Eduardo Briceño: How to get better at the things you care about | TED

Translator: Thảo Nguyễn Reviewer: Thu-Hiền Nguyễn

Most of us go through life trying to do our best at whatever we do,

Hầu hết chúng ta đều cố gắng hết sức làm tốt mọi việc trong cuộc sống

whether it's our job, family, school

bất kể đó là công việc, gia đình, học tập

or anything else.

hay mọi thứ khác

I feel that way. I try my best.

Tôi cũng vậy. Tôi luôn cố gắng hết khả năng

But some time ago, I came to a realization

Nhưng một khoảng thời gian trở lại đây, tôi nhận ra

that I wasn't getting much better at the things I cared most about,

bản thân đã không hoàn thiện tốt ngay cả những việc mình quan tâm nhất

whether it was being a husband or a friend

cho dù là làm một người chồng, một người bạn,

or a professional or teammate,

một chuyên gia, hay một người cộng sự

and I wasn't improving much at those things

tôi thật sự không có nhiều tiến bộ

even though I was spending a lot of time

cho dù đã dành ra rất nhiều thời gian

working hard at them.

làm việc chăm chỉ.

I've since realized from conversations I've had and from research

Qua những cuộc trò chuyện, những nghiên cứu, tôi nhận ra rằng

that this stagnation, despite hard work,

dù chăm chỉ đến đâu, sự đình trệ này

turns out to be pretty common.

hóa ra hết sức bình thường.

So I'd like to share with you some insights into why that is

Nên tôi muốn chia sẻ cùng các bạn một vài cách nhìn sâu sắc

and what we can all do about it.

về lí do và những gì chúng ta có thể làm

What I've learned is that the most effective people

Tôi học được từ những con người và tập thể hiệu quả

and teams in any domain

dù ở bất kì lĩnh vực nào

do something we can all emulate.

họ đều làm những gì ta có thể cạnh tranh

They go through life deliberately alternating between two zones:

Họ trải qua cuộc sống với sự luân phiên chủ động giữa 2 vùng:

the learning zone and the performance zone.

vùng học tập và vùng làm việc

The learning zone is when our goal is to improve.

Vùng học tập là khi mục tiêu của chúng ta được hoàn thiện

Then we do activities designed for improvement,

Chúng ta thực hiện những hoạt động dành riêng cho sự hoàn thiện,

concentrating on what we haven't mastered yet,

tập trung vào những gì trước đó ta chưa thành thạo,

which means we have to expect to make mistakes,

đồng nghĩa chúng ta phải nhìn nhận từ những sai lầm

knowing that we will learn from them.

biết mình có thể học được gì từ chúng

That is very different from what we do when we're in our performance zone,

Điều này rất khác với khi chúng ta đang ở vùng làm việc,

which is when our goal is to do something as best as we can, to execute.

là khi mục tiêu phải được thực hiện tốt nhất có thể.

Then we concentrate on what we have already mastered

Chúng ta tập trung vào những gì bản thân đã nắm vững

and we try to minimize mistakes.

và cố gắng giảm thiểu mọi sai lầm.

Both of these zones should be part of our lives,

Cả 2 vùng nêu trên đều là những phần của cuộc sống

but being clear about when we want to be in each of them,

nhưng việc hiểu rõ khi nào chúng ta muốn gì ở từng vùng,

with what goal, focus and expectations,

với những mục tiêu, trọng tâm và sự kỳ vọng

helps us better perform and better improve.

giúp ta thể hiện tốt hơn và tiến bộ nhanh hơn.

The performance zone maximizes our immediate performance,

Vùng làm việc tối đa hóa những kết quả trước mắt,

while the learning zone maximizes our growth

trong khi vùng học tập thúc đẩy sự phát triển

and our future performance.

và hiệu suất tương lai.

The reason many of us don't improve much

Lí do nhiều người không hề tiến bộ

despite our hard work

dù làm việc chăm chỉ

is that we tend to spend almost all of our time in the performance zone.

là vì chúng ta có xu hướng dành hầu hết thời gian vào vùng làm việc.

This hinders our growth,

Điều này cản trở sự phát triển,

and ironically, over the long term, also our performance.

và không may, sau một thời gian dài, cản trở cả hiệu quả công việc

So what does the learning zone look like?

Vậy vùng học tập là như thế nào?

Take Demosthenes, a political leader

Đây là Demosthenes, nhà lãnh đạo chính trị,

and the greatest orator and lawyer in ancient Greece.

nhà hùng biện và luật sư vĩ đại nhất thời Hy Lạp cổ đại.

To become great, he didn't spend all his time

Để trở nên kiệt xuất như vậy, ông ấy đã không dành toàn bộ thời gian

just being an orator or a lawyer,

chỉ để làm 1 nhà hùng biện hay 1 luật sư,

which would be his performance zone.

những điều vốn thuộc về vùng làm việc.

But instead, he did activities designed for improvement.

Thay vào đó, ông ấy thực hiện công việc cho sự tiến bộ.

Of course, he studied a lot.

Dĩ nhiên,ông học tập rất nhiều.

He studied law and philosophy with guidance from mentors,

Ông ấy học luật và triết học với sự hướng dẫn của các cố vẫn

but he also realized that being a lawyer involved persuading other people,

song ông cũng nhận ra làm luật sư chính là phải thuyết phục được người khác,

so he also studied great speeches

nên ông đã nghiên cứu những bài diễn thuyết lớn

and acting.

và cả diễn xuất.

To get rid of an odd habit he had of involuntarily lifting his shoulder,

Để bỏ được thói quen kì lạ là thường vô tình nhún vai,

he practiced his speeches in front of a mirror,

ông ấy đã tập thuyết trình trước gương,

and he suspended a sword from the ceiling

đồng thời treo một chiếc gươm lên trên trần nhà

so that if he raised his shoulder,

để mỗi lần ông ấy nâng vai lên,

it would hurt.

nó sẽ bị đau.

(Laughter)

(Tiếng cười)

To speak more clearly despite a lisp,

Để diễn đạt được rõ ràng hơn dù bị tật nói ngọng

he went through his speeches with stones in his mouth.

ông ấy đã phải thuyết trình với những viên đá trong miệng.

He built an underground room

Ông xây dựng 1 căn phòng dưới lòng đất

where he could practice without interruptions

để luyện tập mà không bị gián đoạn

hay quấy rầy người khác

and not disturb other people.

And since courts at the time were very noisy,

Và vì thời điểm đó các phiên tòa đều rất ồn ào,

he also practiced by the ocean,

ông ấy đã phải luyện tập bên những bãi biển

projecting his voice above the roar of the waves.

sao cho giọng nói phát ra to hơn cả tiếng sóng biển.

His activities in the learning zone

Những gì ông ấy làm ở vùng học tập

were very different from his activities in court,

rất khác với công việc ở tòa án,

his performance zone.

vùng làm việc của ông.

In the learning zone,

Ở vùng học tập, những gì ông ấy làm

he did what Dr. Anders Ericsson calls deliberate practice.

được tiến sĩ Anders Ericsson gọi là luyện tập có mục đích

This involves breaking down abilities into component skills,

Nó bao gồm việc chia nhỏ khả năng thành những nhóm kĩ năng,

being clear about what subskill we're working to improve,

hiểu rõ nhóm kĩ năng nào chúng ta cần cải thiện,

like keeping our shoulders down,

như giữ vai ở vị trí thấp,

giving full concentration to a high level of challenge

khả năng tập trung hoàn toàn trong điều kiện thách thức cao

outside our comfort zone,

vượt ngoài giới hạn kiểm soát

just beyond what we can currently do,

Vượt xa những gì mà hiện tại chúng ta có thể làm

using frequent feedback with repetition and adjustments,

thường xuyên nhớ lại những lời nhận xét để điều chỉnh

and ideally engaging the guidance of a skilled coach,

và khéo léo chọn lựa sự chỉ dạy từ người thầy nhiều kinh nghiệm

because activities designed for improvement

bởi các hoạt động dành cho quá trình cải thiện

are domain-specific,

mang những đặc trưng riêng

and great teachers and coaches know what those activities are

những người thầy giỏi sẽ hiểu về các hoạt động đó

and can also give us expert feedback.

và cho ta nhiều nhận xét về mặt chuyên môn.

It is this type of practice in the learning zone

Đây là 1 cách luyện tập ở vùng học tập

which leads to substantial improvement,

sẽ mang lại những tiến bộ đáng kể,

not just time on task performing.

không chỉ ở khoảng thời gian thực hiện công việc.

For example, research shows that after the first couple of years

Ví dụ, nghiên cứu đã chỉ ra rằng trải qua vài năm đầu

working in a profession,

làm một nghề nào đó,

performance usually plateaus.

công việc thường bị giậm chân tại chỗ.

This has been shown to be true in teaching, general medicine,

Điều này đúng trong giảng dạy, y học nói chung, điều dưỡng,

nursing and other fields,

và những lĩnh vực khác,

and it happens because once we think we have become good enough,

bởi lẽ khi chúng ta tự cho rằng bản thân đã đủ tốt,

adequate,

tự thỏa mãn,

then we stop spending time in the learning zone.

ta sẽ không còn dành thời gian cho vùng học tập.

We focus all our time on just doing our job,

Chúng ta tập trung toàn bộ thời gian

performing,

cho công việc,

which turns out not to be a great way to improve.

đây không phải một cách hiệu quả để tiến bộ.

But the people who continue to spend time in the learning zone

Những người vẫn luôn dành thời gian cho vùng học tập

do continue to always improve.

sẽ tiến bộ không ngừng.

The best salespeople at least once a week

Doanh nhân thành đạt dành ít nhất tuần một lần

do activities with the goal of improvement.

thực hiện các công việc với mục tiêu của sự phát triển.

They read to extend their knowledge,

Họ đọc để trau dồi kiến thức,

consult with colleagues or domain experts,

thảo luận cùng đồng nghiệp hoặc các chuyên gia,

try out new strategies, solicit feedback and reflect.

thử nghiệm những kế hoạch mới, xin lời nhận xét và phản hồi lại

The best chess players

Những người chơi cờ giỏi nhất

spend a lot of time not playing games of chess,

dành rất nhiều thời gian không phải để chơi cờ,

which would be their performance zone,

điều vốn thuộc về vùng làm việc của họ,

but trying to predict the moves grand masters made and analyzing them.

mà họ cố gắng dự đoán các nước cờ của những bậc thầy và phân tích chúng.

Each of us has probably spent many, many, many hours

Mỗi chúng ta hầu như dành rất nhiều, rất nhiều giờ

typing on a computer

để đánh máy tính

without getting faster,

mà không hề đánh nhanh hơn,

but if we spent 10 to 20 minutes each day

nhưng nếu chúng ta chỉ cần dành ra 10 đến 20 phút mỗi ngày

fully concentrating on typing 10 to 20 percent faster

tập trung hoàn toàn để gõ nhanh hơn 10 đến 20%

than our current reliable speed,

so với tốc độ hiện tại,

we would get faster,

chúng ta sẽ tiến bộ,

especially if we also identified what mistakes we're making

đặc biệt nếu ta xác định được các lỗi sai thường mắc

and practiced typing those words.

và luyện gõ những từ đó.

That's deliberate practice.

Đó là luyện tập có mục đích.

In what other parts of our lives,

Ở những khía cạnh khác của cuộc sống

perhaps that we care more about,

mà chúng ta quan tâm,

are we working hard but not improving much

việc chúng ta chăm chỉ nhưng không tiến bộ nhiều

because we're always in the performance zone?

có phải vì chúng ta luôn ở vùng làm việc?

Now, this is not to say that the performance zone has no value.

Thật ra, không thể nói rằng vùng làm việc là vô giá trị.

It very much does.

Nó vô cùng có ý nghĩa.

When I needed a knee surgery, I didn't tell the surgeon,

Khi tôi cần phẫu thuật đầu gối, tôi không nói bác sĩ rằng:

"Poke around in there and focus on what you don't know."

"Hãy khám kĩ và tập trung vào những gì cô không biết"

(Laughter)

(cười)

"Chúng tôi sẽ học hỏi từ sai lầm của cô"

"We'll learn from your mistakes!"

I looked for a surgeon who I felt would do a good job,

Tôi tìm kiếm 1 bác sĩ phẫu thuật người mà tôi cảm thấy sẽ làm tốt

and I wanted her to do a good job.

và tôi muốn cô ấy phải làm tốt.

Being in the performance zone

Vùng làm việc

allows us to get things done as best as we can.

cho phép chúng ta thể hiện hết khả năng.

It can also be motivating,

Nó còn là động cơ thúc đẩy,

và cung cấp cho ta thông tin để xác định trọng tâm tiếp theo

and it provides us with information to identify what to focus on next

when we go back to the learning zone.

khi chúng ta quay lại vùng học tập.

So the way to high performance

Do đó, cách để thể hiện tốt chính là

is to alternate between the learning zone and the performance zone,

luân phiên vùng học tập và vùng làm việc,

chủ động tạo dựng kĩ năng ở vùng học tập,

purposefully building our skills in the learning zone,

then applying those skills in the performance zone.

rồi áp dụng những kĩ năng đó vào vùng làm việc.

When Beyoncé is on tour,

Khi Beyoncé đang lưu diễn,

during the concert, she's in her performance zone,

suốt buổi biểu diễn, cô ấy đang ở vùng làm việc,

but every night when she gets back to the hotel room,

nhưng hằng đêm khi trở về khách sạn,

she goes right back into her learning zone.

cô ấy quay về với vùng học tập.

She watches a video of the show that just ended.

Cô ấy xem lại đoạn ghi hình buổi diễn vừa rồi.

She identifies opportunities for improvement,

Cô ấy xác định những điểm cần cải thiện,

for herself, her dancers and her camera staff.

của bản thân, vũ công và nhân viên quay phim

And the next morning,

Ngay sáng hôm sau, mọi người đều nhận được ghi chú

everyone receives pages of notes with what to adjust,

cho những gì cần điều chỉnh

which they then work on during the day before the next performance.

và họ sẽ luyện tập trong suốt ngày trước buổi diễn tiếp theo.

It's a spiral

Đó là một vòng xoáy ốc

to ever-increasing capabilities,

tiềm năng phát triển không ngừng,

but we need to know when we seek to learn, and when we seek to perform,

chúng ta cần biết khi nào nên học tập, khi nào nên làm việc

and while we want to spend time doing both,

Chúng ta thường muốn dành thời gian cho cả hai,

the more time we spend in the learning zone,

nhưng thực tế càng ở vùng học tập nhiều

ta càng nhanh tiến bộ.

the more we'll improve.

So how can we spend more time in the learning zone?

Vậy ta có thể làm gì để dành nhiều thời gian ở vùng bọc tập?

First, we must believe and understand

Trước tiên, hãy tin tưởng và hiểu rằng

that we can improve,

ta có thể tiến bộ,

what we call a growth mindset.

chúng ta thường gọi là "tư duy cầu tiến"

Second, we must want to improve at that particular skill.

Thứ hai, phải phát triển từng kĩ năng riêng biệt

There has to be a purpose we care about,

Cần có những mục tiêu được chú trọng,

because it takes time and effort.

bởi nó cần thời gian và sự nỗ lực.

Third, we must have an idea about how to improve,

Thứ ba, cần có dự định về cách để tiến bộ

what we can do to improve,

những gì có thể làm để tiến bộ,

not how I used to practice the guitar as a teenager,

không phải theo cách mà tôi từng tập ghi-ta khi còn trẻ

performing songs over and over again,

chơi đi chơi lại những bài hát,

but doing deliberate practice.

hãy luyện tập có mục đích.

And fourth, we must be in a low-stakes situation,

Và thứ tư, hãy làm những điều ít rủi ro

because if mistakes are to be expected,

bởi nếu ta trông đợi từ những sai lầm,

then the consequence of making them must not be catastrophic,

thì hậu quả của chúng không được nghiêm trọng

or even very significant.

hay thậm chí có tác động to lớn.

A tightrope walker doesn't practice new tricks without a net underneath,

1 người làm xiếc trên dây không tập những trò mới mà không có tấm lưới đỡ

and an athlete wouldn't set out to first try a new move

1 vận động viên sẽ không thử làm động tác mới

during a championship match.

khi đang thi đấu giải vô địch.

One reason that in our lives

Một lí do trong cuộc sống

we spend so much time in the performance zone

chúng ta dành rất nhiều thời gian ở vùng làm việc

is that our environments often are, unnecessarily, high stakes.

vì môi trường quanh ta chứa những rủi ro cao một cách vô lí

Chúng ta tạo ra rủi ro xã hội cho người khác,

We create social risks for one another,

even in schools which are supposed to be all about learning,

thậm chí ở trường nơi vốn chỉ dành cho học tập

and I'm not talking about standardized tests.

tôi không nói về các bài kiểm tra tiêu chuẩn.

I mean that every minute of every day,

Tôi muốn nói rằng từng phút mỗi ngày,

many students in elementary schools through colleges

nhiều học sinh từ sơ đẳng đến cao đẳng

feel that if they make a mistake, others will think less of them.

cảm thấy nếu mình mắc lỗi sẽ bị người khác coi thường

No wonder they're always stressed out

Do đó họ luôn bị căng thẳng

and not taking the risks necessary for learning.

và gặp những rủi ro không cần thiết cho việc học

But they learn that mistakes are undesirable

Họ hiểu rằng lỗi lầm

inadvertently

vô tình gây ra nhiều phiền phức

when teachers or parents are eager to hear just correct answers

khi giáo viên và phụ huynh chỉ muốn nghe những đáp án đúng

and reject mistakes rather than welcome and examine them

và bác bỏ những lỗi sai thay vì đón nhận và xem xét

to learn from them,

để học hỏi,

or when we look for narrow responses

hay khi ta chỉ đi tìm lời giải eo hẹp

rather than encourage more exploratory thinking

thay vì khuyến khích các suy nghĩ táo bạo hơn

that we can all learn from.

để học hỏi từ đó.

When all homework or student work has a number or a letter on it,

Khi toàn bộ bài tập chỉ được chấm bằng một con số hay một chữ cái

and counts towards a final grade,

rồi được tính vào điểm cuối kì

rather than being used for practice, mistakes, feedback and revision,

thay vì được dùng để luyện tập, sửa lỗi, nhận xét và ôn tập

we send the message that school is a performance zone.

chính chúng ta đã gửi thông điệp rằng trường học là 1 vùng làm việc.

The same is true in our workplaces.

Tương tự như vậy ở các cơ quan.

In the companies I consult with, I often see flawless execution cultures

Trong các công ty tôi hợp tác, tôi thường chứng kiến văn hóa chấp hành hoàn mỹ

which leaders foster to encourage great work.

với người lãnh đạo luôn thúc đẩy công việc hiệu quả.

But that leads employees to stay within what they know

Điều này khiến nhân viên chỉ dừng ở những gì họ biết

and not try new things,

và không có sáng tạo,

so companies struggle to innovate and improve,

nên khi các công ty cố gắng đổi mới và phát triển

and they fall behind.

họ bị tụt lại phía sau.

We can create more spaces for growth

Ta có thể tạo ra nhiều không gian để phát triển

by starting conversations with one another

bằng cách nói chuyện với người khác

about when we want to be in each zone.

về việc khi nào ta nên ở từng vùng

What do we want to get better at and how?

Chúng ta nên làm gì và làm thế nào để tiến bộ?

And when do we want to execute and minimize mistakes?

Khi nào chúng ta cần thể hiện và giảm thiểu những sai lầm?

That way, we gain clarity about what success is,

Bằng cách này, chúng ta sẽ hiểu rõ thành công là gì,

when, and how to best support one another.

khi nào, và bằng cách nào để hỗ trợ người khác tốt nhất.

But what if we find ourselves in a chronic high-stakes setting

Nhưng nếu chúng ta nhận ra bản thân luôn ở tình trạng rủi ro cao

and we feel we can't start those conversations yet?

và cảm thấy không thể bắt đầu những cuộc trò chuyện?

Then here are three things that we can still do as individuals.

Sau đây là 3 việc mà ta có thể làm một cách độc lập.

First, we can create low-stakes islands in an otherwise high-stakes sea.

Thứ nhất, có thể tạo ra những hòn đảo ít rủ ro giữa vùng biển rủi ro cao.

These are spaces where mistakes have little consequence.

Cần có không gian nơi sai lầm để lại ít hậu quả.

For example, we might find a mentor or a trusted colleague

Ví dụ, ta có thể tìm 1 cố vấn hay 1 đồng nghiệp đáng tin cậy

with whom we can exchange ideas or have vulnerable conversations

người để ta trao đổi những ý tưởng hay tâm sự vấn đề nhạy cảm

or even role-play.

hay thậm chí sắm vai.

Or we can ask for feedback-oriented meetings as projects progress.

Hoặc ta có thể yêu cầu những cuộc họp xin ý kiến phản hồi để xúc tiến dự án.

Or we can set aside time to read or watch videos or take online courses.

Hoặc có thể sắp xếp thời gian đọc sách, xem vi-đi-ô hay đăng kí khóa học trực tyến

Those are just some examples.

Đó chỉ là một vài ví dụ.

Second, we can execute and perform as we're expected,

Thứ hai, ta làm việc và thể hiện như được kì vọng,

but then reflect on what we could do better next time,

và nghĩ về những điều có thể làm tốt hơn cho lần sau,

like Beyoncé does,

giống như Beyoncé đã làm,

and we can observe and emulate experts.

có thể quan sát và thi đua với các chuyên gia

The observation, reflection and adjustment is a learning zone.

Sự quan sát, suy ngẫm và điều chỉnh chính là một vùng học tập.

And finally, we can lead

Và cuối cùng, chúng ta có thể hướng dẫn

and lower the stakes for others by sharing what we want to get better at,

và làm giảm rủi ro cho người khác qua trao đổi những điều ta cần tiến bộ,

by asking questions about what we don't know,

đặt câu hỏi về những điều mình chưa biết,

by soliciting feedback and by sharing our mistakes

xin ý kiến nhận xét, chia sẻ về sai lầm

and what we've learned from them,

và những gì ta học được từ chúng

so that others can feel safe to do the same.

để người khác có cảm giác an tâm với những việc tương tự

Real confidence is about modeling ongoing learning.

Sự tự tin thật sự đến từ việc học tập không ngừng.

What if, instead of spending our lives doing, doing, doing,

Vậy sẽ thế nào, nếu thay vì sống mà chỉ làm việc , làm việc , làm việc,

performing, performing, performing,

trình diễn, trình diễn, trình diễn,

we spent more time exploring,

chúng ta dành nhiều thời gian hơn để khám phá,

asking,

học hỏi,

listening,

lắng nghe,

experimenting, reflecting,

trải nghiệm, suy ngẫm,

striving and becoming?

phấn đấu và trưởng thành?

What if we each always had something

Sẽ thế nào nếu mỗi chúng ta đều có công việc

we were working to improve?

để làm và để tiến bộ?

What if we created more low-stakes islands

Sẽ thế nào nếu chúng ta tạo ra nhiều hòn đảo

và vùng biển với ít rủi ro?

and waters?

And what if we got clear,

Và sẽ thế nào nếu chúng ta hiểu rõ

within ourselves and with our teammates,

về bản thân và những người cộng sự

about when we seek to learn and when we seek to perform,

rằng khi nào ta nên học tập và khi nào nên làm việc,

so that our efforts can become more consequential,

để những nỗ lực của chúng ta mang lại nhiều thành quả hơn,

our improvement never-ending

để sự tiến bộ của ta không bao giờ dừng lại,

and our best even better?

và để vượt qua giới hạn "tốt nhất" của hiện tại?

Thank you.

Cảm ơn các bạn.