Katherine Fulton: You are the future of philanthropy

Translator: Viet Ha Nguyen Reviewer: Trang Nguyen T.H

Tôi muốn giúp bạn nhận thức lại về lòng bác ái,

nó có thể là cái gì?

và bạn có liên hệ gì với nó?

I want to help you re-perceive what philanthropy is,

Khi làm vậy, tôi muốn cho bạn một tầm nhìn,

what it could be,

một tương lai trong tưởng tượng, nếu bạn muốn

and what your relationship to it is.

về việc làm thế nào, như nhà thơ Seamus Heaney đã viết,

And in doing that, I want to offer you a vision,

an imagined future, if you will,

"Một lần trong đời

dòng thủy triều của công lý được trông đợi sẽ trỗi dậy

of how, as the poet Seamus Heaney has put it,

và hy vọng và lịch sử ngân vang."

"Once in a lifetime

the longed-for tidal wave of justice can rise up,

Tôi muốn bắt đầu với những cặp từ ở đây.

and hope and history rhyme."

Chúng ta đều biết ta thích được đứng về phía nào.

I want to start with these word pairs here.

Khi lòng bác ái được định nghĩa lại một thế kỷ trước,

We all know which side of these we'd like to be on.

khi các hình thức nền tảng thực sự được phát minh,

họ không hề nghĩ rằng chính họ đang đứng nhầm phía.

When philanthropy was reinvented a century ago,

when the foundation form was actually invented,

Trên thực tế, họ sẽ không bao giờ nghĩ cho mình.

cũng như cách họ rập khuôn,

they didn't think of themselves on the wrong side of these either.

chậm đáp ứng với các thử thách mới,

In fact they would never have thought of themselves

nhỏ bé và sợ rủi ro.

as closed and set in their ways,

Thực tế thì họ không phải vậy. Có vài thời điểm họ đã đổi mới từ thiện,

as slow to respond to new challenges,

cái mà Rockefeller gọi là "kinh doanh lòng nhân từ."

as small and risk-averse.

Nhưng đến cuối thế kỷ 20,

And in fact they weren't. They were reinventing charity in those times,

Các nhà phê bình và cải cách thế hệ mới

what Rockefeller called "the business of benevolence."

đã đến để xem hoạt động từ thiện theo cách này.

But by the end of the 20th century,

a new generation of critics and reformers

Cái để theo dõi

giống như xuất phát từ một nền công nghiệp từ thiện toàn cầu

had come to see philanthropy just this way.

và đó chính xác là cái đang diễn ra

The thing to watch for

là cách mà sự mong muốn lấn át

as a global philanthropy industry comes about --

những giả định cũ này,

and that's exactly what is happening --

để cho lòng bác ái có thể rộng mở và to lớn hơn

nhanh chóng và liên kết, phục vụ dài lâu.

is how the aspiration is to flip

these old assumptions,

Nguồn năng lượng cung ứng này

for philanthropy to become open and big

đang nổi lên khắp nơi.

and fast and connected, in service of the long term.

Nó được thúc đẩy và đi lên bởi những nhà lãnh đạo mới, cũng như những người dân ở đây,

This entrepreneurial energy

bởi những công cụ mới, như những cái ta vừa thấy ở đây,

is emerging from many quarters.

và bởi những áp lực mới.

And it's driven and propelled forward by new leaders, like many of the people here,

Tôi đã từng theo dõi sự thay đổi này một thời gian, và bây giờ đang tham gia vào nó.

by new tools, like the ones we've seen here,

Bản báo cáo này là công bố chính của chúng tôi.

and by new pressures.

Cái nó nói lên là câu chuyện làm thế nào ngày nay

I've been following this change for quite a while now, and participating in it.

thực sự giống như trong lịch sử

như 100 năm trước.

This report is our main public report.

Cái tôi muốn làm là chia sẻ một trong những điều thú vị nhất

What it tells is the story of how today

actually could be as historic

về những điều đang xảy ra với bạn.

as 100 years ago.

Cũng như khi tôi làm, tôi không để tâm lắm

What I want to do is share some of the coolest things

đến các hoạt động từ thiện trải rộng mà ai cũng biết đến

that are going on with you.

And as I do that, I'm not going to dwell much

Gates hay Soros hay Google.

on the very large philanthropy that everybody already knows about --

Thay vào đó, cái tôi muốn làm

là nói về lòng bác ái của tất cả chúng ta:

the Gates or the Soros or the Google.

Instead, what I want to do

sự dân chủ hoá từ thiện.

Đây là khoảnh khắc trong lịch sử khi mà người trung bình

is talk about the philanthropy of all of us:

có quyền lực hơn bất kỳ lúc nào.

the democratization of philanthropy.

Tôi sẽ nhìn vào 5 loại thí nghiệm,

This is a moment in history when the average person

mỗi loại sẽ là một thách thức với định kiến cũ về lòng bác ái.

has more power than at any time.

What I'm going to do is look at five categories of experiments,

Đầu tiên là sự hợp tác quần chúng, đại diện ở đây là Wikipedia.

each of which challenges an old assumption of philanthropy.

Bây giờ, điều này có thể khiến bạn bất ngờ.

Nhưng hãy nhớ, lòng nhân ái là cho đi thời gian và tài năng, không chỉ có tiền.

The first is mass collaboration, represented here by Wikipedia.

Now, this may surprise you.

Clay Shirky, người chép biên niên sử vĩ đại của vạn vật kết nối,

But remember, philanthropy is about giving of time and talent, not just money.

đã giả định rằng điều này thách thức

theo một cách cực kì đẹp đẽ.

Clay Shirky, that great chronicler of everything networked,

Ông nói, "Chúng ta sống trên thế giới này

nơi việc nhỏ được thực hiện vì tình thương

has captured the assumption that this challenges

và việc lớn được thực hiện vì tiền.

in such a beautiful way.

Ngày nay ta có Wikipeida.

He said, "We have lived in this world

Bỗng nhiên những việc lớn lại được thực hiện vì tình thương."

where little things are done for love

and big things for money.

Nhìn xem, mùa xuân này, với cuốn sách mới của Paul Hawken --

Now we have Wikipedia.

Suddenly big things can be done for love."

Tác giả và doanh nhân mà các bạn có thể đã biết.

Cuốn sách này gọi là "Blessed Unrest." (Chúc phúc không ngơi)

Watch, this spring, for Paul Hawken's new book --

Và khi ra mắt, một chuỗi những trang web wiki

dưới cái mác WISER, sẽ đồng loạt khởi động.

Author and entrepreneur many of you may know about.

The book is called "Blessed Unrest."

WISER là viết tắt của World Index (chỉ số thế giới)

And when it comes out, a series of wiki sites

for Social (xã hội) and Environmental Responsibility (trách nhiệm môi trường).

under the label WISER, are going to launch at the same time.

WISER bắt tay vào chú giải, kết nối và tiếp sức mạnh cho

WISER stands for World Index

cái mà Paul gọi là bước tiến lớn nhất,

for Social and Environmental Responsibility.

và phát triển nhanh nhất trong lịch sử loài người:

WISER sets out to document, link and empower

hệ miễn dịch chung của nhân loại

what Paul calls the largest movement,

đối với những mối đe dọa ngày nay.

and fastest-growing movement in human history:

Bây giờ, tất cả những việc lớn được làm vì tình thương này -- những thí nghiệm --

humanity's collective immune response

sẽ không phất lên được.

to today's threats.

Nhưng những cái mà có thể khởi sắc lên

Now, all of these big things for love -- experiments --

thì sẽ là những hình thức lớn nhất, cởi mở nhất,

nhanh nhất, kết nối nhất trong các kiểu từ thiện của lịch sử nhân loại.

aren't going to take off.

But the ones that do

Loại thứ hai đó là những thị trường từ thiện trực tuyến.

are going to be the biggest, the most open,

the fastest, the most connected form of philanthropy in human history.

Loại này, tất nhiên, là để từ thiện

những gì mà eBay và Amazon rao bán.

Second category is online philanthropy marketplaces.

Hãy nghĩ về nó như là hình thức từ thiện ngang hàng.

This is, of course, to philanthropy

what eBay and Amazon are to commerce.

Và việc này còn phản lại giả thiết khác,

cái mà cho rằng từ thiện có tổ chức chỉ dành cho giới siêu giàu,

Think of it as peer-to-peer philanthropy.

And this challenges yet another assumption,

Hãy nhìn xem, nếu bạn chưa nhìn thấy bao giờ, ở DonorsChoose.

which is that organized philanthropy is only for the very wealthy.

Omidyar Network đã đầu tư rất lớn vào DonorsChoose.

Nó là cái nổi tiếng nhất trong những loại thị trường mới này

Take a look, if you haven't, at DonorsChoose.

nơi mà người quyên góp có thể đi thẳng vào một lớp học

Omidyar Network has made a big investment in DonorsChoose.

và kết nối với những gì mà giáo viên nói rằng họ đang cần.

It's one of the best known of these new marketplaces

Hãy ghé thăm Changing the Present, (thay đổi thực tại)

where a donor can go straight into a classroom

được thiết lập bởi một TEDster, lần tới nếu bạn muốn một món quà cưới hoặc quà lễ.

and connect with what a teacher says they need.

Givelndia trải dài cả đất nước.

Take a look at Changing the Present,

Và nó cứ tiếp tục và tiếp tục.

started by a TEDster, next time you need a wedding present or a holiday present.

Loại thứ ba được đại diện bởi Warren Buffet,

GiveIndia is for a whole country.

cái mà tôi gọi là từ thiện kết hợp.

And it goes on and on.

Nó không phải chỉ vì Warren Buffet hào phóng một cách tuyệt vời

The third category is represented by Warren Buffet,

trong hoạt động ghi dấu lịch sử mùa hè trước.

which I call aggregated giving.

Đó là bởi vì anh ấy đã thách thức một giả thiết khác,

It's not just that Warren Buffet was so amazingly generous

rằng mọi người cho đều phải có

quỹ hoặc tổ chức của riêng anh ta hoặc cô ta

in that historic act last summer.

Ngày nay có rất nhiều quỹ mới

It's that he challenged another assumption,

that every giver should have his or her own

đang tập hợp sự quyên tặng và đầu tư,

fund or foundation.

đem mọi người đến gần nhau hơn

There are now, today, so many new funds

xung quanh một mục tiêu chung, để nghĩ rộng hơn nữa.

that are aggregating giving and investing,

Một ví dụ tiêu biểu đó là Quỹ Acumen, dẫn đầu bởi Jacqueline Novogratz,

bringing together people

là một TEDster được đẩy mạnh tại TED.

around a common goal, to think bigger.

Nhưng cũng có rất nhiều quỹ khác:New Profit ở Cambridge,

One of the best known is Acumen Fund, led by Jacqueline Novogratz,

Venture Fund của New School ở Thung lũng Sillicon

a TEDster who got a big boost here at TED.

Venture Philanthropy Partners ở Washington,

But there are many others: New Profit in Cambridge,

Quỹ toàn cầu cho Phụ nữ ở San Francisco.

New School's Venture Fund in Silicon Valley,

Hãy nhìn vào những cái này.

Venture Philanthropy Partners in Washington,

Những quỹ này là để từ thiện

Global Fund for Women in San Francisco.

cái mà đầu tư mạo hiểm, góp vốn tư nhân, và cuối cùng là quỹ tương hỗ

Take a look at these.

These funds are to philanthropy

đang đầu tư vào,

what venture capital, private equity, and eventually mutual funds

nhưng với một nút xoắn --

bởi vì một cộng đồng thường hình thành xung quanh những quỹ như thế này

are to investing,

but with a twist --

như nó đã từng xảy ra ở Acumen và những nơi khác.

because often a community forms around these funds,

Bây giờ, hãy tưởng tượng một chút

ba loại thí nghiệm đầu tiên này:

as it has at Acumen and other places.

hợp tác quần chúng, thị trường trực tuyến, tập hợp quyên góp

Now, imagine for a second

Và hiểu làm thế nào mà họ giúp chúng ta tái lĩnh hội

these first three types of experiments:

từ thiện có tổ chức là gì.

mass collaboration, online marketplaces, aggregated giving.

Nó không nhất thiết phải là những tổ chức; nó là về chúng ta.

And understand how they help us re-perceive

Và tưởng tượng một hỗn hợp, của những thứ này, trong tương lai,

what organized philanthropy is.

It's not about foundations necessarily; it's about the rest of us.

Khi những thứ này tập hợp lại trong những thí nghiệm trong tương lai

And imagine the mash-up, if you will, of these things, in the future,

tưởng tượng rằng ai đó sẽ nói,

100 triệu đô-la

when these things come together in the experiments of the future --

Cho mục đích truyền cảm hứng --

imagine that somebody puts up, say,

có khoảng 21 món quà trị giá 100 triệu đô được trao ở Mỹ năm qua,

100 million dollars

không phải là không có khả năng thực hiện --

for an inspiring goal --

mà là chỉ cấp vốn cho nó nếu nó xứng đáng

there were 21 gifts of 100 million dollars or more in the US last year,

bằng hàng triệu món quà nhỏ từ khắp nơi trên thế giới,

not out of the question --

do đó thu hút được rất nhiều người,

but only puts it up if it's matched

xây dựng sự minh bạch và lôi kéo mọi người,

by millions of small gifts from around the globe,

theo mục tiêu đã đề ra.

thereby engaging lots of people,

Tôi sẽ nói nhanh về loại thứ tư và thứ năm

and building visibility and engaging people

là sự cách tân, những cuộc cạnh tranh và đầu tư xã hội,

in the goal that's stated.

Họ đang đặt cược một cuộc cạnh tranh minh bạch, một giải thưởng,

I'm going to look quickly at the fourth and fifth categories,

which are innovation, competitions and social investing.

mà có thể thu hút tài năng và tiền vào một vài vấn đề khó khăn nhất,

They're betting a visible competition, a prize,

do đó có thể thúc đẩy giải pháp.

Điều này khắc phục một quan niệm khác,

can attract talent and money to some of the most difficult issues,

rằng người tặng và tổ chức là trung tâm,

and thereby speed the solution.

trái với việc đặt vấn đề làm trung tâm.

This tackles yet another assumption,

Các bạn có thể trông cậy các nhà cách tân

that the giver and the organization is at the center,

giúp đỡ chúng ta đặc biệt là những vấn đề yêu cầu

as opposed to putting the problem at the center.

giải pháp mang tính công nghệ và khoa học.

You can look to these innovators

to help us especially with things that require

Điều này đã khiến cho loại cuối cùng, đầu tư xã hội,

technological or scientific solution.

loại mà lớn nhất,

được đại diện với Xigi.net.

That leaves the final category, social investing,

Và điều này, tất nhiên, khắc phục được quan niệm lớn nhất,

which is really, anyway, the biggest of them all,

represented here by Xigi.net.

rằng kinh doanh chỉ là kinh doanh,

và từ thiện là phương tiện của những người muốn thay đổi thế giới

And this, of course, tackles the biggest assumption of all,

Xigi là một trang cộng đồng mới

that business is business,

được xây dựng bởi một cộng đồng,

and philanthropy is the vehicle of people who want to create change in the world.

gắn kết và dẫn đường thị trường vốn xã hội mới này.

Xigi is a new community site

Nó liệt kê khoảng 1,000 thực thể

that's built by the community,

cung cấp khoản vay và vốn cổ phiếu cho doanh nghiệp xã hội.

linking and mapping this new social capital market.

Nên ta có thể trông chờ những nhà cách tân

It lists already 1,000 entities

that are offering debt and equity for social enterprise.

giúp chúng ta nhớ

So we can look to these innovators

rằng nếu chúng ta có thể tác động vào một lượng nhỏ vốn

to help us remember

mà đang đòi hỏi một sự hoàn trả,

những điều tốt mà có động lực thúc đẩy sẽ làm chúng ta kinh ngạc.

that if we can leverage even a small amount of the capital

that seeks a return,

Giờ, điều thật sự thú vị ở đây

the good that can be driven could be astonishing.

đó là chúng ta không biến cách chúng ta nghĩ

thành một cách hành động mới;

Now, what's really interesting here

chúng ta biến cách chúng ta hành động thành một lối suy nghĩ mới.

is that we're not thinking our way

Từ thiện đang cải tổ lại chính bản thân nó

into a new way of acting;

trước con mắt chứng kiến của chúng ta.

we're acting our way into a new way of thinking.

Và mặc dù tất cả mọi cuộc thử nghiệm và tất cả mọi người tặng

Philanthropy is reorganizing itself

vẫn chưa đáp ứng được khát vọng này,

before our very eyes.

And even though all of the experiments and all of the big givers

Tôi nghĩ đây là hệ tư tưởng thời đại mới:

cởi mở, rộng lớn, nhanh chóng, gắn kết,

don't yet fulfill this aspiration,

và, cũng cho chúng ta hy vọng, về lâu dài.

I think this is the new zeitgeist:

Chúng ta phải nhận ra rằng sẽ mất một thời gian dài để thực hiện những điều này.

open, big, fast, connected,

Nếu chúng ta không phát triển sức chịu đựng để gắn bó với chúng

and, let us also hope, long.

We have got to realize that it is going to take a long time to do these things.

bất cứ thứ gì bạn chọn, hãy gắn bó với nó --

tất cả những thứ này sẽ chỉ là, bạn biết đấy, mốt nhất thời.

If we don't develop the stamina to stick with things --

whatever it is you pick, stick with it --

Nhưng tôi thật sự hy vọng.

Và tôi hy vọng không chỉ vì nó là từ thiện

all of this stuff is just going to be, you know, a fad.

đang cải tổ lại chính nó,

mà nó còn là cả những thành phần khác của lĩnh vực xã hội,

But I'm really hopeful.

And I'm hopeful because it's not only philanthropy

và của kinh doanh,

that's reorganizing itself,

cái mà còn đang bận thách thức "kinh doanh thông thường"

it's also whole other portions of the social sector,

Và bất cứ nơi nào tôi đến, bao gồm cả TED này,

and of business,

Tôi cảm thấy rằng đang có một cơn đói đạo đức

that are busy challenging "business as usual."

And everywhere I go, including here at TED,

trỗi dậy.

Cái mà chúng ta đang thấy là người ta đang vật lộn

I feel that there is a new moral hunger

để mô tả lại điều mới mẻ đang xảy ra này là gì.

that is growing.

Những từ như "Chủ nghĩa tư bản từ thiện"

What we're seeing is people really wrestling

và "Chủ nghĩa tư bản tự nhiên" hay "Doanh nghiệp từ thiện"

to describe what is this new thing that's happening.

hay "Đầu tư thiện doanh"

Chúng ta chưa có một ngôn ngữ nào cho nó.

Words like "philanthrocapitalism,"

Bất cứ thứ gì chúng ta dùng để gọi nó,

and "natural capitalism," and "philanthroentrepreneur,"

thì chỉ là mới, là khởi đầu,

and "venture philanthropy."

và tôi nghĩ nó sẽ khá là có ý nghĩa.

We don't have a language for it yet.

Whatever we call it,

Và đó là nơi mà tương lai tưởng tượng của tôi được tạo nên.

it's new, it's beginning,

Cái mà tôi sẽ gọi là điểm kỳ dị xã hội,

and I think it's gong to quite significant.

Nhiều bạn sẽ nhận ra rằng tôi đang lấy khái niệm của nhà văn

And that's where my imagined future comes in,

which I am going to call the social singularity.

khoa học viễn tưởng Vernor Vinge về điểm kỳ dị xã hội

nơi một số xu hướng tăng tốc và tập trung

Many of you will realize that I'm ripping a bit off of the science fiction writer

và cùng nhau tạo ra một sự thực kinh hoàng

Vernor Vinge's notion of a technological singularity,

Có lẽ điểm kì dì xã hội

where a number of trends accelerate and converge

and come together to create, really, a shockingly new reality.

là thứ duy nhất chúng ta sợ hãi nhất:

It may be that the social singularity

thảm họa cùng lúc xảy ra,

sự xuống cấp của môi trường,

ahead is the one that we fear the most:

vũ khí hủy hoại hàng loạt, những đại dịch bệnh,

đói nghèo.

a convergence of catastrophes,

Đó là bởi

of environmental degradation,

khả năng mà chúng ta phải đối đầu với những vấn đề trước mắt

of weapons of mass destruction, of pandemics,

of poverty.

không theo kịp khả năng chúng ta tạo ra chúng.

That's because

our ability to confront the problems that we face

Và chúng ta đã nghe rằng

không hề phóng đại khi nói

has not kept pace with our ability to create them.

tương lai của nhân loại đang nằm trong tay chúng ta

And as we've heard here,

không giống trước đây.

it is no exaggeration to say

Điều băn khoăn ở đây l7à, liệu rằng có điểm kì dị xã hội tích cực không?

that we hold the future of our civilization in our hands

Có ranh giới nào cho chúng ta

as never before.

về cách chung sống với nhau?

The question is, is there a positive social singularity?

Tương lai của chúng ta không cần phải tưởng tượng

Is there a frontier for us

chúng ta có thể tạo một tương lai nơi hy vọng và lịch sử ngân vang.

of how we live together?

Our future doesn't have to be imagined.

Nhưng vấn đề đang xảy ra.

We can create a future where hope and history rhyme.

Kinh nghiệm của chúng ta, cả về cá nhân lẫn tập thể

không thể chuẩn bị cho chúng ta những gì cần làm trước mắt

But we have a problem.

Our experience to date, both individually and collectively,

hay trở thành một ai đó.

Chúng ta đang cần

hasn't prepared us for what we're going to need to do,

một thế hệ lãnh đạo mới

or who we're going to need to be.

We are going to need

sẵn sàng cam kết để phát triển, thay đổi và học tập

a new generation of citizen leaders

một cách nhanh nhất có thể.

Vì vậy tôi có điều cuối muốn cho các bạn thấy.

willing to commit ourselves to growing and changing and learning

Đây là bức ảnh chụp từ 100 năm trước

as rapidly as possible.

của ông và cụ tôi.

That's why I have one last thing I want to show you.

Đây nhà sản xuất báo chí và chủ ngân hàng

This is a photograph taken about 100 years ago

Họ là những nhà lãnh đạo cộng đồng tuyệt vời.

of my grandfather and great-grandfather.

Và tất nhiên, họ cũng là các nhà hảo tâm tuyệt vời nữa.

This is a newspaper publisher and a banker.

Tôi giữ tấm ảnh này bên cạnh tôi

And they were great community leaders.

nó được đặt tại văn phòng tôi

And, yes, they were great philanthropists.

bởi tôi luôn cảm nhận sự liên kết thần kì với 2 người đàn ông này

I keep this photograph close by to me --

cả 2 người tôi không hề gặp.

it's in my office --

Vì vậy, nhân danh họ,

because I've always felt a mystical connection to these two men,

both of whom I never knew.

trên trang trống này,

And so, in their honor,

tôi muôn bạn tưởng tượng

I want to offer you this blank slide.

đó chính là bức ảnh chụp bạn.

Và tôi muốn bạn nghĩ vê một xã hội

And I want you to imagine

mà bạn là một phần xây nên nó.

that this a photograph of you.

Bất cứ cái gì có ý nghĩa với bạn.

And I want you to think about the community

Và tôi muốn bạn tưởng tượng rằng

that you want to be part of creating.

từ giờ đến 100 năm sau,

Whatever that means to you.

cháu bạn hoặc chắt bạn,

And I want you to imagine

that it's 100 years from now,

cháu trai, cháu gái hay con nuôi bạn,

and your grandchild, or great-grandchild,

đang nhìn vào bức ảnh ấy.

or niece or nephew or god-child,

Câu chuyện nào mà bạn muốn kể cho chúng nhất?

is looking at this photograph of you.

What is the story you most want for them to tell?

Cảm ơn rất nhiều!!

(vỗ tay)

Thank you very much.

(Applause)