparable to bacteria's.

xấp xỉ số lượng vi khuẩn.

So, after noticing this

Nên, sau khi nhận thấy điều này

and after learning about all of the creative ways

và tìm hiểu tất cả các cách thức sáng tạo

that bacteria find food,

mà vi khuẩn dùng để tìm kiếm thức ăn,

I started to think:

tôi bắt đầu nghĩ:

could bacteria in plastic-polluted environments

có thể nào vi khuẩn ở trong môi trường ô nhiễm rác nhựa

have figured out how to use plastic for food?

đã tìm ra cách biến nhựa thành thức ăn?

Well, this is the question that I decided to pursue a couple of years ago.

Đây là câu hỏi mà tôi quyết định theo đuổi vài năm trước.

Now, fortunately for me,

Hiện tại, tôi thấy mình may mắn,

I'm from one of the most polluted cities in America,

khi sinh sống tại một trong những thành phố ô nhiễm nhất nước Mỹ,

Houston, Texas.

Houston, Texas.

(Laughs)

(Cười)

In my hometown alone,

Chỉ tính riêng thành phố này,

there are seven EPA-designated Superfund sites.

đã có bảy địa điểm Superfund do Cơ quan Môi trường Hoa Kỳ chỉ định.

Đó là những địa điểm bị ô nhiễm nặng,

These are sites that are so polluted,

that the government has deemed their cleanup a national priority.

mà chính phủ cho rằng việc làm sạch là ưu tiên cấp quốc gia.

Vậy nên tôi đã quyết định đi bộ qua những nơi đó

So I decided to trek around to these sites

and collect soil samples teeming with bacteria.

và thu thập vài mẫu đất chứa đầy vi khuẩn.

I started toying with a protocol,

Tôi bắt đầu nghĩ tới một quy trình thí nghiệm,

which is fancy science talk for a recipe.

cách nói hoa mỹ về một công thức.

And what I was trying to cook up was a carbon-free media,

Thứ mà tôi đang cố gắng tạo ra là một môi trường không có các-bon,

or a food-free environment.

hay không có thức ăn.

An environment without the usual carbons, or food,

Một môi trường không có các-bon thông thường, hay thức ăn,

that bacteria, like us humans, need to live.

mà vi khuẩn, cũng như loài người chúng ta, cần để sống.

Trong môi trường này,

Now, in this environment,

I would provide my bacteria with a sole carbon, or food, source.

tôi sẽ cung cấp cho chúng duy nhất một nguồn các-bon, hay thức ăn.

Tôi sẽ cho chúng ăn hợp chất polyethylene terephthalate ,

I would feed my bacteria polyethylene terephthalate,

or PET plastic.

hay nhựa PET.

PET plastic is the most widely produced plastic in the world.

Nhựa PET là loại nhựa được sử dụng rộng rãi nhất trên thế giới.

It's used in all sorts of food and drink containers,

Nó được dùng trong tất cả các loại vật dụng đựng đồ ăn, thức uống

with the most notorious example being plastic water bottles,

mà ví dụ điển hình nhất là chai nhựa,

of which we humans currently go through at a rate of one million per minute.

mà con người hiện thải ra một triệu chai mỗi phút.

Vậy nên, điều mà tôi sắp thực hiện,

So, what I would be doing,

is essentially putting my bacteria on a forced diet of PET plastic

là ép đám vi khuẩn vào chế độ ăn nhựa PET

and seeing which, if any, might survive or, hopefully, thrive.

và quan sát xem liệu chúng có thể tồn tại, hoặc, lạc quan hơn, phát triển mạnh mẽ.

Bạn thấy đấy, thí nghiệm này hoạt động như một màn lọc

See, this type of experiment would act as a screen

for bacteria that had adapted to their plastic-polluted environment

chọn ra vi khuẩn đã thích nghi với môi trường ô nhiễm rác thải nhựa

and evolved the incredibly cool ability to eat PET plastic.

và dần phát triển khả năng ăn nhựa PET vô cùng tuyệt vời.

And using this screen,

Sử dụng màn lọc này,

I was able to find some bacteria that had done just that.

tôi đã tìm ra một vài vi khuẩn có thể làm được điều đó.

These bacteria had figured out how to eat PET plastic.

Những vi khuẩn này đã tìm ra cách để ăn nhựa PET.

So how do these bacteria do this?

Chúng làm điều đó như thế nào?

Well, it's actually pretty simple.

Chà, khá là đơn giản.

Just as we humans digest carbon or food into chunks of sugar

Cũng như con người tiêu hóa các-bon hay thức ăn dưới dạng các phần tử đường

that we then use for energy,

mà ta dùng để tạo ra năng lượng,

so too do my bacteria.

vi khuẩn của tôi cũng thế.

My bacteria, however, have figured out how to do this digestion process

Tuy nhiên, vi khuẩn đã tìm ra cách thực hiện quá trình tiêu hóa

to big, tough, durable PET plastic.

đối với nhựa PET vừa to, vừa cứng, lại bền.

Để làm được điều đó, vi khuẩn sử dụng một phiên bản đặc biệt

Now, to do this, my bacteria use a special version

of what's called an enzyme.

của thứ gọi là enzym.

Now, enzymes are simply compounds that exist in all living things.

Enzym đơn giản là một hợp chất tồn tại trong mọi cơ thể sống.

There are many different types of enzymes,

Có rất nhiều dạng enzym,

but basically, they make processes go forward,

nhưng về cơ bản, nó thúc đẩy quá trình,

such as the digestion of food into energy.

như quá trình tiêu hóa thức ăn thành năng lượng.

For instance, we humans have an enzyme called an amylase

Chẳng hạn, con người có một enzym tên là amylase

that helps us digest complex starches, such as bread,

giúp tiêu hóa tinh bột phức, như bánh mỳ,

into small chunks of sugar that we can then use for energy.

thành các phần tử đường mà ta có thể dùng để tạo ra năng lượng.

Now, my bacteria have a special enzyme called a lipase

Vi khuẩn của tôi có một enzym đặc biệt gọi là lipase,

that binds to big, tough, durable PET plastic

kết hợp với nhựa PET vừa lớn, vừa cứng, lại bền

and helps break it into small chunks of sugar

giúp bẻ gãy nó thành các phần tử đường nhỏ

that my bacteria can then use for energy.

mà vi khuẩn có thể sử dụng để tạo ra năng lượng.

So basically,

Nên về cơ bản,

PET plastic goes from being a big, tough, long-lasting pollutant

nhựa PET từ chất gây ô nhiễm vừa to, cứng, tồn tại lâu dài

to a tasty meal for my bacteria.

trở thành bữa ngon cho vi khuẩn.

Sounds pretty cool, right?

Nghe hấp dẫn đấy chứ?

And I think, given the current scope of our plastic pollution problem,

Tôi nghĩ rằng, với tình trạng ô nhiễm rác thải nhựa hiện nay,

giải pháp này khá hữu ích.

I think it sounds pretty useful.

The statistics I shared with you

Con số thống kê mà tôi chia sẻ

on just how much plastic waste has accumulated on our planet

về lượng chất thải nhựa tích tụ trên hành tinh này

are daunting.

sẽ làm ta nhụt chí.

They're scary.

Chúng thật đáng sợ.

And I think they highlight

Và tôi nghĩ chúng nhấn mạnh

that while reducing, reusing and recycling are important,

rằng dù giảm thiểu, tái sử dụng và tái chế là quan trọng,

they alone are not going to be enough to solve this problem.

chỉ như vậy là không đủ để giải quyết vấn đề.

And this is where I think bacteria might be able to help us out.

Đây là lúc tôi cho rằng vi khuẩn có thể giúp chúng ta.

But I do understand why the concept of bacterial help

Nhưng tôi cũng hiểu tại sao ý tưởng về sự trợ giúp của vi khuẩn

might make some people a little nervous.

có thể khiến nhiều người lo lắng.

After all, if plastic is everywhere and these bacteria eat plastic,

Sau tất cả, nếu nhựa tràn lan khắp nơi và những vi khuẩn này ăn nhựa,

isn't there a risk of these bacteria getting out in the environment

liệu có rủi ro chúng tràn ra

and wreaking havoc?

và tàn phá môi trường?

Well, the short answer is no, and I'll tell you why.

Trả lời ngắn gọn là không, và tôi sẽ cho bạn biết vì sao.

These bacteria are already in the environment.

Những vi khuẩn này đã có sẵn trong môi trường.

The bacteria in my research are not genetically modified frankenbugs.

Vi khuẩn mà tôi nghiên cứu không phải những con bọ biến đổi gen đáng sợ.

Đây là những vi khuẩn tự nhiên,

These are naturally occurring bacteria

that have simply adapted to their plastic-polluted environment

chúng chỉ đơn giản là thích nghi với môi trường ô nhiễm rác thải nhựa

and evolved the incredibly gnarly ability to eat PET plastic.

và dần phát triển khả năng ăn nhựa PET đáng kinh ngạc.

So the process of bacteria eating plastic is actually a natural one.

Vì vậy, quá trình ăn nhựa của chúng rất tự nhiên

But it's an incredibly slow process.

nhưng cũng rất chậm.

And there remains a lot of work to be done

Và còn rất nhiều việc phải làm

to figure out how to speed up this process to a useful pace.

để tìm ra cách tăng tốc theo hướng có lợi.

Hiện tại, nghiên cứu của tôi đang tìm cách thực hiện

My research is currently looking at ways of doing this

through a series of UV, or ultraviolet, pretreatments,

thông qua một loạt các tia UV, hay tia cực tím, xử lý sơ bộ,

which basically means we blast PET plastic with sunlight.

mà về cơ bản nghĩa là phá hủy nhựa PET với ánh sáng mặt trời.

We do this because sunlight acts a bit like tenderizer on a steak,

Bởi ánh sáng mặt trời khác giống với chất làm mềm miếng bít tết,

turning the big, tough, durable bonds in PET plastic

biến những liên kết lớn, cứng, bền trong nhựa PET

a bit softer and a bit easier for my bacteria to chew on.

trở nên mềm hơn, dễ dàng cho vi khuẩn nhấm nháp.

Trên tất cả, điều mà nghiên cứu của tôi mong muốn

Ultimately, what my research hopes to do

is create an industrial-scale contained carbon-free system,

là tạo ra một hệ thống kiểm soát không các-bon trên quy mô công nghiệp,

tương tự như ủ phân hữu cơ,

similar to a compost heap,

where these bacteria can thrive in a contained system,

nơi vi khuẩn có thể phát triển trong một hệ thống kiểm soát,

where their sole food source is PET plastic waste.

nơi nguồn thức ăn duy nhất cho chúng là rác thải nhựa PET.

Imagine one day being able to dispose of all of your plastic waste

Hãy tưởng tượng ngày nào đó ta có thể vứt bỏ toàn bộ rác nhựa

vào thùng rác bên đường

in a bin at the curb

that you knew was bound for a dedicated bacteria-powered plastic waste facility.

biết chắc rằng chúng sẽ được chuyển đến cơ sở xử lý rác thải nhựa bằng vi khuẩn.

I think with some hard work this is an achievable reality.

Với nỗ lực không ngừng, tôi nghĩ đây là điều hoàn toàn khả thi.

Vi khuẩn ăn nhựa không phải là giải pháp cho mọi vấn đề.

Plastic-eating bacteria is not a cure-all.

But given the current statistics, it's clear that we humans,

Nhưng với số liệu thống kê hiện tại, rõ ràng con người chúng ta

we could use a little help with this problem.

cần trợ giúp trong vấn đề này.

Because people,

Bởi vấn đề ô nhiễm rác thải nhựa là hết sức cấp bách.

we possess a pressing problem of plastic pollution.

And bacteria might be a really important part of the solution.

Và vi khuẩn có thể là một phần quan trọng của giải pháp.

Thank you.

Xin cảm ơn.

(Applause)

(Vỗ tay)