Why giving away our wealth has been the most satisfying thing we've done... | Bill and Melinda Gates

Bill và Melinda Gates: Tại sao cho đi lại là điều mãn nguyện nhất của chúng tôi?

Translator: Thanh Nguyen Cong Reviewer: An Nguyen Hoang

Chris Anderson: So, this is an interview with a difference.

CA: Cuộc phỏng vấn này là một sự khác biệt.

On the basis that a picture is worth a thousand words,

Như người ta nói: Một bức tranh bằng cả một ngàn lời,

what I did was, I asked Bill and Melinda

tôi đã đề nghị Bill và Melinda

to dig out from their archive

đào trong kho lưu trữ của họ

some images that would help explain

để tìm vài bức ảnh giúp ta nhớ lại

some of what they've done,

vài công việc họ đã làm,

and do a few things that way.

ta sẽ điểm lại vài việc theo cách như vậy.

So, we're going to start here.

Chúng ta sẽ bắt đầu ở đây.

Melinda, when and where was this,

Melinda, đây là khi nào và ở đâu vậy?

and who is that handsome man next to you?

người đàn ông đẹp trai cạnh chị là ai vậy?

Melinda Gates: With those big glasses, huh?

Người đeo cặp kính to tướng này, huh?

This is in Africa, our very first trip,

Đây là ở châu Phi, chuyến đi đầu tiên của chúng tôi,

the first time either of us had ever been to Africa,

lần đầu tiên hai chúng tôi đến Châu Phi,

in the fall of 1993.

vào mùa thu năm 1993.

We were already engaged to be married.

Chúng tôi đã đính hôn.

We married a few months later,

Chúng tôi kết hôn vài tháng sau đó,

and this was the trip where we really went to see

và đây là chuyến chúng tôi thực sự đi xem

the animals and to see the savanna.

các loài động vật, xem hoang mạc.

It was incredible. Bill had never taken that much time

Rất tuyệt. Bill chưa bao giờ

off from work.

nghỉ phép dài như thế.

But what really touched us, actually, were the people,

Điều khiến chúng tôi cảm động là con người,

and the extreme poverty.

và sự nghèo khổ đến cùng cực.

We started asking ourselves questions.

Chúng tôi tự hỏi.

Does it have to be like this?

Cuộc sống cứ phải như thế này chăng?

And at the end of the trip,

Vào cuối chuyến đi,

we went out to Zanzibar,

chúng tôi đến Zanzibar,

and took some time to walk on the beach,

và đi dạo trên bờ biển,

which is something we had done a lot

đây là việc chúng tôi rất thích

while we were dating.

khi mới quen nhau.

And we'd already been talking about during that time

Trong lần đi dạo ấy chúng tôi bàn nhau

that the wealth that had come from Microsoft

rằng tiền kiếm được từ Microsoft

would be given back to society,

sẽ được trao lại cho xã hội,

but it was really on that beach walk

và từ cuộc đi dạo đó trên bờ biển,

that we started to talk about, well,

chúng tôi đã bắt đầu bàn cách,

what might we do and how might we go about it?

xem có thể làm gì và làm như thế nào?

CA: So, given that this vacation

CA: Như vậy là từ một kỳ nghỉ

led to the creation of

đưa đến sự ra đời

the world's biggest private foundation,

của một quỹ tư nhân lớn nhất thế giới,

it's pretty expensive as vacations go. (Laughter)

thế hóa kỳ nghỉ này cũng khá đắt giá đấy. (Cười)

MG: I guess so. We enjoyed it.

MG: Công nhận. Chúng tôi rất vui.

CA: Which of you was the key instigator here,

CA: Vậy ai trong anh chị là người khởi xướng,

or was it symmetrical?

hay đây là đồng thanh tương ứng?

Bill Gates: Well, I think we were excited

BG: Tôi nghĩ chúng tôi rất hào hứng

that there'd be a phase of our life

vì có một giai đoạn trong đời

where we'd get to work together

được làm việc cùng nhau

and figure out how to give this money back.

và tìm cách làm thế nào để trao món tiền trở lại xã hội.

At this stage, we were talking about the poorest,

Vào lúc này, chúng tôi nói về những người ngèo nhất,

and could you have a big impact on them?

liệu mình có thể làm gì để giúp họ?

Were there things that weren't being done?

Việc gì đây có thể làm mà chúng ta chưa làm được?

There was a lot we didn't know.

Có nhiều điều chúng tôi chưa biết.

Our naïveté is pretty incredible,

Chúng tôi còn dại khờ khủng khiếp,

when we look back on it.

khi chúng tôi nhìn lại.

But we had a certain enthusiasm

Nhưng chúng tôi có một niềm ấp ủ,

that that would be the phase,

rằng sẽ có một lúc,

the post-Microsoft phase

một thời kỹ hậu-Microsoft

would be our philanthropy.

là lúc chúng tôi làm công việc từ thiện.

MG: Which Bill always thought was going to come

MG: Bill trước vẫn nghĩ rằng thời đó sẽ đến

after he was 60,

sau khi anh ấy 60 tuổi,

so he hasn't quite hit 60 yet,

hiện giờ anh ấy vẫn chưa đến 60,

so some things change along the way.

nhiều điều đã thay đổi trong quá trình.

CA: So it started there, but it got accelerated.

CA: Công việc bắt đầu là vậy, và tiến triển nhanh chóng.

So that was '93, and it was '97, really,

Như vậy là vào năm '93, và rồi đến năm '97,

before the foundation itself started.

thì quỹ đã được lập.

MA: Yeah, in '97, we read an article

MA: Vâng, năm "97, chúng tôi đọc một bài báo

about diarrheal diseases killing so many kids around the world,

về bệnh tiêu chảy trên thế giới làm chết rất nhiều trẻ em,

and we kept saying to ourselves,

và chúng tôi tự nhủ,

"Well that can't be.

"Không thể như thế được.

In the U.S., you just go down to the drug store."

Ở Mỹ, người ta chỉ việc ra hiệu thuốc."

And so we started gathering scientists

Thế là chúng tôi bắt đầu tập hợp các nhà khoa học,

and started learning about population,

bắt đầu tiìm hiểu về tình hình dân số,

learning about vaccines,

về các loại vắc-xin,

learning about what had worked and what had failed,

loại nào có hiệu lực, loại nào mất hiệu lực,

and that's really when we got going,

và chúng tôi thực sự bắt tay vào việc,

was in late 1998, 1999.

vào cuối năm 1998, 1999.

CA: So, you've got a big pot of money

CA: Như vậy là anh chị có một món tiền kha khá

and a world full of so many different issues.

và đứng trước nhiều vấn đề khác nhau trên thế giới.

How on Earth do you decide what to focus on?

Làm thế nào anh chị quyết nên tập trung vào đâu?

BG: Well, we decided that we'd pick two causes,

BG: Chúng tôi quyết định tập trung vào hai việc,

whatever the biggest inequity was globally,

trên thế giới, đâu là nơi thiếu thốn nhất,

and there we looked at children dying,

ở đấy chúng tôi tập trung vào trẻ em đang chết mòn,

children not having enough nutrition to ever develop,

các cháu không đủ dinh dưỡng để lớn,

and countries that were really stuck,

tại những nước thật tuyệt vọng,

because with that level of death,

với tình hình tử vong như vậy,

and parents would have so many kids

mà các gia đình thì quá đông con

that they'd get huge population growth,

họ có mức tăng dân số kinh khủng,

and that the kids were so sick

trẻ em thì quá ốm yếu,

that they really couldn't be educated

các cháu không thể học hành được tử tế

and lift themselves up.

để cải thiện cuộc sống cho mình.

So that was our global thing,

Đấy là công việc chúng tôi làm trên thế giới,

and then in the U.S.,

còn ở Mỹ,

both of us have had amazing educations,

cả hai chúng tôi đều được hưởng sự giáo dục tuyệt vời,

and we saw that as the way that the U.S.

và chúng tôi thấy rằng nước Mỹ

could live up to its promise of equal opportunity

chỉ có thể thực hiện được lời hứa dành cơ hội cho tất cả mọi người

is by having a phenomenal education system,

bằng một hệ thống giáo dục tốt,

and the more we learned, the more we realized

càng tìm hiểu kỹ hơn chúng tôi càng nhận ra rằng

we're not really fulfilling that promise.

chúng ta chưa làm trọn được lời hứa đó.

And so we picked those two things,

Chúng tôi đã hướng vào hai đích đó,

and everything the foundation does

và mọi việc mà Quỹ đã làm

is focused there.

là tập trung vào đó.

CA: So, I asked each of you to pick an image

CA: Tôi đề nghị anh chị chọn một hình ảnh,

that you like that illustrates your work,

để minh họa cho công việc của anh chị,

and Melinda, this is what you picked.

Milinda, đây là hình ảnh chị chọn.

What's this about?

Ý nghĩa của nó là gì vậy?

MG: So I, one of the things I love to do when I travel

MG: Một trong những điều tôi thích trong các chuyến đi

is to go out to the rural areas and talk to the women,

là ra vùng nông thôn trò chuyện với chị em phụ nữ,

whether it's Bangladesh, India, lots of countries in Africa,

dù ở Bangladesh, Ấn độ hay nhiều nước châu Phi,

and I go in as a Western woman without a name.

tôi đến với họ như một phụ nữ phương Tây vô danh.

I don't tell them who I am. Pair of khakis.

Mặc bộ đồ ka-ki, không nói mình là ại.

And I kept hearing from women,

Và tôi nghe chuyện từ những phụ nữ ấy,

over and over and over, the more I traveled,

lần này lượt khác, càng đi càng nghe được nhiều,

"I want to be able to use this shot."

"Tôi muốn được tiêm."

I would be there to talk to them about childhood vaccines,

Tôi đến với họ để nói về vắc-xin cho trẻ em,

and they would bring the conversation around to

và họ lái câu chuyện sang hướng khác

"But what about the shot I get?"

"Thế còn mũi tiêm cho tôi thì sao?"

which is an injection they were getting called Depo-Provera,

Đấy là mũi tiêm dành cho phụ nữ, gọi là Depo-Provera,

which is a contraceptive.

một loại thuốc tránh thai.

And I would come back and talk to global health experts,

Khi về nhà tôi nói chuyện với các chuyên gia y tế thế giới,

and they'd say, "Oh no, contraceptives

và họ nói, "Ồ không, thuốc tránh thai

are stocked in in the developing world."

hiện đang có sẵn tại các nước đang phát triển."

Well, you had to dig deeper into the reports,

Thế đấy, ta phải đào sâu hơn các báo cáo.

and this is what the team came to me with,

và đây là điều chúng tôi nhận ra,

which is, to have the number one thing

đó là xác định được mong muốn hàng đầu

that women tell you in Africa they want to use

của người phụ nữ châu Phi đó là sử dụng phương tiện tránh thai

stocked out more than 200 days a year

hơn 200 ngày trong một năm

explains why women were saying to me,

điều này giải thích tại sao các chị nói với tôi,

"I walked 10 kilometers without my husband knowing it,

"Tôi dấu chồng tôi, đi bộ 10 cây số,

and I got to the clinic, and there was nothing there."

để đến phòng khám, nhưng chẳng có gì ở đấy cả."

And so condoms were stocked in in Africa

Như vậy là bao cao su được cung cấp cho châu Phi

because of all the AIDS work that the U.S.

bởi công tác chống bệnh AIDS

and others supported.

do Mỹ và các nước giúp đỡ.

But women will tell you over and over again,

Nhưng chị em phụ nữ nhiều lần nói với tôi rằng,

"I can't negotiate a condom with my husband.

"Tôi không thể phó thác chuyện đeo bao cao su cho chồng tôi.

I'm either suggesting he has AIDS or I have AIDS,

Hoặc chồng tôi hoặc tôi có thể bị AIDS,

and I need that tool because then I can space

và tôi còn cần cái ấy vì tôi muốn đẻ thưa

the births of my children, and I can feed them

để tôi còn có thể nuôi các con tôi

and have a chance of educating them."

và dạy dỗ chúng nên người."

CA: Melinda, you're Roman Catholic,

CA: Melinda, chị là tín đồ Roman Catholic,

and you've often been embroiled

và chị lâm vào thế khó xử

in controversy over this issue,

trong sự bàn cãi về vấn đề này,

and on the abortion question,

và về vấn đề nạo thai,

on both sides, really.

của cả hai phía, quả thật.

How do you navigate that?

Vậy chị đã thoát ra bằng cách nào?

MG: Yeah, so I think that's a really important point,

MG: Vâng, tôi nghĩ đây là điểm rất quan trọng,

which is, we had backed away from contraceptives

đó là , với tư cách là một cộng đồng trên thế giới

as a global community.

chúng tôi đã quay lưng lại với các biện pháp tránh thai.

We knew that 210 million women

Chúng ta biết có 210 triệu phụ nữ

were saying they wanted access to contraceptives,

có nguyện vọng sử dụng các biện pháp tránh thai

even the contraceptives we have here in the United States,

thậm chí các biện pháp chúng ta đang có ở Mỹ,

and we weren't providing them

nhưng chúng ta không cung cấp phương tiện cho họ

because of the political controversy in our country,

vì những sự tranh cãi chính trị ở trong nước Mỹ,

and to me that was just a crime,

và tôi cho như thế là tội ác,

and I kept looking around trying to find the person

và tôi cứ tìm mãi xem có ai đó

that would get this back on the global stage,

sẽ đưa vấn đề này lên diễn đàn thế giới,

and I finally realized I just had to do it.

cuối cùng tôi nhận ra rằng chính tôi phải làm điều đó.

And even though I'm Catholic,

Ngay cả khi tôi là một người theo đạo Catholic,

I believe in contraceptives

tôi vẫn tin vào biện pháp tránh thai

just like most of the Catholic women in the United States

cũng như hầu hết phụ nữ Catholic ở Mỹ

who report using contraceptives,

vẫn đang dùng các biện pháp tránh thai,

and I shouldn't let that controversy

và tôi không nên để cho sự tranh cãi ấy

be the thing that holds us back.

thành sự níu kéo cản trở chúng ta.

We used to have consensus in the United States

Chúng ta từng có sự nhất trí ở Mỹ

around contraceptives,

về các biện pháp tránh thai,

and so we got back to that global consensus,

và do đó chúng tôi trở lại với sự đồng thuận toàn cầu ấy,

and actually raised 2.6 billion dollars

và quyên được 2,6 tỉ đô-la

around exactly this issue for women.

để giải quyết chính vấn đề này cho chị em phụ nữ.

(Applause)

(Vỗ tay)

CA: Bill, this is your graph. What's this about?

CA: Bill, đây là biểu đồ của anh. Anh định mô tả điều gì vây?

BG: Well, my graph has numbers on it.

BG: Biểu đồ của tôi có con số trên đó.

(Laughter)

(Cười)

I really like this graph.

Tôi rất thích biểu đồ này.

This is the number of children

Đây là số trẻ em tử vong mỗi năm

who die before the age of five every year.

trước tuổi lên năm.

And what you find is really

Cái ta thấy ở đây

a phenomenal success story

là một thành công lịch sử

which is not widely known,

nhưng chưa được nhiều người biết đến,

that we are making incredible progress.

nhưngchúng ta làm nên một tiến bộ kỳ diệu.

We go from 20 million

Chẳng bao lâu sau khi tôi ra đời

not long after I was born

con số trẻ em tử vong là 20 triệu

to now we're down to about six million.

ngày nay con số đó chỉ còn 6 triệu.

So this is a story

Đây là một câu chuyện

largely of vaccines.

chủ yếu liên quan đến vắc-xin.

Smallpox was killing a couple million kids a year.

Bệnh đậu mùa mỗi năm cướp đi vài triệu trẻ em.

That was eradicated, so that got down to zero.

Chúng ta đã xóa được nó, số tử vong nay bằng không.

Measles was killing a couple million a year.

Bệnh sưởi mỗi năm cũng cướp đi vài triệu trẻ em.

That's down to a few hundred thousand.

Giờ đây giảm xuống chỉ còn vài trăm ngàn.

Anyway, this is a chart

Và đây là một biểu đồ

where you want to get that number to continue,

trên đó chúng ta muốn thể hiện các con số tiếp tục,

and it's going to be possible,

và đó là điều có thể,

using the science of new vaccines,

nếu khoa học đưa ra các vắc-xin mới,

getting the vaccines out to kids.

và vắc-xin đến được với trẻ.

We can actually accelerate the progress.

Có thể giảm số tử vong hơn nữa.

The last decade,

Thập kỷ vừa qua

that number has dropped faster

con số đó đã giảm mạnh

than ever in history,

hơn bao giờ hết trong lịch sử,

and so I just love the fact that

đây là một thực tế rất đáng mừng

you can say, okay, if we can invent new vaccines,

nếu chúng ta tìm ra loại vắc-xin mới,

we can get them out there,

và có thể đưa ra sử dụng,

use the very latest understanding of these things,

dùng những hiểu biết mới nhất trong lĩnh vực này,

and get the delivery right, that we can perform a miracle.

để tiêm đúng, hầu tạo ra một phép lạ.

CA: I mean, you do the math on this,

CA: Tôi hiểu là theo tính toán của anh

and it works out, I think, literally

công việc đã tạo biến chuyển trực tiếp

to thousands of kids' lives saved every day

mỗi ngày hàng nghìn trẻ em đã được cứu

compared to the prior year.

so với năm trước.

It's not reported.

Vấn đề này không được đưa tin.

An airliner with 200-plus deaths

Một tai nạn máy bay làm hơn 200 người chết

is a far, far bigger story than that.

là chuyện gây chấn động mạnh hơn chuyện này.

Does that drive you crazy?

Anh có thấy vô lý ở chỗ đó không?

BG: Yeah, because it's a silent thing going on.

BG: Vâng, vì đây là việc diễn ra thầm lặng.

It's a kid, one kid at a time.

Đây là trẻ em, mỗi ca là một cháu.

Ninety-eight percent of this

Chín mươi tám phần trăm các trường hợp này

has nothing to do with natural disasters,

không liên quan gì đến thảm họa thiên nhiên,

and yet, people's charity,

tuy nhiên, lòng từ thiện,

when they see a natural disaster, are wonderful.

khi thấy thảm họa thiên nhiên, thì cảm động.

It's incredible how people think, okay,

Cách người ta nghĩ rất là đặc biệt, okay,

that could be me, and the money flows.

đấy cũng có thể là tôi, thế là tiền chảy vào.

These causes have been a bit invisible.

Còn những công việc này không dễ nhìn như vậy.

Now that the Millennium Development Goals

Hiện nay dự án Mục tiêu Phát triển Thiên niên kỷ

and various things are getting out there,

và các dự án khác đang được triển khai,

we are seeing some increased generosity,

ngày càng có nhiều lòng hảo tâm,

so the goal is to get this well below a million,

mục tiêu là đưa con số này xuống dưới một triệu,

which should be possible in our lifetime.

điều này có thể đạt được ngay khi chúng ta còn sống.

CA: Maybe it needed someone

CA: Có thể cần có những người

who is turned on by numbers and graphs

cảm nhận được qua những con số và biểu đồ

rather than just the big, sad face

chứ không chỉ qua những khuôn mặt buồn

to get engaged.

để động tâm giúp đỡ.

I mean, you've used it in your letter this year,

Ý tôi, theo cách anh nói trong thư năm nay,

you used basically this argument to say that aid,

anh lập luận rằng sự trợ giúp

contrary to the current meme

trái ngược với những chê bai trong dư luận

that aid is kind of worthless and broken,

cho rằng sự trợ giúp là vô ích và chắp vá,

that actually it has been effective.

thực ra nó rất có hiệu quả.

BG: Yeah, well people can take,

BG: Vâng, người ta có thể chỉ nhìn vào

there is some aid that was well-meaning

những sự trợ giúp có tiếng nghe rất kêu

and didn't go well.

nhưng thực thi thì không tốt.

There's some venture capital investments

Có những dự án đầu tư vốn

that were well-meaning and didn't go well.

có ý định rất hay nhưng không thành.

You shouldn't just say, okay, because of that,

Chúng ta không thể nói rằng okay, vì những cái đó

because we don't have a perfect record,

vì chúng ta chưa làm được một cách hoàn toàn,

this is a bad endeavor.

nên nỗ lực này là uổng công.

You should look at, what was your goal?

Chúng ta phải nhìn xem, đâu là mục đích?

How are you trying to uplift nutrition

Làm thế nào nâng chế độ dinh dưỡng

and survival and literacy

nâng tỉ lệ trẻ em sống sót và số người biết chữ

so these countries can take care of themselves,

để cho các nước đó có thể đứng trên đôi chân của mình,

and say wow, this is going well,

và thấy tuyệt, công việc thật tốt đẹp,

and be smarter.

họ trở nên giỏi dang hơn.

We can spend aid smarter.

Chúng ta có thể dùng tiền trợ giúp thông minh hơn.

It is not all a panacea.

Nó khôngphải là thuốc chữa bách bệnh.

We can do better than venture capital, I think,

Ta có thể làm cái tốt hơn là cho vay vốn đầu tư,

including big hits like this.

trong đó có những dự án lớn như thế này.

CA: Traditional wisdom is that

CA: Người ta vốn cho rằng

it's pretty hard for married couples to work together.

hai vợ chồng thì khó mà làm việc với nhau.

How have you guys managed it?

Anh chị cùng làm việc với nhau như thế nào?

MG: Yeah, I've had a lot of women say to me,

MG: Vâng có nhiều phụ nữ nói với tôi,

"I really don't think I could work with my husband.

"Tôi thực không tin có thể cùng làm việc với chồng tôi.

That just wouldn't work out."

Chuyện ấy không xảy ra."

You know, we enjoy it, and we don't --

Anh biết đấy, chúng tôi thích làm việc cùng nhau --

this foundation has been a coming to for both of us

quỹ này là một dịp cho cả hai chúng tôi

in its continuous learning journey,

vừa làm vừa học dọc theo hành trình,

and we don't travel together as much

chúng tôi không đi cùng với nhau nhiều

for the foundation, actually, as we used to

trong các hoạt động của quỹ như trước đây

when Bill was working at Microsoft.

khi Bill còn làm việc tại Microsoft.

We have more trips where we're traveling separately,

Chúng tôi thường đi công tác riêng,

but I always know when I come home,

nhưng khi tôi trở về,

Bill's going to be interested in what I learned,

Bill bao giờ cũng muốn biết những điều tôi học được,

whether it's about women or girls

hoặc về những phụ nữ, những cô gái tôi đã gặp

or something new about the vaccine delivery chain,

hoặc những tin mới về tuyến cung cấp vắc-xin,

or this person that is a great leader.

hoặc về một người lãnh đạo mà chúng tôi khâm phục.

He's going to listen and be really interested.

Anh ấy rất quan tâm lắng nghe.

And he knows when he comes home,

Anh ấy biết khi trở về nhà,

even if it's to talk about the speech he did

tôi luôn quan tâm muốn biết

or the data or what he's learned,

về bài thuyết trình anh ấy vừa đọc

I'm really interested,

hay những dữ liệu mới hoặc điều anh ấy mới ngộ ra,

and I think we have a really collaborative relationship.

chúng tôi có mối quan hệ hợp tác thực sự.

But we don't every minute together, that's for sure.

Nhưng không phải phút nào cũng bên nhau, cái đó đã hẳn.

(Laughter)

(Cười)

CA: But now you are, and we're very happy that you are.

CA: Nhưng bây giờ chúng tôi vui vì thấy anh chị bên nhau.

Melinda, early on, you were basically

Melinda, trước đây

largely running the show.

chủ yếu là chị làm công việc này.

Six years ago, I guess,

Sáu năm về trước, theo tôi nhớ,

Bill came on full time, so moved from Microsoft

Bill thôi công việc ở Microsoft

and became full time.

và dành toàn bộ thời gian cho công việc này.

That must have been hard,

Hẳn việc điều chỉnh đó

adjusting to that. No?

cũng không phải dễ. Phải không ạ?

MG: Yeah. I think actually,

MG: Vâng, tôi nghĩ thực ra,

for the foundation employees,

đối với các nhân viên của Quỹ,

there was way more angst for them

có nhiều điều khiến họ phải điều chỉnh,

than there was for me about Bill coming.

hơn là đối với tôi khi Bill về đây.

I was actually really excited.

Thực tế tôi rất vui.

I mean, Bill made this decision

Ý tôi là khi Bill có quyết định này,

even obviously before it got announced in 2006,

ngay trước khi công bố vào năm 2006,

and it was really his decision,

đây chính là quyết định của anh ấy,

but again, it was a beach vacation

tuy nhiên, sâu xa vẫn từ kỳ nghỉ bên bờ biển

where we were walking on the beach

khi chúng tôi đi dạo cùng nhau

and he was starting to think of this idea.

anh ấy bắt đầu có ý tưởng này.

And for me, the excitement of Bill

Với tôi, thì tôi rất vui

putting his brain and his heart

vì Bill quyết định đặt hết tâm trí của anh ấy

against these huge global problems,

vào những vấn đề hóc búa toàn cầu này,

these inequities, to me that was exciting.

những sự bất công này.

Yes, the foundation employees had angst about that.

Vâng, các nhân viên của Quỹ có sự lo lắng về điều đó.

(Applause)

(Vỗ tay)

CA: That's cool.

CA: Điều đó hiểu được.

MG: But that went away within three months,

MG: Nhưng sự lo lắng đó tan biến trong vòng ba tháng,

once he was there.

một khi Bill đã ở đó.

BG: Including some of the employees.

BG: Tan biến cùng một số nhân viên.

MG: That's what I said, the employees,

MG: Tôi đã nói, đối với các nhân viên,

it went away for them three months after you were there.

sự ngại ngần tan biến sau ba tháng anh có mặt tại đấy.

BG: No, I'm kidding. MG: Oh, you mean, the employees didn't go away.

BG: Không, tôi đùa thôi. MG: Oh, ý anh là nhân viên không ai ra đi.

BG: A few of them did, but —

BG: Có một số ra đi, nhưng -

(Laughter)

(Cười)

CA: So what do you guys argue about?

CA: Thế anh chị tranh luận với nhau về vấn đề gì?

Sunday, 11 o'clock,

Chủ nhật, lúc 11giờ,

you're away from work,

ngày nghỉ của anh chj,

what comes up? What's the argument?

điều gì đã đến, Sự bàn luận đó ra sao?

BG: Because we built this thing

BG: Chúng tôi đã cùng nhau

together from the beginning,

xây dựng công việc này từ lúc ban đầu,

it's this great partnership.

đây là sự chung tay dày công vun đắp.

I had that with Paul Allen

Tôi đã có điều đó với Paul Allen

in the early days of Microsoft.

trong những ngày đầu của Microsoft.

I had it with Steve Ballmer as Microsoft got bigger,

Tôi có điều đó với Steve Ballmer khi Microsoft mở rộng quy mô,

and now Melinda, and in even stronger,

và giờ đây với Malinda, là một đối tác

equal ways, is the partner,

thậm chí còn mạnh hơn và bình đẳng hơn,

so we talk a lot about

chúng tôi đã trao đổi rất nhiều

which things should we give more to,

nên tập trung nhiều hơn vào đâu,

which groups are working well?

nhóm nào đang làm việc tốt?

She's got a lot of insight.

Cô ấy hiểu được nhiều vấn đề.

She'll sit down with the employees a lot.

Cô ấy tiếp xúc rất nhiều với các nhân viên.

We'll take the different trips she described.

Chúng tôi có các chuyến đi khác nhau như đã nói.

So there's a lot of collaboration.

Có rất nhiều sự phối hợp.

I can't think of anything where one of us

Không có một trường hợp nào

had a super strong opinion

giữa chúng tôi ý kiến người này

about one thing or another?

lại át ý kiến người kia.

CA: How about you, Melinda, though? Can you? (Laughter)

CA: Còn chị, Melinda, Chị có át anh ấy không? (Cười)

You never know.

Không biết được đâu nhé.

MG: Well, here's the thing.

MG: Nó là thế này.

We come at things from different angles,

Chúng tôi tiếp cận vấn đề từ những góc độ khác nhau,

and I actually think that's really good.

thực tế tôi thấy điều ấy rất hay.

So Bill can look at the big data

Anh Bill có thể nhìn vào các dữ liệu tổng quát

and say, "I want to act based on these global statistics."

và nói, "Tôi muốn làm việc, căn cứ vào thống kê toàn cầu thế này."

For me, I come at it from intuition.

Còn tôi, tôi đi từ trực giác.

I meet with lots of people on the ground

Tôi tiếp xúc với rất nhiều người địa phương

and Bill's taught me to take that

và Bill dạy tôi cách lấy điều thu lượm được

and read up to the global data and see if they match,

đối chiếu với dữ liệu toàn cầu xem nó có hợp nhau không,

and I think what I've taught him

và điều tôi dạy anh ấy

is to take that data

là đem dữ liệu ấy

and meet with people on the ground to understand,

xuống gặp người dân địa phương để tìm hiểu,

can you actually deliver that vaccine?

thực tế liệu có thể tiêm loại vắc-xin đó không?

Can you get a woman to accept those polio drops

Liệu các bà mẹ có chấp nhận cho con uống vắc-xin bại liệt?

in her child's mouth?

nhỏ qua miệng?

Because the delivery piece

Vì việc đưa được đến nơi người dùng

is every bit as important as the science.

cũng quan trọng không kém gì khoa học.

So I think it's been more a coming to over time

Do đó tôi nghĩ ở đây có sự hỗ trợ và bổ sung

towards each other's point of view,

giữa ý kiến của người này với ý kiến của người kia,

and quite frankly, the work is better because of it.

chân thành mà nói, công việc nhờ đó tiến triển tốt hơn.

CA: So, in vaccines and polio and so forth,

CA: Vậy là việc tiêm vắc-xin, phòng bại liệt và v.v

you've had some amazing successes.

anh chị đã có những thành công xuất sắc.

What about failure, though?

Còn những thất bại thì sao?

Can you talk about a failure

Anh chị có thể kể ra một thất bại

and maybe what you've learned from it?

đã cho anh chị một bài học có ý nghĩa?

BG: Yeah. Fortunately, we can afford a few failures,

BG: May thay, chúng tôi có thể trả giá cho một số thất bại,

because we've certainly had them.

vì chắc chắn chúng tôi có thất bại.

We do a lot of drug work or vaccine work

Chúng tôi làm nhiều dự án về thuốc và tiêm vắc-xin

that you know you're going to have different failures.

mà anh biết là có nhiều thất bại.

Like, we put out, one that got a lot of publicity

Có một án chúng tôi phải dừng, dù rất có tiếng vang

was asking for a better condom.

đó là tìm loại bao cao su tốt hơn.

Well, we got hundreds of ideas.

Thế đấy, có hàng trăm ý tưởng.

Maybe a few of those will work out.

Trong đó có thể chỉ một vài là khả thi.

We were very naïve, certainly I was, about a drug

Chúng tôi còn khờ, tôi rất khờ về một loại thuốc

for a disease in India, visceral leishmaniasis,

chữa bệnh ở Ấn độ, tên là visceral leishmaniasis,

that I thought, once I got this drug,

tôi cứ nghĩ rằng một khi tôi có được thuốc này,

we can just go wipe out the disease.

thì chúng ta sẽ quét sạch được bệnh tật.

Well, turns out it took an injection

Nhưng thực tế thuốc này phải tiêm

every day for 10 days.

mỗi ngày một mũi, liên tục mười ngày.

It took three more years to get it than we expected,

Lại phải mất thêm ba năm so với dự kiến mới có,

and then there was no way

rốt cuộc là không có cách gì

it was going to get out there.

để đưa thuốc này sang đấy.

Fortunately, we found out

Rất may chúng tôi phát hiện ra

that if you go kill the sand flies,

nếu tiêu diệt loài ruồi cát,

you probably can have success there,

thì có thể ngừa bệnh này thành công,

but we spent five years,

nhưng chúng tôi đã dành 6 năm,

you could say wasted five years,

có thể nói phí mất 6 năm,

and about 60 million,

và khoảng 60 triệu,

on a path that turned out to have

chỉ để đi đến

very modest benefit when we got there.

một kết quả rất khiêm tốn.

CA: You're spending, like, a billion dollars a year

CA: Anh chị đã chi khoảng một tỉ đô-la mỗi năm

in education, I think, something like that.

cho giáo dục hay những việc tương tự.

Is anything, the story of what's gone right there

Và câu chuyện diễn ra trong lĩnh vực này

is quite a long and complex one.

thì lại dài và phức tạp.

Are there any failures that you can talk about?

Vậy anh chị có thể kể về một thất bại nào chăng?

MG: Well, I would say a huge lesson for us

MG: Có thể nói có một bài học lớn

out of the early work is we thought

là lúc mới bắt đầu làm chúng tôi nghĩ rằng

that these small schools were the answer,

nên mở những ngôi trường nhỏ,

and small schools definitely help.

trường nhỏ nhất định là tốt.

They bring down the dropout rate.

Ở đây tỉ lệ bỏ học thấp.

They have less violence and crime in those schools.

Ở đây ít bạo lực và tội phạm.

But the thing that we learned from that work,

Nhưng điều tôi học được về sau,

and what turned out to be the fundamental key,

điều trở thành chìa khóa thành công,

is a great teacher in front of the classroom.

đó là phải có người thầy giỏi đứng lớp.

If you don't have an effective teacher

Nếu anh không có một giáo viên có hiệu quả

in the front of the classroom,

đứng trước lớp,

I don't care how big or small the building is,

thì dù trường to hay là trường nhỏ,

you're not going to change the trajectory

anh chẳng bao giờ thay đổi được quỹ đạo

of whether that student will be ready for college.

để chuẩn bị cho học sinh sẵn sàng vào đại học.

(Applause)

(Vỗ tay)

CA: So Melinda, this is you and

CA: Chị Melinda, đây là chị và

your eldest daughter, Jenn.

con gái đầu của chị, Jenn.

And just taken about three weeks ago, I think,

Hình như ảnh này mới chụp cách đây ba tuần,

three or four weeks ago. Where was this?

ba hay bốn tuần trước. Đây là đâu vậy?

MG: So we went to Tanzania.

MG: Chúng tôi ở Tanzania.

Jenn's been to Tanzania.

Jenn đã từng đến Tanzania

All our kids have been to Africa quite a bit, actually.

Các con chúng tôi đến châu Phi khá nhiều lần.

And we did something very different,

Chúng tôi làm một điều cũng hơi khác,

which is, we decided to go spend

đó là quyết định

two nights and three days with a family.

ở cùng với một gia đình trong hai đêm và ba ngày.

Anna and Sanare are the parents.

Anna và Sanare là bố mẹ của gia đình này.

They invited us to come and stay in their boma.

Họ mời chúng tôi đến và nghỉ lại nhà họ.

Actually, the goats had been there, I think,

Họ nuôi cả dê ở trong nhà,

living in that particular little hut

dê cùng sống trong túp lều nhỏ

on their little compound before we got there.

trước khi chúng tôi đến thăm.

And we stayed with their family,

Và chúng tôi đã ở lại với gia đình họ

and we really, really learned

và thực sự, thực tế biết được

what life is like in rural Tanzania.

cuộc sống là như thế nào ở vùng nông thôn Tanzania.

And the difference between just going

Điều đó khác hoàn toàn với

and visiting for half a day

cuộc viếng thăm nửa ngày

or three quarters of a day

hoặc ba phần tư ngày

versus staying overnight was profound,

thật khác xa so với ở lại qua đêm,

and so let me just give you one explanation of that.

để tôi giải thích thêm một chút.

They had six children, and as I talked to Anna

Họ có sáu con, tôi trò chuyện với Anna trong bếp

in the kitchen, we cooked for about five hours

vừa trò chuyện vừa nấu ăn trong năm giờ

in the cooking hut that day,

trong căn bếp nhỏ hôm đó,

and as I talked to her, she had absolutely planned

trong khi trò chuyện, chị cho tôi biết

and spaced with her husband

đã thỏa thuận với chồng về kế hoạch hóa gia đình

the births of their children.

để có thể đẻ thưa.

It was a very loving relationship.

Vợ chồng họ rất yêu nhau.

This was a Maasai warrior and his wife,

Đây là chiến binh Maasai và vợ,

but they had decided to get married,

họ đã quyết định lấy nhau,

they clearly had respect and love in the relationship.

họ có lòng kính trọng và tình yêy trong quan hệ.

Their children, their six children,

Họ có sáu người con,

the two in the middle were twins, 13,

hai cháu ở giữa sinh đôi, 13 tuổi,

a boy, and a girl named Grace.

một trai một gái, tên là Grace.

And when we'd go out to chop wood

Chúng tôi ra ngoài lấy củi

and do all the things that Grace and her mother would do,

và làm các việc thường ngày Grace và mẹ vẫn làm

Grace was not a child, she was an adolescent,

Grace không còn là một đứa trẻ cô đã là một thanh niên

but she wasn't an adult.

nhưng cô vẫn chưa là người lớn.

She was very, very shy.

Cô bé rất, rất là e thẹn.

So she kept wanting to talk to me and Jenn.

Cô rất muốn nói chuyện với tôi và Jenn.

We kept trying to engage her, but she was shy.

Chúng tôi tìm cách bắt chuyện với cô, nhưng cô rất hay thẹn.

And at night, though,

Rồi đêm đến,

when all the lights went out in rural Tanzania,

khi mọi ngọn đèn đều tắt trong vùng nông thôn Tanzania,

and there was no moon that night,

đêm ấy trời không có trăng,

the first night, and no stars,

đêm đầu tháng, trời không có sao,

and Jenn came out of our hut

Jenn đi ra ngoài túp lều

with her REI little headlamp on,

mang theo chiếc đèn pha REI bật đeo trên trán,

Grace went immediately,

Grace lập tức đi theo,

and got the translator,

và gọi người phiên dịch,

came straight up to my Jenn and said,

em đến bên Jenn và nói,

"When you go home,

"Khi cậu về nhà,

can I have your headlamp

cậu có thể cho tớ chiếc đèn

so I can study at night?"

để tớ học vào ban đêm có được không?"

CA: Oh, wow.

CA: Oh, wow.

MG: And her dad had told me

MG: Và bố cháu bảo với tôi

how afraid he was that unlike the son,

anh ấy rất là lo lắng cho con gái

who had passed his secondary exams,

khác với đứa con trai đã thi đỗ cấp hai,

because of her chores,

con gái anh bận nhiều việc nhà,

she'd not done so well

nên học không được tốt

and wasn't in the government school yet.

và vẫn chưa được nhận vào trường công lập.

He said, "I don't know how I'm going to pay for her education.

Anh bảo: "Tôi không biết sẽ trả tiền học cho con gái thế nào.

I can't pay for private school,

Tôi không thể trả học phí cho trường tư,

and she may end up on this farm like my wife."

cháu có thể chôn đời mình ở nông trại này như vợ tôi."

So they know the difference

Họ thấy sự khác biệt

that an education can make

mà giáo dục có thể mang lại

in a huge, profound way.

một cách lớn lao và sâu sắc.

CA: I mean, this is another pic

CA: Đây là một bức ảnh khác

of your other two kids, Rory and Phoebe,

của hai đữa con khác của anh chị Rory và Phoebe,

along with Paul Farmer.

bên cạnh Paul Farmer.

Bringing up three children

Nuôi dạy ba đứa con

when you're the world's richest family

lại là gia đình giàu có nhất trên thế giới

seems like a social experiment

đó có vẻ là một thực nghiệm về mặt xã hội

without much prior art.

hiếm có tiền lệ.

How have you managed it?

Vậy anh chị xoay xở như thế nào?

What's been your approach?

Đâu là cách tiếp cận của anh chị?

BG: Well, I'd say overall

BG: Vâng, có thể nói nhìn chung

the kids get a great education,

các con tôi được hưởng một nền giáo dục rất tốt,

but you've got to make sure

có điều phải làm cho các cháu

they have a sense of their own ability

nhận thức được về năng lực của mình

and what they're going to go and do,

các cháu sẽ đi đâu và làm việc gì,

and our philosophy has been

và triết lý của chúng tôi

to be very clear with them --

được làm rất rõ cho các con --

most of the money's going to the foundation --

đó là hầu hết số tiền sẽ đưa vào Quỹ --

and help them find something they're excited about.

và chúng tôi giúp các con tìm điều khiến chúng say mê.

We want to strike a balance where they have

Chúng tôi muốn tạo cho con sự cân bằng

the freedom to do anything

giữa sự tự do làm điều mình thích

but not a lot of money showered on them

và không có quá nhiều tiền

so they could go out and do nothing.

để nhởn nhơ vô tích sự.

And so far, they're fairly diligent,

Đến giờ, các con tôi đều khá siêng năng,

excited to pick their own direction.

thích thú chọn lấy hướng đi cho riêng mình.

CA: You've obviously guarded their privacy carefully for obvious reasons.

CA: Anh chị giữ dìn cẩn thận sự riêng tư chính đáng của các con.

I'm curious why you've given me permission

Tôi tò mò tại sao anh chị cho phép tôi

to show this picture now here at TED.

chiếu bức hình này tại TED.

MG: Well, it's interesting.

BG: Vâng, đó một điều hay.

As they get older, they so know

Khi các con tôi lớn dần lên, chúng đều biết

that our family belief is about responsibility,

rằng trách nhiệm là niềm tin của gia đình chúng tôi,

that we are in an unbelievable situation

rằng chỉ được sống ở Mỹ thôi

just to live in the United States

chúng tôi đã hưởng một diễm phúc không thể tin được

and have a great education,

và một nền giáo dục tuyệt vời,

and we have a responsibility to give back to the world.

và chúng tôi có trách nhiệm trả ơn cho thế giới.

And so as they get older

Bởi vậy khi các con tôi lớn lên

and we are teaching them --

và chúng tôi dạy dỗ chúng --

they have been to so many countries around the world —

chúng đã tới rất nhiều nước trên thế giới --

they're saying,

các con tôi nói rằng,

we do want people to know that we believe

chúng con muốn mọi người biết rằng chúng con tin

in what you're doing, Mom and Dad,

vào những điều bố và mẹ đang làm,

and it is okay to show us more.

chúng con muốn tiếp tục thấy điều đó.

So we have their permission to show this picture,

Thế nên chúng tôi được con cho phép khoe bức hình này,

and I think Paul Farmer is probably going to put it

và Paul Farmer có thể sẽ đưa hình này

eventually in some of his work.

vào một số công trình của anh ấy.

But they really care deeply

Các con tôi cũng quan tâm sâu sắc

about the mission of the foundation, too.

đến sứ mệnh của Quỹ.

CA: You've easily got enough money

CA: Anh chị dễ dàng có đủ tiền

despite your vast contributions to the foundation

dù có đóng góp to lớn cho Quỹ

to make them all billionaires.

để làm cho các con thành tỷ phú

Is that your plan for them?

Anh chị có kế hoạch như thế không?

BG: Nope. No. They won't have anything like that.

BG: Không. Không. Không có chuyện đó cho các con tôi.

They need to have a sense

Chúng cần có nhận biết

that their own work is meaningful and important.

rằng công việc của chúng là có ý nghĩa và quan trọng.

We read an article long, actually, before we got married,

Trước khi lấy nhau, chúng tôi có đọc một bài báo,

where Warren Buffett talked about that,

trong đó Warren Buffett có nói về điều đó,

and we're quite convinced that it wasn't a favor

và chúng tôi hoàn toàn tin rằng đấy không là một điều hay

either to society or to the kids.

cả cho xã hội và cho lũ trẻ.

CA: Well, speaking of Warren Buffett,

CA: Về Warren Buffett ,

something really amazing happened in 2006,

có những điều kỳ diệu đã xảy ra năm 2006,

when somehow your only real rival

khi một đối thủ thực sự và duy nhất của anh chị

for richest person in America

xét về góc độ là người giàu nhất nước Mỹ

suddenly turned around and agreed to give

đột nhiên quay lại đồng ý

80 percent of his fortune

hiến 80% tài sản của ông

to your foundation.

cho Quỹ của anh chị.

How on Earth did that happen?

Làm thế nào lại có chuyện đó?

I guess there's a long version and a short version of that.

Có một câu chuyện dài và một câu chuyện ngắn.

We've got time for the short version.

Ta có đủ thời gian cho câu chuyện ngắn.

BG: All right. Well, Warren was a close friend,

BG: Được thôi. Warren là một người bạn thân,

and he was going to have his wife Suzie

vợ ông ấy bà Suzie

give it all away.

bà sắp sửa cho đi tất cả tài sản.

Tragically, she passed away before he did,

Bi kịch thay, bà lại chết trước ông,

and he's big on delegation, and

và thế là ông ấy có tiếng nói quyết định, và

— (Laughter) —

-- (Cười) --

he said —

ông ấy tuyên bố --

CA: Tweet that.

BG: If he's got somebody who is doing something well,

CA: Rằng...

BG: Nếu ông ấy biết một ai đó đang làm tốt công việc này,

and is willing to do it at no charge,

và sẵn lòng làm miễn phí,

maybe that's okay. But we were stunned.

thì có thể ông sẽ vui lòng. Nhưng chúng tôi rất sửng sốt.

MG: Totally stunned. BG: We had never expected it,

MG: Hoàn toàn sửng sốt. BG: Không hề trông đợi điều đó,

and it has been unbelievable.

và đấy là điều không thể tin được.

It's allowed us to increase our ambition

Nó cho phép chúng tôi có tham vọng làm được nhiều hơn

in what the foundation can do quite dramatically.

trong hoạt động năng động của Quỹ.

Half the resources we have

Một nửa nguồn lực chúng tôi có

come from Warren's mind-blowing generosity.

đến từ sự hào hiệp phi thường của Warren.

CA: And I think you've pledged that

CA: Tôi biết là anh đã cam kết

by the time you're done,

rằng đến cuối đời,

more than, or 95 percent of your wealth,

hơn 95% tài sản của anh chị,

will be given to the foundation.

sẽ được trao cho Quỹ.

BG: Yes.

BG: Vâng.

CA: And since this relationship, it's amazing—

CA: Bắt đầu từ lúc anh chị đến với nhau, thật là kỳ diệu -

(Applause)

(Vỗ tay)

And recently, you and Warren

Vừa qua, anh và Warren

have been going around trying to persuade

đã có những cuộc tiếp xúc và thuyết phục

other billionaires and successful people

những nhà tỷ phú và doanh nhân thành đạt

to pledge to give, what,

cam kết sẽ hiến tặng,

more than half of their assets for philanthropy.

hơn nửa tài sản của họ cho hoạt động từ thiện.

How is that going?

Tình hình việcđó ra sao?

BG: Well, we've got about 120 people

BG: Hiện có 120 người

who have now taken this giving pledge.

có sự cam kết hiến tặng này.

The thing that's great is that we get together

Cái hay là chúng tôi gặp nhau

yearly and talk about, okay,

hàng năm để bàn bạc,

do you hire staff, what do you give to them?

các anh thuê nhân viên, vậy việc cho họ thế nào?

We're not trying to homogenize it.

Chúng tôi không cố làm mọi việc giống nhau.

I mean, the beauty of philanthropy

Tôi muốn nói nét đẹp của hoạt động từ thiện

is this mind-blowing diversity.

là ở trong sự đa dạng này.

People give to some things.

Người ta hiến tặng cho một sự nghiệp nào đó.

We look and go, "Wow."

Chúng ta nhìn và cảm kích, "Wow."

But that's great.

Cái đó thật đáng quý.

That's the role of philanthropy

Vai trò của việc từ thiện

is to pick different approaches,

là có nhiều cách tiếp cận khác nhau,

including even in one space, like education.

gồm cả lĩnh vực như giáo dục.

We need more experimentation.

Chúng ta cần có nhiều thực nghiệm hơn nữa.

But it's been wonderful, meeting those people,

Nhưng thật tuyệt vời được gặp những nhà hảo tâm,

sharing their journey to philanthropy,

chia sẻ những quan tâm trên cùng một hành trình,

how they involve their kids,

về cách họ để cho con cái cùng tham gia công việc ra sao,

where they're doing it differently,

khi mỗi người làm mỗi việc khác nhau,

and it's been way more successful than we expected.

đó là cách đưa đến thành công hơn trông đợi.

Now it looks like it'll just keep growing in size

Công việc xem ra tiếp tục tiến triển về quy mô

in the years ahead.

trong những năm kế tiếp.

MG: And having people see that other people

MG: Nhìn thấy người khác

are making change with philanthropy,

đang tạo ra biến đổi qua công việc từ thiện,

I mean, these are people who have

tôi muốn nói đến những người

created their own businesses,

coi đây là việc của chính mình

put their own ingenuity behind incredible ideas.

họ mang tài nghệ khéo léo theo sau những ý tưởng tốt đẹp.

If they put their ideas and their brain

Nếu họ dành hết tâm trí mình

behind philanthropy, they can change the world.

cho công việc từ thiện, họ có thể thay đổi thế giới.

And they start to see others doing it, and saying,

Nhìn thấy người khác làm việc thiện, họ tự bảo,

"Wow, I want to do that with my own money."

"Wow, tôi cũng muốn làm việc đó bằng tiền của mình."

To me, that's the piece that's incredible.

Tôi thấy sự kỳ diệu nằm ở trong cái đó.

CA: It seems to me, it's actually really hard

CA: Tôi thấy quả thực là rất khó

for some people to figure out

để người ta có thể hình dung

even how to remotely spend that much money

làm thế nào có thể chi một khoản tiền lớn

on something else.

cho một việc nào đó, ở một nơi xa xôi.

There are probably some billionaires in the room

Có thể có một số nhà tỷ phú hiện đang ngồi đây

and certainly some successful people.

và chắc chắn ở đây có những người thành đạt.

I'm curious, can you make the pitch?

Tôi tò mò muốn biết, anh chị có toại nguyện không?

What's the pitch?

Đâu là sự toại nguyện?

BG: Well, it's the most fulfilling thing

BG: Đấy là điều thỏa lòng nhất

we've ever done,

mà chúng tôi có được,

and you can't take it with you,

và anh không thể thỏa mãn và dừng lại đó,

and if it's not good for your kids,

nếu có gì đó chưa tốt cho con cái của anh,

let's get together and brainstorm

chúng ta hãy ngồi lại và bàn cho ra

about what we can be done.

xem cần phải làm gì.

The world is a far better place

Thế giới đã tử tế hơn nhiều

because of the philanthropists of the past,

nhờ các nhà hảo tâm trong quá khứ,

and the U.S. tradition here, which is the strongest,

với truyền thống tốt đẹp, nước Mỹ rất mạnh về từ thiện,

is the envy of the world.

khiến cả thế giới phải ghen tị.

And part of the reason I'm so optimistic

Một điều làm tôi rất lạc quan

is because I do think philanthropy

là tôi tin rằng hoạt động từ thiện

is going to grow

đang ngày càng gia tăng

and take some of these things

và nó đang nhận lấy những công việc

government's not just good at working on and discovering

mà chính phủ làm chưa tốt hay làm chưa xuể

and shine some light in the right direction.

và chỉ ra cách đi và phương hướng đúng.

CA: The world's got this terrible inequality,

CA: Thế giới ở trong tình trạng bất bình đẳng khủng khiếp,

growing inequality problem

vấn đề bất bình đẳng ngày càng tăng

that seems structural.

nó có vẻ như thuộc về cấu trúc.

It does seem to me that if more of your peers

Tôi tin rằng nếu càng nhiều đồng nghiệp của anh chị ở đây

took the approach that you two have made,

làm công việc mà anh chị đã làm

it would make a dent

thì điều đó sẽ có tác dụng

both in that problem and certainly

không chỉ khắc phục tình trạng

in the perception of that problem.

mà còn thay đổi nhận thức.

Is that a fair comment?

Liệu tôi nghĩ thế có đúng không?

BG: Oh yeah. If you take from the most wealthy

BG: Vâng đúng. Nếu ta nhận từ người giàu nhất

and give to the least wealthy, it's good.

đem cho người nghèo nhất, thì đó là tốt lành.

It tries to balance out, and that's just.

Việc đó làm cân bằng, cho nên là hợp lẽ.

MG: But you change systems.

MG: Nhưng anh thay đổi chế độ.

In the U.S., we're trying to change the education system

Ở Mỹ, chúng ta đang cố thay đổi hệ thống giáo dục

so it's just for everybody

để nó thành cơ hội cho tất cả mọi người

and it works for all students.

và nó có hiệu quả cho tất cả sinh viên.

That, to me, really changes

Tôi nghĩ điều đó sẽ thực sự biến đổi

the inequality balance.

tình trạng bất bình đẳng.

BG: That's the most important.

BG: Đó là điều quan trọng nhất.

(Applause)

(Vỗ tay)

CA: Well, I really think that most people here

CA: Vâng, tôi tin rằng hầu hết mọi người ở đây

and many millions around the world

và hàng triệu người trên thế giới

are just in awe of the trajectory

đều ngưỡng mộ những quyết định

your lives have taken

mà anh chị đã chọn trong đời

and the spectacular degree to which

và mức độ ảnh hưởng lớn lao

you have shaped the future.

mà anh chị mang đến cho tương lai.

Thank you so much for coming to TED

Cám ơn anh chị rất nhiều vì đã đến với TED

and for sharing with us and for all you do.

và chia sẻ với chúng tôi công việc anh chị đã làm.

BG: Thank you. MG: Thank you.

BG: Cám ơn. MG: Cám ơn.

(Applause)

(Vỗ tay)

BG: Thank you. MG: Thank you very much.

BG: Cảm ơn. MG: Cảm ơn rất nhiều.

BG: All right, good job. (Applause)

BG: Thế em ạ, em làm rất tốt. (Vỗ tay)