Debate: Does the world need nuclear energy?

Thế giới có cần năng lượng hạt nhân ?

Translator: Ha Tran Reviewer: Le Vu

Chris Anderson: We're having a debate.

Chris Anderson: Chúng ta đang có 1 cuộc tranh luận.

The debate is over the proposition:

với chủ đề

"What the world needs now

" Những gì thế giới cần hiện nay

is nuclear energy." True or false?

là năng lượng (NL) hạt nhân"-- đúng hay sai?

And before we have the debate,

Và trước khi bắt đầu

I'd like to actually take a show of hands --

Tôi muốn các bạn giơ tay --

on balance, right now, are you for or against this?

nào, bạn ủng hộ hay phản đối đề xuất trên?

So those who are "yes," raise your hand. "For."

Ai đồng ý xin giơ tay. " Đồng ý."

Okay, hands down.

Vâng, xin hạ tay xuống.

Those who are against, raise your hands.

Ai phản đối, xin giơ tay.

Okay, I'm reading that at about

Vâng. Tôi thấy khoảng

75 to 25 in favor at the start.

75-25 đồng ý lúc này

Which means we're going to take a vote at the end

nghĩa là vào sau khi kết thúc tranh luận, chúng ta sẽ lấy ý kiến 1 lần nữa

and see how that shifts, if at all.

để xem tỉ lệ 75-25 thay đổi ra sao.

So here's the format: They're going to have six minutes each,

Kế hoạch như sau: Mỗi người sẽ có 6 phút

and then after one little, quick exchange between them,

sau đó, 1 sự hoán đổi nhanh giữa 2 người

I want two people on each side of this debate in the audience

Tôi muốn 2 khán giả từ 2 phía trong cuộc tranh luận

to have 30 seconds

có 30s

to make one short, crisp, pungent, powerful point.

để đưa ra 1 luận điểm ngắn gọn, sắc sảo và thuyết phục

So, in favor of the proposition, possibly shockingly,

Người tán thành đề xuất khá gây shock kia

is one of, truly, the founders of the

là 1 trong những nhà sáng lập

environmental movement,

của cuộc vận động vì môi trường,

a long-standing TEDster, the founder of the Whole Earth Catalog,

1 diễn giả quen thuộc của TED, cha đẻ của Whole Earth Catalog,

someone we all know and love, Stewart Brand.

người mà tất cả chúng ta biết đến và yêu mến, ông Stewart Brand

Stewart Brand: Whoa.

Stewart Brand: woa!

(Applause)

(Vỗ tay)

The saying is that with climate, those who know the most

Có người cho rằng, với khí hậu, ai biết nhiều nhất

are the most worried.

là người lo lắng nhất

With nuclear, those who know the most

Với hạt nhân. ai biết hiểu rõ nhất

are the least worried.

thì ít lo lắng nhất

A classic example is James Hansen,

Một ví dụ tiêu biểu là James Hansen,

a NASA climatologist

1 nhà khí hậu học của NASA

pushing for 350 parts per million

biện luận về sự tồn tại 350 hạt trên 1 triệu

carbon dioxide in the atmosphere.

CO2 trong khí quyển

He came out with a wonderful book recently

Ông xuất bản 1 cuốn sách rất hay mới đây

called "Storms of My Grandchildren."

có tựa đề " Các cơn bão cho thế hệ sau"

And Hansen is hard over for nuclear power,

Và Hansen kịch liệt phản đối điện hạt nhân

as are most climatologists

như hầu hết các nhà khí hậu học khác

who are engaging this issue seriously.

những người nghiêm túc quan tâm đến vấn đề này

This is the design situation:

Đây là tình huống thiết kế:

a planet that is facing climate change

1 hành tinh đang đối mặt với thay đổi khí hậu

and is now half urban.

và 1 nửa là đô thị

Look at the client base for this.

Hãy nhìn vào số liệu người sử dụng để thấy điều này.

Five out of six of us

5/6 người

live in the developing world.

sống ở thế giới đang phát triển

We are moving to cities. We are moving up in the world.

Chúng ta chuyển tới thành phố

And we are educating our kids,

chúng ta giáo dục con cái

having fewer kids,

và sinh con ít hơn

basically good news all around.

nhìn chung những tin tốt như vậy đầy rẫy

But we move to cities, toward the bright lights,

Nhưng chúng ta chuyển tới thành phố, hướng tới ánh sáng tươi sáng

and one of the things that is there that we want, besides jobs,

và 1 trong những thứ chúng ta muốn, bên cạnh công việc

is electricity.

là điện.

And if it isn't easily gotten, we'll go ahead and steal it.

Và nếu điện khan hiếm, chúng ta sẽ đi câu điện

This is one of the most desired things

Đây là 1 trong những điều khao khát nhất

by poor people all over the world,

của người nghèo trên khắp thế giới

in the cities and in the countryside.

ở thành phố và nông thôn.

Electricity for cities, at its best,

Điện cho thành phố

is what's called baseload electricity.

được gọi là điện phụ tải cơ bản.

That's where it is on

Đó là nơi nó luôn

all the time.

được phát

And so far there are only three major sources of that --

Và cho đến nay có 3 nguồn chủ yếu để sản xuất điện--

coal and gas, hydro-electric,

than đá, khí gas, thủy điện

which in most places is maxed-out --

mà ở nhiều nơi đang quá tải--

and nuclear.

và hạt nhân.

I would love to have something in the fourth place here,

Tôi muốn có 1 loại thứ tư trong danh sách này

but in terms of constant, clean,

nhưng phải dồi dào, sạch

scalable energy,

và là loại NL có khả năng mở rộng,

[solar] and wind and the other renewables

hạt nhân , gió và các NL tái tạo khác

aren't there yet because they're inconstant.

chưa nằm trong danh sách đó được vì chúng thất thường.

Nuclear is and has been for 40 years.

Hạt nhân đã tồn tại được 40 năm

Now, from an environmental standpoint,

Từ quan điểm môi trường,

the main thing you want to look at

điểm chính bạn muốn xem xét

is what happens to the waste from nuclear and from coal,

là chất thải từ hạt nhân và than đá đã được xử lý như thế nào,

the two major sources of electricity.

2 nguồn điện năng chủ chốt.

If all of your electricity in your lifetime came from nuclear,

Nếu tất cả điện bạn dùng trong đời được tạo ra từ hạt nhân

the waste from that lifetime of electricity

thì chất thải từ vòng đời của nguồn điện ấy

would go in a Coke can --

sẽ gói gọn trong 1 lon Coke

a pretty heavy Coke can, about two pounds.

1 lon khá nặng, cỡ 2 pound

But one day of coal

Nhưng 1 ngày dùng than đá

adds up to one hell of a lot

sẽ thải ra vô khối

of carbon dioxide

CO2

in a normal one-gigawatt coal-fired plant.

trong 1 nhà máy đốt than công suất 1 GW bình thường

Then what happens to the waste?

Vậy chất thải đã đi đâu?

The nuclear waste typically goes into

Chất thải hạt nhân cơ bản sẽ đi tới

a dry cask storage

một kho thùng phuy khô

out back of the parking lot at the reactor site

nằm phía sau bãi đậu xe ở khu vực lò phản ứng

because most places don't have underground storage yet.

vì hầu hết các nơi đều chưa có nhà chứa ngầm

It's just as well, because it can stay where it is.

Điều đó không sao cả vì chất thải vẫn ở nguyên chỗ đó

While the carbon dioxide,

Trong khi CO2,

vast quantities of it, gigatons,

1 lượng lớn CO2, hàng tỷ tấn

goes into the atmosphere

thải vào khí quyển

where we can't get it back -- yet --

nơi mà chúng ta không thể thu hồi lại CO2

and where it is causing the problems that we're most concerned about.

và đó là nơi nó đang gây ra các thảm họa đe dọa đến loài người

So when you add up the greenhouse gases

Khi bạn làm tăng khí nhà kính

in the lifetime of these various energy sources,

trong tuổi thọ của các nguồn NL đa dạng đó

nuclear is down there with wind and hydro,

hạt nhân xếp ở dưới với phong năng và thủy điện

below solar and way below, obviously, all the fossil fuels.

dưới mặt trời và tất nhiên xa hơn nữa là, tất cả các loại nhiên liệu hóa thạch

Wind is wonderful; I love wind.

Gió thật tuyệt vời; tôi yêu gió

I love being around these

Tôi thích ở xung quanh

big wind generators.

hệ thống phong điện lớn.

But one of the things we're discovering is that

Nhưng 1 trong số những điều chúng ta khám phá ra là

wind, like solar, is an actually relatively

gió, giống với mặt trời, là 1

dilute source of energy.

nguồn NL khá mờ nhạt.

And so it takes a very large footprint on the land,

Và nó cần 1 vùng phủ lớn trên mặt đất

a very large footprint in terms of materials,

1 vùng phủ rất lớn xét trên khía cạnh nguyên vật liệu,

five to 10 times what you'd use for nuclear,

gấp 5 đến 10 lần so với hạt nhân

and typically to get one gigawatt of electricity

và để có 1 tỉ W điện

is on the order of 250 square miles

trên 250 dặm vuông

of wind farm.

trang trại gió.

In places like Denmark and Germany,

Ở những nơi như Đan Mạch và Đức,

they've maxed out on wind already.

họ đã khai thác tối đa phong năng rồi.

They've run out of good sites.

Họ đã sử dụng hết các khu vực tiềm năng về gió.

The power lines are getting overloaded.

Đường dây điện đang dần quá tải.

And you peak out.

Và lưu lượng sử dụng đạt đỉnh.

Likewise, with solar,

Trong khi đó, với thái dương năng

especially here in California,

đặc biệt ở California,

we're discovering that the 80 solar farm

chúng ta khám phá ra 80 dự án trang trại thái dương năng

schemes that are going forward

đang được tiến hành

want to basically bulldoze

muốn san phẳng

1,000 square miles of southern California desert.

1,000 dặm vuông sa mạc phía bắc Cali

Well, as an environmentalist, we would rather that didn't happen.

là 1 nhà môi trường học chúng tôi không mong muốn điều đó.

It's okay on frapped-out agricultural land.

Trên vùng đất nông nghiệp chai cứng thì được.

Solar's wonderful on rooftops.

Thái dương năng đầy uy lực nếu đặt trên mái cao

But out in the landscape,

nhung ở ngoài địa hình

one gigawatt is on the order of 50 square miles

1 tỉ W trên 50 dặm vuông

of bulldozed desert.

của sa mạc bị san bằng.

When you add all these things up --

Khi bạn kết hợp tất cả các điều trên với nhau

Saul Griffith did the numbers and figured out

Saul Griffith đã tính toán và xác định

what would it take

điều kiện cần

to get 13 clean

để thu được 13

terawatts of energy

TW năng lượng sạch

from wind, solar and biofuels,

từ gió, mặt trời và nhiên liệu sinh học

and that area would be roughly the size of the United States,

và khu vực đó sẽ gần bằng diện tích nước Mỹ

an area he refers to as "Renewistan."

1 vùng ông gọi là "Renewistan"

A guy who's added it up all this very well is David Mackay,

Người đã tổng hợp điều này rất rõ ràng là David Mackay.

a physicist in England,

1 nhà vật lý người Anh,

and in his wonderful book, "Sustainable Energy," among other things,

và cuốn sách rất hay của ông, có tựa đề " Năng lượng sinh tồn," cùng các thứ khác

he says, "I'm not trying to be pro-nuclear. I'm just pro-arithmetic."

ông cho biết, " Tôi không cố gắng ủng hộ hạt nhân. Tôi chỉ ủng hộ số học

(Laughter)

(Tiếng cười)

In terms of weapons,

Xét về mặt vũ khí,

the best disarmament tool so far is nuclear energy.

công cụ giải trừ quân bị tốt nhất hiện nay là NL hạt nhân.

We have been taking down

Chúng ta đã dùng

the Russian warheads,

các đầu đạn của Nga

turning it into electricity.

biến nó thành điện

Ten percent of American electricity

10% điện tại Mỹ

comes from decommissioned warheads.

đến từ các đầu đạn không còn sử dụng

We haven't even started the American stockpile.

chúng ta thậm chí không có kho dự trữ Hoa Kỳ

I think of most interest to a TED audience

Tôi cho là khán giả của TED sẽ quan tâm nhất tới

would be the new generation of reactors

thế hệ mới của lò phản ứng

that are very small,

có công suất nhỏ

down around 10

khoảng 10

to 125 megawatts.

đến 125 MW

This is one from Toshiba.

Loại này do hãng Toshiba

Here's one the Russians are already building that floats on a barge.

Loại này do người Nga xây dựng có thể nổi trên xà lan

And that would be very interesting in the developing world.

Và điều đó rất thích hợp cho các nước đang phát triển.

Typically, these things are put in the ground.

Thông thường, chúng được đặt trên mặt đất

They're referred to as nuclear batteries.

được xem là các pin hạt nhân,

They're incredibly safe,

an toàn đến không ngờ

weapons proliferation-proof and all the rest of it.

chúng chống gia tăng vũ khí.

Here is a commercial version from New Mexico

Đây là phiên bản thương mại từ New Mexico

called the Hyperion,

tên Hyperion,

and another one from Oregon called NuScale.

và 1 mẫu khác từ Oregon có tên NuScale.

Babcock & Wilcox that make nuclear reactors,

Babcock và Wilcox chế tạo các lò phản ứng hạt nhân...

here's an integral fast reactor.

Đây là 1 lò phản ứng nhanh tích hợp.

Thorium reactor that Nathan Myhrvold's involved in.

Lò phản ứng Thori mà Nathan Myhrvold tham gia vào.

The governments of the world are going to have to decide

Các chính phủ trên thế giới sắp phải quyết định rằng

that coals need to be made expensive, and these will go ahead.

than đá phải trở nên đắt đỏ, nhường chỗ cho các NL khác.

And here's the future.

Và đây là tương lai.

(Applause)

(Vỗ tay)

CA: Okay. Okay.

CA: Được rồi.

(Applause)

(Vỗ tay)

So arguing against,

Vậy phản biện lại

a man who's been at the nitty, gritty heart

1 người đã đào sâu tới thực chất của vấn đề

of the energy debate and the climate change debate for years.

tranh cãi về NL và thay đổi khí hậu trong nhiều năm.

In 2000, he discovered that soot

Vào năm 2000, anh khám phá ra muội than

was probably the second leading cause of global warming, after CO2.

có thể là tác nhân thứ 2 gây ra hiện tượng nóng lên toàn cầu, đứng sau CO2.

His team have been making detailed calculations

Đội của anh đã tính toán chi tiết

of the relative impacts

các tác động liên đới

of different energy sources.

của các nguồn NL khác nhau.

His first time at TED, possibly a disadvantage -- we shall see --

Lần diễn thuyết đầu tiên của anh tại TED có thể gây bất lợi cho anh--chúng ta hãy chờ xem--

from Stanford,

từ Stanford,

Professor Mark Jacobson. Good luck.

Giáo sư Mark Jacobson, chúc may mắn.

Mark Jacobson: Thank you.

Mark Jacobson: Cảm ơn.

(Applause)

(Vỗ tay)

So my premise here is that nuclear energy

Giả thuyết của tôi là NL hạt nhân

puts out more carbon dioxide,

thải ra nhiều CO2,

puts out more air pollutants,

các chất gây ô nhiễm không khí,

enhances mortality more and takes longer to put up

làm tăng tỷ lệ tử vong và làm tổn hao thời gian để xây dựng

than real renewable energy systems,

hơn các hệ thống NL tái tạo đích thực

namely wind, solar,

cụ thể là phong năng và thái dương năng

geothermal power, hydro-tidal wave power.

địa nhiệt và sóng thủy triều điện

And it also enhances nuclear weapons proliferation.

Và nó cũng làm gia tăng vũ khí hạt nhân.

So let's start just by looking at the

Vậy chúng ta hãy bắt đầu bằng cách xem xét

CO2 emissions from the life cycle.

sự thải CO2 từ vòng đời.

CO2e emissions are equivalent emissions

Sự thải CO2 tương ứng với lượng thải

of all the greenhouse gases and particles

của tất cả các khí hiệu ứng nhà kính và các hạt

that cause warming

làm trái đất nóng lên,

and converted to CO2.

và chuyển hóa thành CO2.

And if you look, wind and concentrated solar

Bạn sẽ thấy, gió và NL mặt trời tập trung

have the lowest CO2 emissions, if you look at the graph.

thải ra ít CO2 nhất, nếu bạn nhìn vào biểu đồ này

Nuclear -- there are two bars here.

Hạt nhân- có 2 vạch ở đây.

One is a low estimate, and one is a high estimate.

Một cái ở số lượng thấp, cái còn lại là số lượng cao.

The low estimate is the nuclear energy industry

Số ước lượng thấp là ngành công nghiệp NL hạt nhân

estimate of nuclear.

ước lượng về hạt nhân.

The high is the average of 103

Số lượng cao là trung bình khoảng 103

scientific, peer-reviewed studies.

các nghiên cứu khoa học và được các đồng nghiệp trong ngành đánh giá.

And this is just the

Và đây chỉ là lượng

CO2 from the life cycle.

CO2 từ vòng đời

If we look at the delays,

Nếu chúng ta nhìn vào những sự ngắt quãng

it takes between 10 and 19 years

Phải mất 10 đến 19 năm

to put up a nuclear power plant

xây dựng nhà máy điện hạt nhân

from planning to operation.

từ kế hoạch đến vận hành.

This includes about three and a half to six years

Nó bao gồm 3,5 đến 6 năm

for a site permit.

để có giấy phép xây dựng khu vực.

and another two and a half to four years

Và 2,5 đến 4 năm nữa

for a construction permit and issue,

để có giấy phép xây dựng và đệ trình

and then four to nine years for actual construction.

4 đến 9 năm nữa để hoàn tất xây dựng.

And in China, right now,

Và Trung Quốc, hiện nay,

they're putting up five gigawatts of nuclear.

họ đang xây dựng 5 tỉ W hạt nhân

And the average, just for the construction time of these,

Và thời gian xây dựng trung bình

is 7.1 years

là 7.1 năm

on top of any planning times.

nhanh hơn bất cứ dự án nào

While you're waiting around for your nuclear,

Trong khi bạn phải chờ dài cổ để có điện hạt nhân

you have to run the regular electric power grid,

bạn phải xài tạm lưới điện thông thường,

which is mostly coal in the United States and around the world.

chủ yếu sản xuất từ than đá ở Mỹ cũng như trên khắp thế giới.

And the chart here shows the difference between

Và biểu đồ này cho thấy sự khác biệt giữa

the emissions from the regular grid,

sự thải từ lưới điện thông thường

resulting if you use nuclear, or anything else,

gây ra bỏi hạt nhân hoặc các NL khác

versus wind, CSP or photovoltaics.

so với gió, điện NL mặt trời tập trung hay pin quang điện

Wind takes about two to five years on average,

Phong năng tốn trung bình từ 2 đến 5 năm

same as concentrated solar and photovoltaics.

bằng với NL mặt trời tập trung và pin quang năng.

So the difference is the opportunity cost

Nên sự khác biệt là chi phí của cơ hội

of using nuclear versus wind, or something else.

sử dụng hạt nhân so với gió, hoặc các loại khác.

So if you add these two together, alone,

Nếu bạn kết hợp 2 loại này cùng nhau

you can see a separation

bạn sẽ thấy sự khác biệt

that nuclear puts out at least nine to 17 times

hạt nhân thải ra ít nhất gấp 9 đến 17 lần

more CO2 equivalent emissions than wind energy.

CO2 hơn phong năng.

And this doesn't even account

Và điều này thậm chí không liên quan

for the footprint on the ground.

đến vùng bao phủ trên mặt đất.

If you look at the air pollution health effects,

Nếu bạn nhìn vào các ảnh hưởng tới sức khỏe do ô nhiễm không khí

this is the number of deaths per year in 2020

đây là số liệu tử vong năm 2020

just from vehicle exhaust.

do khí thải phương tiện giao thông.

Let's say we converted all the vehicles in the United States

Chúng ta chuyển đổi tất cả phương tiện giao thông ở Mỹ

to battery electric vehicles, hydrogen fuel cell vehicles

sang phương tiện chạy bằng pin điện, bằng pin nhiên liệu hidro

or flex fuel vehicles run on E85.

hoặc nhiên liệu lỏng chạy trên hỗn hợp nhiên liệu cồn E85

Well, right now in the United States,

Hiện nay, tại Mỹ,

50 to 100,000 people die per year from air pollution,

mỗi năm có từ 50 đến 100.000 người chết do ô nhiễm không khí,

and vehicles are about 25,000 of those.

và trong đó 25,000 người thiệt mạng do khí thải phương tiện

In 2020, the number will go down to 15,000

Năm 2020, con số đó sẽ giảm còn 15,000

due to improvements.

nhờ vào cải tiến.

And so, on the right, you see gasoline emissions,

Và bên phải, các bạn thấy sự phát thải xăng dầu,

the death rates of 2020.

tỷ lệ tử vong năm 2020.

If you go to corn or cellulosic ethanol,

Nếu bạn dùng ethanol chưng cất từ ngô hay xelulo

you'd actually increase the death rate slightly.

tỷ lệ tử vong sẽ giảm đôi chút

If you go to nuclear,

Nếu bạn dùng hạt nhân

you do get a big reduction,

sẽ giảm được rất nhiều,

but it's not as much as with wind and concentrated solar.

nhưng vẫn không bằng phong năng hay NL mặt trời tập trung.

Now if you consider the fact

Nào, nếu bạn coi bằng chứng

that nuclear weapons proliferation

chứng tỏ sự gia tăng vũ khí hạt nhân

is associated with nuclear energy proliferation,

liên quan tới sự gia tăng NL hạt nhân,

because we know for example,

vì chúng ta biết, vd như,

India and Pakistan developed nuclear weapons secretly

Ấn Độ và Pakistan ngầm phát triển vũ khí hạt nhân

by enriching uranium

bằng cách làm giàu uranium

in nuclear energy facilities.

tại các cơ sở NL hạt nhân.

North Korea did that to some extent.

Bắc Triều Tiên cũng làm vậy ở 1 mức độ nào đó.

Iran is doing that right now.

Và Iran hiện nay cũng vậy.

And Venezuela would be doing it

Và Venezuela sẽ thực hiện

if they started with their nuclear energy facilities.

nếu họ cho khởi động các cơ sở NL hạt nhân.

If you do a large scale expansion

Nếu bạn mở rộng quy mô

of nuclear energy across the world,

NL hạt nhân khắp thế giới

and as a result there was just one

và hệ quả là chỉ có

nuclear bomb created

duy nhất 1 quả bom hạt nhân được chế tạo

that was used to destroy a city

nhằm phá hủy 1 thành phố

such as Mumbai or some other big city, megacity,

như Mumbai hoặc các thành phố lớn khác, siêu đô thị,

the additional death rates due to this

tỷ lệ tử vong bổ sung nhờ vào đó

averaged over 30 years and then scaled to the population of the U.S.

trung bình trong 30 năm và so với dân số Mỹ

would be this.

sẽ là thế này đây.

So, do we need this?

Vậy , chúng ta có cần hạt nhân không?

The next thing is: What about the footprint? Stewart mentioned the footprint.

Điều tiếp theo là: Vậy còn vùng bao phủ? Stewart đã đề cập đến vùng bao phủ.

Actually, the footprint on the ground for wind

Thực sự, vùng bao phủ trên mặt đất cho gió

is by far the smallest of any energy source in the world.

chiếm nhỏ nhất so với các nguồn NL trên thế giới.

That, because the footprint, as you can see,

Là vì vùng bao phủ, như bạn thấy

is just the pole touching the ground.

chỉ là cái cột chôn trên mặt đất.

And you can power the entire U.S. vehicle fleet

Và bạn có thể cung cấp NL cho toàn bộ đội quân phương tiện ở Mỹ

with 73,000 to 145,000

với 73,000 đến 145,000

five-megawatt wind turbines.

tua-bin gió công suất 5 MW

That would take between one and three square kilometers

Sẽ cần khoảng 1 hoặc 3 km vuông

of footprint on the ground, entirely.

vùng bao phủ trên mặt đất.

The spacing is something else.

Khoảng cách là 1 vấn đề.

That's the footprint that is always being confused.

vùng bao phủ luôn gây nhầm lẫn

People confuse footprint with spacing.

Mọi người hiểu nhầm vùng bao phủ với khoảng trống

As you can see from these pictures,

Như bạn thấy từ các bức ảnh này,

the spacing between can be used for multiple purposes

khoảng cách giữa có thể được tận dụng cho đa mục đích

including agricultural land,

bao gồm đất canh tác nông nghiệp,

range land or open space.

hoặc không gian mở.

Over the ocean, it's not even land.

Trên đại dương không có đất.

Now if we look at nuclear -- (Laughter)

Nào, nếu chúng ta nhìn vào hạt nhân--(Tiếng cười)

With nuclear, what do we have?

Với hạt nhân, chúng ta có gì nào?

We have facilities around there. You also have a buffer zone

Chúng ta có cơ sở quang đó, cả 1 vùng đệm

that's 17 square kilometers.

rộng 17 km vuông.

And you have the uranium mining

Và bạn phải xử lý

that you have to deal with.

việc khai thác các mỏ uranium.

Now if we go to the area,

Nếu chúng ta ra biển,

lots is worse than nuclear or wind.

nhiều thứ tệ hơn cả hạt nhân và gió.

For example, cellulosic ethanol, to power the entire U.S. vehicle fleet,

Ví dụ, ethanol xenlulo để cung cấp NL cho toàn bộ lượng phương tiện ở Mỹ,

this is how much land you would need.

đây là lượng đất bạn cần.

That's cellulosic, second generation

Đó là xelulo, thế hệ thứ 2

biofuels from prairie grass.

nhiên liệu sinh học từ cỏ thảo nguyên.

Here's corn ethanol. It's smaller.

Đây là ethanol ngô. Nó nhỏ hơn.

This is based on ranges from data,

Cái này được dựa trên vùng dữ liệu

but if you look at nuclear,

nhưng nếu bạn nhìn vào hạt nhân

it would be the size of Rhode Island to power the U.S. vehicle fleet.

nó sẽ là kích cỡ của đảo Rhode để cung cấp NL cho lưu lượng phương tiện ở Mỹ.

For wind, there's a larger area,

Với gió, cần 1 vùng rộng hơn,

but much smaller footprint.

nhưng vùng bao phủ thì nhỏ hơn nhiều.

And of course, with wind,

và tất nhiên, với gió

you could put it all over the East Coast,

bạn có thể đặt nó dọc bờ biển phía đông

offshore theoretically, or you can split it up.

ngoài khơi, hoặc chia nhỏ nó ra.

And now, if you go back to

Nào, nếu bạn quay lại

looking at geothermal, it's even smaller than both,

nhìn vào địa nhiệt, nó thậm chí nhỏ hơn cả 2 cái trên

and solar is slightly larger than the nuclear spacing,

và NL mặt trời lớn hơn 1 chút so với khoảng cách của hạt nhân

but it's still pretty small.

nhưng vẫn còn nhỏ chán.

And this is to power the entire U.S. vehicle fleet.

Và cái này để cung cấp NL cho toàn bộ đội quân phương tiện ở Mỹ.

To power the entire world with 50 percent wind,

Để cung cấp NL cho toàn thế giới với 50 % phong năng

you would need about one percent of world land.

bạn sẽ cần khoảng 1% diện tích đất thế giới.

Matching the reliability, base load is actually irrelevant.

Khi khớp với sự đáng tin cậy thì phụ tải cơ bản thì không quan trọng lắm.

We want to match the hour-by-hour power supply.

Chúng ta muốn tương hợp nguồn cung cấp điện năng hàng giờ.

You can do that by combining renewables.

Có thể làm bằng cách kết hợp các NL tái tạo

This is from real data in California,

Cái này lấy từ dữ liệu thực tại California,

looking at wind data and solar data.

xem xét dữ liệu gió và mặt trời.

And it considers just using existing hydro

Và nó chỉ sử dụng H2 tồn tại

to match the hour-by-hour power demand.

để tương hợp nhu cầu điện năng hàng giờ.

Here are the world wind resources.

Đây là các nguồn tài nguyên gió của thế giới.

There's five to 10 times more wind available worldwide

Lượng gió hiện có trên thế giới nhiều gấp từ 5 đến 10 lần

than we need for all the world.

nhu cầu của toàn thế giới.

So then here's the final ranking.

Và đây là xếp hạng cuối cùng.

And one last slide I just want to show. This is the choice:

Và 1 slide cuối cùng tôi muốn trình chiếu: đây là lựa chọn

You can either have wind or nuclear.

Bạn có thể có gió hoặc hạt nhân

If you use wind,

Nếu bạn dùng gió

you guarantee ice will last.

đảm bảo băng sẽ không tan.

Nuclear, the time lag alone

Hạt nhân, trong tương lai gần

will allow the Arctic to melt and other places to melt more.

sẽ làm tan băng ở Bắc Cực và các khu vực khác.

And we can guarantee a clean, blue sky

Và chúng ta có thể bảo vệ 1 bầu trời trong xanh

or an uncertain future with nuclear power.

hoặc 1 tương lai không chắc chắn với điện hạt nhân.

(Applause)

(Vỗ tay)

CA: All right.

CA: Vâng

So while they're having their comebacks on each other --

Trong khi 2 diễn giả chất vấn lại nhau

and yours is slightly short because you slightly overran --

và thời gian phát biểu của khán giả rất ngắn.

I need two people from either side.

Tôi cần 2 khán giả từ 2 phía quan điểm

So if you're for this,

Vậy nếu bạn ủng hộ điều này

if you're for nuclear power, put up two hands.

nếu bạn tán thành điện hạt nhân, xin giơ 1 tay lên.

If you're against, put up one.

Nếu bạn phản đối, xin giơ 1 tay.

And I want two of each for the mics.

Và 2 bạn hãy cầm lấy micro đi

Now then, you guys have --

Nào, các bạn có--

you have a minute comeback on him

các bạn có 1 phút để phản bác lại diễn giả

to pick up a point he said, challenge it,

chọn 1 điểm trong bài thuyết trình và thử thách nó

whatever.

điểm nào cũng được.

SB: I think a point of difference we're having, Mark,

SB: Theo tôi, chúng tôi có 1 điểm khác biệt,Mark,

has to do with weapons

giải quyết vấn đề vũ khí

and energy.

và NL.

These diagrams that show that nuclear is somehow

Những biểu đồ này cho thấy hạt nhân không hiểu sao

putting out a lot of greenhouse gases --

lại thải ra nhiều khí nhà kính--

a lot of those studies include, "Well of course war will be inevitable

nhiều nghiên cứu chỉ ra rằng," Hiển nhiên chiến tranh sẽ là điều không thể tránh được

and therefore we'll have cities burning and stuff like that,"

và vì thế các thành phố sẽ cháy mịt mù như thế này,"

which is kind of finessing it

thế thì như kiểu âm mưu

a little bit, I think.

1 chút nhỉ!

The reality is that there's, what,

Thực tế là có

21 nations that have nuclear power?

21 quốc gia sở hữu điện hạt nhân?

Of those, seven have nuclear weapons.

Trong đó, 7 nước sở hữu vũ khí hạt nhân.

In every case, they got the weapons

thường thì họ có vũ khí

before they got the nuclear power.

trước khi có điện hạt nhân

There are two nations, North Korea and Israel,

2 quốc gia, Bắc Triều Tiên và Israel

that have nuclear weapons

sở hữu vũ khí hạt nhân

and don't have nuclear power at all.

mà chẳng có tí điện hạt nhân nào.

The places that we would most like to have

Những vùng thực sự

really clean energy occur

có NL sạch là

are China, India, Europe, North America,

Trung Quốc, Ấn Độ, châu Âu và Bắc Mỹ,

all of which have sorted out their situation

họ đều phân biệt rạch ròi

in relation to nuclear weapons.

giữa NL và vũ khí hạt nhân.

So that leaves a couple of places like Iran,

Tạm gác những nơi như Iran,

maybe Venezuela,

Venezuela

that you would like to have very close

là quốc gia cần

surveillance of anything

được giám sát chặt chẽ

that goes on with fissile stuff.

bất cứ thứ gì liên quan tới phân hạch.

Pushing ahead with nuclear power will mean we

Thúc đẩy NL hạt nhân có nghĩa chúng ta

really know where all of the fissile material is,

biết rõ vị trí nguyên liệu phân hạch

and we can move toward

và chúng ta có thể tiến tới

zero weapons left, once we know all that.

loại bỏ vũ khí 0, một khi chúng ta biết.

CA: Mark,

CA: Mark,

30 seconds, either on that or on anything Stewart said.

30s cho anh, nói về điều đó hoặc bất cứ điều gì Stewart đã nói

MJ: Well we know India and Pakistan had nuclear energy first,

MJ: Chúng ta biết Ấn Độ và Pakistan có NL hạt nhân trước,

and then they developed nuclear weapons secretly in the factories.

sau đó họ mới bí mật phát triển vũ khí hạt nhân tại các nhà máy

So the other thing is, we don't need nuclear energy.

Một điều nữa là chúng ta không cần NL hạt nhân

There's plenty of solar and wind.

Tài nguyên gió và mặt trời rất dồi dào

You can make it reliable, as I showed with that diagram.

Có thể tăng độ tin cậy của chúng như biểu đồ tôi đã trình chiếu

That's from real data.

Nó dựa trên số liệu thật.

And this is an ongoing research. This is not rocket science.

Và đây là nghiên cứu vẫn đang được tiếp tục, không phải khoa học tên lửa.

Solving the world's problems can be done,

Giải quyết các vấn đề toàn cầu có thể được thực hiện

if you really put your mind to it and use clean, renewable energy.

nếu bạn thực sự đầu tư suy nghĩ và sử dụng NL tái tạo sạch.

There's absolutely no need for nuclear power.

Điện hạt nhân tuyệt đối là không cần thiết.

(Applause)

(Vỗ tay)

CA: We need someone for.

CA: chúng ta cần ai đó tán thành.

Rod Beckstrom: Thank you Chris. I'm Rod Beckstrom, CEO of ICANN.

Rod Beckstrom: Cảm ơn Chris.Tôi là Rod Beckstrom, giám đốc ICANN.

I've been involved in global warming policy

Tôi tham gia vào chính sách nóng lên toàn cầu

since 1994,

từ năm 1994

when I joined the board of Environmental Defense Fund

khi tôi tham gia ban quản lý Quỹ Bảo Vệ Môi Trường

that was one of the crafters of the Kyoto Protocol.

1 trong những tổ chức của Nghị Định Thư Kyoto.

And I want to support Stewart Brand's position.

Và tôi muốn ủng hộ quan điểm của Stewart Brand

I've come around in the last 10 years.

Trong 10 năm qua

I used to be against nuclear power.

tôi phản đối điện hạt nhân,

I'm now supporting Stewart's position,

Bây giờ tôi muốn ủng hộ quan điểm của Stewart

softly, from a risk-management standpoint,

nhẹ nhàng, từ lập trường quản lý nguy cơ

agreeing that

tôi đồng ý rằng

the risks of overheating the planet

những nguy cơ của việc đốt nóng hành tinh

outweigh the risk of nuclear incident,

vượt mặt nguy cơ tai nạn hạt nhân,

which certainly is possible and is a very real problem.

điều mà chắc chắn là có thể xảy ra và là 1 vấn đề thực sự.

However, I think there may be a win-win solution here

Tuy nhiên, tôi nghĩ có 1 giải pháp đôi bên cùng có lợi ở đây

where both parties can win this debate,

mà cả 2 bên đều có thể giành được phần thắng

and that is, we face a situation

và chúng ta đối mặt với 1 tình huống

where it's carbon caps on this planet

1 là carbon bao phủ hành tinh này

or die.

2 là chết

And in the United States Senate,

Và tại Thượng viện Hoa Kỳ

we need bipartisan support --

chúng ta cần sự hỗ trợ lưỡng đảng--

only one or two votes are needed --

chỉ cần 1 hoặc 2 phiếu

to move global warming through the Senate,

để thúc đẩy chính sách nóng lên toàn cầu tại Thượng viện

and this room can help.

và mọi người ở đây có thể giúp.

So if we get that through, then Mark will solve these problems. Thanks Chris.

Nếu chúng ta có thể làm được, thì Mark sẽ giải quyết các vấn đề này. Cảm ơn Chris

CA: Thank you Rod Beckstrom. Against.

CA: Cảm ơn Rod Beckstrom. Phản đối.

David Fanton: Hi, I'm David Fanton. I just want to say a couple quick things.

David Fanton: Chào, tôi là David Fanton. Tôi chỉ muốn nói đôi điều ngắn gọn sau

The first is: be aware of the propaganda.

Thứ nhất: Hãy cảnh giác với sự tuyên truyền

The propaganda from the industry

Chiến dịch tuyên truyền từ ngành công nghiệp

has been very, very strong.

luôn rất mạnh.

And we have not had

Và chúng ta không thấy

the other side of the argument fully aired

mặt trái của vấn đề được phổ cập đầy đủ

so that people can draw their own conclusions.

để người dân rút ra kết luận riêng

Be very aware of the propaganda.

Hãy cảnh giác với các tuyên truyền.

Secondly, think about this.

Thứ 2: Hãy nghĩ đến điều náy

If we build all these nuclear power plants,

Nếu chúng ta xây dựng nhà máy điện hạt nhân

all that waste

tất cả chất thải

is going to be on hundreds, if not thousands,

sẽ là hàng trăm, hàng nghìn

of trucks and trains,

xe tải, tàu hỏa

moving through this country every day.

chuyên chở khắp đất nước mỗi ngày

Tell me they're not going to have accidents.

Ai dám đảm bảo không có tai nạn xảy ra

Tell me that those accidents aren't going to

rằng những tai nạn đó

put material into the environment

không trút hết các nguyên liệu ra môi trường.

that is poisonous for hundreds of thousands of years.

và chất độc sẽ tích tụ hàng trăm nghìn năm.

And then tell me that each and every one of those trucks and trains

Và ai dám chắc mỗi chiếc xe tải và tàu hỏa đó

isn't a potential terrorist target.

không phải mục tiêu lý tưởng cho khủng bố.

CA: Thank you.

CA: Cảm ơn.

For.

Ủng hộ.

Anyone else for? Go.

Khán giả nào ủng hộ ạ? Vâng, xin mời

Alex: Hi, I'm Alex. I just wanted to say,

Alex: Xin chào, tôi là Alex. Tôi chỉ muốn nói

I'm, first of all, renewable energy's biggest fan.

Tôi, trước hết là 1 tín đồ của NL tái tạo

I've got solar PV on my roof.

Tôi đã cho lắp pin quang năng mặt trời trên mái nhà

I've got a hydro conversion

và1 bộ chuyển H2

at a watermill that I own.

tại cối xay nước nhà tôi.

And I'm, you know, very much "pro" that kind of stuff.

và tôi rất chuyên nghiệp về khoản đó.

However, there's a basic arithmetic problem here.

Tuy nhiên, có 1 vấn đề số học cơ bản ở đây

The capability of

Điện dung của

the sun shining, the wind blowing and the rain falling,

ánh nắng , gió thổi và mưa rơi

simply isn't enough to add up.

đơn giản là không đủ.

So if we want to keep the lights on,

Nếu muốn đèn sáng

we actually need a solution

chúng ta cần 1 giải pháp

which is going to keep generating all of the time.

giúp phát điện liên tục

I campaigned against nuclear weapons in the '80s,

Tôi chủ trương chống lại vũ khí hạt nhân vào những năm 80

and I continue to do so now.

và cho đến giờ tôi vẫn còn tiếp tục

But we've got an opportunity

Nhưng chúng ta có 1 cơ hội

to recycle them into something more useful

để tái chế chúng thành cái gì đó hữu ích hơn

that enables us to get energy all of the time.

cho phép chúng ta luôn có NL

And, ultimately, the arithmetic problem isn't going to go away.

Và nhất là, vấn đề số học sẽ không giải quyết được

We're not going to get enough energy from renewables alone.

Chúng ta sẽ không có đủ NL nếu chỉ lấy từ NL tái tạo

We need a solution that generates all of the time.

Chúng ta cần 1 giải pháp duy trì phát điện liên tục

If we're going to keep the lights on,

Nếu chúng ta cần đèn sáng

nuclear is that solution.

hạt nhân là giải pháp

CA: Thank you.

Ca:Cảm ơn anh.

Anyone else against?

Ai phản đói nữa ạ?

Man: The last person who was in favor made the premise

Man: khán giả tán thành vừa rồi đã đưa ra tiền đề

that we don't have enough

là chúng ta không có đủ

alternative renewable resources.

nguồn NL tái tạo thay thế

And our "against" proponent up here

Và những người phản đối trước đó thì

made it very clear that we actually do.

lại khẳng định chúng ta có đủ

And so the fallacy

Vậy giả thuyết

that we need this resource

chúng ta cần nguồn NL này

and we can actually make it in a time frame

và chúng ta có thể thực hiện trong 1 khuôn khổ thời gian

that is meaningful is not possible.

là điều không thể.

I will also add one other thing.

Tôi cũng xin bổ xung thêm

Ray Kurzweil and all the other talks --

Ray Kurzweil và tất cả các bài thuyết trình khác--

we know that the stick is going up exponentially.

chúng ta biết rằng

So you can't look at state-of-the-art technologies in renewables

Nên bạn không thể nhìn vào các công nghệ tiên tiến trong ngành Nl tái tạo

and say, "That's all we have."

và nói,"Đó là tất cả những gì chúng ta có."

Because five years from now, it will blow you away

Vì 5 năm nữa, bạn sẽ phải choáng

what we'll actually have as alternatives

chúng ta thực sự có NL thay thế

to this horrible, disastrous nuclear power.

cho loại điện hạt nhân đầy thảm họa này.

CA: Point well made. Thank you.

CA: rất rõ ràng, Cảm ơn anh.

(Applause)

(Vỗ tay)

So each of you has really just a couple sentences --

Vâng, mỗi người đã nêu lên ý kiến của mình

30 seconds each

trong 30s

to sum up.

để kết luận.

Your final pitch, Stewart.

Lần phản pháo cuối cùng của ông, Stewart

SB: I loved your "It all balances out" chart

SB: Tôi rất thích biểu đồ " tất cả đều cân bằng" của anh

that you had there.

vừa trình chiếu.

It was a sunny day and a windy night.

Đó là 1 ngày nắng và đêm trở gió

And just now in England

Và ngay bây giở ở Anh

they had a cold spell.

có 1 đợt rét.

All of the wind in the entire country

Tất cả gió ở Anh

shut down for a week.

biến mất trong 1 tuần.

None of those things were stirring.

1 chiếc lá cũng chẳng rung rinh.

And as usual, they had to buy nuclear power from France.

Và thông thường, họ đã mua điện hạt nhân từ Pháp

Two gigawatts comes through the Chunnel.

2 GW chuyển qua Chunnel

This keeps happening.

Chuyện này là bình thường.

I used to worry about the 10,000 year factor.

Trước đây, tôi lo lắng về yếu tố 10,000 năm

And the fact is, we're going to use the nuclear waste we have for fuel

và rõ ràng là, chúng ta sẽ sử dụng chất thải hạt nhân là nhiên liệu

in the fourth generation of reactors that are coming along.

ở lò phản ứng thế hệ thứ 4 sắp ra đời.

And especially the small reactors need to go forward.

Đặc biệt là các là phản ứng nhỏ cần phát triển.

I heard from Nathan Myhrvold -- and I think here's the action point --

Tôi đã nghe nói từ Nathan Myhrvold--và tôi nghĩ đây là vấn đề của hành động

it'll take an act of Congress

Quốc hội cần ban hành 1 đạo luật

to make the Nuclear Regulatory Commission

để khiến Ủy ban Điều Tiết Hạt Nhân

start moving quickly on these small reactors,

bắt đầu triển khai các lò phản ứng nhỏ

which we need very much, here and in the world.

mà chúng ta rất cần cho thế giới

(Applause)

(Vỗ tay)

MJ: So we've analyzed the hour-by-hour

MJ: Chúng ta vừa phân tích

power demand and supply,

cầu và cung cho nguồn điện tính theo giờ

looking at solar, wind, using data for California.

xem xét mặt trời và gió, sử dụng số liệu từ California

And you can match that demand, hour-by-hour,

Và bạn có thể khớp nhu cầu đó, từng giờ

for the whole year almost.

cho hầu như cả năm

Now, with regard to the resources,

Nào, xét tới các tài nguyên

we've developed the first wind map of the world,

chúng ta đã phát triển bản đồ gió toàn cầu đầu tiên

from data alone, at 80 meters.

chỉ từ dữ liệu, ở 80 m

We know what the wind resources are. You can cover 15 percent.

Chúng ta biết các tài nguyên đó là gì. Bạn có thể bao phủ 15%.

Fifteen percent of the entire U.S.

15% của toàn bộ Hoa Kỳ

has wind at fast enough speeds to be cost-competitive.

có gió đủ mạnh để cạnh tranh về giá cả.

And there's much more solar than there is wind.

Và NL mặt trời còn nhiều hơn NL gió

There's plenty of resource. You can make it reliable.

Tài nguyên thì rất dồi dào. Bạn có thể khiến nó đáng tin

CA: Okay. So, thank you, Mark.

CA: Cảm ơn anh, Mark.

(Applause)

(Vỗ tay)

So if you were in Palm Springs ...

Nếu bạn ở thành phố sa mạc Palm Springs...

(Laughter)

(Tiếng cười)

(Applause)

(Vỗ tay)

Shameless. Shameless. Shameless.

đừng ngại, đừng ngại.

(Applause)

(Vỗ tay)

So, people of the TED community,

Mọi người trong cộng đồng TED,

I put it to you that what the world needs now

Nếu tôi nói thế giới hiện rất cần

is nuclear energy.

NL hạt nhân

All those in favor, raise your hands.

Ai đồng ý, xin giơ tay

(Shouts)

(Hò hét)

And all those against.

Và số người phản đối.

Ooooh.

Ooooh.

Now that is -- my take on that ...

Bây giờ

Just put up ... Hands up, people who changed their minds during the debate,

Xin giơ tay lên, khán giả nào thay đổi ý kiến sau cuộc tranh luận

who voted differently.

đã thay đổi bình chọn

Those of you who changed your mind

Những ai thay đổi ý kiến

in favor of "for"

tán thành

put your hands up.

giơ tay lên ạ

Okay. So here's the read on it.

Vâng. Và sau đây là kết quả

Both people won supporters,

Cả 2 diễn giả đều giành được sự ủng hộ

but on my count,

nhưng theo số lượng đã đếm

the mood of the TED community shifted

tâm trạng của cộng đồng TED thay đổi

from about 75 to 25

từ 75-25

to about 65 to 35

đến 65-35

in favor, in favor.

tán thành, tán thành

You both won. I congratulate both of you.

Cả 2 người đều chiến thắng. Xin chúc mừng

Thank you for that.

Xin cảm ơn vì cuộc tranh luận.

(Applause)

(Vỗ tay)